Harde ontlasting voorkomen: do's en don'ts

Wanneer je last hebt van harde ontlasting kan dat je dagelijks leven danig in de war schoppen. Je maakt je continu zorgen over dat moment dat je weer naar het toilet moet en je moeite hebt met het eruit persen van de ontlasting. Die zorgen op zich hebben een slechte uitwerking op je ontlasting want wanneer je het om die reden gaat ophouden maak je het probleem alleen maar erger. Als het doen van de behoefte leidt tot bloed bij de ontlasting doordat er een scheurtje in de anus of kringspier komt dan kan het bovendien lang duren voor het over gaat. De volgende do's en don'ts verdienen de aanbeveling voor een goede stoelgang.

Tips bij harde ontlasting

• Do's: tips om harde ontlasting te voorkomen
• Vezelrijk voedsel eten
• Voldoende water drinken
• Voldoende lichaamsbeweging krijgen
• De tijd nemen op het toilet
• Een crème gebruiken om de pijn rond de anus te verzachten
• In het uiterste geval een een klysma, zetpil of lactulose stroop of siroop gebruiken
• Don'ts: wat werkt harde ontlasting juist in de hand?

Do's: tips om harde ontlasting te voorkomen

Of je het nu verstopping, obstipatie of harde ontlasting noemt, we hebben het allemaal over hetzelfde probleem: je weet dat het tijd is om naar het toilet te gaan, voelt misschien ook aandrang, maar daarbij is er ook de wetenschap dat wanneer je dan moet het een pijnlijk proces gaat zijn omdat de poep hard en dik is en je wellicht van de vorige boodschap nog pijnlijke kloofjes of scheurtjes in de anus hebt doordat het toen ook al moeilijk ging. Dit brengt mensen vaak in een vicieuze cirkel: de pijn bij het poepen gaat over doordat de ontlasting zachter en dunner wordt maar om op dit punt te komen moet je vaker naar het toilet gaan.

Om dit doel te bereiken zijn er een aantal do's die je kunnen helpen:

• Eet vezelrijk voedsel
• Drink voldoende water
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging
• Neem de tijd op het toilet
• Gebruik een crème om de pijn rond de anus te verzachten
• Gebruik desnoods een klysma, zetpil of lactulose stroop of siroop

Vezelrijk voedsel eten

Vezels worden niet verteerd. Voordat ze uiteindelijk via de stoelgang het lichaam verlaten dienen ze ervoor om vocht op te nemen wanneer ze zich in je darmen bevinden. Het is juist dit vocht dat ervoor zorgt dat je ontlasting zacht blijft en je niet hoeft te persen om het eruit te krijgen wanneer je op de wc zit. Zorg er daarom voor dat je vezelrijk eet. Er zitten veel vezels in onder andere volkoren graanproducten zoals muesli en havermout, zemelen, bruin brood, peulvruchten, groente en fruit. Let er daarom goed op dat je veel van deze producten opneemt in je menu en niet dagen achtereen geen of weinig vezels binnen krijgt want dan kan het probleem van een moeilijke stoelgang zo maar weer opdoemen. Bekijk ook welke kleine aanpassingen je kunt maken in hoe je kookt. Kies bijvoorbeeld eens voor volkoren pasta in plaats van gewone of kies voor een toetje van Activia in plaats van gewone vla of yoghurt.

Psyllium vezels of vlozaadvezels

Je kunt er ook voor kiezen om psyllium vezels als voedingssupplement in te nemen. Psyllium husk vezels (vlozaadvezels) kunnen to wel twintig maal hun eigen gewicht aan vocht in zich op te nemen. Daarmee maken ze darminhoud zachter (mits gecombineerd met voldoende vochtinname en vergemakkelijken daarmee de stoelgang aanzienlijk.

