De geneeskracht van slaapmutsje

De bladeren van het slaapmutsje zijn eetbaar als groente. Deze plant heeft geneeskracht en laat mensen beter slapen, zonder dat het verslavend is. Oorspronkelijk kwam de plant uit de kustgebieden van het zuidwesten van Noord-Amerika. De bloem is erg mooi en hij wordt daarom verkocht als sierplant. Wie wil er nu niet een prachtige, eetbare sierplant met cosmetische en medicinale gebruiksmogelijkheden in zijn tuin hebben staan? Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving Slaapmutsje
• Traditioneel gebruik slaapmuts
• Voedingsstoffen slaapmuts
• Slaapmutsje als rustgevend medicijn
• Slaapmutsje tegen krampen en spanningen
• Voor velen ongevaarlijk kruid, maar gebruik niet te veel
• Consulteer de fytotherapeut

Naamgeving Slaapmutsje

In het Latijn heet deze plant Eschscholzia Californica. De naam eschscholzia is gekozen door dichter/Botanicus Adelbert van Chamiso(1781-1836) die er profesoor Eschscholz, schrijver van enkele botanische boeken, er een eer mee wou bewijzen. De naam californica is gegeven omdat de plant van oorsprong alleen in Californië voorkwam. In het Nederlands heet de plant slaapmutsje om twee redenen; het werkt rustgevend en slaapverbeterend en de bloemblaadjes vallen dermate dat de plant een slaapmuts gelijkt. Volksnamen zijn: goudpapaver, Californische klaproos en Eschscholzia. In het Engels wordt deze plant Calfornian poppy en golden poppy genoemd. Hij is familie van de klaproos (papaver) die ook de slaap stimuleert.

Traditioneel gebruik slaapmuts

De Noord-Amerikaanse Indianen gebruikten het slaapmutsje als rustgevend kruid, vooral bij kinderen. Daarnaast werd de plant gebruikt bij kiespijn. Vrouwelijke Indianen gebruikten het stuifmeel om cosmetische redenen. Om het te gebruiken als geneeskruid wordt het bovengrondse deel gebruikt welke geoogst wordt tijdens de bloeiperiode. Overigens zagen de Cahuilla Indianen de werking van het slaapmutsje anders; ze zeiden dat alleen een medicijnman het mocht voorschrijven omdat het te gevaarlijk was. Een traditioneel gebruik is het om als je een vraag hebt dit op een briefje te schrijven wat je in een bol van het slaapmutsje stopt. De bol stop je onder je kussen en het antwoord zal in een droom komen. Een ander traditioneel gebruik is het voor vrouwen om de zaden toe te voegen aan het eten als ze niet zwanger wilden worden.

Voedingsstoffen slaapmuts

In slaapmuts zitten diverse gezonde fytonutriënten. Er zitten veel verschillende soorten chinolide-alkaloïden in. Over het algemeen zijn dit gelijksoortige alkaloíden aan die van papaver. De werking is echter anders; het slaapmutsje is niet verslavend. Verder bevat het de flavonolglycoside rutine. Voorts bevat het bitterstoffen, fytosterolen, carotenoïden en cyanogeenglycosiden. Carotenoíden zijn stoffen die in het lichaam worden omgezet in vitamine A.

Slaapmutsje als rustgevend medicijn

Het is een kalmeermiddel door protopinen die de GABA-fixatie in de hersenen stimuleren. Het wordt in medische term naast gewoon sedativum een hartsedativum genoemd. Sedativum betekent kalmeermiddel. Het werkt rustgevend op het hart doordat de protopine allocryptine de doorbloeding in de kransslagaders verhoogt en de hartslag vertraagt. Door deze medicinale werkingen kan het slaapmutsje door fytotherapeuten worden ingezet worden bij:

• Stress, nervositeit, overdreven emotiviteit, overbezorgdheid,
• Opwinding, conflictsituaties,
• Hyperactiviteit bij kinderen, ADHD, bedplassen bij kinderen,
• Insomnia of slapeloosheid,
• Slaapstoornissen door krampen of pijn,
• Angsten, examenvrees, nachtmerries.

Slaapmutsje tegen krampen en spanningen

Het lichaam en de geest zijn met elkaar verbonden. Geestelijke spanningen kunnen hun weerslag krijgen in lichamelijke spanningen. Het slaapmutsje bestrijdt naast psychische spanningen ook fysieke spanningen. Het kan worden ingezet bij:

• Maagdarmkrampen,
• Kolieken, galsteenkolieken,
• Blaaskrampen,
• Spastische colon,
• Slaapmutsjebloemknop / Bron: H. Zell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  Spierkrampen en te gespannen spieren,
• Het wordt als adjuvans gebruikt bij migraine en spanningshoofdpijn.

Voor velen ongevaarlijk kruid, maar gebruik niet te veel

Het slaapmutsje is in principe onschadelijk maar er zijn altijd omstandigheden dat je het beter niet moet nemen. Uiteraard moet je er geen overdosis van nemen. Voor kinderen is een halve koffielepel genoeg voor een kop slaapmutsthee en voor volwassen zijn één a twee koffielepels van het vermalen kruid genoeg om thee van te zetten voor een kopje. Twee koppen is het maximum. De aangeraden dosis is één tot twee gram kruid per keer. Wie een andere vorm wilt gebruiken kan het best terecht bij een fytotherapeut. Het kruid wordt vaak in combinatie met andere kruiden gebruikt. Het wordt niet gegeven aan zwangere vrouwen, kinderen onder de twee jaar, mensen met zware depressie of psychose en mensen met ernstige nierziekten. Daarnaast zijn er interacties met enkele medicijnen zoals bloeddrukverlagers.

Consulteer de fytotherapeut

Wie slaapmutsje als geneesmiddel wilt gebruiken kan het best een consult nemen bij een fytotherapeut. Slaapmutsjeextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders en capsules dienen enkel op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover adviseren, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt regelmatig gebruikt in de fytotherapie en homeopathie.

Lees verder

• De geneeskracht van de bittere oranje-appelboom
• De geneeskracht van bamboe
• De geneeskracht van gevlekt longkruid
• De geneeskracht van gewone klimop, Hedera Helix
• De geneeskracht van herderstasje