3D-printing: Grote hulp voor blinden en slechtzienden

3D-printing maakt een snelle ontwikkeling door en biedt tal van innovatieve mogelijkheden, vooral voor blinden en slechtzienden. Deze technologie stelt hen in staat om de wereld op een unieke manier te ontdekken. Door middel van 3D-geprinte objecten kunnen blinde personen voelen hoe iets of iemand eruitziet, waardoor ze beter kunnen deelnemen aan de maatschappij. Daarnaast biedt 3D-printing diverse andere hulpmiddelen die het leven van blinden en slechtzienden aanzienlijk kunnen verbeteren. Een belangrijk voordeel van 3D-printing is dat elk geprint object gepersonaliseerd kan worden, wat voor mensen met een visuele beperking bijzonder waardevol is omdat het hun tastvermogen versterkt.

• Brailleprinter gemaakt van Lego
• Brailletelefoon op maat
• 3D-echo: Een intieme ervaring voor blinde ouders
• Tastbare 3D-foto’s: Herinneringen tot leven gebracht
• Hoornvliesprinten: De toekomst van oogheelkunde
• Kijktraining: Innovatieve revalidatie voor kinderen
• Kunst toegankelijk gemaakt door 3D-printing
• Reliëfkaarten: Oriëntatiehulpmiddel voor blinden en slechtzienden
• Voelbare objecten: De wereld tastbaar maken

Brailleprinter gemaakt van Lego

In 2014 ontwikkelde de toen 12-jarige Shubham Banerjee uit Californië een brailleprinter met behulp van Lego Mindstorms-blokjes. Deze 3D-geprinte brailleprinter is speciaal ontworpen voor blinden en slechtzienden in ontwikkelingslanden en wordt tegen een fractie van de kosten van traditionele brailleprinters geproduceerd. Bovendien is deze printer kleiner en lichter dan conventionele modellen. Door het innovatieve karakter van het project besloot Intel te investeren in Shubham, die inmiddels zijn eigen bedrijf, Braigo Labs, heeft opgericht.

Brailletelefoon op maat

In Groot-Brittannië introduceerde het bedrijf Ownfone in 2014 een op maat gemaakte brailletelefoon voor mensen met een visuele handicap. Deze telefoon is betaalbaar, wordt geproduceerd met behulp van 3D-printing en is volledig aanpasbaar aan de wensen van de gebruiker. De gebruiker kan zelf de knoppen, toetsen, het design en de kleur van de telefoon kiezen. De knoppen kunnen worden voorzien van tekst, afbeeldingen of braille, waarbij de gebruiker zelf de namen en telefoonnummers doorgeeft. Zo ontstaat een volledig gepersonaliseerde telefoon die exact aan de behoeften van de gebruiker voldoet. De batterij van de Ownfone gaat ongeveer één jaar mee.

3D-echo: Een intieme ervaring voor blinde ouders

Een van de mooiste toepassingen van 3D-printing voor blinde ouders is de 3D-echo. Hiermee kunnen zij de contouren van hun ongeboren kind voelen, wat een onvergetelijke ervaring is. In 2015 verspreidde Huggies een video over een geëmotioneerde blinde vrouw waarin een blinde moeder een 3D-print kreeg van haar ongeboren baby. Deze emotionele video werd wereldwijd een succes en toonde de unieke mogelijkheden van 3D-technologie.

Tastbare 3D-foto’s: Herinneringen tot leven gebracht

Touchable Memories is een project van Pirate3D uit Singapore, waarbij foto's tastbaar worden gemaakt voor blinden en slechtzienden dankzij 3D-printing. Dit stelt hen in staat om herinneringen opnieuw te beleven door de gedetailleerde 3D-modellen van foto's aan te raken. Dit is vooral waardevol voor mensen die ooit hebben kunnen zien en oude foto's op een tastbare manier willen ervaren. Voor kinderen die bijvoorbeeld op jonge leeftijd een ouder hebben verloren, kan een 3D-foto een belangrijke herinnering zijn.

Een andere interessante toepassing is een 3D-geprint jaarboek voor blinde kinderen, zoals ontwikkeld door de "Seoul National School for the Blind" in samenwerking met het bedrijf 3D Tek. Dit stelt blinde leerlingen in staat om hun klasgenoten te herkennen door de tastbare gezichten in het jaarboek.

