Over griep, de griepprik en verschil verkoudheid/griep

Het griepseizoen begint binnenkort en de griepprik wordt weer gegeven. Mensen die in een risicogroep vallen krijgen een oproep voor de griepprik. Wie wel een griepprik wil maar niet in een risicogroep valt, moet eerst naar de huisarts om een recept te halen. Hoe zit het met de griepprik en Mexicaanse griep? En wie zich wat 'grieperig' voelt, heeft niet altijd griep. Een 'griepje' is vaak een gewone verkoudheid. Wat is het verschil?

Wat is griep?

Griep ofwel influenza is een infectieziekte, waarbij de oorzaak het influenzavirus is. Dit virus wordt gemakkelijk doorgegeven door contact van de handen of door hoesten, het zit in minieme waterdruppels die daarbij meekomen. Ongeveer één op de tien mensen krijgt griep in de winter. Er zijn verschillende typen van het influenzavirus.

Wat zijn de verschijnselen van griep?

Wanneer iemand besmet raakt met dit virus, ontstaan na 24 tot 72 uur de eerste ziekteverschijnselen. De verschijnselen ontstaan vaak heel snel, binnen een paar uur voelt iemand zich heel ziek. Het gaat hierbij om:

• gevoel van ziek-zijn, algehele malaise
• keelpijn
• koorts
• koude rillingen
• spierpijn
• loopneus
• hoofdpijn
• moeheid
• misselijkheid

Wat is het verschil tussen verkoudheid (koutje) en griep?

Net als bij een verkoudheid ( 'koutje') is bij echte griep het slijmvlies van de luchtwegen ontstoken en treedt hoesten op. Maar waar griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus wordt verkoudheid veroorzaakt door een verkoudheidsvirus, meestal een rhinovirus. Het influenzavirus geeft behalve keelpijn en een loopneus ernstiger ziekteverschijnselen dan bij een verkoudheid voorkomen: koude rillingen, hoge koorts die snel ontstaat, vaak tot 39 graden of hoger oploopt en daarbij een aantal dagen duurt. Ook kenmerkend bij griep is het optreden van spierpijn en het zich flink ziek voelen, de algehele malaise. Dat is dus wat anders dan een 'griepje' waarover mensen het hebben die een gewone 'kou', dus een verkoudheid bedoelen.

Het doormaken van griep

Bij iemand die gezond is kan het lichaam het griepvirus meestal goed aan, al moet het afweersysteem flink aan het werk. In verreweg de meeste gevallen verloopt een infectie met het influenzavirus dan ook niet ernstig en komt iemand er vanzelf weer bovenop. Koorts en pijn gaan na ongeveer 3 tot 5 dagen weer weg, al kan het nog best een aantal weken duren voordat iemand het gevoel heeft weer helemaal hersteld te zijn. Soms echter kan er een complicatie optreden en longontsteking ontstaan; die wordt dan meestal veroorzaakt door een bacterie. Hierdoor kunnen de klachten ernstiger worden en dit kan met name voor mensen met chronische ziekten of aandoeningen gevaarlijk zijn.

De griepprik

De griepprik is de toediening van een vaccin tegen griep. In het vaccin zitten verschillende griepvirussen, die hiervoor verzwakt of gedood zijn. Hierdoor gaat het lichaam antistoffen maken tegen deze griepvirussen. Komt iemand die de griepprik heeft gehad hierna in aanraking met het griepvirus dan wordt dit uitgeschakeld door deze antistoffen. De griepprik werkt alleen tegen de virussen die in het vaccin zitten; en dat is ongeveer vanaf twee weken nadat de prik is gegeven.

Mexicaanse griep

Het kan wel voorkomen dat iemand nog griep krijgt die veroorzaakt wordt door een griepvirus dat niet in het vaccin zat; er is dus nog wel een kans om griep te krijgen. De griepprik van 2010 beschermt overigens ook tegen de Mexicaanse griep (Nieuwe Influenza A), die in 2009 voorkwam over grote delen van de wereld. Over het algemeen kan gezegd worden dat wie de griepprik heeft gehad, veel minder kans heeft om griep te krijgen. Als dit toch het geval is dan is het verloop ervan milder dan zonder griepprik. Ook is er minder kans dat zich complicaties voordoen.

Wie komt er in aanmerking voor de griepprik?

Mensen die meer risico lopen om griep te krijgen wordt geadviseerd om de griepprik te halen. Zij krijgen een oproep en de prik wordt ook vergoed. Als zij de griep zouden krijgen kan dit ernstig verlopen. Degenen die tot een risicogroep behoren zijn mensen:

• vanaf de leeftijd van 60 jaar
• met een chronische ziekte zoals diabetes
• met een aandoening aan longen, hart of nieren
• die weinig weerstand hebben, zoals door chemotherapie, bestraling of na transplantatie

Wie wel de griepprik wil, maar niet in een risicogroep valt

Mensen die door hun werk meer kans lopen om griep te krijgen kunnen vaak op kosten van hun werkgever de griepprik krijgen. Zij krijgen daarvoor een aanbod. Wie zich wil laten inenten tegen griep maar niet tot een risicogroep behoort, kan dit wel doen maar moet dit via de huisarts aanvragen en de prik zelf betalen. Het vaccin moet voor ongeveer 17 euro met een recept van de huisarts worden gekocht bij de apotheek. De huisarts geeft vervolgens de prik. Voor een eventuele vergoeding van de griepprik kunt u vraag doen bij uw ziektekostenverzekeraar.

Welke periode wordt de griepprik gegeven?

Het is belangrijk dat de griepprik wordt gegeven voordat de griep zich gaat voordoen, dus voordat het 'griepseizoen' begint. Dit is in de periode half oktober tot half november. Ook moet de griepprik ieder jaar weer worden gegeven, dit is vanwege de veranderingen die zich voordoen in de virussen.

Lees verder

• Herfst- en winterseizoen: hoe hou je je weerstand op peil?
• Verkoudheid: keelpijn, verstopte neus, snotteren & hoesten