Angiokeratomen: oorzaken rood-paarse bultjes scrotum & vulva
Angiokeratomen zijn rood-paarse gezwelletjes, bultjes en vlekjes. Angiikeratomen gaan uit van de bloedvaatjes van meestal de scrotumhuid of de huid rond de vulva. Angiokeratomen kunnen echter ook elders op de huid voorkomen. De bultjes zijn in feite kluwen van hele kleine bloedvaatjes. Het is niet bekend waardoor deze huidafwijkingen ontstaan. De donkerrode of paarse huidlaesies variëren in grootte van een speldenknop tot enkele millimeters in doorsnede en verbleken niet onder druk. Ze zijn goedaardig en behandeling is in principe niet nodig. Wanneer de laesies regelmatig spontaan bloeden of wanneer ze als cosmetisch storend worden ervaren, kan gekozen worden voor verwijdering door coagulatie of lasertherapie. De prognose van behandelde angiokeratomen is gunstig. Soms komen de rood-paarse bultjes en vlekjes op de huid terug nadat ze verwijderd zijn.- Wat zijn angiokeratomen?
- Rode stipjes met een eigen wil – Koen en zijn angiokeratomen
- Wat zijn het eigenlijk?
- Ontstaan angiokeratomen
- Risicofactoren
- Wie krijgen angiokeratomen?
- Symptomen: rood-paarse bultjes en vlekjes op de huid
- Soorten angiokeratomen
- Sporadische angiokeratoom
- Angiokeratoma circumscriptum
- Angiokeratoom van Fordyce
- De ziekte van Fabry
- Onderzoek en diagnose
- Behandeling angiokeratomen
- Prognose
- Preventie
Wat zijn angiokeratomen?
Rode stipjes met een eigen wil – Koen en zijn angiokeratomen
Koen, 41 en vader van drie, ontdekte tijdens het douchen ineens kleine, donkerrode stipjes op zijn onderbuik en bovenbenen. Eerst dacht hij dat het haarvaatjes waren of misschien irritatie van het scheren. Maar na een paar weken waren ze er nog steeds – iets verheven, ruw aanvoelend en niet weg te drukken. “Alsof m’n huid ineens confetti ging sparen,” grapte hij tegen zijn vrouw. De dermatoloog stelde hem gerust: het waren angiokeratomen, kleine goedaardige bloedvaatjes die wat verhoornd raken. Geen reden tot paniek, maar ook niet iets dat vanzelf weer verdwijnt.In het begin vond Koen het ongemakkelijk, vooral in de sportschool of bij intieme momenten. Maar na wat googelen, gesprekken met de arts én een beetje zelfspot, leerde hij ermee leven. “Ze zijn als sproetjes met karakter,” zegt hij nu luchtig. Als zijn kinderen vragen wat het is, zegt hij: “Papa’s stippen van ervaring.” Want soms komen er dingen op je pad – of huid – die niet perfect zijn, maar wel helemaal van jou.
Wat zijn het eigenlijk?
Angiokeratomen zijn meestal asymptomatische, rood-paarse zwellinkjes op de huid met een schilferig oppervlak, die zich op het scrotum, de schacht van de penis, de labia majora (buitenste schaamlippen), de binnenzijde van het bovenbeen of de onderbuik bevinden. De afwijkingen zijn 2 tot 5 mm in doorsnede, Het is een goedaardige aandoening, die vooral bestaan uit verwijde oppervlakkige bloedvaatjes in de huid. Deze huidafwijkingen komen vooral bij volwassen mannen voor. 'Angio' betekent bloed en 'keratomen' staat voor verharde bultjes.Ontstaan angiokeratomen
Angiokeratomen zijn gezwelletjes die uitgaan van de bloedvaatjes van meestal de scrotumhuid of de huid rond de vagina. Waardoor deze huidafwijkingen ontstaan, is niet bekend.Risicofactoren
De risicofactoren voor angiokeratomen zijn grotendeels onbekend. Men vermoedt echter dat de aanwezigheid van spataders (op de benen) een risicofactor is.Wie krijgen angiokeratomen?
