Kruidenwijsheid: Paprikapoeder

Paprikapoeder is wat we noemen een keukenkruid. Het is bij iedereen wel te vinden in de kast en is heel goed te gebruiken als garnering van gerechten. Er zijn eigenlijk maar twee soorten/smaken die gebruikt worden en dat zijn de mild zoete en de pittige paprikapoeder. Wil je paprikapoeder enkel ter garnering gebruiken dan kun je gemakkelijk een potje gebruiken dat al een jaar in je kastje staat maar gebruik je paprika echt voor de smaak dan zul je er goed op moeten letten dat je verse pas aangeschafte paprikapoeder hebt want de kwaliteit van het poeder gaat heel snel achteruit.

Paprikapoeder is veelzijdig

Paprikapoeder is, aan de ene kant zo veelzijdig dat het voor allerlei verschillende gerechten gebruikt kan worden. Hetzij voor de smaak, als decoratief poeder, hetzij toegevoegd aan een mengsel van meerdere kruiden als chilipoeder, cajunkruiden en Mexicaanse kruiden. Aan de andere kant is paprikapoeder echt hét specifieke poeder dat thuis hoort in Hongaarse gerechten als goulash, Mexicaanse schotels en ook in Portugese gerechten wordt vaak paprikapoeder gebruikt. De grootste producenten van paprikapoeder zitten in de Verenigde Staten, Spanje en Hongarije maar de laatstgenoemde is toch wel hét land waar paprikapoeder echt een hoofdrol speelt. Want paprika, waar het poeder uiteraard van gemaakt wordt is in Hongarije echt volkvoedsel nr.1

Speciale paprikasoort.

Paprikapoeder wordt trouwens niet gemaakt van ‘gewone’ paprika zoals wij ze hier bij ons meestal kopen maar van een speciaal puntige soort, dat familie is van de peper en alleen goed groeit in een warm klimaat. Het woord ‘paprika’ betekend dan ook: ‘zoete peper’. Deze worden gedroogd en dan vermalen tot poeder. Over het algemeen kun je bij ons in Nederland in de supermarkten maar twee soorten paprikapoeder kopen: milde of pittige. Maar in Hongarije, waar ze daar echt goed in zijn, weten ze wel 8 verschillende soorten te produceren uit één en de zelfde soort paprika.

Hongaarse paprikapoeder-soorten

1. Különleges - is van hoge kwaliteit, helder rood, mild met een uitstekend aroma.
2. Csipnetes Csemege - is licht tot donkerrood met een milde rijke smaak.
3. Csemege - is bijna gelijk aan de voorgaande maar iets pittiger.
4. Csipös Csemege - en dan nóg pittiger!
5. Rözsa (roze) - is een sterk aromatisch bleekrood poeder, mild pittig.
6. Edesnemes - heeft een zoete licht pittige smaak en is helderrood van kleur.
7. Félédes - dit poeder is de gulden middenweg tussen mild en pittig.
8. Erös - is dé pittigste soort en is licht bruin/rood van kleur

Dat die verschillende smaken kunnen ontstaan uit, toch, dezelfde paprika lig aan de verschillen in droog en verwerkingsprocessen en het aantal pitjes dat aanwezig blijft tijdens het maalproces dat het poeder milder of juist pittiger maakt.

Gebruik

Zoals gezegd kan paprikapoeder in heel veel gerechten gebruikt worden. Of het nu warme of koude gerechten zijn. Voorbeeldje: soepen, sauzen, salades, groenten, vis, kaas, eieren en vlees. Waar je wel altijd op moet letten is dat kruiden, dus ook paprikapoeder vaak veranderen van samenstelling wanneer ze worden verhit. In het geval van paprikapoeder verbrandt de aanwezige suiker en wordt de smaak bitter. Sowieso geldt voor alle kruiden, dat het altijd beter is de kruiden vlak voor het opdienen pas aan het gerecht toegevoegd dient te worden. het kruid behoudt dan alle goede eigenschappen en zijn specifieke smaak.

Aanschaf

Paprikapoeder is een kruidensoort dat snel in kwaliteit achteruit gaat. Je doet meestal heel lang met een potje en de kans is groot dat het poeder na lange tijd in een keukenkastje alleen nog waarde heeft als een kleurige garnering op bijvoorbeeld een ei of een slaatje. De speciale eigenschappen zijn dan gewoon vervlogen. Bewaar paprikapoeder altijd koel en donker en koop altijd maar kleine potjes of zakjes ervan zodat je vaker lekker verse poeder in huis hebt.

Lees verder

• Kruidenwijsheid: Gember
• Kruidenwijsheid: Ginseng
• Kruidenwijsheid: Nootmuskaat
• Kruidenwijsheid: Rozemarijn
• Kruidenwijsheid: Sint Janskruid