Help, mijn kind heeft de zesde ziekte!

Kinderen krijgen als ze nog jong zijn met allerlei verschillende kinderziekten te maken. De oorzaak ligt meestal bij een virus, waartegen het nog jonge lichaam op dat moment nog geen antistoffen heeft aangemaakt. Eén van die kinderziekten heeft in de volksmond de naam 'de zesde ziekte' gekregen, en wordt gekenmerkt door lichtrode vlekjes. Wat kun je tegen de zesde ziekte doen?

Genummerde ziekten

Op jonge leeftijd krijgen kinderen vaak te maken met een aantal kinderziekten. Een aantal van deze ziekten wordt gekenmerkt door vlekjes. In vroeger tijden werden deze ziekten genummerd. De eerste zes uit de rij zijn:

1. Mazelen
2. Roodvonk
3. Rode hond
4. Ziekte van Filatov-Dukes (een variant van rode hond)
5. Erythema infectiosum
6. Exanthema subitum (of ook: roseola infantum)

Zesde ziekte

De zesde vlekjesziekte in deze rij is Exanthema subitum. Dat is toch wel een moeilijke naam om te onthouden of te hanteren, daarom spreken we liever van de zesde ziekte, ook wel driedaagse koorts genoemd. Ook bij nummer vijf in het lijstje laten we de moeilijkere naam liever achterwege en spreken we simpelweg van vijfde ziekte. De zesde ziekte wordt veroorzaakt door een herpesvirus (type 6). Dit virus is verwant aan het virus dat koortslip en genitale herpes veroorzaakt. Maar gelukkig heb je, nadat je de zesde ziekte weer achter de rug hebt, géén terugkerende verschijnselen die je met bijvoorbeeld een koortslip wel hebt. De ziekte komt eigen vooral voor bij kinderen tussen de zes maanden en drie jaar.

Besmetting

Je kunt besmet raken met de zesde ziekte door vochtdruppeltjes in de lucht, veroorzaakt door hoesten, praten, niezen of via je handen. Rechtstreeks contact met de mond (zoenen, bijvoorbeeld) is ook een manier om het virus over te brengen. Op het moment dat de eerste verschijnselen van ziekte beginnen ben je besmettelijk voor anderen. Dat duurt dan ongeveer tot de vlekken weer zijn verdwenen.

Verschijnselen

Een vrij plotselinge hoge koorts, die drie tot vijf dagen kan duren, is een aanwijzing voor de zesde ziekte. De koorts kan wel oplopen tot rond de 40°. Waarom die koorts zo hoog oploopt is eigenlijk nog niet duidelijk. Nadat de temperatuur weer gaat zakken gaan er kleine lichtrode vlekjes op het lijf, vooral gezicht en romp, verschijnen. Deze vlekjes jeuken meestal niet en verdwijnen na enkele dagen weer. De lymfeklieren achter de oren en in de hals kunnen wat gaan opzetten. Het is ook mogelijk dat er keelontsteking of oorontsteking optreedt. Het kind maakt over het algemeen geen erg zieke indruk en na een paar dagen is het allemaal weer over.

Behandelen

Er bestaat voor de zesde ziekte geen geneesmiddel, maar dat is dan ook niet nodig. De ziekte duurt een weekje, waarna je kind weer helemaal beter is. Voor veel ouders is plotselinge hoge koorts vaak verontrustend, maar ingeval van de zesde ziekte hoefde de koorts eigenlijk niet onderdrukt te worden. Koorts is in feite deel van het afweersysteem en geeft aan dat het lichaam aan het werk is antistoffen te maken en het virus te bestrijden. Heb je twijfel, maak je je ongerust: neem altijd contact op met je huisarts.

Inenten

Tegen tal van ziekten zijn inentingen voorhanden. Dank zij zo'n inenting wordt het lichaam aangezet om antilichaampjes tegen een bepaalde ziekte te maken. Tegen de zesde ziekte bestaat er nog geen inenting.

Zwangerschap

Bij sommige ziekten moet je uitkijken als je zwanger bent in verband met mogelijke risico's. Dat geldt niet bij de zesde ziekte. Er zijn géén risico's voor zwangere vrouwen of ongeboren kinderen.

Koorts

Hoewel je de koorts meestal niet hoeft te onderdrukken, zijn er wel dingen waar je op moet letten. Het is bijvoorbeeld heel belangrijk dat je kind goed blijft drinken. Drinken is dan belangrijker dan eten. Eventueel kun je een ijslolly geven. Mocht de koorts het kind zo hangerig maken dat het drinken niet lukt, dan kun je waarschijnlijk toch beter een koortsremmer gebruiken. Vraag even bij de huisarts na wat je hier het beste kunt doen. Koortsremmers, zoals paracetamol, zijn eventueel ook als zetpil te krijgen. De dosering stem je het beste af met je huisarts.

Kleding

Als je kind koorts heeft, is het ook belangrijk dat het de door de koorts opgebouwde warmte kwijt kan. Kleed je kind dus niet al te warm aan en zorg dat het in bed niet onder dikke warme dekens ligt. Misschien is een lakentje wel voldoende.

Jeuk

Mocht er toch sprake zijn dat de vlekjes jeuken, dan kun je meestal bij de apotheek wel een anti-jeukzalf of iets dergelijks kopen. Je kunt bij de apotheek ook navragen of dergelijke middelen nodig zijn en hoe je ze gebruikt.

Gewoon doen

Je kind zal zich met de zesde ziekte meestal niet erg ziek voelen. In bed blijven is niet nodig, je kind kan ook naar buiten. Wel belangrijk dat je kind voldoende rust krijgt – maar dat is natuurlijk ook zo bij gezonde kinderen. Gewoon naar het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal gaan hoeft geen bezwaar te zijn.

School, kinderdagverblijf

Je kind is al besmettelijk voor de ziekte zichtbaar werd. Eventuele besmetting van andere kinderen is dus waarschijnlijk al achter de rug. Je kind kan na de koortsperiode gewoon naar school. Het is wel prettig als je de leerkracht, peuterleidster, of leiding van het kinderdagverblijf op de hoogte brengt.

Huisarts

Zoals je hebt kunnen lezen is de zesde ziekte niet zo ernstig en gaat deze na een paar dagen vanzelf ook weer over. Als je twijfelt, of je afvraagt of hier wel sprake is van de zesde ziekte, neem dan contact op met je huisarts. Deze zal graag al je vragen hierover beantwoorden.

Lees verder

• Help, mijn kind heeft de vijfde ziekte!
• Help, mijn kind heeft waterwratten!
• Help, mijn kind heeft waterpokken!
• Help, mijn kind heeft rode hond!
• Help, mijn kind heeft roodvonk!