De geneeskracht van rozemarijn

Rozemarijn is een heerlijk ruikende plant. Hij geeft het soepen, sauzen en salades een welriekend aroma. De rozemarijnplant is ook van oudsher bekend als medicinale plant. Rozemarijn is een van oorsprong Zuid-Europese plant maar groeit ook in Nederland als hij op een warme plek staat. Hij heeft zon en beschutting nodig. De bloemetjes kun je in mei en juni plukken om ze te gebruiken in gerechten en de blaadjes vooral in september.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

Het ontstaan van rozemarijn
Fytonutriënten en essentiële oliën
Vroeger gebruik van rozemarijn
Vriendschap, herinnering en rozemarijn
Karel de Grote en rozemarijn
Drinktips rozemarijn
Medicinale eigenschappen van rozemarijn
Tegen welke ziekten is rozemarijn werkzaam?
Eettips rozemarijn

Het ontstaan van rozemarijn

Rozemarijn is op de volgende manier ontstaan. Libanotis was een gelovige jongeman. Libanotis betekent wierook. Hij was vaak in de tempel te vinden en was aardse genoegens ontstegen. Zijn leeftijdsgenoten uit het dorp waar hij woonde konden dit niet goed verdragen. Ze roddelden over hem, bespotten hem en maakten zijn leven erg moeilijk. De goden schoten Libanotis te hulp. Ze veranderden hem in een struik die door de oude Grieken wierook werd genoemd. In Frankrijk werd rozemarijn vroeger ´inscensier´ genoemd, wat wierook betekent. In de Rooms Katholieke kerk wordt wierook gebrand en wanneer dit te duur was dan gebruikte men rozemarijn ervoor in de plaats.

Fytonutriënten en essentiële oliën

Er zitten allerlei vitaminen, mineralen en fytonutriënten in rozemarijn. Het heeft weinig zin om rozemarijn te eten om zijn vitaminen en mineralen. Het heeft wel zin om rozemarijn te eten omdat er gezonde fytonutriënten in zitten. Het aantal is te groot om op te noemen. In ieder geval zit het fenolzuur rozemarijnzuur in rozemarijn. Hier volgt een kleine greep uit alle essentiële oliën die in rozemarijn zitten: cineol, Kamfeen, borneol, bornyl acetaat en alfa-pineen. Dit zijn allemaal stoffen die zeer gezonde eigenschappen hebben voor het menselijk lichaam.

Bron: Am?d?e Masclef, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Vroeger gebruik van rozemarijn

In vervlogen tijden werd er in een huis een takje rozemarijn opgehangen als bescherming van het huwelijksgeluk. Rozemarijn werd onder een kussen gedaan om beter te slapen. Dat werkte alleen als je niet al te grote zonden op je geweten had. Een takje rozemarijn werd zes dagen lang in witte wijn getrokken waarna het een medicijn was tegen 1001 kwalen. Het genas ontstoken wonden, schurft en activeerde de hersenen, zo dacht men vroeger. De lucht die veroorzaakt werd door de pestilentie (pest) werden verdreven met rozemarijn.

Vriendschap, herinnering en rozemarijn

Thomas Moore zei over rozemarijn: ¨Rozemarijn liet ik binnen mijn tuinmuren groeien, niet enkel omdat het mijn bijen lief is, maar omdat dit het kruid is, gewijd aan herinnering en aan vriendschap, waarom een twijgje ervan een stomme taal spreekt.¨
De invloed op de herinnering waarover Thomas Moore het heeft wordt vandaag de dag onderschreven door de wetenschap. In rozemarijn zitten fytonutriënten die de afbraak van acetylcholine tegen gaan. Acetylcholine bevindt zich in het brein en is verantwoordelijk voor het geheugen. Treffend is het feit dat Moore het heeft over vriendschap en de taal. Een tweede aspect van acetylcholine is namelijk dat deze stof de communicatie tussen mensen vergemakkelijkt. De oeroude wetenschap dat rozemarijn goed is voor de hersenen wordt ondersteund door moderne wetenschap. Rozemarijn wordt gerekend tot krachtvoer voor het denkvermogen.

Bron: Thor, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)

Karel de Grote en rozemarijn

Karel de Grote beval dat in alle kruidentuinen op zijn grondgebied rozemarijn moest worden gekweekt, samen met tijm, salie, leliën, rozen, klaver, augurken, komijn, meloen, karwij, anijs, heliotroop, venkel, andijvie, en nog veel meer als kruid gebruikte planten. Rozemarijn was een belangrijk kruid in de Middeleeuwse keuken.

Drinktips rozemarijn

Je kunt rozemarijn mengen in een zelf gemaakte kruidenthee. Je kunt het ook net zo aanpakken als koningin Elisabeth van Hongarije uit de 13e eeuw. Zij dronk dagelijks rozemarijnwater en claimde dat ze er daardoor zo mooi uitzag. Ze kreeg op haar 72e een huwelijksaanzoek van de 26-jarige koning van Polen! Nu moet wel worden aangetekend dat zeker in die tijd koningshuizen eerder trouwden om politieke en economische belangen dan uit liefde. Zelfs met die kennis in het achterhoofd is dit leeftijdsverschil uniek.

Medicinale eigenschappen van rozemarijn

Er wordt gezegd dat rozemarijn goed is voor de huid. In Nederland werd er lange tijd gewassen met een paar takjes rozemarijn in het badwater. Wetenschappelijke onderzoeken bevestigen dat rozemarijntakjes goed zijn voor de huid want rozemarijn heeft zeer sterke antioxidant-eigenschappen. Het is wetenschappelijk bewezen dat rozemarijn helpt tegen huidkanker. In de Tweede Wereldoorlog werd in Franse ziekenhuizen rozemarijn gebruikt omdat dit antiseptische eigenschappen heeft, met andere woorden: het is bacteriedodend.

Bron: Fir0002, Wikimedia Commons (GFDL-1.2)

Tegen welke ziekten is rozemarijn werkzaam?

De bacteriedodende eigenschappen van rozemarijn werken door in het bloed. Het bloed wordt gereinigd door rozemarijn, net als de lever. Door een betere leverfunctie kunnen eczemen minder snel ontstaan. Daarnaast werkt rozemarijn koortsverlagend. Het gaat spierpijn en reumatische pijnen tegen doordat de opeenhopingen van gifstoffen en vrije radicalen die hiervoor verantwoordelijk zijn sneller worden uitgeschakeld als je vaak rozemarijn eet of drinkt. Zoals veel groene kruiden werkt rozemarijn goed tegen maagkrampen en andere spijsverteringsproblemen. Als laatste feit in deze indrukwekkende opsomming kan rozemarijn de schimmelinfectie candida genezen doordat het schimmels elimineert.

Eettips rozemarijn

Rozemarijn is ideaal voor een dressing voor een salade. Een snufje rozemarijn is lekker in de zelf gemaakte muesli of havermout. Het geeft een heel verrassend smaakeffect en het kan nooit kwaad om te variëren. Rozemarijn is een prima kruid voor op een omelet. Rozemarijn leent zich uitstekend om als kruid in een groentesmoothie gedaan te worden. Probeer eens gebakken champignons met rozemarijn. Gekookte aardappels met rozemarijn bestrooien geeft een heerlijk extra smaakpalet aan het aardappeltje.