Vaseline: een veelzijdig product voor in en rondom het huis
Vaseline is een vettig smeermiddel dat gemaakt wordt van petroleum. Het is min of meer een overgebleven restant van de aardoliewinning. De brandstof petroleum is van nature helemaal niet smeerbaar, maar omdat er bij vaseline gebruik wordt gemaakt van de wat zwaardere petroleumproducten zoals minerale olie en paraffine wordt het smeerbaar. Vaseline kun je op zich zelf gebruiken, of je gebruikt het als basis voor zalf en crèmes, het werkt vochtinbrengend en het verlicht huidaandoeningen. Maar bovenal is vaseline geschikt voor vele doeleinden en niet alleen als cosmetisch product. Het is een product dat overal te allen tijde van pas komt. Eigenlijk mag dit product niet ontbreken in je huishouden.
Inhoud
De ontdekking van vaseline
In het midden van de 19e eeuw is vaseline ontdekt door Robert Chesebrough. Hij was een chemicus en werkte in de lampolie-industrie. In deze tijd verkreeg men lampenolie door het vet uit potvissen te bewerken, maar rond 1859 werd de eerste aardoliebron in werking gesteld. Deze manier om lampenolie te winnen was goedkoper dan potvissen. Door het boren naar olie bleef er een zwarte stroperig goedje achter op de boren, die ze 'rod wax' noemden. Omdat arbeiders dit spul op hun schaaf- en brandwonden smeerden ter bescherming, wilde Robert Chesebrough het nader onderzoeken. Hij trok deze 'rod wax' uit elkaar en onderzocht alle eigenschappen ervan en zo haalde hij uit deze substantie het geel-witte vaseline. Om de ruwe vaseline schoon te maken en te bleken gebruikte hij beenderkool. Dit proces is door hem uitgevonden en hiervoor heeft hij het patent gekregen in 1872.
Petroleum
Een klein gedeelte van ruwe aardolie, die gekookt wordt tussen 150 en 290 graden Celsius wordt petroleum genoemd. Petroleum wordt gebruikt voor verlichting en verwarming. Vroeger werd er in veel huishoudens gebruikgemaakt van deze brandstof, omdat er nog geen aardgas bestond. Je kon deze brandstof kopen bij de drogist of een olieboer die voor zichzelf werkte en met een kar vol petroleum lang de deuren ging. De huishoudens maakten dan gebruik van een petroleumlamp om licht te maken en een petroleumstel om eten op te koken.
De bestanddelen van vaseline
Vaseline is dus eigenlijk niets meer dan een restproduct uit de oliewinning. Het is een zachte substantie, die bij een temperatuur van ongeveer 40 tot 60 graden Celsius vloeibaar wordt gemaakt. De bestanddelen van vaseline bestaan uit koolwaterstoffen, waaronder de stof paraffine. Deze stof wordt weer hard als het op kamertemperatuur komt. Paraffine wordt gebruikt bij het maken van kaarsen en waxinelichtjes en als omhulsel van kazen zodat deze niet uitdrogen. In Nederland kennen we de witte vaseline en de gele vaseline. Het verschil tussen deze twee is dat de gele minder gezuiverd is dan de witte vaseline. De witte vaseline wordt het meest gebruikt in apotheken.
Het merk Vaseline
Vaseline is door Robert Chesebrough in 1859 op de markt gebracht onder de naam Vaseline Petroleum Jelly. Inmiddels is vaseline een echte merknaam geworden en wordt het gebruikt voor allerlei soorten zalven, die op vaseline lijken. Het product vaseline hoort bij de onderneming Unilever.
De werking van vaseline
Robert Chesebrough wilde de geneeskracht van de vaseline testen op zichzelf. Hij bracht op zijn eigen lichaam brandwonden aan, waar hij vervolgens vaseline overheen smeerde. Eerst leek het er op dat vaseline genezend werkte, maar later bleek dat het niet genezend maar meer beschermend werkte. Vaseline sluit de open wonden af voor ziekteverwekkers. Ook zorgt vaseline ervoor dat de wonden soepel blijven, hierdoor verdampt het huidvocht niet zo snel.
Een veelzijdig product
Vaseline kan bij verschillende zaken gebruikt worden en niet alleen voor cosmetisch gebruikt. Als de term vaseline valt denken de mensen vaak aan huidproblemen, maar dat is niet het enige waar vaseline voor gebruikt kan worden. Zie het product als een echt smeermiddel en dan zul je zien waar je het allemaal voor kunt gebruiken, zoals:
- Smeren van smeren metalen onderdelen, of piepende metalen, met een beetjes vaseline is het zo weer geluidloos.
