Stoppen met tandpasta te gebruiken

Om een goede mondhygiëne te behouden en de tanden gezond te houden wordt aangeraden om twee maal per dag de tanden te poetsen. Er zijn tandpasta’s op de markt om te beschermen tegen cariës, om de tanden witter te maken en voor gevoelige tanden. Maar tandpasta kan ook schadelijk zijn voor de gezondheid en er zijn enkele natuurlijke alternatieven om je tanden te poetsen.

Geschiedenis

Rond 5000 voor Christus zouden de oude Egyptenaren al aandacht gehad hebben voor hun mondhygiëne, ze gebruikten een mengsel van mirre, as, eierschalen en gemalen puimsteen, dat ze waarschijnlijk met de vingers over de tanden wreven. De oude Romeinen en Grieken gebruikten gemalen houtskool, boomschors en gemalen botten om hun tanden te poetsen, ze voegden er ook kruiden aan toe. In 1824 ontwikkelde de Amerikaanse drogist John Peabody het allereerste tandpoeder, met als hoofdbestanddeel natriumbicarbonaat. In 1850 werd voor het eerst tandpasta gemaakt door de Amerikaan Washington Wentworth Sheffield, met als ingrediënten zeep, kalk en glycine. In 1873 nam Colgate tandpasta in massaproductie en werd het populair over de hele wereld. De verkoop van tandpasta in Nederland startte in 1936, pas na de Tweede Wereldoorlog werd fluoride aan tandpasta toegevoegd om tandbederf te voorkomen.

Waarom kan tandpasta schadelijk zijn voor de gezondheid?

Fluoride

Het bekendste ingrediënt van tandpasta is fluoride, het zou het tandglazuur sterker maken en tandbederf helpen voorkomen. Maar het gebruik van fluoride heeft ook gezondheidsrisico’s en steeds meer mensen zijn zich bewust van de gevaren. Fluoride is een sporenelement dat in de natuur voorkomt, maar het is geen essentieel element voor het menselijk lichaam. Fluoride die aan tandpasta wordt toegevoegd is een afvalproduct van de kunstmest-, aluminium-, staal- en cementindustrie.

Volgens een studie uit 1997 uitgevoerd door dokter Jennifer Anne Luke zou fluoride de pijnappelklier of epifyse aantasten, een klier in de hersenen die onder andere melatonine produceert en een rol speelt bij de puberale ontwikkeling. Melatonine regelt het slaap-waakritme en een tekort zou slaapstoornissen kunnen veroorzaken. De studie toonde aan dat fluoride het gehalte aan melatonine vermindert en de puberale ontwikkeling kan beïnvloeden. Ook zou fluoride in plaats van de tanden sterker te maken, calcium onttrekken aan de tanden en de botten.

Bij normaal gebruik van tandpasta met fluoride is er geen gevaar, maar voor kinderen die regelmatig tandpasta inslikken kan er wel een probleem zijn. Tijdens de vorming van hun tanden zouden er door fluoride bruine vlekken kunnen ontstaan. Een studie uit 2010 aan de University of Hong Kong in China toonde aan dat er een verhoogd risico is op fluorose (tandverkleuring) bij kinderen jonger dan twaalf maanden indien ze tandpasta met fluor gebruiken. In een artikel gepubliceerd in 2014 in het medisch tijdschrift The Lancet wordt fluoride genoemd als neurotoxine, dit zijn stoffen die schadelijk zijn voor de hersenen en de zenuwen. Vooral bij kinderen zou overmatig gebruik van fluoride hersenschade kunnen veroorzaken. Tevens zou fluoride de DNA-structuur van de cellen kunnen veranderen en daardoor kankerverwekkend zijn.

Veilige dagelijkse hoeveelheid

Voor volwassen wordt een dagelijkse hoeveelheid van tien milligram fluoride als veilig beschouwd, voor kinderen tot zes jaar is dit maximaal twee milligram. In een standaard tube tandpasta van 75 milliliter zit ongeveer 150 milligram fluoride, een kind dat regelmatig tandpasta doorslikt zou dus gevaar kunnen lopen op hersenschade.

