Aanhoudende hik

Tijdens de hik trekt het middenrif in je buik onwillekeurig samen. Het kan ontstaan door snel eten of drinken, maar ook door een aandoening van de maag. Meestal gaat de hik vanzelf weer over en is het onschuldig. Er zijn ook mensen bij wie de hik heel lang duurt en zelfs niet meer vanzelf over gaat. Het kan leiden tot pijn in de borst en uiteindelijk tot uitputting. Wat houdt voortdurende hik in en hoe kan dit worden behandeld?

Wat de hik precies is

De hik, ook wel met de medische benaming [I]singultus [/I]genoemd, is een krampachtige en onwillekeurige samentrekking van het middenrif. Op dat moment stopt de ademhaling ook even. Het middenrif is een spierplaat die de borstkas en de buikholte van elkaar scheiden. Het middenrif bevat in het midden een opening waardoor de slokdarm loopt. Iedereen heeft wel eens de hik en normaal gesproken duurt het enkele minuten. Het typische geluid tijdens een hik wordt veroorzaakt doordat de stemspleet wordt afgesloten tijdens het inademen.

Langdurige hik

De hik is een fenomeen dat wereldwijd bekend is. Ook bij zoogdieren komt het voor. De hik is normaal gesproken een kortdurend verschijnsel. Bij een enkeling duurt het langer en in uitzonderlijke gevallen kan het voorkomen dat de hik niet meer vanzelf overgaat. Als er niets aan gedaan wordt, kan het zelfs jarenlang aanhouden. Als je hik langer dan twee dagen duurt, of het komt heel vaak voor, dan wordt er gesproken van een aanhoudende hik. Dit wordt ook wel chronische of persisterende hik genoemd.

Oorzaken

Het is niet altijd duidelijk waarom de hik ontstaat. In sommige gevallen kan er wel een duidelijke oorzaak zijn zoals: te snel eten of drinken, te veel eten, niet goed kauwen, het drinken van alcohol, gekruid of pittig eten, drinken van koolzuurhoudende drankjes of het inhaleren van prikkelende dampen. Ook kan er sprake zijn van een aandoening, zoals een longziekte, maag- of slokdarmaandoening. De zenuw die verantwoordelijk is voor het samentrekken van het middenrif (de nervus phrenicus), wordt geprikkeld. Als er sprake is van een tumor of beroerte dat een bepaald gebied in de hersenen prikkelt, kan er ook de hik ontstaan.

Gevolgen

Als de hik steeds weer terugkomt of maar blijft aanhouden, kan dit leiden tot pijn in de borst en uitputting. Aanhoudende hik kan hartritmestoornissen veroorzaken. Ook kan door de hik de maaginhoud teruggeperst worden in de slokdarm. De slokdarm is niet bestand tegen de zure maaginhoud en dat kan irriteren en een brandend gevoel geven. Dan ontstaat er brandend maagzuur. Ook gewichtsverlies door moeilijk kunnen eten en slaapstoornissen kunnen optreden als gevolg van een aanhoudende hik.

Wat je zelf kunt doen

Een bekend huismiddel tegen de hik is bijvoorbeeld het inhouden van je adem, waardoor het gehalte aan kooldioxide stijgt, wat de hik tegenwerkt. Sommige mensen bestrijden de hik door aan de verkeerde kant van het glas te drinken. Hierbij moet je je sterk over het glas heen buigen en zo proberen te drinken. Anderen drinken met hun hoofd ondersteboven een paar slokken water. Pas op dat je je niet verslikt. Door het vooroverbuigen ontspant het middenrif zich en verdwijnen de samentrekkingen normaal gesproken.

Medicijnen

Bij chronische hik die niet vanzelf overgaat of een steeds terugkerende hik, worden soms medicijnen voorgeschreven. Meestal wordt er eerst baclofen geprobeerd. Hoe baclofen werkt bij hik, is niet bekend. Baclofen is een spierverslapper en remt zenuwbanen af die prikkels afgeven aan de spieren. Er zijn ook andere medicijnen die voorschreven kunnen worden.

Anti-epileptica

In sommige gevallen wordt er anti-epileptica voorgeschreven bij langdurige hik. Epilepsie ontstaat door een hoge prikkelbaarheid van zenuwcellen dat door deze medicatie wordt tegen gegaan. Ze worden soms alleen gebruikt, maar soms in combinatie met baclofen.

Metoclopramide

Dit middel wordt normaal gesproken gebruikt bij misselijkheid tegen braakneigingen. Het versnelt de werking van de maag en darmen en het verhoogt de spierspanning van de onderste sluitspier van de slokdarm. Ook kan het worden gebruikt tegen langdurige hik.

Klassieke antipsychotica

Deze middelen verminderen het van nature voorkomende effect van de stof dopamine in de hersenen. Ze gaan een psychose tegen. Hoe antipsychotica werken bij hik, is niet bekend. Soms wordt het voorgeschreven bij langdurige hik.

Amitriptyline

Dit middel kan worden gebruikt bij verschillende klachten zoals: depressief gevoel, zenuwpijnen, hoofdpijn, bedplassen, slapeloosheidsklachten, maar ook in sommige gevallen tegen langdurige hik.

Sertraline

Sertraline is een zogenaamde serotonineheropnameremmer, ook wel SSRI genoemd. Deze stof regelt de hoeveelheid serotonine in de hersenen, dat van nature voorkomt. Soms wordt het middel gebruikt tegen de langdurige hik.

Midazolam

Midazolam wordt gebruikt bij verschillende klachten en aandoeningen, waaronder slapeloosheidklachten, epilepsie en onrust. Sommigen hebben er baat bij tegen langdurige hik.

Lees verder

• De anatomie van de spijsvertering
• Maag-darmzweer: klachten en behandeling
• Oorzaken van misselijkheid na het eten