Tai chi en meditatie

Tai chi is geschikt voor jong en oud. Deze Chinese bewegingsleer en zelfverdedigingstechniek kent veel aspecten. De ritmische, balletachtige oefening, met en zonder wapens, is er een van. Minder bekend is de staande en zittende meditatie van tai chi. Zittend in bijvoorbeeld de kleermakerszit, en staand in een van de standen of houdingen van tai chi. Het doel ervan is om ‘chi’ ongehinderd door het lichaam te laten stromen. Volgens de beoefenaars van tai chi komt dat de fysieke en mentale ontplooiing ten goede.

Inhoud

• Het doel van tai chi-meditatie
• Wat is chi?
• Staand mediteren
• Ademhaling
• Zittend mediteren
• Ontspanning
• Wonderlijke ervaring
• Beëindiging van de tai chi-meditatie
• Succesvol leven

Het doel van tai chi-meditatie

Het doel van elke tai chi-meditatie is het opwekken van de ‘voorgeboortelijke chi’. Zo zouden de taoïsten uit vervlogen tijden het geformuleerd hebben. Wie tweemaal daags tai chi beoefent, en mediteert, verkrijgt deze kracht. Het is een bron van energie die zich samenbalt in de buik en uiteindelijk overstroomt en door het hele lichaam uitwaaiert.

Gezondheid en vitaliteit
De fysieke en mentale weerstand zal dan groeien, wat zich uit in een goede gezondheid, vitaliteit, mentale weerstand en niet te vergeten in bovennatuurlijke krachten, zoals veel tai chi-beoefenaars eraan toevoegen. Het beoefenen van tai chi, ongeacht of het de Yang-, Chen- of Wu-stijl of tai chi-zwaard betreft, is op zich al een uitstekende meditatie. Vele andere meditatievormen vullen de dagelijkse tai chi-beoefening aan. Twee daarvan zijn de staande en zittende meditatie.

Wat is chi?

Het begrip chi is moeilijk te omschrijven. In de yogafilosofie wordt het prana genoemd. Het is een psycho-fysiologische kracht, ofwel innerlijke energie die het wezen van de mens vormt en vitaliteit en gezondheid schenkt. Volledige ontspanning zorgt ervoor dat chi vrij door het lichaam stroomt en dat het de botten, spieren en organen als het ware doordrenkt. Het begint bij de navel en veroorzaakt een aanzwellende beweging die door het hele lichaam circuleert en die door gevorderde tai chi-beoefenaars zelfs gestuurd kan worden. De ademhaling vormt de kern van de meditatie.

Staand mediteren

In principe kan voor de staande meditatie (jan-chung) elke tai chi-houding worden gekozen. De beste houdingen hiervoor zijn echter de beginhouding van tai chi, maar ook ‘De zweep’ (kai-chan) en ‘Omhels de kruik’ (pao-kang). Doe de staande meditatie zowel links als rechts, waarbij de voetzolen voor uw gevoel lichtjes de grond raken terwijl u tegelijkertijd de indruk moet krijgen dat u wegzakt in de aarde. Adem met gesloten mond ontspannen door de neus. Richt de blik verstild maar vastberaden naar voren en fixeer uw ogen op iets wat u voor u ziet.

Ademhaling

Als u buiten oefent, kunt u bijvoorbeeld ontspannen naar de tak van een struik staren. Concentreer u op uw ademhaling terwijl u zo ontspannen mogelijk in de tai chi-houding volhardt. Na een tijdje voelt u chi tot in uw tenen en vingers stromen. Sta elke dag vijf minuten tot een kwartier in een van de tai chi-houdingen, zowel links als rechts.

Zittend mediteren

Zittend mediteren kan zowel in de kleermakerszit als in de halve of volledige lotuszit, een van de vele yogahoudingen uit India. En als het niet anders kan, neemt u gewoon plaats in een stoel. Het gaat er immers om dat u zich fysiek comfortabel voelt als u mediteert. Houd de rug recht en adem met gesloten mond door de neus, de tong tegen het gehemelte gedrukt. Tijdens de meditatie, als de ontspanning zich verdiept, gaat u vanzelf steeds langzamer ademen.

Ontspanning

Eventueel telt u de ademhalingen, en bij tien aangekomen begint u opnieuw. Houd de ogen open of doe ze dicht als u visueel snel bent afgeleid. Staren naar het tai chi-diagram is eveneens een uitstekende manier om storende gedachten te laten wegvloeien. Naarmate u zich beter kunt ontspannen, en de ademhaling rustiger wordt, zult u uiteindelijk het stadium ju ting bereiken. Deze meditatiefase is te vergelijken met de voorstadia van satori in zenmeditatie en samadhi in de yogameditatie.

Wonderlijke ervaring

De fase ju ting voelt als leegte, alsof het denken is gestopt. De ademhaling is bijna tot stilstand gekomen, zo lijkt het. Zowel lichamelijk als geestelijk voelt u zich bijzonder prettig. Nee, u slaapt niet, u bent zich immers nog steeds van uzelf bewust. De meditatieve fases na ju ting zijn van een andere orde. Beschouw ju ting als een voorproefje van wat komen gaat: het satori of samadhi van de zenboeddhisten en yogi’s. Deze fase kan alleen worden bereikt met een leven dat in het teken staat van toegewijd mediteren.

Beëindiging van de tai chi-meditatie

Na de meditatie is het volgende van belang:

• Sta langzaam op. Neem bij een staande meditatie de beginhouding van tai chi aan. Maak geen abrupte bewegingen en adem diep in en uit. Open daarna langzaam de ogen.
• Masseer de benen en armen als ze stijf aanvoelen of tintelen.
• Doe eventueel een ronde tai chi als afsluiting van de staande of zittende meditatie.

Succesvol leven

Over taoïstische meditatietechnieken zijn veel boeken geschreven. Verdiep u in de filosofie van tai chi. Kies een meditatiemethode die het beste bij u past. Door tai chi en tai chi-meditatie te beoefenen, leert u hoe u zich moet concentreren, hoe u uw aandacht bij iets kunt houden. De filosoof Schiller heeft ooit gezegd: ‘Genialiteit is concentratie’. Het is belangrijk in de sport, op het werk en in het gewone dagelijks leven. Geef alles uw volle aandacht, het is de sleutel tot succes in alles wat u onderneemt. Tai chi en tai chi-meditatie kunnen u daarbij helpen.

Lees verder

• Tai chi voor een gezond leven
• De tien geheimen van tai chi
• Tai chi en adembeheersing
• De oorsprong van tai chi chuan – Yang-stijl
• Zenmeditatie – verlichting (satori) door bliksemsnel inzicht