Zwanger en wijn

Dat alcohol drinken tijdens de zwangerschap niet verstandig is, wordt vaak genoeg verteld. Er zijn genoeg wetenschappelijke studies die dit bewijzen. Toch is er in een aantal studies ook aangetoond dat een kleine hoeveelheid wijn geen kwaad tijdens een zwangerschap. Maar het is nog steeds onduidelijk wat nou precies de minimale dosis waarbij er schade aangericht kan worden. Dit komt mede doordat het afhankelijk is van hoe de zwangere vrouw op alcohol reageert.

Voordelen van wijn

Onderzoeken met betrekking tot alcohol tijdens de zwangerschap zijn er genoeg. Het is dan ook al lang bewezen dat alcohol schade kan aanrichten aan de ongeboren baby en dat het dus onverstandig is om tijdens de zwangerschap alcohol te gebruiken. Toch zijn er voor niet zwangere volwassenen ook onderzoeken die aantonen dat alcohol positieve gezondheidseffecten kan hebben. Zo zouden de antioxidanten uit wijn goed zijn voor de weerstand en zou een glas rode wijn bij de maaltijd voorkomen dat er vet wordt opgeslagen. Daarnaast zou rode wijn zorgen voor sterkere botten en een langer leven. Je zou denken dat deze voordelen dus ook erg gewenst zijn voor zwangere vrouwen. Is het dan niet beter om toch kleine hoeveelheden wijn te drinken tijdens de zwangerschap?

Onderzoeken

Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar het drinken van (kleine) hoeveelheden wijn tijdens de zwangerschap.

Geen effect bij kleine hoeveelheden

Deens onderzoek van professor Ulrik Schiøler Kesmodel en Erik Lykke Mortensen heeft aangetoond dat het af en toe drinken van maximaal acht kleine glaasjes wijn per week geen nadelig effect heeft op de gezondheid en ontwikkeling van de ongeboren baby. Zelfs tijdens de eerste weken van de zwangerschap, zijn er geen effecten gevonden. Tijdens het onderzoek zijn 1628 kinderen vanaf de geboorte tot hun vijfde levensjaar gevolgd. Deze kinderen hadden geen lager IQ, slechter aandacht vermogen, zelfcontrole of organisatievermogen.

Nadelige effecten bij kleine hoeveelheden

Bij een ander onderzoek, gepubliceerd in BJOG, hebben onderzoekers de effecten van kleine hoeveelheden wijn tijdens de zwangerschap onderzocht. Er zijn cognitieve testen gedaan met meer dan tienduizend zeven jarige kinderen. De kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap minder dan twee glazen wijn per week dronken hadden minder vaak gedragsstoornissen dan kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap niet hadden gedronken. Ook andere vaardigheden als lezen, wiskunde en ruimtelijk inzicht waren beter bij de kinderen van de moeders die kleine hoeveelheden wijn tijdens de zwangerschap gedronken hadden. Verder onderzoek is nog nodig om te zien of er ook na deze zeven jaar geen nadelige effecten optreden.

Nadelen tijdens de zwangerschap

Toch zijn er ook aanwijzingen dat gebruik van minder dan één glas per dag een ongunstig effect kan hebben op de zwangerschap in de vorm van miskramen, foetale sterfte en vroeggeboorte. Ook zijn er aanwijzingen dat het negatieve gevolgen kan hebben op de ontwikkelingen van de baby. Genetische aanleg zorgt ervoor dat de gevoeligheid voor alcohol per persoon verschilt. De schade aan het ongeboren kind is dan ook afhankelijk van de genetische aanleg. Er is deels bekend welke genetische factoren een rol spelen. Het genotype ADH2-3-allel helpt de lever helpt alcohol af te breken. Als het proces heel snel gaat zal je erg misselijk worden. Dit proces maakt het onmogelijk om veel alcohol te drinken. Moeders met dit genotype hebben dan ook minder kans op een kind met afwijkingen.

Grote hoeveelheden wijn

Nadelige effecten zijn vooral zichtbaar in geval van het drinken van grote hoeveelheden wijn tijdens de zwangerschap. Hiermee worden zes of meer glazen per dag bedoeld. Door de genetische aanleg zullen sommige vrouwen meer kunnen drinken zonder dat de foetus daar schade van ondervindt. Bij andere vrouwen kan een kleinere dosis al nadelige gevolgen hebben. Bij grote hoeveelheden neemt in het algemeen de kans op het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) toe. Deze aandoening kan variëren van een lichte vorm, waarbij het kind snel overprikkeld raakt, een slecht geheugen heeft en sociale problematiek laat zien tot een heel zware vorm. In het ergste geval zal het kind een groeiachterstand oplopen, afwijkende gezichtskenmerken en neurologische beschadigingen.

Wijn tijdens de zwangerschap

Het grote probleem is dus dat iedereen anders reageert op alcohol, waardoor het moeilijk wordt om een algemene regel op te stellen. Daarom is het bijzonder moeilijk om de gevarengrens tijdens de zwangerschap vast te leggen. Er kan hierdoor dus niet gezegd worden of een glaasje wijn per dag is toegestaan, ook al heeft dit de voordelen zoals aan het begin van dit artikel is genoemd. Het advies van de gezondheidsraad is dan ook om geen druppel alcohol te drinken tijdens de zwangerschap, en daaronder valt dus ook het glaasje wijn.

Lees verder

• Zwanger en zoetstoffen
• Zwanger en cola
• Zwanger en koffie
• Zwanger en groene thee