Stoppen met shampoo te gebruiken

Voor vele mensen is het haar wassen een onderdeel van de dagelijkse routine om mooi, zacht en glanzend haar te behouden. Anderen wassen hun haar twee tot drie maal per week. Maar is het wel een goed idee om je haar zo vaak te wassen? Shampoo bevat tal van chemische stoffen (sulfaten) die niet goed zijn voor het haar en de hoofdhuid. Je kunt ook natuurlijke middeltjes gebruiken om je haar te wassen of enkel water gebruiken, dit is wat men de ‘no poo’-methode noemt.

Geschiedenis

De eerste bewijzen van het gebruik van shampoo dateren uit 1500 in India, men gebruikte een mengeling van zeepbessen en kruiden om hun haar te wassen. Zeepbessen of zeepnoten groeien aan de zeepnotenboom die voorkomt in India en Nepal. Het woord shampoo is afgeleid van het Hindi woord champo, wat kneden of masseren betekent.

Tijdens de Engelse kolonisatie van India ontdekten de Engelse koopmannen dit gebruik en introduceerden het in Europa. Shampoo was toen al beschikbaar in een vaste vorm, zoals een stuk zeep. Het gebruik van shampoo bleef beperkt en was enkel beschikbaar voor de rijken. In 1800 was het de gewoonte om het haar ongeveer één maal per maand te wassen voor wie het zich kon veroorloven. In 1927 werd vloeibare shampoo ontwikkeld door de Duitser Hans Schwarzkopf, sindsdien werd het populair over de hele wereld.

Waarom is shampoo slecht voor het haar

De hoofdhuid produceert van nature een olie, ook wel talg genoemd, om het haar en de hoofdhuid gezond en glanzend te houden. Het is een klier in elk haarzakje dat instaat voor de talgproductie. Shampoo verwijdert de talg, maar daardoor gaat de hoofdhuid meer olie produceren. Zo kom je in vicieuze cirkel terecht waarbij je weer je haar gaat wassen omdat het vettig aanvoelt, je verwijdert de talg en de hoofdhuid gaat nog meer aanmaken. Hierdoor zul je steeds vaker je haar moeten wassen. Het is eigenlijk niet nodig om de olie of talg steeds weg te wassen, de hoofdhuid regelt de talgproductie zelf.

Als we de ingrediënten bekijken op een fles shampoo of conditioner, wordt snel duidelijk dat er tal van chemische ingrediënten inzitten met moeilijke namen. Een belangrijk bestanddeel van de meeste shampoos zijn sulfaten. Sulfaten zijn de zouten van zwavelzuur, het zijn krachtige en agressieve reinigers die de hoofdhuid kunnen uitdrogen. Er zijn tegenwoordig ook sulfaatvrije shampoos op de markt maar die zijn vaak erg duur. Conditioner bevat meestal siliconen, die een glanzend laagje achterlaten op het haar. Het probleem met siliconen is dat ze enkel de indruk wekken dat het haar gezond en glanzend is en dat je ze steeds met een shampoo die sulfaten bevat moet uitwassen.

De ‘no poo’-methode

No poo (afkomstig van no shampoo) betekent dat men geen shampoo, conditioner of andere haarproducten gebruikt. Veel mensen met een jeukerige of schilferige hoofdhuid en mensen die last hebben van allergie of eczeem kiezen ervoor om natuurlijke middeltjes gebruiken. Een bijkomend voordeel is dat het budgetvriendelijk is. Aanhangers van de no poo-methode beweren dat het haar dikker wordt, meer gaat glanzen en zacht aanvoelt omdat het niet meer beschadigd wordt door shampoo en haarproducten. Veel mensen denken dat het haar dan erg vet zal worden en gaat stinken, maar dit is niet het geval omdat de hoofdhuid de hoeveelheid talg zelf zal regelen. Eens je stopt met shampoo te gebruiken is er wel een aanpassingsfase nodig, je hoofdhuid blijft een grote hoeveelheid aan talg produceren gedurende twee tot acht weken, je haar zal dan erg vet zijn. Na deze periode heeft de hoofdhuid zich aangepast en zal het haar zacht en glanzend worden.

