Coumarine: gezondheidsvoordelen, toepassingen & bijwerkingen

Coumarine: gezondheidsvoordelen, toepassingen & bijwerkingen Coumarine behoort tot de groep van anticoagulantia (anticoagulantia). Het is een aromastof die van nature voorkomt in Chinese kaneel (in mindere mate in Ceylonkaneel), tonkabonen en bergamot. In verdunde toestand heeft coumarine een naar hooi ruikende geur. Een te hoge dosis coumarine kan schadelijk zijn voor je gezondheid. Het kan leiden tot leverschade en het kan de bloedstolling remmen. Coumarine en coumarine-achtige verbindingen (coumarinederivaten) worden profylactisch gebruikt om bepaalde ziekten te voorkomen, maar voor de behandeling van verschillende ziekten.
Tonkabonen / Bron: Mecredis  Fred Benenson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Tonkabonen / Bron: Mecredis Fred Benenson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Wat is coumarine?

Waar zit coumarine in?

De naam coumarine is afgeleid van het Spaanse cumarú, de naam voor de tonkaboonboom. Dit is een van de planten die coumarine bevatten. Daarnaast is de aromastof ook te vinden in houtkruid, steenkruid, gele klaver, dadels, Chinese kaneel en bergamot. Coumarine heeft een kruidig-aromatische geur. De smaak is vergelijkbaar met die van verse vanille. Als het plantenlichaam gewond raakt of sterft, komt de aan suiker gebonden coumarinevrij. Het actieve ingrediënt werd voor het eerst geïsoleerd in 1822 uit tonkabonen. Sinds 1868 wordt het ook synthetisch geproduceerd.

Maximaal toegelaten hoeveelheid

Je moet dagelijks niet te veel coumarine binnenkrijgen. In de EU zijn er maximale toegelaten hoeveelheden coumarine vastgesteld. Het gaat om relatief lage waarden waar je snel overheen komt door de consumptie van sterk kaneelhoudend voedsel.

Toepassingen van coumarine

Medicinale toepassingen

Coumarinederivaten zijn op recept verkrijgbaar en zijn een antistollingsmiddel om de vorming van bloedstolsels te remmen, evenals voor de behandeling van diepe veneuze trombose en longembolie. Het kan worden gebruikt om terugkerende bloedstolselvorming door atriumfibrilleren, trombotische beroerte en TIA (transient ischemic attack, 'kortstondige ischemische aanval') te voorkomen. Ook worden coumarines gebruikt ter behandeling van lymfoedeem.

Overige toepassingen

Coumarine wordt ook gebruikt als een geurstof bij de vervaardiging van kaarsen en cosmetische producten, als een optisch bleekmiddel in wasmiddelen en als kleurstof in kleurstoflasers, een laser waarbij het actieve medium wordt gevormd door een kleurstof opgelost in een vloeistof.

Gezondheidsvoordelen van coumarine

Coumarine heeft ontstekingsremmende, kalmerende en krampstillend effect. In de geneeskunde worden coumarinederivaten gebruikt als antistollingsmiddelen.

Coumarine en coumarinederivaten remmen de werking van de stollingsfactoren II, VII, IX en X evenals de hepatische eiwitten C en S. Antistollingsmiddelen zoals coumarines worden voorgeschreven om trombi (kleine bloedstolsels) te voorkomen. De dosis moet precies worden aangepast aan de patiënt in kwestie. Het wordt aangepast aan het niveau van vitamine K in het lichaam: vitamine K zorgt ervoor dat er geen onbedoelde overdosis optreedt. Vitamine K wordt gegeven om het effect van een antistollingsbehandeling tegen te gaan. Bovendien wordt rekening gehouden met de hoeveelheid dagelijkse vitamine K-inname door het dieet. Omdat een te hoge dosering een verhoogde neiging tot bloeden veroorzaakt, moet deze constant worden gecontroleerd.

Aan het begin van de medische behandeling worden coumarinebevattende geneesmiddelen altijd samen met heparine gebruikt. Dit zorgt ervoor dat bloed minder makkelijk samenklontert (antistollingsmedicijn). Aangezien coumarine niet werkt tot ten minste 36 uur na de eerste inname, kan dit anders leiden tot het optreden van trombose en embolie. De verhoogde neiging tot bloeden door coumarine doordat het de bloedstolling remt, is geen bijwerking van de biochemische stof, maar een ongewenste bijwerking van het hoofdeffect.

