De geneeskracht van boterbonen of limabonen

Boterbonen smaken enigszins zoet en zijn erg groot. Het is een boon die iets langere kooktijd heeft; ongeveer 25 minuten. Hij is het lekkerst als je hem van zijn velletje ontdoet. De roomwitte boterboon is niet bij elke supermarkt te koop maar menige Aziatische toko heeft deze reus onder de peulvruchten op de schappen liggen. In Nederland zijn anno 2012 nergens verse boterbonen of limabonen te koop maar is deze bonensoort alleen verkrijgbaar in gedroogde vorm. Het voordeel daarvan is dat hij zeer lang houdbaar blijft.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Geschiedenis boterboon

De grote witte boterboon is een smaakvolle boon die oorspronkelijk uit Zuid Amerika komt. Deze boon werd ongeveer 7000 jaar geleden gecultiveerd. De Portugezen hebben de boterboon in Afrika geïntroduceerd. Hij heeft als variant een klein groen broertje dat uit Midden-Amerika komt maar dit is in feite de limaboon. De namen boterboon en limaboon worden in de praktijk door elkaar gebruikt. De limaboon wordt wel babyboterboon genoemd. De boterboon is een peulvrucht en net zoals andere peulvruchten heel gezond.

Bloem van een boterbonenplant / Bron: Ton Rulkens, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.0)

Mineralen boterboon

In de boterboon zitten bijzonder veel mineralen. Het mineraal molybdeen komt het meest voor in deze boon. In 100 gram boterboon zit 100% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid(ADH) aan molybdeen. Van ijzer zit er in 100 gram 94% van de ADH. Koper zit met 82% van de ADH in boterbonen. Andere mineralen in deze gezonde witte peulvrucht zijn: mangaan(73%ADH), magnesium(56%ADH), fosfor(55%ADH), kalium(38%ADH), zink(26%ADH) en calcium(8%ADH). Er zit ook sodium in maar dat bedraagt maar 1% van de ADH.

Vitaminen boterboon

Vitaminen en mineralen versterken elkaars werking. De boterboon behoort tot de voedselsoorten die zowel zeer hoge mineraal- als vitaminenwaarden hebben. Deze culinair verantwoorde boonsoort bevat het meest foliumzuur. Een ons boterbonen levert 99% van de ADH aan foliumzuur op. Dat is een bijzonder hoog getal; hiermee staat de boterboon op plaats tien van foliumhoudende groenten. Er staan vooral andere peulvruchten boven de boterboon maar ook spinazie, knolraapblad en mergkool. Andere vitaminen in de boterboon zijn: thiamine of B1 (42%ADH), pirydoxine of B6 (39%ADH), pantotheenzuur (27%ADH), riboflavine of B2 (16%ADH), niacine (9%ADH), vitamine E (5%ADH), vitamine K (5%ADH). Er zit vitamine C noch vitamine A in de boterboon.

Boterbonen in de dop / Bron: Publiek domein, Wikimedia Commons (PD)

Boterboon goed tegen diabetes

Boterbonen bevatten veel vezels waardoor ze voorkomen dat het bloedsuikerniveau te snel omhoog schiet. Hierdoor heeft het een genezende werking voor diabetespatiënten, speciaal voor mensen met insulineresistensie of hypoglykemie. Er is nog een ander voordeel aan het hoge vezelgehalte van de boterboon. Vezels binden galzuren aan zich en breken niet af in het lichaam. Galzuur helpt mee om cholesterolafzettingen te maken aan de wanden van de bloedvaten. Doordat galzuur sneller uit het lichaam wordt afgevoerd is de kans kleiner dat men aderverkalking krijgt door cholesterolafzettingen. Regelmatig vezels eten in de vorm van granen, zilvervliesrijst, groente, fruit en peulvruchten werpt zo op latere leeftijd zijn vruchten af omdat de kans op het krijgen van ouderdomsziekten als diabetes, hart- en vaatziekten en obesitas vermindert.

Boterboon tegen hartziekten

In de alinea hierboven werd al even aangestipt dat boterbonen goed zijn tegen aderverkalking. Deze ziekte kan later tot allerlei hartziekten leiden. Een groot wetenschappelijk onderzoek dat een correlatie onderzocht tussen eetgewoonten en hartziekten kwam tot de conclusie dat regelmatig peulvruchten eten zoals boterbonen de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten vermindert met maar liefst 82%! Het onderzoek duurde 25 jaar en werd gehouden onder 16.000 mannen van middelbare leeftijd en men vergeleek de eetgewoonten uit Finland, Nederland, de VS, Italië, voormalig Joegoslavië, Griekenland en Japan.

Molybdeen in boterboon

In boterbonen zit veel van het mineraal molybdeen. Dit mineraal is een belangrijk onderdeel van het enzym sulfiet oxydase, wat giftige sulfieten helpt af te breken. Sulfieten worden gebruikt in dressings uit winkels om salades langer houdbaar te maken. Sommige mensen reageren slecht op deze sulfieten en dat kan komen door een tekort aan molybdeen.

Fytonutriënten boterboon

In boterbonen zitten veel van de fytonutriënten genisteïne en daidzeïne. Deze twee isoflavonen staan bekend om hun kankerbestrijdende werking. In laboratoriumomstandigheden hebben deze twee stoffen aangetoond borstkanker bij dieren te kunnen genezen. Vervolgonderzoek is nog niet afgerond.

Eettips boterboon

Boterbonen zijn lekker als warm bijgerecht. Deze warme en gezonde bijgroente kun je extra lekker maken door ze een minuutje te bakken na het koken met knoflook, ui en rode peper. Voor het serveren doe je er peper en zout op. Je kunt ze na het koken laten afkoelen om ze in een salade van groene bladeren te doen. De witte boterbonen staan niet onaardig tussen rode tomaat, gele paprika en groen slablad. De gekookte bonen kun je ook meenemen in een roerbakmix. Omdat ze al gaar zijn hoeven ze maar één minuut mee te bakken. Je kunt boterbonen koken en vervolgens pureren om ze als boterbonengazpacho te serveren. Voor dit doel moet je 400 gram boterbonen koken en vervolgens mengen met drie tomaten. Daarnaast fruit je een knoflookteentje of drie en een uitje. Je doet dit als het allemaal afgekoeld is in een blender met een eetlepel herbes des provence, een Franse mix van de kruiden: venkel, tijm, bonenkruid, lavendel, rozemarijn en basilicum. Serveren met een beetje room en een blaadje verkruimelde munt.