Rugpijn: diverse oorzaken en wat je eraan kunt doen

De meeste mensen hebben wel eens last van de rug. Rugklachten komen veelvuldig voor en veel mensen komen met hun klachten bij hun huisarts terecht. Het kan ontstaan omdat het tijdens een inspanning in je rug schiet, maar het kan ook andere oorzaken hebben. Veelvoorkomende problemen zijn verrekking, overbelasting, problemen met de tussenwervelschijven en ischias. Hoe ontstaat rugpijn en wanneer moet je ermee naar de dokter?

Een zere rug

Meer dan driekwart van de volwassen mensen lijdt aan een vorm van rugklachten. Deze staan hoog op het oorzakenlijstje voor arbeidsverzuim en vormen een van de belangrijkste redenen waarom mensen naar de huisarts gaan of een fysiotherapeut of chiropractor bezoeken. Het is niet altijd door zware lichamelijk arbeid of een hele dag een houding aannemen die je niet gewend bent waardoor er rugpijn ontstaat. Hoe komt het dat zoveel mensen rugklachten hebben?

Soorten rugpijn

Rugklachten kunnen op verschillende manieren ontstaan. Soms is het duidelijk hoe je eraan komt, zoals bij spierpijn nadat je een dag in de tuin hebt gewerkt en voorover hebt gestaan. Maar soms is het niet te verklaren. Dan wil je 's ochtends opstaan, maar krijg je ineens een enorme pijnscheut in je onderrug. Het liefst ga je dan weer liggen. Als de rugpijn langer aanhoudt dan drie maanden, wordt het chronische rugpijn genoemd. De meest voorkomende oorzaken worden hieronder besproken.

Verrekking of overbelasting

Als je iets doet waar je niet aan gewend bent, zoals een dagje schoffelen in de tuin of helpen met een verhuizing, dan kun je daarbij je spieren en gewrichtsbanden verrekken of overbelasten. Als je iets nieuws doet, kun je daar het beste rustig mee beginnen. Bedenk dat je vaak niet meteen voelt of je jezelf overbelast of spieren verrekt. Het kan tot 24 uur duren voordat je de pijn gaat voelen. Meestal duren deze rugklachten niet heel lang en zijn ze na enkele weken wel weer verdwenen. Je kunt gedurende deze periode rust houden, koelen en ontstekingsremmers gebruiken.

Problemen met de tussenwervelschijven

De tussenwervelschijven in je rug bestaan uit zacht materiaal en dienen als schokbrekers. Maar bij het ouder worden of langdurige overbelasting, drogen die schijven uit en worden ze brozer. Als er een scheurtje in ontstaat, blijft de geleiachtige substantie in de tussenwervelschijf niet op de plek meer en gaat uitpuilen. Hierdoor ontstaat er druk op het wervelkanaal, waardoor zenuwen bekneld kunnen raken. Dit leidt tot pijn, verzwakking of een doof gevoel. Als een operatie nodig is, wordt de tussenwervelschijf soms verwijderd en worden de betreffende wervels aan elkaar verbonden. Dit gebeurt alleen als andere behandelmethoden niet meer mogen baten.

Ischias

Ischias ontstaat wanneer de “nervus ischiadicus”, de zenuw die van je billen via de achterkant van je been naar je voeten loopt, afgekneld raakt door uitpuilende tussenwervelschijven. Dit kan komen door overmatige botgroei of door zacht lichaamsweefsel. Bij ischias zal er ook eerst naar andere behandelingen gekeken worden alvorens over te gaan tot een operatie.

Wervelkanaalstenose

Deze aandoening wordt vaak in verband gebracht met ouder worden en het achteruit gaan van de tussenwervelschijven. Het wervelkanaal raakt vernauwd waardoor er extra druk wordt uitgeoefend op de rugzenuwen. Dit leidt tot pijn of tintelingen in armen of benen. Wervelkanaalstenose verergert na verloop van tijd en operatief ingrijpen kan nodig zijn als conservatieve behandeling niet meer baat. Conservatieve behandeling kan bestaan uit: rust, oefeningen, ontstekingsremmers of steun bieden aan de rug.

Naar de dokter

Als je last hebt van krachtverlies, een doof gevoel of ernstige pijn in armen of benen, is het raadzaam om naar de huisarts te gaan. Het kan zijn dat er een tussenwervelschijf is beschadigd en dit heeft wel de juiste aanpak nodig. Begin niet uit jezelf met een behandeling of trainingsprogramma voordat dat de diagnose is gesteld. Als na onderzoek blijkt dat je wervelschijven in orde zijn, kun je bijvoorbeeld een masseur of chiropractor inschakelen.

Lees verder

• Rugpijn door stress: wat kun je eraan doen?
• Naar de dokter met rugpijn
• Onverklaarbare rugpijn: wat te doen?
• Acute rugpijn: wat kun je het beste doen?
• Chronische rugpijn en weer actiever worden