De Digitale Detox: Ontgiften van brein en lichaam

Of het nu gaat om whatsappen, facebooken, tweeten, downloaden of e-mailen, een groot deel van onze tijd brengen we door achter verschillende beeldschermen. Wanneer is de laatste keer geweest dat je een etentje had waar geen smartphone op tafel lag? Of iets bijzonders hebt meegemaakt wat je niet meteen op Facebook zette? Deze constante drang om te reageren op digitale stimulansen heeft echter ook nadelen voor je mentale en fysieke gezondheid. Een digitale detox brengt je concentratie en energie weer op een gezond niveau. Leer snel hoe je effectief digitaal kunt ontgiften!

Nadelen van altijd online zijn

Gebrek aan aandacht

Door de continue afleiding van meerdere digitale media, bestaat het risico dat je bij alles wat je doet aan de oppervlakte blijft. Je focus en aandachtsspanne nemen door de gewoonte van multi-tasking dusdanig af, dat geen enkel onderwerp of persoon de aandacht krijgt die nodig is.

Minder waardering voor de realiteit

Ook ben je met je gedachten minder aanwezig bij het hier en nu, waardoor je gebeurtenissen minder sterk ervaart. Bovendien is er vaak de neiging bijzondere momenten gelijk te delen op social media. Aan de ene kant transformeert je directe ervaring in die van een filmer, een fotograaf: een afstandelijke toeschouwer. Aan de andere kant kan het constant willen delen op social media ervoor zorgen dat je zaken als minder waardevol ziet totdat je ze hebt gedeeld. Als je zoontje iets geweldigs doet, is je eerste gedachte een negatieve omdat je je telefoon niet bij de hand had om het te filmen en te posten, in plaats dat je ten volle geniet van het moment zelf.

Onrustig brein

Nicholas Carr, auteur van “The Shallows: What the Internet is Doing to our Brains” beschrijft de effecten van het voortdurend heen en weer schakelen van onze hersenen van het ene medium naar het andere. Dit onrustige gedrag associeert hij met oppervlakkig denken, zwakke concentratie, verminderde creativiteit en een verhoogd stressniveau.

Minder lichaamsbeweging

Des te meer we achter beeldschermen zitten, des te minder we bewegen. Niet alleen minder sporten, maar ook lang stilzitten in dezelfde houding is ongezond. Daarbij gaan we te laat naar de wc, drinken we minder water, ademen we oppervlakkig en knipperen we niet met onze ogen. Allerlei factoren die onze gezondheid nadelig beïnvloeden, en ons verder verwijderen van ons lichaam.

Straling

Hoewel er nog geen sluitend bewijs is, zijn er aanwijzingen dat overmatige blootstelling aan straling van WiFi en mobiele telefoons kankerverwekkend zou kunnen zijn. De onderzoeken hiernaar zijn nog gaande en de lange termijn effecten moeten zich nog tonen, maar je kunt je voorstellen dat het dichtbij je lichaam houden van digitale apparaten niet gezond kan zijn. Houd ook in het normale leven de straling beperkt, door WiFi en telefoons uit te schakelen als je ze niet gebruikt. Leg je telefoon en tablet weg als je ze niet nodig hebt.

Waarom een digitale detox?

Gelukkig hebben alle apparaten een uit-knop. Het kan heel gezond zijn om een week lang alle digitale stimulatie en afleiding te minimaliseren. Niet alleen omdat het je fysieke en mentale gezondheid bevordert, maar ook omdat het goed is even stil te staan en over je leven na te denken. Door een digitale detox kuur te volgen, ontgift je je gedrag van impulsen die ertoe leiden dat je gefragmenteerd leeft, constant onderbroken door digitale signalen. In welke mate je leven na een digitale ontgifting nog gedicteerd te worden door je telefoon, je laptop of je tablet, ligt aan jou.

Voordat je begint aan je digitale detox

Neem de leiding

Neem een minuut stilte voordat je gaat werken achter je computerscherm. Kijk in de spiegeling van het scherm naar jezelf, en bedenk bewust hoe jij de technologie vandaag gaat gebruiken. Dit is een ander uitgangspunt dan dat je meteen je computer aanzet en je laat leiden door wat er op je afkomt.

Praat over je digitale detox

Deel je detox plannen met je familie, vrienden en werk. Vraag wat voor invloed digitale media op hun leven heeft, en hoe ze jouw gedrag ervaren. Vraag of er iemand met je mee wil doen, voor extra motivatie. Je zult al snel genoeg merken hoe moeilijk het is jouw telefoon te laten liggen als je gesprekspartners constant met hun eigen smartphones bezig zijn.

Doelstellingen

Stel doelen op voor zaken die je altijd al hebt willen doen, maar nooit aan toe bent gekomen. Door een digitale detox zul je verbaasd zijn hoeveel tijd je over hebt, en wat je in die tijd kunt bereiken. Denk bijvoorbeeld aan sporten, lezen, muziek en kunst maken of iemand bezoeken die je al te lang hebt verwaarloosd. Je kunt ook verder kijken dan je eigen belang: Help je kinderen met een project, doe een klus voor je partner of ga vrijwilligerswerk doen.

Je digitale detox plan

In feite is digitale ontgifting heel simpel: zeven dagen lang je ontkoppelen van alle digitale media. Geen mobiele telefoon, geen internet, geen social media, geen sms, geen tv en geen WiFi. Je bepaalt zelf of je je voor alles wil afsluiten, of alleen gedeeltelijk. Hieronder een paar tips om het makkelijker te maken.

