Gebroken sleutelbeen, twijgbreuk: herstel van claviculabreuk

Een ongelukkige beweging, stoot of val kan aanleiding zijn voor de meest voorkomende fractuur. Het sleutelbeen zit tussen het borstbeen met schouderblad. Het heeft een zijdelingse verbinding met het achterliggende schouderblad. Het is bij iedereen direct voelbaar als het bovenste horizontale bot boven de ribbenkast. Omdat het een relatief uitstekend maar geen zwaar bot betreft, heeft men bij stoten of overbelasting meer kans om een twijgbreuk op te lopen. Deze fractuur komt zeer geregeld voor. Wat houdt de claviculabreuk in en hoe verloopt het herstel?

Gebroken sleutelbeen, twijgbreuk

• Langst doorgroeiende bot mens
• Waar is het voor verantwoordelijk?
• Reden geregelde breuk clavicula
• Twijgbreukeffect bij kinderen
• Stand van sleutelbeen en mitella
• Operatie
• Vooruitzichten

Langst doorgroeiende bot mens

Reeds vanaf de vierde tot zesde week van de zwangerschap verhardt het sleutelbeen als eerste in het lichaam. Dit geeft ook aan dat het een relatief belangrijke functie heeft. Reeds tijdens de vruchtgroei zal de foetus bewegingen kunnen maken door toedoen van dit bot. Toch duurt de groei van het sleutelbeen ook het langst. De uiteindelijke vorm en lengte wordt pas na het twintigste jaar bereikt. Daarmee vormt het ook een handig vergelijkingsmethode om de uiteindelijke lengte van die persoon te bepalen. Zo kan worden ingeschat of men te lang wordt en dat er bijvoorbeeld groeiremmende of -stimulerende hormonen moeten worden toegediend.

Waar is het voor verantwoordelijk?

Het is verantwoordelijk voor de rotatie van het schouderblad, zodat de armen als het ware meer naar voren kunnen worden gebracht. Bij die handeling trekt het bot aan het schouderblad, zodat een voorwaartse beweging wordt bereikt. Een goede werking daarvan is dus van essentieel belang, omdat we daarmee een belangrijke verplaatsing van het bovenlichaam kunnen maken. Denk aan de voorwaartse opslag tijdens het tennissen.

Reden geregelde breuk clavicula

Het bot steekt relatief ver uit en dat maakt het ook extra gevoelig voor fracturen. In vergelijking met ribben heeft het ongeveer dezelfde dikte, echter omdat er sprake is van een ribbenkast wordt belasting door stoten over relatief meer ribben verdeeld. Bij een stoot of belasting zal de enkele sleutelbeen het alleen moeten opnemen, waardoor het sneller neigt te breken.

Twijgbreukeffect bij kinderen

Indien een sleutelbeen bij kinderen breekt dan breekt het bot maar het botvlies blijft meestal heel (twijgbreuk). Dit is vergelijkbaar met een gebroken twijg. Het binnenste is kapot terwijl het beschermende omhulsel in tact blijft. Daarmee wordt eveneens een vereenvoudigd herstel bewerkstelligd, omdat de conditie optimaal blijft. Het is slechts noodzaak dat de twee delen tegen elkaar worden gezet, waarna het bewegingsloos moet zijn. In dat geval kunnen de botdelen gemakkelijk middels osteosynthese weer aan elkaar groeien.

Stand van sleutelbeen en mitella

In eerste instantie zal bij een breuk een ongewone stand van toepassing zijn. Vaak hoeft het niet te worden gezet, echter dient het lichaam rust te hebben. De spieren zullen in de loop van week de botten naar de juiste plek manoeuvreren. Om dat te bewerkstelligen dient de arm in een mitella gedragen te worden, zodat men verder relatief bewegingsloos is. Normaal zal het bot tussen vier tot zes weken voldoende zijn herstelt, zodat lichte arbeid weer kan worden gedaan. De hand kan weer boven het hoofd worden gehesen.

Operatie

Het komt slechts sporadisch voor dat een gebroken sleutelbeen moet worden geopereerd. In dat geval kan het gaan om versplintering van het bot door een zwaar verkeersongeval of als het botherstel niet op gang komt. Het kan betekenen dat er plaatjes worden aangebracht, zodat de verschillende delen weer aan elkaar kunnen groeien. Daarnaast kan ook botvorming stimulerende medicatie worden toegepast.

Vooruitzichten

In de meeste gevallen zal men na anderhalf maand de arm weer als vanouds kunnen gebruiken. Toch dient men in eerste instantie nog voorzichtig te zijn. Zware arbeid moet worden vermeden en intensief de armen gebruiken is niet verstandig. Ondanks dat men de arm weer kan gebruiken, zal het botherstel nog een tijd doorgaan. Oftewel de sterkte van het bot neemt nog steeds toe. Spieroefeningen dienen te worden gedaan om de kracht in het arm te laten herstellen. Pas na enkele maanden zal men weer zwaar werk mogen verrichten. Volg daartoe altijd de adviezen van de behandelend arts op.

Lees verder

• Gebroken enkel: de behandeling van een pijnlijke fractuur
• Gebroken heup: ongeluk of botontkalking: langdurig herstel
• Gebroken nek: invaliditeit, overlijden of herstel!
• Gebroken stuitje: pijnlijk zitten, lopen, lastige ontlasting
• Mijn neus is gebroken, hoe verloopt het herstel?