De darmen gezond houden

Onze gezondheid begint in onze darmen, we worden er door reclamemakers dagelijks op gewezen. We kunnen dan naar deze slimme jongens luisteren en ons geld uitgeven aan probiotica en voedingssupplementen, maar dat zijn slechts hulpmiddelen, daar zijn we er niet mee. Als we echt goed voor onze darmen willen zorgen en onszelf gezond willen houden moeten we vooral zelf aan de slag.

Het belang van gezonde darmen

Nog steeds staan veel mensen niet stil bij hoe belangrijk ons eet- en leefpatroon op de lange duur is. De gedachte is vaak ‘wie dan leeft, wie dan zorgt’. En dan komt er een dag dat het te laat is. Dat we, nadat we ons eigenlijk al jaren niet echt meer fit voelen, bij een dokter moeten aankloppen met een welvaartsklacht. De Food- en supplementenindustrie en de medische industrie verdienen hier goed hun brood mee en we vinden het nog normaal ook. Niemand wordt meer door de huisarts naar huis gestuurd met het advies een appel te nemen en een stukje te fietsen en toch hebben we de schade aan ons lijf vaak zelf veroorzaakt.

De lijst met welvaartsziekten is lang. Wat de darmen betreft hebben we het dan bijvoorbeeld over een verzwakking van het immuunsysteem, over prikkelbaredarmsyndroom of PDS en andere vage buikklachten, over vermoeidheid en lusteloosheid, over depressie en andere psychische problemen, over darmpoliepen en over darmkanker. Meer hierover vindt u in: Het belang van gezonde darmen.

Gezonde voeding

Om ons lijf en dus ook onze darmen gezond te houden moeten we gezond en gevarieerd eten. Wat dat ongeveer inhoud weten we allemaal wel, niet te veel suiker en vet en voldoende groente en fruit. Toch blijkt dat in de praktijk nog helemaal niet zo eenvoudig. Neem bijvoorbeeld vezels, de meeste mensen denken dat ze voldoende vezels binnenkrijgen, toch blijkt dat maar bij 10% van de mensen ook echt het geval te zijn. En juist die vezels zijn voor onze darmen erg belangrijk.

Vezels zorgen ervoor dat de darmflora op orde blijft, ze zorgen ervoor dat darmwand gezond blijft en ze hebben een positief effect op de peristaltische werking van de darmen. Als we daarbij dan ook voldoende water drinken zwellen de onverteerde vezels op en krijgen we een mooie, soepele ontlasting. Waarom ook die darmflora zo belangrijk is voor onze gezondheid leest u in: Een goede darmflora.

De Maag Lever Darm Stichting heeft een website gelanceerd waarop u kunt nagaan of u voldoende vezels nuttigt: www.vezeltest.nl. Mannen zouden minimaal 40 gram vezels moeten binnenkrijgen en vrouwen minimaal 30 gram. Op de site spijsvertering.info vindt u een tabel met vezelrijke voeding. Als u de test doet en de tabel bekijkt merkt u dat het nog best lastig is voldoende vezels binnen te krijgen. We zijn geneigd dan onze schouders op te halen en denken dat zo’n tabel misschien wat overdreven is. Toch krijgen de meeste mensen uiteindelijk darmpoliepen, al zal niet iedereen er last van krijgen. Zo’n 5 tot 15% van de mensen krijgen PDS, vooral vrouwen en iedereen kent of kende wel mensen die met darmkanker geconfronteerd werden.

Beweging

Net als bij voeding is er meer dan een reden waarom bewegen een positief effect heeft op de werking en de gezondheid van de darmen. Als u aan lichaamsbeweging doet gaat uw lichaam in zijn totaliteit harder werken, uw hartslag en uw energieverbruik gaat omhoog, uw lichaam heeft dus meer voedingsstoffen en energie nodig en dus gaan ook uw darmen harder werken. Dit komt de gezondheid van de darmen en uw stoelgang ten goede.

Daarnaast heeft bewegen een positief effect op de stofjes in uw hoofd die ervoor zorgen dat u uw lekker voelt, zoals serotonine. Serotonine zit niet alleen in uw hoofd, 90% van de serotonine in het lichaam zit in de darmen. Dat stress en de werking van de darmen elkaar beïnvloeden weten wetenschappers al heel lang. Nu blijkt er ook een wisselwerking te zijn tussen de hersenen en PDS.

Des te meer u beweegt des te beter uw hoofd en lichaam functioneert. Sporten heeft dus de voorkeur en dan vooral intensieve sporten zoals hardlopen. Om uw lichaam en darmen gezond te houden zou u iedere dag minstens een half uur zo bezig moeten zijn dat uw hart flink harder moet werken, zodat alle belangrijke lichaamsprocessen extra geprikkeld worden.

Ontspanning

Mensen die druk of gestrest zijn merken dat vaak ook aan hun lichaam. Deze mensen zitten minder goed in hun vel, zijn sneller ziek, hebben misschien last van hoofdpijn of buikpijn of hebben een naar gevoel in hun buik en hebben de neiging in gewicht aan te komen of juist af te vallen. Hoe dan ook, de darmen reageren op stress. Ook dit is een reden om te gaan sporten. Sporten en actief bezig zijn werkt ontspannend. Het leidt af, er komen positieve stofjes vrij in de hersenen waardoor we ons lekkerder voelen en achteraf kunnen we ons beter ontspannen.

Wanneer we weinig te doen hebben ontspannen we ons het beste door onszelf bezig te houden. We moeten ervoor zorgen dat we actief bezig zijn en ons nuttig voelen. Wanneer we een druk leven leiden is het juist beter te onthaasten. Af en toe lekker luieren kan dan wonderen doen, al kost het soms moeite om het hoofd leeg te krijgen. Een boek pakken of een wandeling in de natuur of naar muziek luisteren heeft daarbij meer effect dan computeren of televisie kijken. Drukke mensen vinden het soms lastig tijd hiervoor vrij te maken. Toch blijkt de tijd daarna ingehaald te worden, omdat ontspannen mensen beter presteren.

Andere factoren

Als we voldoende bewegen, gezond eten en voldoende vezels en vocht nemen zou onze stoelgang op orde moeten zijn. Toch is dat niet altijd het geval. Velen van ons nemen niet voldoende tijd voor het toiletbezoek. We zijn druk, dus we houden onze behoefte nog even op en wanneer we dan eindelijk zitten, dan moet onze ontlasting er even snel uitgeperst worden. Verstandig is dat niet. Door ophouden kunnen we last van verstopping krijgen en door hard persen kunnen we ingewanden beschadigen of aambeien veroorzaken. Voor de stoelgang en de darmen is het beter de tijd te nemen. De darmen kunnen wennen aan een vast tijdstip, ’s morgens vroeg bijvoorbeeld. Na een bak koffie of na het eten hebben de darmen de natuurlijke neiging zich te legen. Persen mag, maar dan wel zachtjes.

Een goed eet- en leefpatroon zou moeten leiden tot een goed gewicht. Te dikke en te magere mensen hebben vaak een ongezonde spijsvertering. Ook hier blijkt dus het ene met het andere te maken te hebben.

Roken en overmatig alcohol hebben beide een negatief effect op het slijmvlies in het spijsverteringskanaal. Rokers hebben ook meer kans op verschillende soorten kanker in het spijsverteringskanaal.