Tomaten: een Superfood

In vroeger tijden was men ervan overtuigd dat tomaten vergiftigd waren en dat je ze beter niet kon eten. Ze zaten er niet helemaal naast, want de bladeren van de tomatenplant zijn inderdaad vergiftigd, maar de tomaat zelf is niet vergiftigd en erg lekker bovendien en lust je geen tomaat? Ook geen probleem, dan eet je tomatensoep of tomatenpuree en dan ben je nog steeds goed bezig. Tomaten zijn lekkere en gezond en wanneer je bewust met goed voedsel bezig bent dan hoort de tomaat daar zeker bij. En waarom? Omdat de tomaat bomvol zit met goede voedingsstoffen, stoffen die helpen om je lichaam gezond te houden en ziektes af te weren. Dus eet tomaten als onderdeel voor een goede gezondheid. Ze zijn bovendien altijd gemakkelijk te verkrijgen het hele jaar rond. Zo gemakkelijk dat je er vaak niet bij nadenkt wat ze voor je gezondheid kunnen betekenen. Iedereen weet bijvoorbeeld van broccoli dat dit heel gezond is in de strijd tegen kanker maar weet men dat ook van de tomaat? Tomaten hebben een hoog caroteen-gehalte waarvan het lichaam op zijn beurt zelf weer vitamine A aanmaakt. Bij mensen die weten dat ziektes zoals kanker, diabetes of longemfyseem in de familie vaak voorkomt doen er goed aan om elke dag biologisch geteelde tomaten te eten. Niet alleen voor het gehalte aan caroteen dat in de tomaat aanwezig is maar ook voor het gehalte aan flavonoïden. Deze zorgen namelijk voor een natuurlijke afweercapaciteit tegen celontsporingen.

Lycopeen

De rode kleur van de tomaat wordt gevormd door Lycopeen. Dit is een lid van de carotenoïdenfamilie en een pigment dat voor de kleur zorgt. Lycopeen heeft een reeks van unieke en onmiskenbare biologische eigenschappen waar wetenschappers door gefascineerd zijn. Het zou wel eens zo kunnen zijn dat Lycopeen een net zo sterke antioxidant is als bètacaroteen. Lycopeen is in ieder geval in staat om een aantal andere vrije radicalen op te ruimen. Bovendien kan Lycopeen in samenwerking met andere voedingsstoffen uw huid beschermen tegen schadelijke zonnestralen. Tomaten kunnen dus werken als een heel goede sunblocker. Lycopeen komt niet in veel producten voor maar dus wel in grote hoeveelheid in tomaten evenals in tomatenproducten als tomatensap en ketchup, pizzasaus. Andere producten waarin Lycopeen voorkomt zijn: watermeloen, roze grapefruit, rode papaja en dadelpruimen. Ook dit zijn voedingsmiddelen die een prima aanvulling vormen op uw eetpatroon.

De tomaat behoort ook tot de zogenaamde ‘Superfoods’ omdat het eten van tomaten zo gezond is dat je ze eigenlijk wel 2 tot 3 keer per week zou moeten verwerken in je voedingsschema. En dat is niet zo heel erg moeilijk omdat tomaten zich gemakkelijk in veel gerechten laten combineren. Maar wat is een Superfood eigenlijk?

Wat is een Superfood?

Superfoods zijn een 14-tal voedingsmiddelen die ontzettend goed voor de gezondheid zijn en die echt aan te raden zijn om je altijd gezond, fit en vitaal te voelen. Het zijn de beste voedingsmiddelen die je maar kunt eten. Superfoods zijn volwaardig en 100% natuurlijk.. Ze bevatten veel vitamines en mineralen en nuttige voedingsstoffen en zijn altijd onbewerkt.

Superfoods: Haver, Bosbessen, Wilde zalm, Sinaasappelen, Spinazie, Soja, Walnoten, Yoghurt, Peulvruchten, Kalkoen, Pompoen,Thee, Broccoli en Tomaten.

