Wespensteek: code rood voor mensen met een allergie
Wespen en bijen kunnen niet alleen de barbecue of het tuinfeest vergallen. Voor mensen met een allergie voor insectengif, kunnen de stekende beestjes zelfs levensbedreigend zijn.
Allergie voor insectengif
Als ze in grote aantallen onderweg zijn, breekt op veel plaatsen wespenpaniek uit. Bij sommige mensen terecht, want 3 tot 4 procent van de Nederlanders moet na een wespensteek rekenen met kwade gevolgen: ze lijden aan een allergie voor insectengif. In onschuldige gevallen is er alleen sprake van een lokale zwelling en irritatie. Soms echter raken door de
immuunrespons allerlei eigen regelmechanismen van het lichaam volledig van slag: de adem stokt en
het hart weigert dienst. Een fatale afloop is echter eerder uitzondering. Nederland telt elk jaar zo’n tiental sterfgevallen.
Verhoogd risico voor astmapatiënten
Bijen- en wespensteken kunnen vaak allergische reacties veroorzaken. De meer “ingetogen” hommels zijn minder gevaarlijk. Zoals met de meeste allergieën, bestaat er geen manier om vooraf uit te vinden wie het meeste
risico loopt. Zelfs mensen die last hebben van huidallergieën worden niet vaker getroffen dan gezonde mensen. Maar we weten wel dat astmapatiënten gevoeliger voor reacties zijn dan niet- astmapatiënten.
Een wesp laat zich niet snel verjagen
Het is een bekend tafereel op menig tuinfeest: "Weg van die taart!” en een afwerende hand treft de wesp frontaal. Als ze op de grond stuitert, laat haar pantser meestal een krakend geluid horen. Maar doorgaans is het insect slechts een fractie van een seconde uit het veld geslagen en krabbelt ze snel weer overeind. In plaats van brommend de aftocht te blazen, gaat ze meestal tot de aanval over. Uiteindelijk helpt voor de aanwezigen alleen nog maar één remedie: van tafel opspringen en hard wegrennen.
Wat bevordert een insectenallergie?
Tot dusver kon er slechts één duidelijke factor worden aangetoond die het ontstaan van een insectenallergie bevordert: bijzonder risico lopen vooral de mensen die veel in de buitenlucht verblijven en daardoor sneller worden gestoken: sporters, tuiniers of imkers bijvoorbeeld. Een aanwijzing voor overgevoeligheid is een plaatselijke roodheid van de huid met een diameter van ongeveer tien centimeter, die tenminste één dag aanhoudt. Gevaarlijke situaties kunnen natuurlijk ook voorkomen bij mensen die niet allergisch zijn. Als bijvoorbeeld een wesp of bij in de nek steekt, leidt dat vaak tot zwellingen die tot ademnood kunnen leiden.
EHBO-set voor noodgevallen
Iedereen die lijdt aan een allergie voor insectengif moet altijd een EHBO-setje voor noodgevallen bij zich dragen omdat de allergische reactie bij de helft van de getroffenen al binnen vijf minuten optreedt en bij veertig procent van de overigen binnen een half uur. Er blijft dan vaak te weinig tijd over om een arts op te zoeken. Zo’n noodsetje voor mensen met een allergie, bevat een aantal hoog werkbare stoffen:
- de antihistaminica en glucocorticoïden in vloeibare vorm moeten direct na een wespensteek worden ingenomen zonder eerst allergische reacties af te wachten;
- Adrenalinesprays of –injecties moeten pas bij ernstige klachten worden ingezet: bij ademnood, heesheid en of shocksymptomen.
Voorkomen is beter dan genezen
Natuurlijk hopen mensen met een allergie nooit een beroep te hoeven doen op de noodset. Voorkomen is uiteraard beter dan genezen als het gaat om insectengif. Maar panische reacties bij het opduiken van wespen of bijen, doen meer kwaad dan goed. Wild met de handen om je heen slaan, maakt de zoemende beestjes juist nog wilder. Het eerste gebod is daarom: blijf kalm! Wie verder nog een aantal vuistregels in acht neemt, kan zelfs met een allergische aanleg de zomermaanden in alle rust genieten.
Lees verder