Gebroken vinger, hand of pols, hoe snel kan het herstellen?

Een verkeerde beweging of ongelukkig vallen kan ervoor zorgen dat je een botje in je hand of pols breekt met ernstige pijn tot gevolg. Vaak merk je het direct, omdat de pijn intens is, het gaat zwellen en een deel van de hand is niet meer te bewegen. Het is overduidelijk dat er iets aan de hand is en je vermoedt dat het om een fractuur gaat. Hoe wordt het behandeld en hoeveel tijd neemt het in beslag?

Gebroken vinger, hand of pols

• Wat kan de aanleiding zijn?
• Voorkomen van breuken
• Vingerbewegingen en handoefeningen
• Symptomen gebroken pols
• Type breuk en behandeling
• Mitella en gips

Wat kan de aanleiding zijn?

Een ongeluk zit altijd in een klein hoekje, waardoor snel een breuk kan worden veroorzaakt. Het komt vaak voor, omdat men de problemen zelf opzoekt door bijvoorbeeld een intensieve training te doen of juist bij lichaamsklachten onverstandige dingen te doen. Iedere sport kan bij een botsing, een onvoorziene beweging, val of ongelukkige aanraking van de bal ervoor zorgen dat de hand of pols op een onnatuurlijke manier beweegt en breekt. Ook het slaan van een hard object kan dit als resultaat hebben. Oudere personen met aanleg voor osteoporose, gestreste personen van ouder dan veertig jaar of vrouwen na de overgang lopen extra risico om botbreuken op te lopen. Bij een val of stoot kan het reeds een gebroken hand opleveren. Wat zijn de typerende symptomen van een gebroken hand, pols of vinger en hoe lang gaat het herstel duren?

Voorkomen van breuken

Is een persoon ongelukkig terechtgekomen met de hand, arm of pols, dan kan het een fractuur zijn. In driekwart van de gevallen zal het gaan om een gebroken vinger of middenhandsbeentje. In de overige gevallen betreft het een breuk van de pols of onderarm. Het zorgt meestal voor een heftige overheersende pijn, waarbij beweging aanvullende pijnen oplevert. Oftewel men in het ziekenhuis dan wordt de hand bewegingsloos vastgehouden om pijn te vermijden. Uiteraard treedt er zwelling op, waarnaast een breuk mogelijk een ongewone stand van de hand oplevert of dat de breuk door de huid is gekomen.

Vingerbewegingen en handoefeningen

Het hebben van een gebroken vinger kan snel herstellen. Standaard mag het niet meer dan twee weken in het gips zitten. Het betreft een relatief kleine breuk en kan (als het niet gecompliceerd is) snel herstellen. Na maximaal twee weken moeten de vingers weer gewoon worden bewogen. De achterliggende reden is dat de pezen bij langere onbeweeglijkheid vastgroeien aan het bot en gewricht. Daardoor kan een niet beweegbare vinger ontstaan. Operatie na een vingerfractuur moet snel worden uitgevoerd, waarna het gips relatief kort moet worden gedragen. Ook bij een gebroken middenhandsbeentje zal het gips of verband er vrij snel weer afgaan, omdat het snel herstelt en om snel de bewegingen weer te hervatten.

Symptomen gebroken pols

In tegenstelling tot een gebroken vinger kan een gebroken pols intense pijn doen. Dit komt omdat onder het peesbeen door de carpaal tunnel de meest belangrijke zenuw loopt zijnde de onderarmzenuw. Het eindigt in alle delen van de hand en uiteinden van de vingertoppen. Een breuk op die plek kan door de zwelling en breuk aanzienlijke druk uitoefenen op de zenuw, waardoor niet geringe pijn wordt veroorzaakt. Daarnaast treden blauwe plekken op, kan de pols vreemd gebogen aan de arm zitten en kan er in tegenstelling tot pijn ook gevoelloosheid in de hand zijn. Herken je deze symptomen dan is het noodzaak om per direct medische hulp te zoeken, omdat de breuk snel moet worden hersteld.

Type breuk en behandeling

Is de pols gebroken dan betreft het een breuk van de ellepijp, spaakbeen of beide. In dat geval is er een grote klap geweest met veel belasting om de relatief grote botten te breken. Vaak gaat het om een scheur mogelijk in combinatie met de verplaatsing van een botdeel. Het houdt in dat er een relatief grote botsplinter kan zijn afgebroken. Daarnaast kan het voorkomen dat verbindende delen gevormd door pezen, spieren, aders en zenuwen zijn gescheurd. Betreft het een breuk waarbij geen stukken zijn verplaatst (simpele fractuur), dan is het aanbrengen van een gips voldoende. Zijn er echter verplaatsingen aanwezig dan zal het moeten worden herplaatst middels chirurgische ingreep. Daartoe wordt een lokale verdoving toegepast. Afhankelijk van de complexiteit van de breuk en waar het zit, moet je minimaal drie weken tot maximaal zes weken herstel inachtnemen.

Mitella en gips

Het gips is bedoeld om de pols zoveel als mogelijk rust te geven, opdat schade versneld kan herstellen. Het lichaam heeft in dat geval een automatisch mechanisme, waarbij aanvullend calcitonine door de schildklier wordt aangemaakt. Het activeert de botaanmaak ter plaatse van de breuk, zodat bij een juiste plaatsing van de botdelen er snel een nieuwe verbinding is gevormd. De schade kan relatief snel herstellen mits er een goede doorbloeding van toepassing is. De hand dient in een mitella gedragen te worden, zodat de onderarm in een schuine stand omhoog staat. Het is niet de bedoeling dat je de vingers of hand compleet nutteloos laat. Indien de pijn is afgenomen is het noodzaak om de beweging weer zo snel als mogelijk op gang te krijgen, zover het gips dat toelaat. Zodoende voorkom je verklevingen in de pols of hand. Let wel je hebt de mitella vaak na één tot twee weken niet meer ter ondersteuning nodig en dus mag je de arm vrij bewegen. In dat geval moet je het zoveel als mogelijk bewegen mits het geen pijn geeft.

Laat je altijd door de behandelend arts informeren, omtrent wat je wel en niet mag doen. Afhankelijk van de complexiteit van de breuk mag je minder snel of juist wel snel bepaalde handelingen weer doen, zodat de beweeglijkheid van de vingers, hand en pols wordt bevorderd.

Lees verder

• Gebroken stuitje: pijnlijk zitten, lopen, lastige ontlasting
• Tintelingen of pijn in palm, pols, vingers door CTS syndroom
• Tintelend witte koude vingers of tenen: fenomeen van Raynaud
• Gebroken enkel: de behandeling van een pijnlijke fractuur
• Mijn neus is gebroken, hoe verloopt het herstel?