Tandpijn door stress

Tandpijn kan verschillende oorzaken hebben zoals een wortelpuntontsteking, tandvleesontsteking, een gaatje (cariës) of een afgebroken tand. Maar wist je dat stress ook een oorzaak is van tandpijn? Vaak is de pijn dan voelbaar aan een of meerdere tandden zonder dat precies de pijn aangewezen kan worden. Dit maakt behandeling lastig: de tandarts vindt vaak geen oorzaak en op een foto is niets te zien. Stress en spanning zorgen voor verkrampte kaakspieren. Hierdoor gaan we klemmen, knarsen of houden we de kaak geforceerd van elkaar.

Wat is tandpijn?

Tandpijn is het ervaren van pijn in de voortanden, de snijtanden en/ of de hoektanden. Wanneer de kiezen pijn doen spreken we van kiespijn. Er is een groot verschil tussen kiespijn en tandpijn. Kiespijn is pijn achter in de mond aan een of meerdere kiezen en heeft vaak een heel andere oorzaak dan tandpijn. Kiezen raken eerder ontstoken door voedselresten en bacteriën, omdat we de kiezen vaak slechter verzorgen.

Iedere volwassene heeft 12 tanden: 6 in de bovenkaak en 6 in de onderkaak. Per kaak bestaat het gebit uit 4 snijtanden en 2 hoektanden. Daarnaast bevat het volwassen gebit nog eens 4 valse kiezen, 2 kiezen en 2 verstandskiezen per kaak. De verstandskiezen komen niet bij iedereen door.

Symptomen van tandpijn

Tandpijn is een vervelende gewaarwording. De pijn kan aanwezig zijn bij druk op de tand zoals tijdens het kauwen. Koude en warmte kan de pijn verergeren of juist uitlokken. Daarnaast kan de tandpijn ook aanwezig zijn zonder dat er druk op staat. Het kan hier om een kloppende, zeurende pijn gaan. Periodes van pijn en geen pijn kunnen elkaar afwisselen. Soms is de pijn in de ochtend of juist in de avond op zijn hevigst.

Tandpijn door stress

Verschillende oorzaken kunnen verantwoordelijk zijn voor tandpijn. Zo is een ontsteking in of rondom de tand een veel voorkomende oorzaak. Vaak ontstaat deze ontsteking door een slechte verzorging van het gebit. Caries (gaatjes) of een tandvleesontsteking kunnen voor tandpijn zorgen. Zonder verdere behandeling kan de tandwortel aangetast worden. De daarnaast liggende tanden en kiezen kunnen ook aangetast worden. In een ver gevorderd stadium kan de tand verloren gaan.

Stress is een verschijnsel dat tandpijn kan veroorzaken. Stress is emotionele en geestelijke spanning. Iedereen krijgt wel eens te maken met stress. Vaak is dit van korte duur. Stress zorgt voor een stressreactie. De hormonen adrenaline en norandrenaline komen vrij in het lichaam. Hierdoor zijn we in staat om te vechten en te vluchten. Grofweg gebeurt er bij stress het volgende in ons lichaam:

• De hartslag versnelt en de bloeddruk stijgt (hoge bloeddruk)
• Er stroomt meer zuurstofrijk bloed naar het hart, de hersenen en de spieren
• De ademhaling versnelt
• De spijsvertering vertraagd en de darmen worden soms snel geledigd
• Zweten
• De productie van cortisol komt op gang en zorgt voor meer directe energie

In vroegere tijden zorgden de stressreactie ervoor dat we onszelf in veiligheid konden brengen. In onze huidige samenleving is een stressreactie nog maar zelden nodig. Doordat er geen actie vanuit de stressreactie komt, blijft het stressniveau verhoogd. Ook staan we te vaak onder druk en spanning waardoor ons stressniveau verhoogd blijft. Dit neemt allerlei lichamelijke en geestelijke klachten met zich mee:

• Verhoogde bloeddruk
• Problemen met slapen
• Hoofdpijn
• Concentratiestoornissen
• Slechte leefgewoontes
• Prikkelbaarheid
• Depressiviteit
• Duizeligheid
• Pijn op de borst
• Rugpijn
• Gewrichtspijn

Naast verschillende vormen van pijn wordt ook tandpijn als gevolg van stress aangewezen.

Hoe ontstaat deze pijn bij stress?

Wier al eerder last had van tandpijn zal merken dat deze ten tijde van stress verergert. Dit komt omdat stress, spanning en angst verschillende klachten juist in de hand werken. Het immuunsysteem wordt door stress aangetast en pijn wordt eerder voelbaar.

Een sluimerende ontsteking aan een wortelpunt wordt bij een goede afweer onderdrukt. Ten tijde van stress daalt de afweer in ons lichaam. Klachten als pijn aan de tand speelt dan weer op. Vaak merken mensen dit doordat de pijn alleen bij stress aanwezig is en weer verdwijnt zodra ze zich goed voelen. Behandeling bestaat uit het toedienen van antibiotica. Een wortelkanaalbehandeling is vaak wel nodig.

Klemmen veroorzaakt pijn

De meeste mensen met stress klemmen onbewust de kaken op elkaar. Dit kan overdag zijn of tijdens de slaap. Een combinatie van beiden is ook mogelijk. Vaak blijft dit probleem lange tijden verborgen. Mensen die al jarenlang klemmen zien slijtage van de tanden. Ook is het mogelijk dat er pijn aan een of meerdere tanden ontstaat. Deze pijn kan vooral voelbaar zijn wanneer er druk op de tand staat of bij koude of warmte. De tand is geïrriteerd door de druk die erop uitgeoefend wordt.

Mensen die vaak klemmen of tandenknarsen in hun slaap merken dit doordat ze in de ochtend meer last hebben van hoofdpijn, vermoeide kaken of pijn in de kaken. Overdag kan er ook onbewust druk op de kaken gezet worden. De klachten zijn dan vaak gedurende de dag aanwezig. Kaakklemmen of knarsen kan niet altijd voorkomen worden. Sommige mensen doen dit tijdelijk terwijl anderen er jarenlang of zelfs hun hele leven aan vast zitten. De tandarts kan een speciale beugel of splint maken waardoor klemmen of knarsen verminderd wordt. Ook dient de beugel ter bescherming van de tanden en kiezen.

Gespannen kaakspieren

Klemmen en knarsen ontstaat door gespannen teveel spanning in de kaakspieren. Vaak uit zich dit door dekaken op elkaar te drukken. Sommige mensen houden juist de kaken geforceerd van elkaar. Ook dit geeft een vermoeid en pijnlijk gevoel in de kaakspieren. Daarnaast kan er een pijn door de tanden heen gaan. Vaak is het moeilijk aan te wijzen welke tand pijn doet. Een gnatholoog is gespecialiseerd in het kauwstelsel. De specialisme richt zich op klachten als slaapapneu, kaakklemmen, knarsen, pijn en problemen met kauwen en de gevolgen van al, deze problemen. Vaak wordt je via de tandarts doorverwezen.