Gastroparese: een vertraagde maaglediging

Gastroparese is een aandoening aan de maag waarbij er sprake is van een vertraagde maaglediging waardoor het voedsel langzamer wordt verteerd. De spieren van de maag werken slecht of zelfs helemaal niet, waardoor er klachten kunnen ontstaan zoals misselijkheid, opgeblazen gevoel, snel vol zitten, brandend maagzuur en gewichtsverlies. Meestal moeten er medicijnen geslikt worden om de maagspieren aan het werk te zetten. Er is niet altijd een duidelijke oorzaak te achterhalen.

De werking van de maag

Via de mond komt het voedsel de maag binnen via de slokdarm. Eenmaal in de maag, begint er een verteringsproces waarbij de maagwand begint te kneden zodat de spijsverteringssappen goed worden vermengd met het voedsel. Gemiddeld blijft het voedsel ongeveer drie uur in de maag voordat het de maag verlaat en in de twaalfvingerige darm komt. Hoe meer vet er gegeten wordt, hoe langer het duurt voordat het voedsel de maag verlaat. Hoe kleiner de stukjes voedsel zijn, hoe sneller het wordt opgenomen in het lichaam. Daarom is het belangrijk het voedsel goed te kauwen.

Vertraagde maaglediging

Een vertraagde maaglediging heeft de medische benaming gastroparese. Als de maagspieren niet meer goed kunnen kneden, onregelmatig kneden, of in sommige gevallen helemaal niet meer functioneren, blijft het voedsel te lang in de maag. In een gezonde maag trekken de spieren krachtig samen. Soms laat de maag na enige tijd stukjes voedsel door naar de darmen, maar zijn deze onvoldoende fijngemalen. Hierdoor kan het niet worden verteerd. Deze aandoening wordt ook wel een luie maag genoemd. Meestal is er geen duidelijke oorzaak te achterhalen. Het kan ook voortkomen uit suikerziekte of als gevolg van een operatie.

Symptomen

Deze aandoening kan een vervelende invloed hebben op het dagelijkse leven omdat het kan leiden tot chronische misselijkheid en overgeven. Hierdoor kunnen je werk, sociale leven en andere dagelijkse activiteiten er behoorlijk onder lijden. De meest voorkomende symptomen die horen bij een gastroparese zijn:

• Misselijk gevoel
• Overgeven
• Opgezet en drukkend gevoel in de maag
• Boeren en oprispingen
• Snel vol zitten na het eten
• Pijn in de buik
• Niet veel kunnen eten
• Brandend maagzuur
• Geen eetlust
• Gewichtsverlies
• Ondervoeding
• Verstoorde bloedsuikerspiegel

Oorzaken

De dokter zal kijken naar je medische geschiedenis en een lichamelijk onderzoek doen. Het kan zijn dat hij een kijkonderzoek doet, een maagledigingsonderzoek of een secundair onderzoek door een drukmeting en elektrische activiteitmeting de maag te doen. Ook wordt er gekeken of er sprake is van een bepaald medicijngebruik wat tot een vertraagde maaglediging kan leiden. Als er geen duidelijke zichtbare oorzaak wordt gevonden, kunnen factoren zoals stress een rol spelen. Aantoonbare oorzaken kunnen bijwerkingen van medicijnen zijn, suikerziekte, een slecht functionerende nier, een vernauwde maaguitgang of een schildklierafwijking.

Behandeling

Gastroparese kan worden behandeld met een medicijn dat ervoor zorgt dat de spieren in de maagwand gestimuleerd worden zodat ze weer in staat zijn het voedsel te kunnen kneden en fijnmalen. Daardoor komt het voedsel weer goed voorbewerkt in de darmen, waardoor het verder kan worden verteerd. Het is belangrijk dat het maagsap goed met de inhoud van de maag wordt vermengd. Medicijnen die het maagdarmstelsel stimuleren, worden prokinetica genoemd. De maagwand trekt regelmatiger samen en de misselijkheid neemt af.

Tips

Om voedsel zo goed mogelijk te kunnen verteren, kun je het beste de maaltijden in kleinere porties over de dag verdelen. De maag heeft meer tijd nodig om vette maaltijden te verteren, daarom kun je het beste niet meer vet eten dan noodzakelijk is. Neem de tijd om te eten, eet rustig en kauw goed. Gasvormende voedingsmiddelen zoals knoflook, ui, koolsoorten en koolzuurhoudende dranken kunnen beter zoveel mogelijk worden vermeden. Eet regelmatig en sla geen maaltijden over. Een voedingsdeskundige of een diëtist kan je helpen als je hulp nodig hebt bij een passend dieet.

Lees verder

• Maag-darmzweer: klachten en behandeling
• Oorzaken van misselijkheid na het eten
• Buikklachten bij het sporten