- Bij niet al te ernstige kringen van je tafel kun je vaseline gebruiken. Laat de vaseline dan wel een nachtje zitten en dan kun je de kring de volgende dag zo wegpoetsen.
- Smeer 's winters als het vriest de sleutelgaten in met een beetje vaseline, dit voorkomt bevriezen.
- Bij het schilderen van bijvoorbeeld deuren en kozijnen, smeer je de deurklinken en scharnieren in, zo kun je voorkomen dat er verf op blijft zitten.
- Monteurs smeren hun handen met vaseline in, om ze zo te beschermen tegen olie en vet.
- Bij strakke ringen om de vinger
- Verwijderen van make-up.
- Kauwgom in de haren kan verwijderd worden met vaseline.
Industrie
Vaseline wordt in de industrie gebruikt als smeermiddel, om roest tegen te gaan bij metalen onderdelen bv. de accuklemmen van een auto.
Cosmetica
Vaseline wordt gebruikt in de cosmetische wereld bij producten en vloeistoffen die bescherming aan het lichaam moeten geven tegen kou en vocht, maar ook tegen een droge huid.
Geneeskunde
Vaseline wordt door (huis)artsen voorgeschreven als vochtinbrengend middel, zeker in de wintermaanden, omdat het dikker is en veel beter vocht vasthoudt dan andere gewone vochtinbrengende crèmes. Het is een zeer goed middel voor de droge huid. Vaseline geeft de beste bescherming als je het aanbrengt na een douche of bad. Het vocht blijft goed op de huid vastzitten en tegelijk gaan de oliën de huid binnen, waardoor het zacht en soepel wordt.
Kwalen en aandoeningen
Vaseline is een prettig product dat gebruikt kan worden bij verschillende kwalen een aandoeningen van de huid en het lichaam. Doordat het ook geen parfum bevat is het een fijn middel voor verschillende gezondheidsklachten.
Allergieën
Als je last hebt van bv. stuifmeel en pollen, kun je wat vaseline aan de binnenkant van je neus smeren, het stuifmeel blijft hier dan inzitten en zo voorkom je dat het verder het lichaam ingaat.
Brandwonden en blaren
Als je last hebt van brandwonden moet je er nooit meteen vaseline op doen, omdat de hitte dan vast blijft zitten. Na een dag of drie, als de brandwond begint te genezen, kun je er vaseline op smeren. Het werkt vochtinbrengend, de huid droogt niet uit en hierdoor geneest het beter.
Bloedneus
Een bloedneus kan ontstaan door een droge lucht. Als je hier last van hebt, smeer dan een paar keer wat vaseline in de neusgaten. Het neusslijmvlies wordt door de vaseline verzacht en beschermd en kan weer optimaal werken.
Eczeem, psoriasis en andere huidaandoeningen
Psoriasis is een chronische huidaandoening en kan verlicht worden door de huid in te smeren met vaseline. Dit verzacht de huid en verwijdert harde en jeuken schilfers. Ook helpt vaseline bij eczeem en bij een extreem droge huid. Smeer de droge delen, bijvoorbeeld droge ellebogen, goed in met vaseline. Een goed tijdstip is ná het douchen en voor het slapen gaan, zodat de huid een lange tijd vochtig blijft.
Gesprongen lippen
Als je last hebt van gesprongen en gebarsten lippen, smeer er dan wat vaseline op. Zo voorkom je dat het aanwezige vocht verdampt en korstje veroorzaakt. Vaseline brengt vocht aan de lippen, houdt ze soepel en bezorgt ze ook nog eens een mooie glans.
Hoofdluis
Hoofdluizen willen nog al eens resistent worden voor de medicinale anti-luismiddelen. Probeer dan eens een dikke laag vaseline op de hoofdhuid te smeren en laat het er dan een hele nacht inzitten. Je kunt de vaseline goed verwijderen met babyolie, of anders met een papje van afwasmiddel en maïzena. Laat het papje drogen op de haren en was het dan weg met shampoo.
Snij- en schaafwonden
Door vaseline over schaaf- en snijwonden te smeren scherm je de wond af voor het binnendringen van ziekteverwekkers.
Smeermiddel
Vaseline is dus een zeer prettig smeermiddel die niet mag ontbreken in het huishouden, maar let wel op. Bij temperaturen vanaf 40 graden wordt vaseline vloeibaar. Dus let goed op bij het gebruik van vaseline in combinatie met warmtebronnen.
Lees verder