Te eten of te laten? - Voeding en kanker

Vele kankers zijn te verwijten aan ons voedingspatroon. Een duidelijk overzicht van wat goed is om tot je te nemen en een brede kennis van de producten kunnen je op weg helpen om een goed kankervrij dieet op te bouwen.

Energiebalans en gerelateerde factoren

Factoren zoals de snelheid van de groei in de kindertijd, de leeftijd bij het begin van de pubertijd, het volwassen gewicht en het niveau van fysieke activiteit spelen een rol bij de preventie van, of bij het ontstaan van kanker.

Er bestaat overtuigend bewijs dat een vroegtijdige eerste menstruatie het risico op borstkanker verhoogt. Een duidelijk verband is ook merkbaar tussen een overmatige energie-inname, te weinig fysieke activiteit en een toegenomen risico op kanker van het baarmoederslijmvlies. Er is ook een opmerkelijke daling van het risico op dikke darmkanker bij geregelde fysieke activiteit.

Zwaarlijvigheid verhoogt vermoedelijk het risico op borstkanker na de menopauze en op nierkanker. Waarschijnlijk is er in dat geval ook een toename van het aantal dikke darm- en galblaaskankers. De kans op long- en borstkanker zou bij toenemende fysieke activiteit dalen.

koffie, thee en andere dranken

Het merendeel van de bewijzen suggereert dat er vermoedelijk geen verband bestaat tussen een regelmatige consumptie van koffie en thee, en het verschijnen van kanker op een bepaalde plaats. De consumptie van groene thee zou evenwel het risico op maagkanker verkleinen. Het lijkt er ook op dat dranken die we heel warm drinken mogelijk het risico op slokdarmkanker doen toenemen, net door die hoge temperatuur.

Graanproducten

Voedingspatronen die rijk zijn aan volkorenproducten doen mogelijk het risico op borst-, dikke darm-, alvleesklier- en maagkanker afnemen, terwijl geraffineerde producten het risico op slokdarmkanker mogelijk verhogen.

Groenten en fruit

Voldoende bewijsmateriaal duidt op een overtuigende daling van verschillende vormen van kanker, mogelijk van kanker in het algemeen, bij voldoende consumptie van groenten en fruit. Hoewel verschillende subgroepen van groenten en fruit (citrusvruchten, groene bladgroenten enzovoort) bestudeerd zijn, worden de raadgevingen in het kader van de preventie van kanker voorlopig nog steeds gegeven voor groenten en fruit in het algemeen. Variatie blijft natuurlijk, zoals steeds, een aanrader.

Peulvruchten, noten en zaden

Hoewel er theoretisch voldoende indicaties zijn dat peulvruchten bescherming zouden bieden tegen kanker, bestaat er nog onvoldoende bewijsmateriaal om die hypothese te bevestigen. Bijkomend onderzoek is nodig.

vlees, vis, eieren en vervangproducten

Vooral een ruime consumptie van rood vlees zou vermoedelijk het risico op het ontstaan van dikke darm- en endeldarmkanker doen toenemen. Ook bij een overmatig gebruik van eieren zou dat het geval zijn. Verder zou het vet in rood vlees, overwegend van het verzadigde typen, eveneens het kankerrisico vergroten. Belangrijk is ook dat het veelvuldig eten van vette vleessoorten het ontstaan van obesitas (zwaarlijvigheid) in de hand kan werken, evenals de daarmee samenhangende kankers.

Er zijn aanwijzingen dat een gevarieerd vegetarisch dieet het risico op kanker van mond, keelholte, maag, alvleesklier, dikke darm, endeldarm, borst, eierstokken en urineblaas zou verminderen. Tot de vleesvervangers in zo'n dieet behoren ook bepaalde sojaproducten, zoals tofu en tempeh. Hoewel nog niet alle verbanden gelegd zijn, wat soja en kanker betreft, ligt de incidentie van onder meer kanker gevoelig lager in landen waar soja al jaren tot het dagelijkse consumptiepatroon behoort. Verder onderzoek is nodig om een absoluut verband te bevestigen, maar het is nu al zeker dat het inschakelen van soja (als vleesvervanger, maar ook bijvoorbeeld sojamelk) de gezondheid zeker geen kwaad berokkent.

Melk en melkproducten

Een voeding die te rijk is aan melk en melkproducten, draagt vermoedelijk bij tot een toename van het risico op prostaat- en nierkanker.

Lees verder

• De beste voeding tegen kanker
• Gezond leven - Test je gezondheids-IQ
• We kunnen nog 125 jaar oud worden - Ray Kurzweil
• Oorzaken van kanker - 10 krachtige kankerbestrijders