De Geneeskracht van Groot Kaasjeskruid
Kaasjeskruid is een mooie sierplant met medicinale kenmerken. Hij is eetbaar; de jonge blaadjes kunnen als groente gegeten worden. De zaden, zaaddozen en bloemetjes worden eveneens gegeten; ze kunnen prima aan salades worden toegevoegd. Kaasjeskruid komt oorspronkelijk uit Europa, Noord Afrika en West-Azië en is ingevoerd in Noord Amerika waar het zich over het hele continent heeft verspreid.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.Inhoud
Botanische tekening kaasjeskruid uit 1796 /
Bron: Johann Georg Sturm, Wikimedia Commons (Publiek domein)Naamgeving kaasjeskruid
In het Latijn heet deze plant
Malva Sylvestris. In het Grieks betekent malakos ´zacht´. Daar komt de naam malva vandaan. Sylvestris is Latijn voor uit het bos, uiteraard een verwijzing maar de plek waat Kaasjeskruid voorkomt. Het woord kaasjeskruid is een knipoog naar de vorm van de vrucht van deze plant; het lijkt namelijk op Goudse kaas. In
het Nederlands heeft deze plant een behoorlijk aantal volksnamen: wilde malve, kattekaaskruid, keeskruid, maluwe, meeuw, mastellekens, broodjesplant, koekjeskruid, pappels, paternosterkruid en mommel.
Kaasjeskruid in de geschiedenis
In Ostra, voormalig Oost Duitsland, heeft men zaadjes van kaasjeskruid uit de ijstijd gevonden wat doet vermoeden dat mensen die toen leefden reeds kaasjeskruid gebruikten.
De antieke Romeinen gebruikten deze plant als universeel panacee, geneesmiddel tegen alle kwalen. De jonge spruiten werden als groente gegeten. Karel de Grote liet kaasjeskruid als siergewas in zijn keizerlijke tuin aanplanten. In de 16e eeuw werd het bij Italianen wederom als allesgenezend middel gebruikte. In de volksgeneeskunde zag men kaasjeskruid als vervanging van
de geneeskracht van echte heemst, wat op zich meer slijmstoffen bevat en daarmee luchtwegenaandoeningen beter te lijf gaat.
Werkzame stoffen kaasjeskruid
Van kaasjeskruid worden in medicinale preparaten en poeders vooral de bloemen of de bladeren gebruikt. In de bloemen zitten de volgende werkzame stoffen of
fytonutriënten: diverse slijmstoffen, verschillende anthocyanen, leucanthocyanen, looistoffen,
flavonoïden, etherische oliën en de
vitaminen A,B en C. De bladeren bevatten vooral deze inhoudsstoffen: slijmstoffen, looistoffen en flavonoïdsulfaten.
In- en uitwendige geneestoepassingen
Kaasjeskruid kent zowel een orale als uitwendige toepassingen. De orale medicinale effecten spitsen zich hoofdzakelijk toe op de luchtwegen en het spijsverteringsstelsel. Uitwendige geneeskracht van deze plant wordt met name aangewend voor mond- en keelaandoeningen en huidziekten.
Kaasjeskruid, goed voor de luchtwegen
Kaasjeskruid werkt verzachtend op de slijmvliezen van de luchtwegen. De ontstoken slijmvliezen worden door in dit geneeskruid aanwezige slijmstoffen bedekt met een beschermend vliesje waardoor het rauwe gevoel vermindert. De prikkel- of kriebelhoest verdwijnt en het slijmvlies krijgt de rust die het nodig heeft om te herstellen. Door deze medicinale werkingen kan het worden aangewend in de
fytotherapie teneinde luchtwegenaandoeningen te verhelpen. Het wordt ingezet bij:
- Acute bronchitis,
- Hoest, droge hoest, prikkelhoest, kriebelhoest, kinkhoest,
- Strottenhoofdontsteking,
- Rauwe keel, keelpijn,
- Verkoudheden, grippale omstandigheden.
