Buikademhaling als medicijn tegen stress

Een goede balans tussen spanning en ontspanning is een vereiste voor een gevoel van welzijn dat voor een groot deel uitmaakt of iemand zich gelukkig voelt. Al te vaak wordt die balans echter verstoord door een situatie, beleving, of emotie waarin we liever niet terecht komen. Het herwinnen van de balans is dan niet altijd simpel. Soms zijn drastische maatregelen nodig om weer in een goede balans te komen maar er bestaat ook een eenvoudige manier die dikwijls effectief is. Zo’n simpele, effectieve en makkelijk manier om te ontspannen is buikademhaling.

Waarom buikademhaling genoemd?

De term buikademhaling kan overigens tot misverstand leiden. Alsof er lucht in de buik komt maar dat is beslist niet het geval. De ingeademde lucht komt alleen maar in de longen. Bij buikademhaling zetten de longen echter uit in de richting van de buik. Maar omdat de buikinhoud amper ingedrukt kan worden door de longen zet de buikwand vanzelf naar voor uit. Het is dat verschijnsel waar de term buikademhaling vandaan komt.

Intraperitoneale en extraperitoneale organen

Bij de buik is er sprake van twee soorten organen. Tot de intraperitoneale organen behoren die organen die zich echt in de buikholte bevinden zoals de lever, maag, milt en het overgrote deel van de darmen. Extraperitoneale organen zijn die welke aan de buikholte grenzen maar zich niet echt in de buikholte bevinden zoals de nieren en het pancreas. Het orgaan uterus wordt als grensgeval beschouwd. Het peritoneum ofwel buikvlies bedekt de buikholte aan de binnenkant en de organen aan de buitenkant. Het middenrif of diafragma scheidt het hart en de longen af van de buikholte. Het middenrif is een spier die bij het samentrekken de borstholte vergroot waardoor de longen zich vol lucht kunnen zuigen.

Hoge en lage ademhaling

Ademhalen kan overigens op twee manieren de zogenaamde hoge ademhaling bestaat uit borstademhaling en de lage is de buikademhaling. Bij de borstademhaling zet de borstkas uit zowel naar voor als opzij en stromen de longen vol lucht. Soms worden bij de borstademhaling ook de schouders opgetrokken. In een situatie van stress wordt meestal hoog geademd wat dan ook snel en oppervlakkig gebeurt. Daardoor kan een tekort aan koolzuur ontstaan waardoor het onrustige gevoel toeneemt. Beter is daarom om bij stress zeer bewust buikademhaling toe te passen. Vooral bij een diepe, regelmatige en langzame buikademhaling ontstaat een gevoel van rust en komen spanning en ontspanning weer beter in balans.

Oefenen in buikademhalen

Een truc om beter te kunnen buikademhaling is om met de mond dicht kort krachtig in te ademen door de neus. Op die manier zal de buikwand goed voelbaar met elke inademing uitzetten en kan daarna getracht worden dezelfde ademhaling toe te passen door normaal te ademen. Een andere manier om bewust buikademhaling toe te passen is om op de rug liggend een telefoonboek op de buik te leggen en daarna door middel van ademhalen te proberen dat boek op te duwen. Het best is om met lange halen in te ademen en ook weer uit te ademen waarbij zo lang mogelijk wordt uitgeademd om de buikspieren zo ver als het kan in te trekken. Daarna vullen de longen zich weer vanzelf als reactie en wordt ook getracht de buik zo ver mogelijk uit te zetten.

Betere balans tussen spanning en ontspanning

Na bewustwording van dit gevoel en wat de spieren doen is het makkelijker om in andere houdingen ook buikademhaling toe te passen. Zo kan op elk moment van de dag of op momenten van stress deze manier van ademhalen veel profijt opleveren en de balans tussen spanning en ontspanning weer verbeteren.

Lees verder

• Goede ademhaling en spierontspanningsoefeningen tegen stress
• Bewust of onbewust ademhalen
• Stress en lichaam en geest