Spruitjes (spruiten): Voordelen voor gezondheid van groenten
Spruitjes vallen in de Brassica oleracea-familie van kruisbloemige groenten die ook broccoli, bloemkool, kool en boerenkool omvat. Deze caloriearme groente is erg voedingsrijk. Ze bevatten bijzonder veel eiwitten in vergelijking met andere groene groenten. Daardoor biedt het toevoegen van spruiten aan de voeding veel voordelen voor de gezondheid. De groenten zijn bijvoorbeeld mogelijk nuttig voor de oog- en botgezondheid. Wanneer spruiten goed gekookt en gekruid zijn, bieden spruitjes een natuurlijke, nootachtige zoetheid. Wel mogen spruitjes niet overkookt worden omdat dit de hoeveelheid voedingsstoffen verlaagt en zorgt voor meer bitterheid.
Voedingsstoffen in spruitjes
Hoewel spruitjes niet ieders smaak zijn, bevatten de caloriearme groenten wel erg veel voedingsstoffen. Acht gekookte spruitjes bevatten slechts 70 calorieën, 5,9 gram koolhydraten, 2,2 gram vet en 4,8 gram eiwit. Ze bevatten ook veel vezels, wat belangrijk is om het spijsverteringsstelsel gezond te houden. Ook carotenoïden (bètacaroteen,
luteïne en zeaxanthine) zijn aanwezig in de kruisbloemige groenten, hetgeen goed is voor de
ooggezondheid. Sommige voedingsstoffen nemen minimaal af als gevolg van het koken maar de spruitjes bevatten nog steeds een aanzienlijke voedingswaarde als ze eenmaal gekookt zijn.
Mineralen
Spruitjes zitten verder boordevol verschillende mineralen, waaronder:
- calcium
- fosfor, nodig om sterke botten en tanden te helpen opbouwen.
- ijzer voor het maken van rode bloedcellen om zuurstof door het lichaam te voeren
- koper
- magnesium
- mangaan, betrokken bij vele chemische reacties, zoals het afbreken van het voedsel dat we eten
- pantotheenzuur
- riboflavine
- zink
Vitaminen
Vitamine A
De groenten bevatten vitamine A hetgeen nodig is voor de gezondheid van de
huid en
ogen.

Folaat / Foliumzuur is belangrijk voor aanstaande moeders /
Bron: PublicDomainPictures, Pixabay Vitamine B
Verder zijn alle
vitaminen uit het
vitamine B-complex aanwezig. Vooral
folaat is aanwezig in spruitjes, die het lichaam helpen om gezonde rode bloedcellen te vormen. Daarnaast is folaat in grotere hoeveelheden vlak voor en tijdens de zwangerschap nodig om
neurale buisdefecten zoals
spina bifida (open rug) te voorkomen.
Vitamine C
Acht gekookte spruitjes bevatten 125% van de aanbevolen dagelijkse vitamine C-inname, waardoor de normale functie van het immuunsysteem wordt ondersteund. Deze vitamine is ook essentieel voor de ontwikkeling en het onderhoud van de bindweefsels.
Vitamine K
Bovendien zijn spruitjes een uitstekende bron van vitamine K, want slechts acht gekookte spruiten bevatten reeds meer dan het dubbele van de aanbevolen dagelijkse inname. Vitamine K is nodig voor de bloedstolling, de
wondgenezing en de
botgezondheid.
Voordelen voor gezondheid van groenten
Immuunsysteem versterken
Door het hoge vitamine C-gehalte in spruiten, versterkt het immuunsysteem. Vitamine C stimuleert namelijk de productie van witte bloedcellen en fungeert als een
antioxidant in het lichaam, vermindert oxidatieve stress en verlaagt het risico op chronische ziekten.
Bloeddruk verlagen
Kalium is een belangrijk mineraal in het lichaam, omdat het vaatverwijdend werkt. Hierdoor vermindert de spanning en druk van de bloedvaten en slagaders, waardoor minder druk op het
hart ontstaat. Spruiten verlagen hierdoor het risico op een
hartaanval,
beroerte, atherosclerose (
slagaderverkalking) en
coronaire hartziekte.
