De geneeskracht van grote bevernel
Grote bevernel behoort tot de schermbloemigen. De grote bevernel onderscheidt zich van de kleine bevernel doordat hij langere stijlen heeft in de bloem. Wat de medicinale werking betreft zullen de twee elkaar niet veel ontlopen. In Duitsland is grote bevernel een officieel medicijn bij hoest en bronchitis. Je kunt grote bevernel opkweken in je eigen tuin. Het is een meerjarige, medicinale sierplant die bloeit van juli tot oktober.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.Inhoud:
Mogelijke verwarring
De grote bevernel is nauw verwant aan
anijs. Beide planten hebben de Latijnse naam pimpinella. De kleine en grote pimpernel hebben echter niets met deze familie te maken. De plant die in
het Nederlands pimpernel heet, leidt soms tot verwarring.
Verspreiding en groeiplaatsen
Grote bevernel komt voor in heel Europa tot aan het noorden van het Middellandse Zeegebied en zijn verspreidingsgebied strekt zich oostwaarts tot aan de Kaukasus in
Rusland uit. In Noord-Amerika is de plant ingevoerd. Te Scandinavië vind je deze plant alleen in Denemarken en de uiterste zuidelijke puntjes van Finland, Zweden en Noorwegen. Je vindt hem in
Nederland en België veel op voedselrijke grond zoals kleigrond. Hij houdt van kalkachtige graslanden. Verder zie je hem in biologisch-dynamisch onderhouden weilanden, uiterwaarden en heidevelden en bermen waar schaduw is. Hij groeit in de bergen tot op 2300 meter hoogte. Grote bevernel wordt ongeveer een meter hoog.
Het sap van de haartjes van de grote bevernel bevat furanocoumarine, wat irriterend werkt voor de huid. Je moet daarom een beetje uitkijken bij het plukken.
Eetbaarheid
De wortel smaakt wat bitter maar de blaadjes hebben een geurige en kruidige smaak. Er worden vooral jonge bladeren gegeten welke medio mei plukbaar zijn. Ze kunnen na een paar keer kauwen wat bijtend scherp voorkomen. De blaadjes zijn eetbaar en worden verwerkt in soepen, sauzen en salades. In een kruidenboter misstaat bevernelblad niet. Overigens kunnen voor de medicinale en culinaire toepassingen grote en kleine bevernel uitgewisseld worden.
Naamgeving
De
Latijnse naam die we in de wetenschap gebruiken van grote bevernel is
Pimpinella major. In
het Nederlands heeft het als alternatieve namen Bevernaart en Groote steenbreek. Steenbreek slaat op het feit dat blaas- en nierstenen er vroeger mee behandeld werden; de stenen werden kleiner waarna ze konden worden uitgeplast. Het Latijnse woord pimpinella komt van bi-pinella wat ´tweenervig´ betekent. Major betekent ´groot´. In het Duits heet deze plant: Große Bibernelle. Het Engels gebruikt het woord: Greater Burnet-saxifrage en in het Frans wordt ´Grand boucage´ tegen deze plant gezegd.
Vroeger werd grote bevernel net als kleine bevernel gezien als middel bij de pest.
Inhoudsstoffen
Grote bevernelwortel wordt geplukt of in maart-april of in september-oktober. Van grote bevernel wordt de wortel gebruikt voor medicinale toepassingen. Hierin zitten de volgende inhoudsstoffen:
etherische oliën, coumarinen zoals furanocoumarine en pimpinelline, lactonen,
saponinen of zeepstoffen,
tanninen of looistoffen en hars.
Traditionele geneeswijze voor ademhalingswegen
Traditioneel wordt grote bevernel toegepast bij keelontsteking, heesheid, verkoudheid en bronchitis. Dit zijn allemaal ziekten van de ademhalingswegen. Heesheid kan worden bestreden door met een wortel van grote bevernel te gorgelen. Verder wordt griep, infecties van de keel-, neus- en mondholtes en koorts ermee behandeld. In Oostenrijk wordt de grote bevernel verwerkt in thee, melk of likeur. Wanneer de etherische oliën worden opgenomen in het maagslijmvlies, komen deze eveneens in het longslijmvlies terecht aangezien deze slijmvliezen met elkaar in verbinding staan. Op deze manier kan het drinken van een bevernelaftreksel medicinaal werken voor de longen.
Volksgeneeskunde medicijn voor de spijsvertering
Grote bevernel wordt in de volksgeneeskunde ingezet bij diarree en verminderde spijsvertering. Het verbetert de spijsvertering omdat er bitterstoffen in zitten die de werking van de gal en de lever stimuleren. Wanneer de lever beter werkt heeft dat een positieve invloed op heel het metabolisme, de stofwisseling in de mens. Het lichaam haalt meer voedingsstoffen uit planten waardoor de mens sterker wordt.
Grote bevernel is een diuretisch middel. Dat betekent dat het de werking van de nieren stimuleert. Hierdoor kunnen afvalstoffen en vochtopeenhopingen sneller worden verwijderd.
10 leuke weetjes over groter bevernel
- Grote bevernel wordt in de homeopathie gebruikt als medicijn bij koorts en rugklachten.
- Een extract van de wortel kan worden gebruikt in een bad.
- Een afkooksel van de wortel werd vroeger ingezet om sproeten te verwijderen.
- Vroeger werd de wortel verkocht in apotheken als wondheelmiddel.
- De wortel is zo scherp dat hij aan peper doet denken.
- Grote bevernel is te koop in sommige tuincentra.
- Op de wortel werd vroeger gekauwd tegen tandpijn maar het verlamt de tong.
- Koeien die deze plant eten, geven meer melk.
- Olie van het zaad van bevernel en het sap van de wortel kunnen flatulentie verminderen.
- Essentiële olie van de wortel werd vroeger gebruikt als ingrediënt voor snoep.
Officieel medicijn in Duitsland
De wortel van grote bevernel heeft een ontstekingsremmende werking. In
Duitsland is er een speciale commissie die beoordeelt of planten een officieel natuurmedicijn mogen zijn. Deze commissie heeft grote bevernel goed gekeurd als medicijn bij hoest en bronchitis.
Grote bevernel zelf kweken
Je kunt grote bevernel kweken in je eigen moestuin. Wanneer je veel zaad van deze plant hebt is het een goed idee om ze gewoon te zaaien op de plek waar je wilt dat ze groeien. Heb je slechts weinig zaad, kun je beter de plant in potjes individueel opkweken. De plant vraagt om een goed beschaduwde of koele plaats en is vorsthard tot aan – 20 graden Celsius.