Acute rugpijn: wat kun je het beste doen?

Acute rugpijn is een kortdurende rugpijn die vanzelf binnen enkele weken weer is verdwenen. Meestal is het niet ernstig, is behandeling niet nodig en moet je proberen zo veel mogelijk je normale dagelijkse handelingen uit te voeren. Als je rust wilt houden, doe dit niet langer dan twee dagen. Het is belangrijk om zoveel mogelijk in beweging te blijven en je activiteiten weer op te bouwen. Gebruik eventueel pijnstillers en in sommige gevallen wordt medische fitness of fysiotherapie aanbevolen.

De klachten

Acute rugpijn ontstaat vaak plotseling en verdwijnt binnen enkele weken meestal vanzelf. Vaak ontstaat het door een plotselinge beweging, bijvoorbeeld door iets optillen of dat je de rug verdraait tijdens sporten. Het kan ook geleidelijk ontstaan door bijvoorbeeld een verkeerde werkhouding. De pijn kan erg hevig zijn en je behoorlijk belemmeren. Meestal bevindt de pijn zich onderin de rug en het kan uitstralen naar je billen, benen of voeten. Het bukken of iets optillen doet pijn en dit zou je het liefst niet doen. Vaak zijn de spieren in de ochtend stijf en naarmate je op gang komt, zal de stijfheid afnemen.

Genezing

In de meeste gevallen gaat acute rugpijn vanzelf weer over. Binnen enkele weken zijn de klachten weer verdwenen. Na enkele dagen neemt de ergste pijn weer af en zal het geleidelijk aan verminderen. Klachten zoals stijfheid of spierpijn kunnen iets langer aanhouden. Ook al zijn er geen behandelingen om acute rugpijn te genezen, er zijn wel een aantal dingen die je kunt doen om het herstel te bevorderen.

Doe het de eerste dagen rustig aan

Als je enorme pijn hebt, wil je niets anders dan het rustig aan doen. Meestal is het na een paar dagen zodanig hersteld, dat je wel weer kunt bewegen. Probeer in de eerste dagen toch in beweging te blijven, ook al doet het pijn. In bed blijven liggen en helemaal niets doen, werkt averechts. Als de hevige pijn na een paar dagen nog aanhoudt, ga dan naar de huisarts om te laten bekijken of er niets ernstigs aan de hand is.

Bouw je activiteiten weer op

Probeer zo snel mogelijk weer te bewegen en bouw dit voorzichtig op. De pijn die je voelt wordt niet erger door het bewegen. Doe het stap voor stap en maak eventueel een tijdschema. Hierin kun je bijvoorbeeld wandelen als activiteit zetten en deze elke dag met vijf minuten uitbreiden. Probeer na een paar weken weer normale activiteiten te doen zoals je huishouden en je werk. Bouw eventueel je werk op door te beginnen met halve dagen en na twee weken weer hele dagen. Het is ook afhankelijk van het soort werk dat je doet.

Fysiotherapie

Soms kan een fysiotherapeut helpen bij het opbouwen van je activiteiten. Ook een oefentherapeut Mensendieck of Cesar kan hierbij hulp bieden. Vaak wordt een fysiotherapeut ingeschakeld als het zelf niet lukt om je activiteiten uit te breiden of dat de klachten na meer dan zes weken nog aanhouden. Meestal zul je oefeningen krijgen waardoor je weer in staat bent om je bewegingen uit te breiden. Sommige mensen worden doorverwezen naar een manueel therapeut. Het is ook afhankelijk van de soort klachten die je hebt welke therapeut het beste is.

Medische fitness

Sportscholen bieden soms medische fitness aan. Dit is fitness onder begeleiding van een fysiotherapeut, waarbij je een trainingsschema krijgt die speciaal op jou is aangepast. Het houdt rekening met je klachten en is erop gericht om deze klachten aan te pakken. Medische fitness wordt soms ook aangeboden door fysiotherapie praktijken.

Pijnstillers

Bij hevige pijn tijdens de eerste dagen kun je pijnstillers nemen. Ze zorgen niet voor herstel, maar wel dat je weer in staat bent om te bewegen. Het bewegen bevordert je herstel. Als eerste wordt paracetamol aanbevolen als middel. Mocht dit niet voldoende helpen, kun je via de huisarts een NSAID voorgeschreven krijgen. De pijnstillers die hieronder vallen hebben een sterkere werking dan paracetamol, maar ook een grotere kans op bijwerkingen, vooral maagklachten en misselijkheid.

Volledig herstel

Meestal zijn de rugklachten na vier tot zes weken weer zo goed als verdwenen en ben je weer in staat om alles te doen. Soms is er nog wel een beetje pijn, maar belemmert het je niet om te bewegen. Laat je niet afleiden door de pijn en doe na zes weken weer alles zoals voorheen. De pijn die je in deze periode voelt, leidt niet tot schade in je rug. Bewegen zorgt ervoor dat je helemaal herstelt.

Wanneer naar de dokter?

Als je door je rug gaat, ben je misschien wel bang dat je rug beschadigd is. Veel mensen denken dat er een hernia is. In bijna alle gevallen is dit niet het geval. Mocht je door de rugpijn je werk niet meer (goed) kunnen uitvoeren, maak dan een afspraak bij je bedrijfsarts. Je kunt daar ook terecht als er nog geen sprake van verzuim is. In onderstaande gevallen is het verstandig om een huisarts te raadplegen:

• Als je pijn uitstraalt naar je been of als je krachtverlies hebt (aanwijzing hernia)
• Als je je zorgen maakt of het ernstig is
• Als de ergste pijn na een week nog aanhoudt
• Als je steeds minder actief wordt in plaats van actiever
• Als je na drie weken niet verder bent gekomen met het opbouwen van activiteiten
• Als je na zes weken nog niet zo actief bent als voorheen

Lees verder

• Rugpijn: diverse oorzaken en wat je eraan kunt doen
• Rugpijn door stress: wat kun je eraan doen?
• Onverklaarbare rugpijn: wat te doen?
• Naar de dokter met rugpijn
• Kyfose: een kromming in de rug naar voren