Angiokeratomen is een veel voorkomende, goedaardige aandoening die zowel mannen als vrouwen van alle leeftijden treft; het risico neemt toe met de leeftijd. Het wordt vooral gezien bij mannen ouder dan 40 jaar, en vrouwen in de leeftijdscategorie 20-40 jaar. Over het algemeen treft het vaker mannen dan vrouwen. De aandoening kan wereldwijd voorkomen en er is geen geografische voorkeur.Individuen van alle etnische achtergronden kunnen worden getroffen.
Symptomen: rood-paarse bultjes en vlekjes op de huid
Angiokeratomen zijn vaak asymptomatische rood-paarse zwellinkjes op de huid met een vaak schilferig oppervlak Ze bevinden zich vooral op het scrotum, de schacht van de penis, de labia majora (buitenste schaamlippen), de binnenzijde van het bovenbeen of de onderbuik en zijn enkele millimeters tot (in zeldzame gevallen) enkele centimeters groot. Zolang de plekjes klein en gering in aantal zijn, vallen ze vaak niet op. Meestal meldt de patiënt zich op het spreekuur van de huisarts in één van de volgende gevallen:- als er meerdere exemplaren ontstaan;
- wanneer als gevolg van een onschuldig bloedstolsel in het angiokeratoom, de plekken plotseling zwart verkleuren;
- als de laesies spontaan gaan bloeden na seksuele gemeenschap of krabben.
Patiënten kunnen bevreesd zijn voor een seksueel overdraagbare aandoening of maligne (kwaadaardige) aandoening.
Soms pijn of jeuk
De huidafwijkingen kunnen spontaan gaan bloeden tijdens de zwangerschap of na het vrijen. De meeste auteurs melden dat de laesies asymptomatische zijn, maar soms wordt pijn of jeuk beschreven.
Soorten angiokeratomen
Er worden verschillende angiokeratomen onderscheiden.Sporadische angiokeratoom
Dit zijn goedaardige, solitaire laesies die vooral voorkomen bij mensen van middelbare leeftijd en ouder. Ze worden het meest aangetroffen op de ledematen.Angiokeratoma circumscriptum
Dit betreft een zeldzame vorm die reeds bij de geboorte aanwezig kan zijn of pas op latere leeftijd ontstaat. het wordt gekenmerkt door een groep laesies op een klein gebied van het been of romp. Na verloop van tijd kunnen de laesies donkerder van kleur worden en van vorm en grootte veranderen.Angiokeratoom van Fordyce
De meest voorkomende is het angiokeratoom van Fordyce, welke vooral bij mannen aan het scrotum en bij vrouwen aan de vulva worden gezien. Het gaat meestal om mensen van 50 jaar en ouder. Ze komen iets vaker bij mannen als bij vrouwen voor. Het zijn geheel onschuldige bultjes, die niet jeuken of pijn doen. Het is niet besmettelijk.De ziekte van Fabry
Angiokeratomen kunnen ook optreden bij de ziekte van Fabry. Dit is een zeldzame aandoening die veroorzaakt wordt door een tekort aan een bepaald enzym. Door dit tekort worden glycosphingolipiden opgehoopt in de bloedvaten en organen waardoor een veelheid aan problemen kunnen ontstaan zoals hart- en nierfalen. Bij de ziekte van Fabry komen ook (meestal grote aantallen) angiokeratomen voor, vooral op de romp, billen, liezen, navel en bovenste dijbeen.Onderzoek en diagnose
De diagnose wordt normaal gesproken op het oog gesteld. Bij twijfel over de diagnose kan verwijdering nodig zijn, waarna het weefsel door de patholoog wordt onderzocht.Differentiële diagnose
Angiokeratomen moeten niet verward worden met de veel voorkomende 'seniele angiomen' (kersenwratjes). Dat zijn rode, halfbolronde huidafwijkingen die 1mm tot 1cm groot zijn.