Sluit alle media af

Neem jezelf voor om alle digitale media te vermijden tijdens je detox. Het gevaar bestaat immers dat je door een piepje van een sms-je in de verleiding komt om ook even Twitter te checken, en daar een link te volgen naar een interessante website die je even wil e-mailen naar een vriend. Voor je het weet ben je weer terug bij af. Sommige mensen lezen zelfs geen kranten en kijken geen televisie meer tijdens een digitale ontgiftingskuur. Schakel alle digitale apparaten uit, trek je modem eruit, laat een vriend je wachtwoorden veranderen en niet geven totdat je klaar bent met je kuur. Er zijn ook apps die tijdelijk je toegang blokkeren tot internet of sociale netwerken. Hoe ver je wil gaan met je digitale detox is je eigen keuze.

Gradaties in detox

Als het absoluut ondenkbaar is het gebruik van bepaalde digitale kanalen tijdelijk af te zweren, kun je ervoor kiezen om een gedeeltelijke digitale detox kuur te volgen. Wellicht is het belangrijk dat je voor je familie of werk bereikbaar blijft. Blijf echter kritisch: is het echt noodzakelijk om altijd bereikbaar te zijn? Soms lijkt je alsof je geen keus hebt, maar blijkt er toch een oplossing te zijn waar iedereen mee kan leven. Waar je ook voor kiest, neem je in elk geval voor om je te volledig te concentreren op jezelf en je gezelschap.

Werk detox

Wil je contact houden met je familie, besluit dan geen werk mail te checken. Zet je zakelijke telefoon uit, en schakel alle kalender meldingen uit. Zet alle meldingen van zakelijke apps uit op je telefoon en tablet.

Sociale detox

Stort je bedrijf in elkaar als je je mails niet bijhoudt, log dan in elk geval niet meer in op sociale netwerken of je persoonlijke email. Zet je privé telefoon uit, en laat familie naar een vaste lijn bellen als het nodig is. Verwijder alle sociale apps van je telefoon en tablet.

Neem vrij

Indien mogelijk is het handig om je digitale detox te plannen tijdens een vakantieperiode. Uit een enquête van American Express bleek echter dat 83 procent van vakantiegangers verwacht om digitaal met elkaar verbonden te zijn tijdens de vakantie, en 64 procent daarvan verwacht dagelijks hun werk e-mail te controleren. Als je toestaat dat je vrije tijd dusdanig geïnfiltreerd wordt door werk, beperk je drastisch je kans om je echt te ontspannen. Maak daarom gebruik van je vrije tijd voor een complete stop op alle online activiteiten. Je zult merken dat je je vakantie veel intenser beleeft zonder de interrupties en druk van email, social media en sms-jes. Doordat je jezelf echt los koppelt van je normale leven, lijkt je vakantie langer, richt je je volledig op jezelf en je geliefden, en kom je fris en uitgerust terug. Er zijn vele vakantie aanbieders die digitale detox arrangementen hebben. Zo zijn er wellness vakanties in Nederland waarbij je een digitale ontgiftingskuur combineert met yoga en vasten. Er zijn ook detox kuuroorden in meer exotische bestemmingen zoals Thailand en Nieuw-Zeeland. Als je voorkeur uitgaat naar wat ruigere detox vakanties, kun je gedropt worden in de bergen of op een eiland, met alleen minimale voorzieningen om te overleven. Zo is er een eiland waar je niet alleen zonder media achter wordt gelaten, maar ook geen schoenen mag dragen.

Zoek stille plekken op

Er zijn door verschillende bedrijven en organisaties meer stilte plekken gecreëerd waar je kunt ontsnappen aan digitale invloeden. Zo heeft in Londen warenhuis Selfridge een met vilt bedekte “Silence Room” geopend, waar je zonder schoenen en telefoon je kunt terugtrekken uit de drukte van de hectische Oxford Street. In Amsterdam zijn er door snoep fabrikant Kit Kat zones gesponsord waarbij WiFi signalen binnen een straal van vijf meter geblokkeerd worden. “Have a break, have no WiFi” is de boodschap die Kit Kat de bezoekers meegeeft. In bepaalde horeca gelegenheden worden laptops geweerd. In het restaurant Eva in Los Angeles krijgen klanten 5 procent korting op hun rekening als ze hun telefoon bij de receptioniste achterlaten.

Kom in contact met jezelf

Houd een dagboek bij, en beschrijf wat je voelt door het los koppelen van alle media. Probeer ook te beschrijven hoe je wilt dat je leven er na deze kuur uitziet. Zo beleef je deze periode bewust en ga je de dialoog aan met jezelf. Het kan eng zijn om je niet te verliezen in afleidingen en om eventuele pijnpunten in je leven bloot te leggen. De mogelijkheid bestaat dat je die afleiding zoekt om iets niet onder ogen te willen zien. Maar het resultaat is een herboren gevoel en nieuwe energie voor de volgende fase in je leven.

Na de eerste ontwenningsverschijnselen tijdens je digitale ontgifting zul je ontdekken hoe rijk je leven kan zijn zonder de druk om continue te moeten reageren op alle digitale commando's van je gadgets. Je vindt de focus terug om doelen effectief en efficiënt te realiseren en herstelt de kwaliteit in je persoonlijk direct contact. Na je detox ga je bewuster om met je tijd en aandacht, en kun je beter bepalen welke zaken je energie waard zijn. Wat zijn je verwachtingen van of ervaringen met digitaal ontgiften? Laat je mening achter in de reacties hieronder!

Lees verder

• 20 Top Tips voor het ontspannen ontgiften van je lichaam
• Hoe volg ik een detox kuur? Ontgiften in 7 dagen
• Zelf je lever ontgiften in vier stappen!
• Welke fruit en groenten kun je beter biologisch kopen?
• Top Tips voor het ontgiften van je longen