Schadelijke bestanddelen

Veel tandpasta’s bevatten ook schurende bestanddelen, zoals siliciumdioxide, om onzuiverheden te verwijderen en de tanden witter te maken. Deze bestanddelen kunnen het tandglazuur beschadigen. De stof die tandpasta doet schuimen is natriumlaurylsulfaat, dit wordt ook gebruikt in zepen en schoonmaakproducten. Deze stof is giftig voor de maag, darmen en lever. Triclosan wordt dan weer toegevoegd omwille van zijn antibacteriële werking. Maar het zou schadelijk zijn voor de lever, nieren, hart en longen, het immuunsysteem onderdrukken en de hormoonbalans verstoren.

Alternatieven voor tandpasta

Er zijn tegenwoordig tandpasta’s op de markt zonder fluoride, maar je kunt ook enkele natuurlijke middeltjes gebruiken als alternatief voor tandpasta.

Natriumbicarbonaat
Natriumbicarbonaat of zuiveringszout wordt in de keuken gebruikt als rijsmiddel in gebak, het wordt ook vaak gebruikt als poets- en schuurmiddel voor het huis. Je kunt het gebruiken om je tanden te reinigen, het schuurt de tanden, maakt de tanden witter en voorkomt een slechte adem. Meng een beetje natriumbicarbonaat met water en poets zoals gewoonlijk met een tandenborstel, spoel de mond goed na met water. Let op, gebruik natriumbicarbonaat slechts twee tot drie maal per week om het tandglazuur niet te beschadigen.

Kokosolie

Kokosolie is antibacterieel, het reinigt en verfrist de mond. Je kunt een beetje kokosolie combineren met natriumbicarbonaat, aanbrengen op de tandenborstel en poetsen zoals gewoonlijk.

Zeezout

Zeezout bevat veel mineralen die de tanden voeden en sterker maken. Maal grof zeezout eerst fijn en poets met een natte tandenborstel. Je kunt zeezout ook combineren met kokosolie.

Water

Je kunt ook enkel water gebruiken om je tanden te poetsen, als je zorgt dat je met je tandenborstel overal goed poetst, is dit voldoende om het vuil tussen de tanden te verwijderen.

Kurkuma
Kurkuma is een kruid dat vaak wordt gebruikt in curry gerechten. Het is niet alleen lekker, het kan ook gebruikt worden om de tanden te verzorgen. Kurkuma heeft antibacteriële eigenschappen, het zal de schadelijke bacteriën in de mond doden en zorgen voor een grondige reiniging. Tevens maakt kurkuma de tanden witter en heeft kurkumapoeder een milde schurende werking. Je kunt wat kurkumapoeder mengen met water of met kokosolie en aanbrengen op je tandenborstel. Poets je tanden met dit mengsel zoals gewoonlijk, je tandenborstel zal geel kleuren en je moet je mond goed naspoelen om de gele kleur te verwijderen.

Salie
Salie heeft antibacteriële eigenschappen, het zal de bacteriën in de mond en op de tanden doden en is daarom geschikt om de tanden te poetsen. Tevens maakt salie het tandvlees sterker. Je kunt een blaadje salie over de tanden wrijven en daarna goed poetsen met een tandenborstel. Je kunt ook enkele blaadjes salie mixen of fijnstampen en mengen met kokosolie, natriumbicarbonaat of kurkuma. Dit mengsel kan dan met een tandenborstel op de tanden worden gepoetst.

Bananenschil

Bananen bevatten magnesium, kalium, mangaan, calcium en vitamine D. Deze mineralen zorgen voor gezonde en sterke tanden en verwijderen vlekken op de tanden. Gebruik altijd rijpe bananen omdat deze de meeste mineralen bevatten. Neem een klein stukje van de schil en wrijf goed over de tanden. Poets daarna de tanden met water of een ander natuurlijk middeltje en spoel goed na met water.

Appelazijn
Appelazijn kan gebruikt worden als mondwater, het is antibacterieel dus het doodt de bacteriën in de mond die tandbederf kunnen veroorzaken. Appelazijn heeft ook de eigenschap dat het vlekken op de tanden kan doen vervagen. Omdat pure appelazijn een zuur is en het tandglazuur kan aantasten moet het altijd aangelengd worden met water, ongeveer de helft water mengen met de helft appelazijn voor een mondwater voor dagelijks gebruik.

Lees verder

• Stoppen met shampoo te gebruiken