Dieet, het calorietekort
Dit is dé belangrijkste stap binnen een succesvol dieet. Het opzetten van een calorietekort. Maar hoe moet dit gedaan worden? Wat is de beste methode? En wat zijn de richtlijnen voor voeding? Een dieet valt of staat met een juiste opzet.
Het calorietekort
Het is uitsluitend mogelijk lichaamsvet te verliezen als er een calorietekort gecreëerd wordt. Dit betekent dat er onder de
caloriebehoefte (het onderhoud) gegeten moet worden. Het verliezen van lichaamsvet is altijd een verhaal tussen de calorieën die binnen komen en de calorieën die eruit gaan (verbrand worden). Ook wel "kcal in vs. kcal out" genoemd.
Het opzetten van een calorietekort kan op een aantal manieren. Elke manier heeft voor- en nadelen en kan in bepaalde situaties geschikt zijn, of juist minder geschikt. Daarnaast zijn er een aantal verschillende richtlijnen. Hieronder de drie opties:
Het menselijk lichaam zal op ieder dieet reageren. Vanuit evolutionair standpunt houdt het lichaam liever vetmassa vast, dan het dat het dit verliest. Het lichaam ziet een grotere vetmassa als grotere kans op overleven. Afhankelijk van een hoop factoren zal het lichaam zich in bepaalde mate verzetten. Een aantal belangrijke factoren zijn:
- Genen
- Het huidige vetpercentage van het lichaam
- De grootte van het calorietekort
- De lengte van een dieet
Dieetpauze
Een dieetpauze is een periode van twee weken waarin
geen calorietekort gemaakt wordt. Het is de bedoeling om tijdens een dieetpauze twee weken op
onderhoud te eten. Dit is erg belangrijk om het lichaam te resetten en de hormonen te normaliseren. Op die manier zal er veel minder snel op een plateau beland worden. Het werkt tevens als mentale stimulans. Afhankelijk van het tekort dat gecreëerd wordt, zal hierover een verschillend advies gegeven worden.
Klein tekort
Een klein calorietekort houdt in dat er
tot 15% onder de
caloriebehoefte gegeten wordt.
(0-15%)
Klein /
Bron: Nedbenj, Rgbstock Voordelen:
- Weinig honger
- In bijna iedere situatie geschikt
- Ondersteunt het uitvoeren van activiteiten/sport
- Beter herstel
Nadelen:
Advies:
- Las na 3 maanden een dieetpauze in en eet twee weken op onderhoud.
- Cardio kan gedaan worden.
- Krachttraining kan gedaan worden.
Gematigd tekort
Een gematigd calorietekort houdt in dat er 15-25% onder de
caloriebehoefte gegeten wordt
(15-25%).
Het gematigde calorietekort zit in feite tussen het kleine en het grote tekort in. Dit zorgt ervoor dat de voor- en nadelen van dit tekort er precies tussenin vallen. Zo is er bijvoorbeeld gematigde honger en is er gematigd vetverlies. Het wordt meer individueel bepaald of dit voor- of nadelen zijn. Over het algemeen is een gematigd calorietekort in veel situaties de meest geschikte methode. Dit is dan ook het beste advies voor de meeste mensen.
Advies:
- Las na 2 maanden een dieetpauze in en eet twee weken op onderhoud.
- Cardio kan gedaan worden.
- Krachttraining kan gedaan worden. Houd echter rekening met het herstel.
Groot tekort
Een groot calorietekort houdt in dat er méér dan 25% onder de
caloriebehoefte gegeten wordt
(25% of groter).
Groot /
Bron: Stellab, Rgbstock Voordelen:
Nadelen:
- Veel honger
- In veel situaties niet geschikt
- Slechte ondersteuning voor activiteiten/sport
- Minder goed herstel
- Mogelijk ongezond
Advies:
- Las na 2-6 weken een dieetpauze in en eet twee weken op onderhoud. Hoe groter het tekort, hoe sneller het verstandig is een dieetpauze in te lassen.
- Cardio kan gedaan worden. Echter is het raadzaam bij een groter tekort minder cardio te doen.
- Krachttraining kan in beperkte mate gedaan worden. Een paar zware sets per spiergroep twee keer per week is genoeg.
Richtlijnen voor voeding
Om controle te hebben en houden over het dieet, zullen de calorieën geteld moeten worden. Een veel gebruikte optie is het maken van een voedingsschema. Met een voedingsschema kan vooraf bepaald en uitgerekend worden wat er gegeten gaat worden. Zo kan er rekening gehouden worden met het gewenste calorietekort. Het maken van een voedingsschema wordt veelal gedaan in een spreadsheetprogramma, zoals Excel. Op het internet zijn talloze templates (standaard invulformulieren) te vinden en te gebruiken. Het is
de manier voor optimale controle.
Om een goede start te kunnen maken, volgen hieronder een aantal belangrijke richtlijnen voor de dagelijkse voeding:
- Eet minimaal 2 gram eiwitten per kilogram lichaamsgewicht.
- Eet minimaal 0.8 gram vet per kilogram lichaamsgewicht.
- Maak gezonde keuzes en eet minimaal 200 gram aan groentes.
- Koolhydraten zijn belangrijk vóór, maar vooral ook ná een intensieve inspanning.
- Maaltijdfrequentie is niet van belang voor vetverlies.
- Probeer minimaal 2 liter water te drinken.
Cyclen van calorieën
Met het "cyclen" van calorieën wordt het veranderen van het calorietekort met een bepaalde interval bedoeld. Dit wordt iedere keer weer herhaald. Het cyclen van calorieën kan een uitstekende tactiek zijn binnen een dieet. Het voornaamste voordeel is dat er minder snel op een plateau geraakt wordt. Een voorbeeld van een cycle met hoge en lage dagen kan er als volgt uitzien:
- Maandag: 30% onder onderhoud
- Dinsdag: 30% onder onderhoud
- Woensdag: 10% boven onderhoud
- Donderdag: 30% onder onderhoud
- Vrijdag: 30% onder onderhoud
- Zaterdag: 10% boven onderhoud
- Zondag: 30% onder onderhoud
Idealiter worden de hoge dagen toegepast op de dagen dat er een intensieve inspanning geleverd wordt. Denk daarbij aan bijvoorbeeld krachttraining of interval training. Dit is echter niet noodzakelijk.
Het bovenstaande is slechts een voorbeeld van de vele mogelijke manieren om te cyclen. Het is altijd raadzaam te overwegen dit toe te passen binnen een dieet. Hoe lager het vetpercentage van een
man of
vrouw, hoe belangrijker dit soort tactieken worden.
Afhankelijk van de praktische ervaringen en de
progressie die gemaakt wordt, zal het calorietekort, het voedingsschema en mogelijk het cyclen kunnen worden aangepast. Dit is altijd zelf te bepalen.
Lees verder