Voldoende water drinken

Vooraleer de vezels die je inneemt in je darmen vocht op kunnen nemen moet je dit vocht natuurlijk ook wel tot je nemen. Artsen adviseren om 2 liter water per dag te drinken. Dit hoeft natuurlijk niet perse water te zijn, het mag ook thee, koffie, limonade, sap, melk of soep zijn. Verdeel de inname ook gelijkmatig over de dag. Ook al zorgt het ervoor dat je 's nachts een keer je bed uit moet om te plassen, een glaasje water drinken vlak voor je naar bed gaat kan ook geen kwaad!

Voldoende lichaamsbeweging krijgen

Lichaamsbeweging stimuleert beweging van de darmen, en bewegen moeten ze om de ontlasting voor te stuwen richting de endeldarm. Wanneer je een zittend beroep hebt heb je daardoor ook meer kans om last te krijgen van obstipatie. Zorg er dan daarom in ieder geval voor dat je in de avonduren wat aan beweging doet, al is het maar een wandeling of een rondje met de hond want alleen maar stil zitten is funest voor de ontlasting.

De tijd nemen op het toilet

Omdat problemen met een te lage frequentie in de stoelgang ook het gevolg kunnen zijn van het ophouden van de ontlasting is het belangrijk om eens stil te staan bij hoeveel tijd je eigenlijk neemt voor de toiletgang. Heb je last van obstipatie dan is het raadzaam om eens per dag wanneer het uitkomt - voor veel mensen zal dat 's avonds thuis zijn - eens even op het toilet te gaan zitten en zonder te persen even af te wachten of je niet gewoon kunt gaan.

Een crème gebruiken om de pijn rond de anus te verzachten

Omdat de pijn veel mensen ervan weerhoudt in een periode van obstipatie naar het toilet te gaan kun je wel wat extra zekerheid gebruiken. Dit krijg je wanneer je een lidocaïne crème gebruikt. Deze moet je voor het toiletbezoek aanbrengen op de anus en heeft twee functies: door de lidocaïne verdoof je de huid van de anus enigszins waardoor je minder last hebt van eventueel aanwezige anale kloofjes en daarnaast glijdt de ontlasting ook wat makkelijker naar buiten door de vettige zalf. Je kunt dit krijgen op recept van de huisarts.

In het uiterste geval een een klysma, zetpil of lactulose stroop of siroop gebruiken

Lijkt niets te werken dan is er altijd nog een serie van 'laatste redmiddelen'. Om je darmen op gang te krijgen kun bijvoorbeeld een lactulose stroop of prunasine stroop halen bij de apotheek of drogist. Dit is goedkoop en zonder recept verkrijgbaar. Het zorgt ervoor dat er meer vocht bij de ontlasting komt en je sneller aandrang gaat voelen. Hou er wel rekening mee dat het ook tot buikpijn en krampen kan leiden. Daarnaast kun je ook een klysma gebruiken om de ontlasting snel op gang te krijgen. Het gedeelte dat al in de endeldarm zit wordt er bovendien zachter van waardoor het gemakkelijker naar buiten komt. Je kunt bijvoorbeeld Microlax kopen bij het Kruidvat. Volg wel goed de handleiding op. Iets anders dat goed kan helpen zijn de zetpillen van Dulcolax. Snel na het inbrengen zorgen deze zetpillen voor aandrang en het een stuk minder gedoe dan een klysma.

Don'ts: wat werkt harde ontlasting juist in de hand?

Het spreekt voor zich dat de don't het tegenovergestelde zijn van de do's, waar er zijn daarnaast ook zaken die je moet zien te voorkomen of vermijden om er voor te zorgen dat er geen verstopping van de darmen ontstaat.

Je kunt dan denken aan de volgende zaken:

• Eet geen voedsel met onverteerbare stukjes die scherp kunnen zijn zoals maïs (popcorn)
• Eet geen bananen (zeker niet als ze nog een beetje groen zijn)
• Eet geen drop
• Probeer stress te verminderen

Lees verder

• Klysma gebruiken bij verstopping / obstipatie
• Psylliumvezel capsules gebruiken voor een betere stoelgang
• Giprocol: helpt bij een regelmatige ontlasting