Maag-darmzweer: klachten en behandeling

Een maag-darmzweer is een kleine ontsteking van de binnenzijde van de maag of aan het begin van de twaalfvingerige darm. Deze aandoening valt onder de maag-darmziekten en het kan vervelende klachten geven zoals pijn in de bovenbuik, misselijkheid, brandend maagzuur of een opgeblazen gevoel. De oorzaak kan een bacterie zijn, maar ook prikkelende stoffen zoals rook, alcohol of medicijnen. Wat houdt een maag-darm zweer precies in, wat zijn de klachten en hoe moet het behandeld worden?

Maag-darmzweer

Een maag-darmzweer is een kleine ontsteking van het slijmvlies aan de binnenzijde van de maag of de twaalfvingerige darm. Als de ontsteking zich in de maag bevindt, wordt het een maagzweer genoemd. Soms zit de zweer aan het begin van de twaalfvingerige darm en dan wordt het een darmzweer genoemd. De twaalfvingerige darm is het eerste deel van de dunne darm, waar het voedsel in terecht komt als het de maag verlaat. Meestal wordt de naam “maagzweer” gebruikt voor zowel een zweer in de maag als twaalfvingerige darm. Door de zweer is er in de beschermende laag van het slijmvlies aan de binnenkant van de maag of twaalfvingerige darm een gat ontstaan. Hierdoor liggen in de slijmvlieslaag de zenuwen in de onderliggende bindweefsellaag open en bloot. Als dit in contact komt met het maagzuur, veroorzaakt dat hevige pijn.

Klachten

Mannen hebben twee maal zo vaak last van een maagzweer als vrouwen. Tegenwoordig komen maagzweren minder vaak voor dan tientallen jaren geleden vanwege betere behandelingen. Bij een maagzweer komen de klachten na het eten. Als de zweer zich aan de binnenkant van de twaalfvingerige darm bevindt, dan ontstaan de klachten juist bij een lege maag. Een maagzweer veroorzaakt pijn in de bovenbuik. ’s Nachts is de pijn heviger en de pijn zakt af na het eten.

De belangrijkste klachten van een maagzweer zijn:

• Brandend maagzuur
• Pijn in de bovenbuik
• Misselijkheid
• Opgeblazen gevoel
• Geen eetlust

In sommige gevallen kan een maagzweer gaan bloeden. Als dit in de darmen komt, zal de ontlasting zwart en teerachtig van kleur worden. Bij een maagbloeding kan er soms bloed uitgebraakt worden. Er zijn ook mensen die een maagzweer hebben zonder dat ze klachten hebben. Ze komen er pas achter als er sprake is van een maagbloeding als eerste aanwijzing.

Oorzaak

Een maagzweer kan ontstaan door de bacterie: Helicobacter pylori. Daarnaast kan het slijmvlies van de maag of twaalfvingerige darm aangetast worden door de inwerking van maagzuur, door roken, door alcohol of door het gebruik van pijnstillers. Het gebruik van paracetamol heeft geen invloed op het slijmvlies.

Gevolgen

Het is belangrijk om de maag-darmzweer te behandelen. Indien dit niet gebeurt kan er door de inwerking van maagzuur een zweer ontstaan die doorbreekt naar de buikholte. Dit kan hevige buikklachten geven die zeer plotseling kunnen ontstaan. Dit is een ernstige complicatie waarbij er met spoed ingegrepen moet worden.

Diagnose

De diagnose van een maagzweer kan worden gesteld door middel van een kijkonderzoek van de maag. De dokter zal met behulp van een endoscoop die via de mond in de maag terecht komt de binnenkant van de maag bekijken. Door middel van een ademtest of bloedonderzoek kan er bepaald worden of er sprake is van de Helicobacter pylori bacterie.

Behandeling

Als je een maag-darmzweer hebt, dan moet je kijken welke maaltijdverdeling het beste bij je past. Vaak is het beter om 6 kleine maaltijden per dag te eten in plaats van 3 grote maaltijden met kleine tussendoortjes. Vroeger werd er als advies gegeven dat melk drinken de pijn verzachtte. Het kan de pijn verzachten, maar dat is meestal maar voor eventjes. Als de maagzweer wordt veroorzaakt door de Helicobacter pylori bacterie kan er een behandeling plaats vinden met antibiotica en een maagzuurremmer. Indien deze bacterie niet aanwezig is, wordt er vaak alleen een maagzuurremmer gegeven zodat het slijmvlies de kans krijgt om te herstellen.

Hier volgen wat tips wat je zelf kunt doen als je een maag-darmzweer hebt:

• Stop met roken
• Vermijd het drinken van alcohol
• Vermijd sterk gekruid en vet voedsel
• Eet op regelmatige tijdstippen
• Pas op met koffie en frisdrank met prik
• Vervang aspirine door paracetamol
• Vermijd stress omdat dit de klachten kan bevorderen
• Eet 3 uur voor het slapen gaan niets meer
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging

Naar de dokter

Indien je het vermoeden hebt dat je een maag-darmzweer hebt omdat je de bovengenoemde klachten hebt, ga dan naar de dokter. Sommige medicijnen kunnen ook juist klachten geven. Overleg met je huisarts als je vermoedt dat je maagklachten door de medicijnen komen.

Lees verder

• Alternatieve voeding: eten op natuurlijke wijze
• Barrett-slokdarm: een gevolg van brandend maagzuur
• Bekende aandoeningen en de invloed van voeding
• Buikklachten bij het sporten
• De anatomie van de spijsvertering