Zelfzorg bij blaren: verzorging en nabehandeling

Bij te veel wrijving of druk op de huid kan er een blaar ontstaan. Dit kan ontstaan door bijvoorbeeld een lang stuk te wandelen op verkeerde schoenen, door verkeerde sokken te dragen of door een steeds herhalende beweging waardoor de huid geïrriteerd raakt. Blaren kunnen ook ontstaan als gevolg van verbranding. Het is meestal beter om een blaar te laten zitten, maar soms geeft het zo’n hinder dat hij doorgeprikt moet worden. Wanneer een blaar kapot is, moet je het desinfecteren.

Wat een blaar precies is

Iedereen heeft het wel eens meegemaakt. Door wrijving of teveel druk op de huid, kan de bovenste laag van de huid losraken en kan er een vochtophoping ontstaan. Het is een reactie van je huid om het weefsel wat eronder zit te beschermen. Er vormt zich een blaas gevuld met vocht (plasma). Het komt vaak voor bij mensen die verkeerde schoenen dragen of zonder dat ze het gewend zijn een stuk gaan wandelen of sporten. Deze blaren worden ook wel drukblaren genoemd. Door verbranding kunnen er ook blaren ontstaan. Bij een grote blaar is het verstandig een dokter te raadplegen. Een kleine blaar is prima zelf te behandelen.

De klachten

Eerst begint het met een plek dat branderig aanvoelt en de huid wordt rood. Wandelaars die verkeerde schoenen dragen, vochtige sokken aan hebben of verkeerde sokken, merken het op een gegeven moment tijdens het lopen. Eerst ontstaat er een lichte pijn. Door de wrijving zal de blaar zicht steeds verder vullen met vocht en het lopen wordt lastiger. Soms knapt de blaar kapot en dit kan zowel verlichting geven, maar ook de pijnklachten verergeren. Blaren kunnen ook op de handen ontstaan, bijvoorbeeld door het werken met een schop als je geen eelt in je handen hebt. Verder kunnen ze overal ontstaan waar de huid bloot wordt gesteld aan te veel wrijving of verbranding.

Blaar verzorgen

Het beste is om een blaar niet open te prikken om de kans op een infectie te beperken. Als je niets doet, zal hij vanzelf weer verdwijnen. Hij kan op een plek zijn ontstaan dat het veel hinder vormt, bijvoorbeeld onder je voet. Dan kan het beter zijn om hem door te prikken. Desinfecteer de huid rondom en op de blaar en prik de blaar kapot met een steriele naald. Druk het vocht eruit met een steriel gaasje of schoon watje. Laat de huid bij voorkeur zitten, want daardoor geneest het sneller. Is het een open blaar, spoel het dan goed uit met water. Dep de blaar droog met een schone doek of steriel gaasje. Desinfecteer het met bijvoorbeeld Betadine. Dek de blaar vervolgens af met een pleister. Er zijn speciale pleisters die Betadine in het middengedeelte hebben zitten.

Betadine

Heel opvallend is de bruine kleur van de Betadine. Dat is niet voor niets. Zo kun je goed zien waar je het hebt aangebracht. Als de bruine kleur is verdwenen, dan is het uitgewerkt en zul je het opnieuw moeten aanbrengen.

Second skin

Wanneer er geen ontsteking is, kun je de blaar afdekken met een second skin. Het geeft een beschermend laagje over de wond en beschermt het tegen bacteriën en andere indringers. Het droogt de wond niet uit en vaak vermindert het ook de pijnklachten. Je mag deze pleister enkele dagen op de wond laten zitten. Houd de wond goed in de gaten, omdat je een mogelijk infectie misschien te laat opmerkt. Deze speciale pleisters die als tweede huid fungeren, zijn verkrijgbaar bij de drogist en apotheek.

Huid verwijderen

Soms is het beter om de losgeraakte huid te verwijderen omdat het pijnlijk is en aan de wondrand trekt, bijvoorbeeld omdat je er last van hebt. Met een klein schaartje kun je de vellen voorzichtig wegknippen. Trek het velletje niet eraf met je vingers omdat je het dan te ver kunt lostrekken, waardoor het inscheurt. Dit is niet alleen pijnlijk, maar vergroot ook de kans op een infectie.

Nabehandeling

Als je een open blaar hebt, kun je dit het beste gedurende drie dagen één tot twee keer per dag behandelen met bijvoorbeeld Betadine. Ververs dan ook de pleister zodat bacteriën zo min mogelijk de kans krijgen om een infectie te veroorzaken. Probeer ook wrijving te voorkomen zodat de wond goed kan genezen en draag bijvoorbeeld tijdelijk slippers of geen schoenen. Wrijving is ook te voorkomen door het dragen van een blaarpleister.

Preventie

Een blaar is niet altijd te voorkomen en zelfs de meest getrainde sporter kan een blaar krijgen. Je kunt rekening houden met een aantal dingen om het ontstaan van een blaar te voorkomen. Zo moet je zorgen dat je schoenen goed zitten en goed zijn ingelopen als je er mee gaat wandelen. Schoenen die te ruim of te krap zijn kunnen wrijving geven. Draag goede sokken, bij voorkeur naadloze sokken en trek droge sokken aan als ze vochtig zijn geworden. Ga je bijvoorbeeld meedoen aan een grote wandeltocht, probeer hier dan voor te trainen zodat je huid eelt heeft kunnen vormen. De kwetsbare delen kun je van tevoren intapen, maar pas op dat er geen plooien ontstaan. Sommige wandelaars gebruiken talkpoeder, vaseline of andere huidmiddelen.

Lees verder

• Brandwonden: wat kun je zelf eraan doen?
• De anatomie van de huid
• Huidtransplantatie: hoe gaat het in zijn werk?