Tekenbeten voorkomen en teken verwijderen bij mensen

Tekenbeten voorkomen en teken verwijderen bij mensen Elke lente en zomer (april tot september) is het weer hetzelfde liedje: je hond of kat heeft één of meer teken. Voor het tekenseizoen zijn er talloze producten beschikbaar voor dieren, zoals tekenbanden, sprays, pilletjes, oliën en andere middelen om deze griezelige beestjes te voorkomen of te bestrijden. Maar hoe voorkom je een tekenbeet bij mensen? En hoe verwijder je een teek op de juiste manier? Preventieve maatregelen in combinatie met een grondige lichaamscontrole bieden een goede basis om tekenbeten te vermijden. Aangezien teken bacteriën, virussen en parasieten kunnen overdragen die ernstige aandoeningen zoals de ziekte van Lyme kunnen veroorzaken, is voorkomen nog steeds beter dan genezen.

Voorkomen van teken voor een buitenactiviteit

Insectenwerende middelen met een concentratie van 20 tot 30% DEET of Icaridin bieden effectieve bescherming voor de blootgestelde huid en kleding gedurende enkele uren. Het is belangrijk om de gebruiksrichtlijnen van elk product te volgen. Producten die Permethrine bevatten kunnen worden toegepast op kleding, laarzen, schoenen, broeken, sokken, tenten en andere kampeerspullen. Permethrine is een insecticide dat na behandeling ook na het wassen insectenwerend blijft. Geïmpregneerde kleding en andere materialen zijn ook te koop in buitensportwinkels of bij gespecialiseerde bedrijven. Wees voorzichtig bij het gebruik van insecticiden op de handen van kinderen, omdat zij vaak hun handen in hun ogen of mond wrijven. Kleine hoeveelheden zijn voldoende. Zwangere vrouwen moeten ook voorzichtig zijn met insecticiden, omdat deze mogelijk schadelijk kunnen zijn voor de foetus. Raadpleeg hiervoor altijd een arts. Andere producten die soms worden genoemd als preventieve middelen tegen teken zijn tea tree olie, lemon eucalyptus olie en knoflooktabletten. Het gebruik van deze middelen voor tekenpreventie is echter niet wetenschappelijk bewezen. Tea tree olie is bovendien giftig voor katten.

Opletten voor kledij tijdens een buitenactiviteit

Activiteiten zoals wandelen door beboste gebieden, tuinieren, kamperen of buiten spelen zijn erg plezierig, maar vermijd contact met bladafval, struiken, grasvelden, planten of hoog gras, omdat teken zich vaak in deze vochtige omgevingen verschuilen. Loop bij voorkeur in het midden van wandelpaden en vermijd het zitten op de grond of op vochtige stenen muren. Teken overleven niet goed in omgevingen met minder dan 80% vocht, dus het is raadzaam om zonlicht op te zoeken. Teken springen of vliegen niet, maar kruipen over een dier of mens, hechten zich vast en voeden zich met bloed. Dichte schoenen, lange broeken, en kleding met lange mouwen zoals een hemd, trui of vest, evenals lange sokken, helpen ook om teken af te schrikken. Het in de sokken stoppen van de broek helpt verder bij het voorkomen van tekenbeten. Deze kledingadviezen zijn moeilijk toe te passen bij heet weer; dan zijn preventieve maatregelen belangrijker. Lichtgekleurde kleding maakt het makkelijker om teken te herkennen, vooral als ze klein zijn, zoals jonge teken (larven of nimfen), die meestal kleiner dan één millimeter zijn. Lang haar kan het beste bedekt, gevlochten of samengebonden worden. Een pet, hoed of kap voorkomt dat teken in het hoofdhaar kruipen.

Tekenbeten voorkomen en teken van het lichaam verwijderen na een buitenactiviteit

Na een buitenactiviteit is het cruciaal om je lichaam grondig te controleren en eventuele teken zo snel mogelijk te verwijderen. Als je huisdieren hebt, spuit ze dan buiten af met een slang om te voorkomen dat teken in huis terechtkomen en mogelijk de mensen in het gezin besmetten. Het is ook raadzaam om binnen de twee uur na een buitenactiviteit te douchen of te baden om teken die mogelijk nog op je lichaam kruipen af te spoelen. Controleer daarna je hele lichaam met behulp van een spiegel op aanwezige teken. Teekgevoelige plaatsen bevinden zich onder de armen, in en rond de oren, in de navel, achter de knieën, tussen de benen, rond de taille, de genitaliën en in het hoofdhaar. Het is ook belangrijk om al je kledij, jassen, meegenomen spullen en het materiaal van huisdieren te controleren, omdat teken zich kunnen verplaatsen in huis als ze van deze objecten vallen. Was je kleren na een wandeling, maar weet dat een teek vaak de was overleeft. Daarom is het effectief om de kledij eerst in een droger op hoge temperatuur gedurende één uur te plaatsen. Een kortere droogtijd van vijf tot tien minuten kan ook werken, vooral als de kledij niet nat is.