Bloedstolling bevorderen
Vitamine K is noodzakelijk voor de bloedstolling door het hele lichaam. Het bloed stolt goed dankzij een voldoende inname van vitamine K die aanwezig is in deze groenten.
Botsterkte verbeteren
Mangaan, koper, fosfor en ijzer zijn enkele mineralen in spruitjes die allemaal nodig zijn om sterke botten te bouwen en het ontstaan van
osteoporose (verminderde botdichtheid met risico op
botbreuken) te voorkomen. Spruitjes eten houdt mensen ook op oudere gezond en actief.
Gezonde zwangerschap stimuleren
Het hoge gehalte aan folaat in spruitjes zorgt ervoor dat deze groenten erg belangrijk zijn voor aanstaande moeders. Folaat is van cruciaal belang bij het voorkomen van neurale buisdefecten zoals een open rug (spina bifida).
Hormonale balans behouden
De actieve ingrediënten en vluchtige stoffen in spruiten zijn nodig voor de
schildklier en vele andere lichaamsfuncties. Deze helpen namelijk bij het reguleren van de hormoonspiegels in het lichaam, waardoor
hormonale evenwichtigheden minder snel tot stand komen.
Kanker bestrijden
Het consumeren van grote hoeveelheden kruisbloemige groenten zoals spruitjes vermindert de kans op het krijgen van
kanker. Dit is vooral te danken aan de zwavelhoudende verbindingen in spruitjes (die ook zorgen voor hun bittere smaak). Spruitjes werken vooral beschermend tegen
slokdarmkanker,
prostaatkanker en
alvleesklierkanker, evenals een
melanoom.
Ogen gezond houden
Vitamine C in spruitjes houdt de ogen gezond en beschermt tegen de ontwikkeling van
leeftijdsgebonden cataract. Bij deze
leeftijdgerelateerde oogziekte ontstaat een vertroebelde ooglens.
Ontsteking verminderen
Spruitjes bevatten glucosinolaten. Deze stoffen reguleren de
ontstekingsreactie van het lichaam. De regelmatige consumptie van spruiten vermindert
pijn en ontsteking bij
artritis (gewrichtsontsteking),
jicht (ziekte met
pijn en zwelling aan grote teen en andere gewrichten), oxidatieve stress en andere ontstekingsaandoeningen.
Spijsvertering verbeteren
Net als de meeste kruisbloemige groenten en koolsoorten bevatten spruitjes een hoog gehalte aan voedingsvezels. Vezels zorgen voor een gezonde ontlasting en bevorderen een gezonde spijsvertering. Mensen die regelmatig spruiten consumeren, hebben minder vaak last van
obstipatie.
Stofwisseling verhogen
Het hoge gehalte aan vitaminen uit het vitamine B-complex in spruiten, waaronder riboflavine, folaat, pantotheenzuur, vitamine B2 en andere, zorgt ervoor dat deze groente belangrijk is voor een gezond
metabolisme. Dit helpt het lichaam om voedsel beter te verteren, de voedingsstoffen efficiënter te gebruiken en sneller calorieën te verbranden.
Wondgenezing bevorderen
Vitamine C is een belangrijk onderdeel van collageen, wat nodig is voor de productie van cellen voor de huid,
spieren en weefsels. Door de vitamine C in spruitjes herstelt het lichaam sneller van een ziekte, wonde of letsel.
Tips bij aankoop van spruiten
Felgroene spruitjes op de stengel zijn meestal het meest vers en verdienen de voorkeur bij aankoop. Kleinere spruitjes zijn over het algemeen zoeter en malser dan grotere spruiten. De bladeren moeten voorts strak en stevig zijn. Losse, gele of verwelkte bladeren duiden op oudere spruiten. Spruiten bewaren mensen best in een zak in de koelkast. Ze zijn daar tot één tot twee weken houdbaar. Een langere opslag leidt tot verkleuring, zwarte vlekken op de bladeren, verwelking en bederf. Hoe verser de spruiten, hoe beter ze zullen smaken. Tot slot is het overkoken van spruiten afgeraden, omdat dit juist zorgt voor een bittere smaak en de voedingswaarde hierdoor vermindert.
Lees verder