Last van nachtmerries? Oorzaken & tips tegen slechte dromen

Badend in het zweet wakker worden, trillen en opgelucht zijn dat het "maar een slechte droom" was: het zijn typische verschijnselen van een nachtmerrie. Nachtmerries kunnen erg intens zijn en slaapklachten teweegbrengen. De oorzaken van nachtmerries hebben vaak te maken met een trauma, pijn en angst. Ook alcohol en medicijnen kunnen een rol spelen bij intense dromen. Om beter in slaap te geraken en een betere nachtrust te hebben kan je eventueel een voedingssupplement met melatonine innemen. Wat zijn de meest voorkomende symptomen van nachtmerries en welke tips kunnen je helpen om deze tegen te gaan?

Wat is een nachtmerrie?

Nachtmerrie is een benaming voor een droom die zo angstaanjagend is dat je er wakker van wordt. Je gedachten zijn bezig met het verwerken van een gebeurtenis, een trauma of een negatieve ervaring waardoor je een intense droom beleeft. In de volksmond spreekt men ook wel van slechte dromen. Toch gaat een nachtmerrie nog een stapje verder. Vaak is het zo dat je badend in het angstzweet wakker wordt en dat je enorm opgelucht bent dat het maar om een droom ging. Regelmatig terugkerende nachtmerries kunnen leiden tot chronische slaapklachten.

Symptomen nachtmerries

Angst

Typisch aan nachtmerries is dat je een gevoel van opluchting ervaart bij het wakker worden. Je hebt je in je droom angstig en onrustig gevoeld en de inhoud ervan kan je een gevoel van schaamte bezorgd hebben. Ook heb je mogelijk het gevoel dat je aan onheil ontsnapt bent, of integendeel, dat je in de toekomst mogelijk met onheil zal geconfronteerd worden. Dit brengt een onzekerheid met zich mee die nog wel even in je achterhoofd kan blijven zitten.

Bijkomend

Daarnaast kan een nachtmerrie samengaan met bijkomende symptomen, zoals onder andere:

• koorts
• tandenknarsen
• huilen, snikken in je slaap
• overmatig zweten 's nachts
• verhoogde hartslag
• trillen en/of beven bij het wakker worden
• hoofdpijn bij het wakker worden
• gevoel van zwakte, onmacht of hulpeloosheid

Oorzaken "slechte dromen"

Trauma

De wetenschap heeft geen sluitend antwoord op de vraag hoe nachtmerries specifiek veroorzaakt worden. Sommige mensen hebben er regelmatig last van, terwijl anderen zich nauwelijks kunnen voorstellen wat een nachtmerrie is. Toch zijn er enkele criteria die de intensiteit van je slaap kunnen beïnvloeden, en dus ook de kans op nachtmerries vergoten. Zo is het beleven van een trauma (bv. een slechte persoonlijke ervaring, het overleven van een zwaar verkeersongeval) een belangrijke potentiële risicofactor voor nachtmerries. Ook een chronische ziekte die veel pijn met zich meebrengt kan nachtmerries in de hand werken.

Angst en stress

Stress is een andere factor die een belangrijke rol kan spelen bij het ontwikkelen van nachtmerries. De angst om niet te slagen op je werk of om te mislukken in een examen kunnen bijvoorbeeld slechte dromen inleiden waarin je afgaat als een gieter. Schaamte, faalangst en onzekerheid zijn in dat geval kenmerken die allemaal met mekaar te maken hebben in het ontwikkelingsproces van de nachtmerrie.

Uitwendige oorzaken

Voorts zijn er ook oorzaken die louter op een fysieke wijze gevolgen kunnen hebben op je slaapgedrag. Zware medicijnen (bv. pijnstillers, antidepressiva, kalmeermiddelen, enz...) kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals een verstoorde nachtrust. Slecht slapen omwille van intense dromen en nachtmerries zijn dan het gevolg. Ook overmatig alcoholgebruik kan nachtmerries tot gevolg hebben.

Tips tegen nachtmerries

Oorzaken wegnemen

Nachtmerries zijn moeilijk met een enkele remedie te behandelen, vooral omdat de oorzaak zelden eenduidig is. Probeer indien mogelijk toch de specifieke oorzaak te vinden van je nachtmerries. Ga bijvoorbeeld na of je nachtmerries blijven aanhouden als je eenmaal gestopt bent met die kalmeermiddelen, of als je niet meer zoveel alcohol drinkt voor het slapengaan. In dat geval weet je wat je te doen staat en kan je je simpelweg onthouden van die middelen. Ook het oplossen en wegwerken van een situatie of probleem dat je veel kopzorgen bezorgt (bv. een ruzie uitpraten op het werk, financiële problemen oplossen) kunnen ervoor zorgen dat nachtmerries zullen verminderen of zelfs wegblijven.

Bijkomende tips

Aanvullend kan het nuttig zijn om elke dag op hetzelfde tijdstip te gaan slapen. Zorg voor een rustige, comfortabele slaapkamer waarbij de temperatuur aangenaam is: niet te warm maar ook niet te koud. Vermijd zware, moeilijk verteerbare voeding bij het avondmaal en hou ook alcohol of koffie binnen de perken. Schrijf je nachtmerries op of vertel ze aan iemand: dit kan helpen bij het verwerken van een trauma.

Supplement melatonine

Een van de meest effectieve tips tegen nachtmerries is het voedingssupplement melatonine. Melatonine is een hormoon dat het lichaam aanmaakt wanneer het voelt dat het tijd is om te gaan slapen. Als je een voedingssupplement met melatonine inneemt dan wordt dit gevoel nog versterkt: je gaat geeuwen, je lichaam gaat ontspannen en ook je geest komt tot rust. Hierdoor zal je sneller in slaap geraken en zal je slaap zelf ook rustiger zijn. Dit verkleint sterk de kans op nachtmerries.

Lees verder

• Nachtelijk zweten: oorzaken & behandeling van nachtzweten