Keelontsteking: de symptomen en wat te doen

Van keelpijn kun je goed last hebben, bijvoorbeeld omdat slikken erg pijnlijk is en omdat je hees bent geworden waardoor je moeilijk kunt praten. Keelpijn kan ontstaan als gevolg van een verkoudheid, maar meestal is er sprake van een ontsteking. Door je keel overmatig te belasten, door bijvoorbeeld flink te hebben geschreeuwd, kan deze geïrriteerd raken. Bij een keelontsteking is de wand van de keel ontstoken en meestal zijn ook de amandelen ontstoken. Hoe weet je wanneer je een keelontsteking hebt en wanneer moet je naar de huisarts?

Keelpijn

De meeste mensen hebben wel eens last van keelpijn. Dit is een vervelend gevoel dat gepaard kan gaan met pijn bij het slikken en moeite hebben met praten omdat de stem is aangedaan. Het kan ontstaan als gevolg van een verkoudheid of groep, maar ook door overmatig schreeuwen, in rokerige ruimtes verblijven of lang achter elkaar praten of zingen. In sommige gevallen kan een geïrriteerde keel overgaan in een keelontsteking.

Keelontsteking

De medische benaming voor een keelontsteking is faryngitis. De wand van de keel, dat uit slijmvlies bestaat is ontstoken en vaak zijn ook de amandelen ontstoken. Als je in de spiegel je keel bekijkt, zie je dat het rood en gezwollen is. Soms zijn er witte of gele plekjes te zien. Meestal is er sprake van een infectie van virussen of bacteriën. Wanneer je een verlaagde weerstand hebt, bijvoorbeeld door een verkoudheid, hebben deze micro-organismen meer kans om toe te slaan. Klachten die kunnen voorkomen bij een keelontsteking zijn:

• Pijn bij slikken
• Keelpijn
• Stem is hees
• Opgezette lymfeklieren in de nek
• Hoesten, vaak kriebelhoest
• Koorts
• Ontstoken amandelen
• Huiduitslag

Een keelontsteking kan acuut optreden van het ene op het andere moment, maar het kan ook een chronische aandoening worden, bijvoorbeeld als gevolg van een regelmatig terugkerende ontsteking van de amandelen.

Oorzaken

Wanneer de oorzaak een virus is, kan er vaak niet veel aan gedaan worden. Meestal is het vrij onschuldig en gaat het vanzelf binnen een week weer over. Wanneer er sprake is van een bacteriële infectie, verloopt het meestal wat moeizamer. De ontsteking is vaak heftiger, er is meer pijn en de koorts kan hoger zijn. Ook in dit geval zal het meestal vanzelf weer genezen. Soms hoort de keelontsteking bij een ziekte, bijvoorbeeld bij de ziekte van Pfeiffer of leukemie.

Behandeling

Wanneer er toch voor een behandeling gekozen wordt, zal er een antibioticakuur worden voorgeschreven. Het is belangrijk om de kuur af te maken, omdat klachten anders weer terug kunnen komen. Antibiotica werkt alleen tegen bacteriën. Door een virale infectie, kan er als gevolg van de ontsteking ook een bacteriële infectie ontstaan. Meestal is er de grootste behoefte aan iets tegen de keelpijn. Hiervoor kun je het beste als eerste een paracetamol innemen. Lees hiervoor eerst de bijsluiter en neem de hoogst toegestane dosering.

Wanneer naar de huisarts?

Meestal is behandeling niet nodig en zullen de klachten vanzelf weer verdwijnen. Er kunnen een aantal redenen zijn waardoor je toch beter naar de huisarts kunt gaan. De huisarts zal de keel onderzoeken en voelen of de klieren in de hals opgezet zijn. Soms wordt er nog een bloedonderzoek gedaan.

Neem contact op met de huisarts in de volgende gevallen:

• Als je niet meer kunt slikken of drinken
• Als je langer dan drie dagen koorts hebt
• Als je na een week nog steeds keelpijn hebt
• Als de klachten alleen maar erger worden
• De mond kan niet meer open
• Er is sprake van een ziekte waarbij de afweer is verminderd
• Als je het vermoeden hebt dat de ontsteking zich uitbreidt
• Als klachten na een antibioticakuur nog niet over zijn

Bij een kind moet je naar de huisarts, wanneer het erg ziek is. Ook als het kind geen speeksel meer kan wegslikken of erg benauwd is, kun je beter overleggen met je huisarts.

Wat je zelf kunt doen

Door te zuigen op een dropje of een speciaal zuigtabletjes, kunnen de klachten minder worden. Sommigen nemen een kop thee met honing of gorgelen met zout water. Probeer het een paar dagen iets rustiger aan te doen en eventueel kun je een pijnstiller nemen. Het is beter om dan niet te roken of alcohol te drinken, omdat dit de keel kan irriteren. Probeer ook een te droge lucht in huis te voorkomen en zet eventueel bakjes water neer. Een keelontsteking is niet altijd te voorkomen, maar hoe beter je weerstand is, hoe beter je ertegen bent bestand. Zorg voor een gezonde leefstijl waarbij je voldoende rust en gevarieerd eet.

Lees verder

• Keelpijn en wat je er zelf aan kunt doen
• Pijn in de tong: BMS (Brandende mond syndroom)
• Zelfzorg bij verkoudheid: handige tips
• Basisregels voor mondverzorging
• Droge mond: wat kun je hier zelf aan doen?