Hoe verwijder je een teek bij mensen?

Ondanks alle preventieve maatregelen kan een tekenbeet toch voorkomen. Verwijder de aangehechte teek zo snel mogelijk met een tekentang of pincet. Gebruik het gereedschap zo dicht mogelijk bij de huid. Trek de teek voorzichtig en gelijkmatig omhoog met de pincet. Desinfecteer de plek waar de teek heeft gezeten grondig. Na het verwijderen van de teek, was je je handen onmiddellijk met alcohol, jodiumoplossing of zeep en water. Spoel de levende teek door in het toilet.

Het gebruik van vaseline bij een tekenbeet is afgeraden / Bron: Kiyok, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Het gebruik van vaseline bij een tekenbeet is afgeraden / Bron: Kiyok, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Wat je absoluut niet moet doen bij het verwijderen van een teek

Gebruik geen blote vingers of handen om een teek te verwijderen; gebruik altijd een tekentang of pincet. Draai of trek de teek niet uit de huid, omdat dit kan leiden tot het achterblijven van de monddelen in de huid. Verwijder de mondonderdelen indien nodig met de pincet en het wondje zal binnen enkele dagen genezen. Vermijd het verpletteren van de teek met je vingers, het verbranden van de teek, of het insmeren met vaseline, alcohol of nagellakremover. Het belangrijkste is om de teek zo snel mogelijk te verwijderen.

Wanneer een arts raadplegen?

Als je na enkele dagen tot weken na een buitenactiviteit symptomen vertoont zoals koorts, koude rillingen, vermoeidheid, spierpijn, gewrichtspijn, gezwollen lymfeklieren (ook wel lymfadenopathie genoemd), huiduitslag, gezichtsverlamming of artritis (gewrichtsontsteking), zoek dan zo snel mogelijk medische hulp. De darminhoud van een besmette teek kan namelijk de ziekte van Lyme veroorzaken, een bacteriële infectie met symptomen die invloed kunnen hebben op huid, hart, hersenen, spieren en/of gewrichten. Andere ziekten kunnen ook door besmette tekenbeten worden overgedragen. Professionele medische hulp is noodzakelijk bij deze symptomen.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Tekenbeet: voorkomen, teek verwijderen en de LymeziekteTekenbeet: voorkomen, teek verwijderen en de LymeziekteAls u in de natuur wandelt kan het dat u wordt gebeten door een teek. Een tekenbeet is pijnloos en wordt vaak niet eens…
Teken, ongewenste gastenTeken behoren tot één van de meest besproken beestjes. Dit komt mede doordat teken regelmatig mensen besmetten met de bo…
Teek gezien: snel verwijderen met tekenpincet of tekentangTeek gezien: snel verwijderen met tekenpincet of tekentangEen teek is een gevaarlijk beestje, althans sommige van hen. Een aantal kan namelijk een ernstige ziekte overbrengen. Wi…
Help, een teek!Help, een teek!Het is weer zover; de zon schijnt en het is heerlijk weer om door het bos te wandelen. Eenmaal thuis ontdek je een beest…

Oorprop: Overtollig oorsmeer verwijderen, o.a. met waterOorprop: Overtollig oorsmeer verwijderen, o.a. met waterCerumen, beter bekend als oorsmeer, bestaat uit afscheidingsproducten van de smeer- en talgkliertjes van de uitwendige g…
Mindfulness: in essentie draait het om de juiste intentieMindfulness: in essentie draait het om de juiste intentieMindfulness is hoofdzakelijk een ambigu begrip. Zo wordt binnen de verschillende takken van het boeddhisme mindfulness o…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: James K. Lindsey, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • 10 Important Ways to Avoid Summer Tick Bites, http://www.livescience.com/46160-how-to-avoid-tick-bites.html, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Be Tick Free - A Guide for Preventing Lyme Disease, https://www.health.ny.gov/publications/2825/, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Prevent Lyme Disease, http://www.cdc.gov/features/lymedisease/, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Prevent Tick Bites While Enjoying the Outdoors, http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/news/20140413/prevent-tick-bites-while-enjoying-the-outdoors, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Preventing tick bites, http://www.cdc.gov/ticks/avoid/on_people.html, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Prevention, http://www.stopticks.org/prevention/, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Signs and Symptoms of Untreated Lyme Disease, http://www.cdc.gov/lyme/signs_symptoms/index.html, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Stop Ticks, http://www.cdc.gov/features/stopticks/, geraadpleegd op 29 september 2016
  • Tick Removal, http://www.cdc.gov/ticks/removing_a_tick.html, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Ticks and Tick Bites, http://www.npic.orst.edu/pest/tick/index.html, geraadpleegd op 29 april 2016
  • VOORKOMEN VAN EEN TEKENBEET, http://www.tekenbeetziekten.nl/voorkomen-van-een-tekenbeet/, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Afbeelding bron 1: Kiyok, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 07-08-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 13
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.