Als je een coumarinebevattend preparaat gebruikt, mag je in geen geval een abrupte verandering in je dieet aanbrengen, omdat anders het effect van de stof wordt verzwakt. De hoge niveaus van vitamine K in boerenkool of de dagelijkse consumptie van twee bieren verminderen bijvoorbeeld het medicinale effect van coumarine. Atleten die supplementen op basis van kaneel gebruiken, mogen de dagelijkse limiet niet overschrijden. Koks die graag veel kaneel gebruiken, moeten de onschadelijke Ceylon-kaneel gebruiken in plaats van Chinese kaneel. Ceylon-kaneel bevat slechts een klein beetje coumarine.

Bijwerkingen

Bijwerkingen kunnen bestaan uit hoofdpijn, narcolepsie (slaperigheid), duizeligheid, braken en in zeldzame gevallen netelroos, leverschade (en geelzucht), levensgevaarlijke bloedingen (aangezien coumarine de bloedstolling remt), en diarree. Langdurig gebruik van veel coumarine, is volgens het Voedingscentrum mogelijk kankerverwekkend. Het risico van het innemen van te veel coumarine is aanzienlijk minder voor coumarine in voedsel en cosmetica dan voor coumarine in geneesmiddelen. Zwangere vrouwen, patiënten met leverdisfunctie of leverfalen, maag- en darmzweren, onbehandelde hoge bloeddruk, traumatisch hersenletsel, cerebraal aneurysma en neiging tot vallen mogen geen coumarinebevattende medicijnen gebruiken.

Lees verder

© 2019 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Zwanger en kaneelZwanger en kaneelZwangere vrouwen moeten oppassen met het eten van kaneel of producten waarin kaneel is verwerkt. Het gevaar schuilt hem…
Drie keukenkruiden met ongezonde bijwerkingenDrie keukenkruiden met ongezonde bijwerkingenWe houden allemaal van eten dat lekker smaakt en gebruiken daarom graag allerlei specerijen en kruiden in de keuken. Hel…
Zwanger en pepernoten of kruidnotenZwanger en pepernoten of kruidnotenPepernoten behoren tot de meest bekende Sinterklaaslekkernijen. Daar waar pepernoten vroeger bestonden uit anijsachtige…
Zomerparfum kiezenJuist in de zomer zijn de wat lichtere en frissere geuren erg geliefd. Er worden zelfs geuren aangeboden die je ook in d…

Burn-out of in de overgang: overgangsklachten niet herkendBurn-out of in de overgang: overgangsklachten niet herkendVrouwen tussen de 45 en 60 jaar hebben vaak een druk leven. Ze hebben de zorg voor een gezin, hulpbehoevende ouders, ze…
Witte vlekken op tanden na het dragen van een beugelWitte vlekken op tanden na het dragen van een beugelEen beugelbehandeling met slotjes komt veelvuldig voor, vooral bij tieners. Het betreft vaak een langdurige en kostbare…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Weinstock, Pixabay
  • https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/coumarine.aspx
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Coumarine
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Tonkaboon
  • http://www.trombosebeen.nl/behandelingen/bloedverdunners
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Kleurstoflaser
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Stollingsfactor
  • https://www.bfr.bund.de/en/faq_on_coumarin_in_cinnamon_and_other_foods-8487.html
  • https://trombosedienst-leiden.nl/trombose-3/trombose/antistolling/couperen-van-antistolling/
  • https://www.apotheek.nl/medicijnen/heparine?product=heparine
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Coumarin
  • https://facty.com/lifestyle/wellness/health-benefits-of-coumarin/8/
  • https://www.boezemfibrilleren.nl/meer-informatie/antistollingsmiddelen-trombine-coumarines/
  • https://www.ntvg.nl/artikelen/verwardheid-en-afwijkende-leveruitslagen-de-lastige-diagnose-hepatische-encefalopathie/volledig
  • https://www.healthline.com/nutrition/side-effects-of-cinnamon
  • Afbeelding bron 1: Mecredis Fred Benenson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 19-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 16
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.