Gebroken elleboog: twijgbreuk of ernstige dubbele fractuur

Indien men ongelukkig met de handpalmen of op gestrekte armen terechtkomt, dan worden de elleboogbotten teveel belast. Het kan tot een twijgbreuk of een gecompliceerde huid-doorbrekende dubbele fractuur leiden. De ellepijp en het spaakbeen kunnen door overbelasting of een ongelukkige val snel breken. Wat houdt een gebroken elleboog in, waarom komt het veel voor bij osteoporose en hoe wordt het behandeld?

Gebroken elleboog

• Botten en gewrichten onderarm
• Lichte of volledige breuk
• Zenuwen en botverdraaiing
• Osteoporose
• Klachten
• Behandeling gebroken elleboog

Botten en gewrichten onderarm

De onderarm oftewel elleboog bestaat uit twee langwerpige botten geheten de ellepijp en het spaakbeen. In het midden van de arm gaan deze twee over in de bovenarm, waarbij een beweegbare verbinding via het ellebooggewricht is gelegd. In het andere verlengde van de botten zit de pols, welke de overgang vormt naar de hand. Indien een breuk optreedt tussen deze twee gewrichten dan is er sprake van een elleboogfractuur.

Lichte of volledige breuk

Door toedoen van overbelasting op de arm kunnen de lange botten van de onderarm gemakkelijk breken. Denk aan een ski-ongeval, waarbij men ongelukkig met de handen of armen terechtkomt. Vaak komt een breuk voor indien men met gestrekte armen een val maakt, waarbij de handen het lichaamsgewicht moeten opnemen. Zeker als de val gebeurt bij hoge snelheid, van een relatief grote hoogte of hoge sprong. Meestal komt men dan niet haaks op de elleboogbotten terecht, echter moet de kracht zijdelings worden opgenomen. Deze situatie leidt vaak tot ernstige botbreuken in de onderarm. Gaat het om een enkele breuk dan is het meestal slechts in het botweefsel gebroken (twijgbreuk). Oftewel de botdelen zitten praktisch gezien nog op de oorspronkelijke plek. Is er sprake van hoge belasting of hoge snelheid, waarbij de handpalm niet goed terechtkomt dan gaat het vaak om een dubbele complexe breuk. Daarbij kan de breuk eveneens door de huid breken, waarmee een open wond wordt veroorzaakt.

Zenuwen en botverdraaiing

Indien beide elleboogbotten zijn gebroken, dan heeft men er intense pijn aan. In de onderarm loopt een belangrijke zenuw (nervus ulnaris) naar de hand, waarmee de vingers worden aangestuurd. Daarnaast vertakt de zenuw in de onderarm. Indien er een breuk voordoet, dan is het reëel dat ook zenuwen worden aangetast, beschadigd of doorgesneden. Omdat de ellepijp en spaakbeen nabij de pols het dunst zijn, treedt de breuk daar meestal op. Gaat het om een dubbele breuk dan draaien de botdelen weg, waarna de spieren het aantrekken. Oftewel de arm kan daardoor iets korter lijken dan normaal. Omdat de breuk dicht bij de pols is gelegen, bestaat de kans dat ook het gewricht zelf is aangetast.

Osteoporose

Mensen met osteoporose hebben vergrote kans om snel breuken op de lopen. Indien de botdichtheid afneemt, neemt de broosheid toe. Oftewel er kan minder belasting worden opgenomen. De motoriek en het zicht neemt met het ouder worden af, waardoor ongelukjes sneller gebeuren. Bij een struikeling kan men ongelukkig terechtkomen, waardoor de elleboogbotten snel breken. Voorzichtigheid is dus voor ouderen met botontkalking altijd noodzakelijk.

Klachten

Na een val kan de ellepijp of het spaakbeen zomaar breken. Het gaat gepaard met intense pijn, zeker als er sprake is van huiddoorbraak. De onderarm zal plaatselijk veel pijn geven, waarbij het uitstraalt naar de hand en bovenarm. Beweging zal met veel moeite gaan. Ook aanraking door de persoon zelf of door een ander zal zeer ongemakkelijk zijn. Doordat de zenuwen aangetast kunnen zijn of in de verdrukking zitten, kunnen de handen gevoelloos zijn of heftig tintelen. Omdat de botdelen verdraaid kunnen zijn, heeft de onderarm een andere vorm en lengte ten opzichte van normaal.

Behandeling gebroken elleboog

Het is altijd noodzakelijk om de botdelen snel te stellen. Dit is ook van invloed voor pijnreductie. Naar aanleiding van foto’s of een scan wordt bepaald hoe het wordt behandeld. Bij een twijgbreuk hoeft vaak niet of iets te worden gesteld, waarna de hand in het gips komt. Men zal de arm en hand in een mitella moeten dragen, zodat de breuk snel bij rust herstelt. Gaat het om een dubbele breuk dan gaat het al snel om een gecompliceerde fractuur. Botdelen kunnen zijn versplinterd. Via osteosythese wordt dan één en ander weer op de juiste plaats gezet, waarna het via plaatjes en schroeven op de juiste wordt gefixeerd. Des te complexer de breuk des te langer zal men het in gips met mitella moeten dragen. Ondanks dat de botten moeten herstellen, is het ook van belang om bewegingen met de pols en hand te doen. Het voorkomt dat spieren en pezen verharden. Een stijf gewricht als ook ontstekingen kunnen soms van toepassing zijn.

Laat u door de behandelend arts informeren hoe lang u de gips moet dragen en vanaf welk moment pols- en handbewegingen weer kunnen. Rust en beweging op een gepaste manier zijn vanaf een zeker moment van groot belang.

Lees verder

• Gebroken enkel: de behandeling van een pijnlijke fractuur
• Gebroken heup: ongeluk of botontkalking: langdurig herstel
• Gebroken hiel: intense hielpijn, zwelling, niet kunnen lopen
• Gebroken nek: invaliditeit, overlijden of herstel!
• Gebroken rug: ruggengraat fractuur, herstel of benen verlamd