De geneeskracht van tamarinde

Tamarinde is een Indiase boomvrucht die veel in gerechten wordt gebruikt. Van oorsprong komt de boom uit India maar tegenwoordig wordt hij in alle tropische gebieden gekweekt. Tamarinde is een heerlijke toevoeging in het eten en er worden lekkere siroopdranken van gemaakt. Daarnaast heeft het diverse geneeskrachtige eigenschappen. Tamarinde is in Nederland te koop bij Aziatische toko´s in de vorm van geperste tamarindepulp. In sommige toko´s wordt gedroogde, versuikerde tamarinde als snoep verkocht. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Herkomst naam
• Tamarinde culinair
• Voedingsstoffen tamarinde
• Vitaminen en mineralen tamarinde
• Traditionele aanwendingen tamarinde
• Tamarinde voor de stoelgang
• Overige medicinale werkingen
• Consulteer de fytotherapeut

Herkomst naam

In het Latijn heet de plant tamarindus indica. De naam tamarindus komt van het Arabische Tamar-Hindi wat ´Dadel van India´ betekent. Vruchtvlees van tamarinde doet enigszins denken aan het vruchtvlees van dadels, daarom is hij zo genoemd. Indicus betekent ´afkomstig uit India´. In het Nederlands heet de vrucht tamarinde, Indische dadel, tamarijn of asem, dat laatste komt uit het Indonesisch waar de plant asam jawa heet.

Tamarinde culinair

Tamarinde wordt op diverse wijzen gebruikt in de keuken. Er wordt een drank van gemaakt. Van het vruchtvlees wordt jam gemaakt. Het wordt in sauzen zoals chutneys verwerkt, en sommige koks in Indonesië gebruiken tamarinde voor het maken van een verse pindasaus bij gado-gado, een Indonesisch groentegerecht met pindasaus. Tamarinde is zurig en wordt in plaats van azijn of citroensap gebruikt. Tamarinde wordt gebruikt in Indiase linzengerechten.

Voedingsstoffen tamarinde

Er zitten vele fytonutriënten in de tamarindevrucht. De Indische dadel bevat vooral organische vruchtenzuren welke een geneeskrachtige werking hebben. Het bevat wijnsteenzuur, appelzuur, citroenzuur, barnsteenzuur, oxaalzuur en een beetje ascorbinezuur, beter bekend onder de naam vitamine C. Daarnaast bevat het pectine, gommen, melkzuur, nicotinezuur en verscheidene etherische oliën zoals: de monoterpenen, geraniol, limoneen en geranial. Overige etherische oliën zijn: saffrol, menthol, kaneelaldehyde, methylsalicylaat en pyrazine.

Vitaminen en mineralen tamarinde

In tamarinde zitten veel vitaminen en mineralen. Thiamine of B1 is de vitamine die er het meest in zit. In 100 gram tamarinde zit 26% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid(ADH) aan B1. Vitamine B3 of niacine zit met 12% van de ADH in de vrucht die door Indonesiërs asam wordt genoemd. Vitamine C zit er met 6% van de ADH in en pyridoxine of B6 met 5%. De overige vitaminen hebben lagere percentages dan 5%. Op het gebied van mineralen bevat tamarijn vooral ijzer. 100 Gram tamarijn is goed voor 35% van de ADH. Andere mineralen in deze tropische vrucht zijn: magnesium(23%), fosfor (16% ADH), kalium (13% ADH), koper (10% ADH) en calcium (7% ADH). De overige mineralen hebben erg lage percentages. Verder bevat een ons tamarinde 5% van de ADH aan proteïnen en 13% van de ADH aan vezels.

Traditionele aanwendingen tamarinde

Traditionele aanwendingen worden dikwijls bevestigd door de wetenschap maar ze zijn niet allemaal bevestigd. Wie tamarinde als medicijn wil gebruiken en zeker wil zijn van de geneeskrachtige werking kan het beste een fytotherapeut raadplegen.

• Constipatie,
• Infectieuze diarree,
• Darmwormen,
• Obesitas,
• Hart- en vaatziekten,
• Malariakoorts,
• Keelpijn (gorgelen met tamarindedrank),
• Zuivering van het bloed,
• Kanker,
• Oogdruppels (van tamarindezaad gemaakt).

Tamarinde voor de stoelgang

In de volksgeneeskunde werd in India tamarinde reeds eeuwenlang aangewend als middel om diarree en constipatie te bestrijden. De wetenschap heeft de genezende werking op deze twee aandoeningen bevestigd. Vruchtenzuren, pectine en gommen in de Indische dadel verhogen de vloeistof inhoud in de darmen. Daardoor ontstaat een mild laxerend effect. Door het milde effect is het ideaal voor kinderen. Het wordt gebruikt bij volwassenen voor constipatie bij gal- en leveraandoeningen. Tamarinde zorgt voor een zachtere stoelgang en dat is een uitkomst voor mensen met aambeien.

Overige medicinale werkingen

• Doordat het koortswerend, verkoelend en dorstlessend is wordt tamarinde gegeven aan mensen met koorts.
• Daar het spijsverteringsbevorderend is en galverdrijvend wordt de Indische dadel gebruikt tegen misselijkheid bij zwangere
  Tamarindeboom / Bron: B. Navez, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)
  vrouwen, en als adjuvans bij galwegenaandoeningen en geelzucht.
• Tamarinde is ontsmettend; het gaat de bacteriën bactillus subtillus en E. coli tegen en wordt derhalve ingezet tegen diarree en dysenterie. Omdat tamarinde de bloedsuikerspiegel verlaagt wordt het gegeven aan mensen met hyperglykemie en ouderdomsdiabetes.

Consulteer de fytotherapeut

Wie tamarinde als geneesmiddel wilt gebruiken kan het best een consult nemen bij een fytotherapeut. Tamarinde-extracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders en capsules dienen enkel op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover adviseren. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van tamarinde zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt veel gebruikt in de fytotherapie.

Lees verder

• De geneeskracht van Chinese engelwortel of dong quai
• De geneeskracht van bernagie of komkommerkruid
• De geneeskracht van pistachenoten
• De geneeskracht van cashewnoten
• De geneeskracht van Durian