Slapeloosheid: hoe kun je er het beste mee omgaan?

Er zijn erg veel mensen die last hebben van slaapproblemen. Slapeloosheid kan een grote impact hebben op je dagelijkse leven waardoor je overdag niet goed kunt functioneren. Mensen die er last van hebben zouden graag een oplossing vinden voor dit probleem. Als je alles al gedaan hebt om er vanaf te komen, kan het erg frustrerend zijn als je vervolgens nog niet goed kunt slapen. Er zijn verschillende manieren om slapeloosheid aan te pakken, zoals cognitieve therapie, ontspanningsoefeningen of meditatie.

Veel voorkomend probleem

Huisartsen krijgen enorm veel mensen met slaapproblemen op bezoek. Mensen vragen gauw naar snelle oplossingen, zoals slaappillen. Veel huisartsen zijn hier wat terughoudend in omdat je vaak het probleem kunt oplossen zonder pillen. Als je er alles aan gedaan hebt, maar je blijft met slapeloosheid worstelen, kan professionele hulp een oplossing bieden. Vaak kan er al heel wat gedaan worden door je slaapgewoonten te bekijken en hier wat aan te doen, in plaats van direct een recept uit te schrijven.

Omgaan met slaapproblemen

Er zijn veel manieren om je beter te laten slapen. Hierover zijn talloze boeken geschreven. Uit bepaalde onderzoeken blijkt dat cognitieve therapie en meditatie heel effectief zijn en ook werken op lange termijn. Maar voor mensen die al jarenlang slecht slapen, is medicatie soms noodzakelijk en heel erg welkom. Het kan heel lastig zijn om het jarenlange patroon te doorbreken. De volgende opsomming geeft je een indruk van de brede mogelijkheden die er zijn om slaapgebrek aan te pakken.

Cognitieve therapie

Deze therapie richt zich op je denkprocessen en kan ook voor veel andere aandoeningen worden gebruikt - wanneer je bijvoorbeeld vaak bang bent, of angstig bent om niet te kunnen slapen. Het werkt ongeveer als volgt. Stel dat je denkt: "Oh nee, als ik vannacht niet slaap, dan kan ik morgen mijn werk niet goed doen!" Dan bereid je jezelf onbewust al voor op een slapeloze nacht. Je conditioneert je geest daarmee namelijk om te geloven dat slaap een heel angstaanjagende activiteit is. Cognitieve therapie grijpt in om dat patroon van denken te veranderen, en geeft je de kans om reëlere besluiten te nemen over de hoeveelheid slaap die je nodig hebt.

Progressieve spierontspanning

Deze therapie maakt gebruik van verbeeldingskracht en zelfhypnose om spieren in je lichaam te ontspannen. Bij progressieve spierontspanning span je de spieren in je hele lichaam aan, om ze vervolgens weer te ontspannen. Wanneer je deze oefeningen doet, kun je de spanning in je lijf opsporen die je uit je slaap houdt. De oefeningen op zich kunnen al zorgen voor genoeg ontspanning om rustig in bed te liggen en daardoor te kunnen slapen.

Meditatie

Geleide meditaties die ook op cd verkrijgbaar zijn nemen je mee op een reis van ontspanning en zelfhypnose, waardoor je beter kunt slapen. Er zijn ook vele boeken en cursussen te verkrijgen die je kunnen leren hoe meditatie werkt.

Supplementen

Kruiden als kamille, citroenmelisse en valeriaanwortel worden al eeuwen gebruikt om de slaap te bevorderen. Er bestaan geen wetenschappelijke studies die aangeven hoe effectief deze kruiden werkelijk zijn, toch hebben er veel mensen baat bij. Let op: als je medicijnen krijgt voor aandoeningen zoals diabetes (suikerziekte), artritis of hartklachten, praat dan met je arts voordat je met kruidenpreparaten begint. Sommige kruiden hebben een negatieve invloed op de werking van medicijnen.

Slaappillen

Als je heel veel moeite hebt om te slapen, of al lange tijd strijdt tegen slapeloosheid, dan kan je arts je medicijnen voorschrijven zoals slaappillen. Slaapmiddelen kunnen je slaapritme stabiliseren, zodat je lichaam kan uitrusten. Wanneer je een nieuwe slaaproutine hebt, moet je deze medicijnen afbouwen. Slaappillen kunnen een sterk verslavende werking hebben.

Niet kunnen doorslapen

Sommige mensen kunnen wel in slaap vallen, maar worden midden in de nacht wakker en kunnen dan niet meer in slaap vallen. Vaak heeft het met piekeren te maken. Bedenk dat je 's nachts geen problemen kunt oplossen. Probeer een manier te zoeken om te ontspannen. Het klaarwakker zijn midden in de nacht kan erg frustrerend zijn en door de frustratie wordt het nog lastiger om in slaap te vallen.

Slaapstoornis herkennen

Er zijn talloze manieren om slaapproblemen aan te pakken. Er zit een duidelijk verschil tussen behandelen en oplossen. Medicijnen voor slapeloosheid kunnen de problemen aanpakken, maar een goede slaaphygiëne kunnen die problemen oplossen. Als je een slaapstoornis hebt, ga dan voor een oplossing en niet voor tijdelijke verlichting.

Lees verder

• Goed slapen: leer je biologische klok kennen
• Relatieproblemen als gevolg van slaapgebrek
• Yoga als ontspanningsmiddel voor een betere nachtrust
• Leer slapen met de kracht van je gedachten
• Meditatie voor een goede en ontspannen nachtrust