Amandelsteen verwijderen en voorkomen

Heb je last van stinkende witte brokjes in je keel dan gaat het vaak om amandelsteentjes. Amandelstenen bevinden zich vaak in de amandelcrypten (tussen keelamandelen en keelholte) of in de plooien van de amandelen zelf. Ze kunnen ervoor zorgen dat je het gevoel hebt dat er iets in je keel zit. Bovendien zorgt het ook vaak voor een slechte adem. Amandelsteen is gelukkig vaak zelf te verwijderen. Hiervoor kun je een wattenstaafje of spuit zonder naald gebruiken. In het uiterste geval is het verwijderen van de keelamandelen geboden.

Amandelsteen in de keelholte

• Wat is amandelsteen?
• Hoe kun je amandelsteen verwijderen?
• Amandelsteen voorkomen
• Permanente oplossing

Wat is amandelsteen?

Amandelsteen of tonsilloliet is een onschuldig maar wel erg vervelend probleem waarbij stinkende witte brokjes zich ophopen in kleine holtes of pockets in de keelamandelen en tussen de keelamandelen en de keel (amandelcrypten of keelholte). De stukjes amandelsteen zijn meestal wit of gelig van kleur. De omvang kan verschillende van die van een kleine zandkorrel tot een flinke maïskorrel. Ze bestaan hoofdzakelijk uit collageen. De vorming is in principe onschuldig maar kan wel te maken hebben met een overmatige hoeveelheid bacteriën in de mond. Dit maakt het echter niet minder problematisch.

Mensen die last hebben van amandelsteentjes hebben meestal flink last van een stinkende adem (halitose) waar niets tegen lijkt te helpen. Daarnaast kan continu het gevoel bestaan dat er iets vast zit in de keel of keelholte. Mensen denken vaak dat dit dan gaat om etensresten, en alhoewel dit een zelfde gevoel teweeg kan brengen gaat het vaak om amandelstenen. Andere symptomen die horen bij (grote) amandelstenen zijn: veelvuldig moeten hoesten, moeite met slikken, keelpijn en vaker voorkomende keelontstekingen.

Het kan voorkomen dat grote amandelstenen per toeval ontdekt worden op een röntgenfoto. Soms ontstaat er lichte paniek wanneer op een foto een onduidelijke massa wordt waargenomen. De conclusie dat het gaat om tonsilloliet is dan vaak een opluchting.

Hoe kun je amandelsteen verwijderen?

De enige oplossing voor de vervelende symptomen van amandelstenen is het verwijderen ervan. Dit kun je gelukkig in de meeste gevallen gewoon zelf doen.

Wattenstaafje

Wil je het probleem zelf aanpakken, probeer dit dan eerst met een wattenstaafje. Gaat het om een steentje dat zich tussen keelamandelen en keelwand bevindt dan kun je deze los krijgen door met een wattenstaafje in deze holte te schrapen. Gaat het om amandelstenen die in de plooien van de keelamandelen zitten dan werkt het vaak goed om met een wattenstaafje voorzichtig tegen de amandelen te duwen. Je zult merken dat je de witte brokjes dan al snel naar buiten duwt. Om te zorgen dat je goed kunt zien waar je mee bezig bent gebruik je een zaklamp en een spiegel.

Het is belangrijk dat je een stomp voorwerp gebruikt om tegen de keelamandelen te drukken. Het lijkt wellicht verleidelijk om iets als een tandenstoker, haarspeld of pincet te gebruiken om de brokjes los te peuteren. Dit kan echter snel tot bloedingen leiden, wat gevaarlijk kan zijn en ontstekingen in de hand kan werken. Gebruik daarom nooit scherpe materialen om de steentjes los te krijgen.

Spuit zonder naald
Wat je ook kunt doen is een wegwerpspuit of injectiespuit zonder naald gebruiken. Je kunt deze dan vullen met water en zo een harde straal water in de amandelcrypten spuiten om de steentjes los te krijgen. Begin hier voorzichtig mee om te voorkomen dat het zeer doet of je gaat kokhalzen. Eventueel kun je ook water met een beetje zout gebruiken om de keelholte zo direct goed te reinigen. Voor een beter zicht op wat je aan het doen bent gebruik je een zaklamp en eventueel een spiegel met vergroting. Injectiespuiten zonder naald of wegwerpspuiten zijn vrij verkrijgbaar bij de apotheek of drogisterij en zijn vrij goedkoop. Vooraf even gorgelen met water of probioticum kan helpen om de stenen wat los te maken.

Instrument om steentjes mee te verwijderen

In Amerika zijn ook wel producten op de markt die speciaal dienen voor het verwijderen van amandelstenen. Zo is er een Tonsil Stone Removal Tool van Tonsil Tools. Dit apparaatje met LED-licht en verschillende opzetstukjes kan je helpen bij het verwijderen van tonsilloliet. Voor het bestellen ervan zul je je wel moeten wenden tot een Amerikaanse website.

Amandelsteen voorkomen

Een belangrijke oorzaak van amandelsteen is een slechte mondflora. Dit hoeft helemaal niet te betekenen dat je bijvoorbeeld je tanden niet goed poets, sommige mensen hebben nu eenmaal een overmatige bacteriegroei in de mond. Hier kun je gelukkig iets aan doen. Dit probleem kun je namelijk aanpakken door een mondspoeling te gebruiken op basis van probiotica, of meer specifiek lactobacillen. Hiervoor kun je Probio Oral van Bonusan gebruiken. Je lost een sachet Probio Oral op in water, spoelt de mond er goed mee en slikt het vervolgens gewoon door. Niet alleen zal dit een gunstig effect hebben op de keelholte, het draagt er ook aan bij dat je minder last krijgt van gaatjes en ontstekingen van het tandvlees. Probio Oral is verkrijgbaar in verpakkingen met 30 sachets.

Permanente oplossing

Blijken de amandelsteentjes erg hardnekkig te zijn en zijn de bovenstaande methoden voor jou geen oplossing gebleken, dan kun je een meer permanente oplossing overwegen. Je zou kunnen overwegen om je keelamandelen operatief te laten verwijderen. De huisarts of KNO-arts zal deze oplossing ook voorstellen wanneer amandelstenen zo groot zijn of vastzitten dat ze onmogelijk handmatig los te krijgen zijn. Dit is wel een uiterste oplossing. Het knippen van de keelamandelen is voor volwassenen een zware en pijnlijke operatie.

Lees verder

• Amandelkanker: symptomen, oorzaken en behandeling