Alternatieven voor shampoo

Natriumbicarbonaat of zuiveringszout

Dit is het meest gebruikte alternatief voor shampoo, maar het kan op lange termijn schadelijk zijn voor de hoofdhuid en het haar. De hoofdhuid heeft een natuurlijke pH-waarde of zuurtegraad van 4,5 tot 5. De pH kan variëren van 1 tot en met 14, een pH-waarde van 7 is neutraal. Waarden lager dan 7 zijn zuur, alles hoger dan 7 is alkalisch. De hoofdhuid is dus lichtjes zuur om bacteriën en schimmels geen kans te geven. Natriumbicarbonaat is alkalisch, met een pH-waarde van 9,5. Het breekt de disulfide verbindingen tussen de keratine-eiwitten in het haar waardoor het haar droog en breekbaar zal worden. Naspoelen met appelazijn om de pH-waarde weer te verlagen is aan te raden.

Appelazijn

Appelazijn heeft een pH-waarde van ongeveer 4 en is dus een zuur, het respecteert de pH-waarde van de hoofdhuid. Appelazijn helpt ook om de haarschubben te sluiten, wat zorgt voor een mooie glans. Appelazijn moet altijd aangelengd worden met water, de helft appelazijn en de helft water geeft een goed resultaat.

Eieren

Eieren hebben een pH-waarde van 6, wat dicht aanleunt bij de zuurtegraad van de hoofdhuid. Een ei werkt als reiniger en voedend haarmasker tegelijk, het eiwit zal overtollige talg opnemen en het eigeel maakt het haar zacht en laat het glanzen. De proteïnen maken het haar sterker en vitaminen (A, D en E) voeden het haar. Klop een ei los en meng het met een beetje water, masseer goed in op de hoofdhuid en laat vijf minuten inwerken. Spoel goed na met lauw water om te voorkomen dat het ei gaat stollen.

Citroen

Citroensap verwijdert de overtollige olie, het heeft een antibacteriële werking en heeft een zure pH-waarde. Het citroensap zal de poriën sluiten waardoor er minder olie geproduceerd wordt. Tevens bevatten citroenen veel vitamine C, wat het haar zal voeden en doen glanzen. Meng de helft water met de helft citroensap, breng aan op het haar en de hoofdhuid en laat enkele minuten inwerken. Citroensap kan ook gebruikt worden om het haar bleker te maken.

Honing

Honing hydrateert en voedt het haar, maakt het zacht en glanzend. De pH-waarde van honing is 4, dus het leunt aan bij de zuurtegraad van de hoofdhuid. Honing is antibacterieel en kan schimmels doden. Meng één eetlepel honing met 3 eetlepels lauwwarm water om de honing op te lossen, masseer goed in op de hoofdhuid en spoel grondig na.

Roggebloem

Roggebloem bevat vitaminen, proteïnen en mineralen. Pantotheenzuur of vitamine B5 wordt gebruikt in de bekende shampoos van Pantene pro-v, maar komt in natuurlijke vorm voor in roggebloem. Pantotheenzuur kan veel watermoleculen vasthouden en helpt daarom bij droog en beschadigd haar, het geeft ook extra volume. Meng een eetlepel roggebloem met drie eetlepels water, masseer het papje goed in op de hoofdhuid en spoel grondig na. Mensen die glutenintolerant zijn kunnen geen roggebloem gebruiken om shampoo te vervangen.

Water

Je kunt ook enkel water gebruiken om je haar te wassen, warm water verwijdert het vuil maar niet de olie. Het is beter om zacht water te gebruiken want hard water bevat veel mineralen die zich na verloop van tijd kunnen opstapelen op de hoofdhuid. Wie in een gebied met hard water woont kan een waterontharder of flessenwater gebruiken. Op het einde nog eens goed naspoelen met koud water om de haarschubben te sluiten voor meer glans.

Enkele tips

Tussen wasbeurten in kun je het haar regelmatig kammen om de olie over het haar te verdelen, zo blijft het niet op het hoofd zitten en ziet het haar er minder vet uit. Je kunt steeds meer tijd tussen de wasbeurten laten, of een wasbeurt met een natuurlijke shampoo afwisselen door een wasbeurt met enkel water. Je zult steeds langer kunnen wachten vooraleer je haar opnieuw gewassen moet worden. Masseer de hoofdhuid goed tijdens het wassen, zo verwijder je al het vuil en wordt de bloedtoevoer naar het hoofd verbeterd. Tijdens de aanpassingsfase kun je een haarband of een sjaaltje dragen.

Lees verder

• Stoppen met tandpasta te gebruiken