Tomaten en hun voedingsstoffen

Maar, terug naar de tomaten. Tomaten bevatten: Fytoeen en Fytoflueen. Deze stoffen behoren tot de stoffen met een antioxidante werking en maken op die manier kankerverwekkende stoffen onschadelijk. Bovendien zijn er ook voldoende aanwijzingen dat tomaten ook een rol spelen in het verlagen van het risico op hart en vaatziekten. De antioxydante werking van Lycopeen in samenwerking met de andere krachtige antioxydanten in tomaten zoals bètacaroteen en vitamine C neutraliseren de vrije radicalen in het lichaam die anders de cellen en celmembranen zouden kunnen beschadigen. Hoe belangrijk dat is hoef ik natuurlijk niet uit te leggen. Verder zit er in tomaat nog Kalium, Niacine, Vitamine B6 en Foliumzuur en dit allemaal bij elkaar is goed voor Hart en Bloedvaten. Kaliumrijk voedsel speelt een positieve rol bij het gezond houden van Hart en Bloedvaten en vooral ook bij het verkrijgen van een optimale bloeddruk. Niacine wordt algemeen gebruikt om een verhoogd cholesterolgehalte te verlagen. De combinatie van vitamine B6 en Foliumzuur is effectief bij het verlagen van het homocysteïnepeil in het bloed. Een hoog homocysteïnepeil wordt in verband gebracht met een hoger risico op het krijgen van hartziekten.

Amerikaanse onderzoeken hebben wetenschappelijk aangetoond dat tomaten effect hebben op het voorkomen van prostaatkanker wanneer je deze groenten minimaal 2 tot 3 keer per week eet of verwerkt in gerechten zowel rauw als in geconcentreerde vorm. En ondertussen komen er steeds meer bewijzen bij dat niet alleen de kans op prostaatkanker kan worden verkleind maar dat het ook een bescherming biedt bij het ontstaan van spijsverteringskanker, borstkanker, baarmoederhalskanker, blaas en longkanker.

Tomatenpuree, ketchup, tomatensaus, soep, gepelde tomaten

Wat daarbij ook belangrijk is om te weten is dat het eigenlijk nog beter is om geconcentreerde tomaten te gebruiken in de voedselbereiding omdat bijvoorbeeld tomatensaus of puree nog effectiever is dan de verse tomaat. Dat hoor je niet vaak, maar het is zo dat door de fabricage van bijvoorbeeld tomatensaus de Lycopeen vrijkomt – lycopeen zit in het bijzonder in de vezels van de schil opgeslagen en komt bij verwarming vrij - en dat zorgt ervoor dat ons lichaam de voeding gemakkelijker opneemt. Bij verwerkte of verwarmde tomaten is het gehalte twee tot achtmaal hoger dan bij rauwe tomaten. Door de verwarming vermindert dan wel weer het vitamine C gehalte maar de antioxydante werking wordt wel duidelijk verhoogd.

Geconcentreerde tomaten

Neem nou tomatenpuree. Dit is toch heel gemakkelijk te verwerken in allerlei gerechten? Het heeft dezelfde kracht als verse tomaten maar dan is het bewerkt en dus krachtiger. Je kunt het gemakkelijk toevoegen aan stoofpotten, soep en bouillon en denk eens aan Pizza! Probeer wel tomatenpuree te kopen zonder zout. En gebruik het gerust overvloedig, je bouwt er een immuniteit tegen kanker mee op. Wanneer je tomaten vers en onbewerkt eet maak er dan een tomatensalade van want de Lycopeen lost gemakkelijker op in vet. Dus een beetje olijfolie erbij zorgt voor een betere opname.

Recept voor een gezonde Tomatensoep.

Tomaten/paprika soep

• 2 grote rode paprika's
• 1 kilo mooie rijpe tomaten
• 1 grote ui
• 6 tenen knoflook
• olijfolie
• bosje verse basilicum

• ui en knoflook klein snijden en fruiten in olijfolie
• gesneden tomaten toevoegen met wat water en tien minuten laten koken
• pureren met de staafmixer
• eventueel water toevoegen om de juiste dikte te verkrijgen
• op smaak brengen met kruiden zeezout
• fijngehakte basilicum toevoegen en niet meer laten koken
• paprika's zwart roosteren in een gasvlam of oven; zwarte schil en zaadlijsten verwijderen; paprika's aan stukken gesneden toevoegen

Recept: Lia van Hierden

Nog een TIP:

Bereid de tomaten nooit in een pan van aluminium. Het zuur in de tomaten kan een reactie aangaan met het metaal waardoor de smaak wordt aangetast en er mogelijk negatieve effecten voor de gezondheid kunnen ontstaan.

En tot slot:

Gele en oranje tomaten bevatten geen Lycopeen. Deze tomaten bevatten wel andere voedingstoffen zoals vitamine C.