Kaasjeskruid, goed voor het spijsverteringstelsel
De verzachtende werkingen op slijmvliezen geldt eveneens voor maag- en darmslijmvliezen. Kaasjeskruid bevat vele soorten slijmstoffen zoals arabinose, D-galacturonzuur en L-rhamnose. Daarnaast heeft kaasjeskruid mild asrtringerende of samentrekkende eigenschappen. Hierdoor zullen ontstekingen aan slijmvliezen sneller genezen. De geneeskrachtige werkzaamheden van kaasjeskruid worden middels fytotherapeutische medicijnen aangewend bij:
- Gastro-enteritis of maagdarmslijmvliesontstekingen,
- Gastritis of maagwandontsteking,
- Refluxoesophagitis, slokdarmontsteking door maagzuur,
- Hiatus hernia of maagzuuroprispingen door maagbreuk,
- Diarree door slijmvliesirritatie,
- Enteritis of darmontsteking,
- Dysenterie of infectueuze diarree,
- Enterocolitis; een darmontsteking gepaard gaande met bacterie-, virus-, schimmel,- of parasieteninfecties,
- Preventie van maag- en darmzweren,
- Ontsteking van endeldarm,
- Constipatie,
- Prikkelbaredarmsyndroom met constipatie.
Kaasjeskruid, goed voor mond en keel
De verzachtende werking op de slijmvliezen die de aanwezige slijmstoffen in kaasjeskruid in huis hebben is oraal aan te wenden in het geval van mond- en keelaandoeningen. Daarnaast biedt de mild samentrekkende eigenschap van dit vrolijk bloeiende geneeskruid een oplossing voor ontstoken slijmvliezen. Door de helende kenmerken op mond- en keelgebied kan een fytotherapeut tot het besluit komen het in te zetten bij:
- Monsdslijmvliesontstekingen,
- Tandvleesontsteking,
- Aften, zweertjes, tandabcessen,
- Keelpijn, amandelontsteking,
- Strottenhoofdontsteking met heesheid.
Bloemen kaasjeskruid /
Bron: Hardyplants, Wikimedia Commons (Publiek domein)Kaasjeskruid, goed voor de huid
Kaasjeskruid vermindert prikkels op de huid. Het heeft op ons grootste orgaan, de huid, een verzachtende invloed. Daarnaast heeft het een uitrijpend effect, wat inhoudt dat een oneffenheid op de huid sneller in zijn eindstadium geraakt. Deze medicinale werkingen worden aangewend door de bladeren te kneuzen, 10 uur te laten staan op koud water en hiermee de huid te wassen of 5 gram klein gesneden bladeren te overgieten met heet water om het vervolgens 10 minuten te laten trekken. Je kunt daarnaast het sap van bloemen gebruiken voor de huid of een aftreksel maken met een poeder, nebulisaat of moedertinctuur. Natuurmedicijnen op basis van kaasjeskruid worden ingezet bij deze huidaandoeningen:
- Abcessen, zweren,
- Steenpuisten,
- Eczeem, huiduitslag,
- Insectenbeten.
Overige medicinale werkingen
Kaasjeskruid wordt voornamelijk ingezet tegen luchtwegenaandoeningen, spijsverteringsziekten, huidaandoeningen en mond- en keelaandoeningen. Daarnaast zijn er nog een klein aantal werkingen die het waard zijn om te vermelden. Hieronder staan ze inclusief de medische achterliggende reden waarom deze geneesplant een goed middel is. Het wordt ingezet bij:
- Blaasontsteking en pijnlijk urineren omdat het verzachtend werkt op de slijmvliezen van de urinewegen,
- Aambeien omdat het ontstekingswerend en samentrekkend werkt, gebruik een zalf of crème op basis van kaasjeskruid,
- Kneuzingen omdat het verzachtend en ontstekingsremmend werkt, gebruik omslag of crème,
- Oogbindvliesontsteking vanwege de infectiewerende en verzachtende werking, gebruik een oogbad.
Consulteer de fytotherapeut
Wie kaasjeskruid als geneeskrachtig middel wilt gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Kaasjeskruidextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders, nebulisaat, vloeibaar extract en capsules dienen alleen op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover inlichten, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het
Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.
Lees verder