Thorax-endometriose

Thorax-endometriose is endometriose in de borstkas. Baarmoederslijmvlies dat zich gewoonlijk in de baarmoeder bevindt, is buiten de baarmoeder getreden en kan zich op andere organen nestelen. Bij thorax-endometriose bevindt dit baarmoederslijmvlies zich meestal op of in de longen of op het longslijmvlies. Dit heeft een aantal klachten als hevige pijn op de borst, kortademigheid en een klaplong. Deze symptomen zijn gerelateerd aan de menstruatie.

Endometriose

1 op de 10 vrouwen heeft er last van: endometriose. Hierbij bevindt het baarmoederslijmvlies (endometrium) zich buiten de baarmoederholte. Het baarmoederslijmvlies is een laag die zich aan de binnenkant van de baarmoederwand bevindt. Iedere maand wordt dit baarmoederslijmvlies dikker doordat het reageert op het hormoon oestrogeen. Om verschillende redenen kan baarmoederslijmvlies zich buiten de baarmoeder aan andere organen gaan hechten. Dit baarmoederslijmvlies reageert iedere maand net zo hard op oestrogeen, wordt dikker en zal daarna gaan bloeden. Dit verschijnsel heet endometriose.

Vaak bevindt het baarmoederslijmvlies zich op de eierstokken of aan het buikvlies. In zeer zeldzame gevallen bevindt het baarmoederslijmvlies zich in de borstkas. Dit wordt thorax-endometriose genoemd. Thorax betekent borstkas.

Thorax-endometriose: oorzaak

Hoe thorax-endometriose ontstaat is vaak onduidelijk. Vermoedt wordt dat endometriumcellen (baarmoederslijmvliescellen) zich via de bloedvaten of de lymfevaten verspreiden en zo in de borstkas terecht komen. Hierbij wordt vooral gedacht dat dit via de bloedbaan gebeurt. Thorax-endometriose komt zelden alleen: vaak was er al eerder sprake van de gewone vorm van endometriose. Endometriose in de borstkas uit zich het meest door cellen op of in de longen of op het longvlies. Het longvlies is de buitenkant-bekleding van de longen.

Symptomen

Het meest voorkomende symptoom bij thorax-endometriose is een klaplong. Deze wordt veroorzaakt door baarmoederslijmvlies op het longvlies. Een klaplong is duidelijk herkenbaar door een plotselinge stekende pijn op de borst. Veel vrouwen merken op dat ze niet goed door kunnen ademen. Benauwdheid of kortademigheid komt ook voor. Doorlopen met een klaplong is niet verstandig: een arts moet ernaar kijken en bepalen welke behandeling noodzakelijk is. Vaak is het aanbrengen van een drain nodig. Opmerkelijk bij thorax-endometriose is dat het krijgen van een klaplong telkens samenhangt met de menstruatie. Zodra de menstruatie optreedt, kan er een klaplong ontstaan. De eerste keer wordt hier nog niet direct op gezocht, maar wanneer een klaplong meerdere keren voorkomt tijdens de menstruatie is dit reden om te onderzoeken of er sprake is van thorax-endometriose.

Nog een symptoom is buikpijn tijdens de menstruatie en pijn op de borst tijdens de menstruatie. Deze twee komen gelijktijdig voor door endometriosehaarden. Deze symptomen komen voornamelijk voor bij endometriose op het longvlies. Bij endometriose op de longen zelf zijn de symptomen soms wat vager. Het ophoesten van bloed is hier een duidelijk symptoom van, voor de rest zijn de klachten veelal gelijk aan die van gewone endometriose. Alle klachten treden tijdens of net na de menstruatie op. Ook kunnen de klachten buiten de menstruatie om optreden. Klachten als depressie, lusteloosheid, vermoeidheid, onvruchtbaarheid of andere klachten zien we ook bij endometriose terug.

Behandeling

Bij een klaplong moet behandeld worden. Soms merkt de vrouw niet direct een klaplong op en loopt ze er enige tijd mee door. Echter bij zware inspanning is het wel merkbaar dat het lichaam met één long door moet gaan. Soms is een operatie nodig waarbij endometriosehaarden verwijderd worden. In andere gevallen zal er middels hormonen behandeld worden, waarbij de menstruatie verdrongen wordt. Hierdoor vindt er logischerwijs ook geen eisprong plaats met onvruchtbaarheid als gevolg. Vrouwen die graag nog zwanger willen worden hebben geen baat bij deze behandelmethode. Voor alle andere vrouwen is dit een goede methode: doordat er geen menstruatie plaats vindt zullen endometriosehaarden niet meer mee gaan doen. Dit voorkomt de bijkomende klachten.

In de meeste gevallen zullen de klachten na de menopauze sterk afnemen. Dit wordt veroorzaakt door een afname van het hormoon oestrogeen. Middels hormonen kan er ook een kunstmatige en tijdelijke menopauze worden opgewekt. Endometriose is een ziekte die niet uit zichzelf en ook niet middels medicijnen te genezen valt. Behandeling richt zich daarom vaak op symptoombestrijding of het verwijderen (operatieve ingreep) van het baarmoederslijmvlies.

Hoewel de klachten na de menopauze verdwijnen, zullen de verklevingen die als gevolg van endometriose zijn ontstaan niet verdwijnen. Wanneer deze verklevingen in de borstkas voorkomen blijft het risico op een klaplong aanwezig. Er zal dan alsnog geopereerd moeten worden, ondanks het feit dat andere klachten verdwenen zijn. Ook kunnen verklevingen elders in de buikholte aanwezig zijn. Ook deze verdwijnen niet na de menopauze. Verklevingen kunnen pijnklachten veroorzaken. Ook nu moet er dan operatief worden ingegrepen. Een verkleving kan niet medicinaal opgelost worden.

Lees verder

• Endometriose bij de vrouw
• Kortademig, oorzaak en behandeling