Hoornvliesprinten: De toekomst van oogheelkunde

Met de opkomst van 3D-printing wordt het steeds realistischer om menselijke weefsels, zoals hoornvlies, te printen. In België werken de KU Leuven en de Universiteit Antwerpen samen aan dit baanbrekende onderzoek. Ze gebruiken hiervoor levende cellen van de patiënt, gecombineerd met plantaardig collageen dat wordt geleverd door een Israëlische fabrikant. Dit onderzoek biedt hoop voor veel patiënten die op een hoornvliestransplantatie wachten, aangezien de huidige wachtlijsten lang zijn, de operatie zelf kostbaar is en niet altijd succesvol verloopt. Hoewel het oorspronkelijke onderzoek tot 2018 liep, hebben recente ontwikkelingen en innovaties in 3D-bioprinting, anno augustus 2024, verdere vooruitgang geboekt. Wetenschappers werken nu aan technieken om geprinte hoornvliezen te integreren zonder risico op afstoting of afsterven van het weefsel, wat deze technologie dichter bij klinische toepassing brengt.

Kijktraining: Innovatieve revalidatie voor kinderen

Koninklijke Visio (http://www.visio.org/nl-nl/home) in Nederland ontwerpt in samenwerking met het CKC Digital Art Lab in Zoetermeer speciale objecten voor de revalidatie van kinderen met een visuele handicap. Tijdens de revalidatietraining leren slechtziende kinderen hun resterende gezichtsvermogen optimaal te benutten. Op maat gemaakt speelgoed, geproduceerd via 3D-printing, speelt hierbij een cruciale rol. Zo kan bijvoorbeeld een LED-lampje worden verwerkt in transparant plastic, waarbij de kleur kan worden aangepast om een goed contrast te creëren dat het kind helpt bij visuele stimulatie. Deze innovatieve aanpak ondersteunt kinderen in hun ontwikkeling en vergroot hun zelfstandigheid.

Kunst toegankelijk gemaakt door 3D-printing

Dankzij 3D-printing kunnen blinden en slechtzienden nu kunstwerken ervaren door ze te voelen. In Madrid heeft het Prado-museum zes beroemde schilderijen, waaronder "El quitasol" (De parasol) van Francisco Goya, toegankelijk gemaakt voor deze doelgroep. Deze schilderijen zijn in reliëf geprint, waardoor de tactiele details van de kunstwerken tot leven komen. Deze ontwikkeling stelt blinden en slechtzienden in staat om klassieke kunstwerken op een nieuwe manier te waarderen, wat hun culturele beleving verrijkt.

Reliëfkaarten: Oriëntatiehulpmiddel voor blinden en slechtzienden

Kaarten en teksten kunnen dankzij 3D-printing eenvoudig in reliëf worden gemaakt, waardoor ze toegankelijk worden voor blinden en slechtzienden. Met deze technologie kunnen zij zich een beeld vormen van de topografie van de wereld en zich beter oriënteren. In Nederland houdt Stichting Dedicon (http://www.dedicon.nl) zich bezig met het ontwerpen van deze reliëfkaarten. Deze kaarten bieden blinden en slechtzienden een waardevol hulpmiddel om de wereld om hen heen beter te begrijpen en zich zelfstandiger te verplaatsen.

Voelbare objecten: De wereld tastbaar maken

Voor blinde kinderen kan het moeilijk zijn om de wereld om hen heen te begrijpen. In 2014 lanceerde Yahoo een oplossing in de vorm van het Hands On Search-project. Dit project omvat een digitale database met honderdduizenden objecten die gratis kunnen worden gedownload en via een 3D-printer worden geprint. Dankzij spraakgestuurde software kunnen kinderen een object kiezen en dit vervolgens laten afdrukken. Hierdoor kunnen ze een tastbare ervaring opdoen van bijvoorbeeld dieren, beroemde gebouwen zoals de Eiffeltoren, of zelfs fantasiefiguren zoals een ufo. Dit project helpt blinde kinderen om de wereld om hen heen beter te begrijpen en stimuleert hun nieuwsgierigheid en leervermogen.

Lees verder

• App "Be My Eyes": Help een blinde en speel hun ogen
• Keuken en koken: Aanpassingen voor blinden en slechtzienden
• Blind of slechtziend: Onafhankelijk advies hulpmiddelen
• Plots blind of slechtziend. En wat nu?
• Brailleleesregel voor (zwaar) slechtzienden en blinden