Witte tong: oorzaken en behandeling van wit beslagen tong

Heb je last van een witte tong? De tong is normaal gesproken roze-rood. Soms is de tong bedekt met een dunne witte aanslag (tongbeslag of wit beslag genoemd), waarvan de dikte kan variëren. Een witte tong kan wijzen op een verminderde weerstand of algemene lichamelijke conditie, maar het komt ook voor bij mensen die veel roken of drinken en mensen die hun gebit niet goed verzorgen. Als je koorts hebt, kun je ook last krijgen van een witte aanslag op de tong. Ook het gebruik van bepaalde geneesmiddelen, kan een witte tong veroorzaken. Als je te weinig drinkt en uitgedroogd raakt, kun je ook een witte aanslag op de tong krijgen. Er zijn tevens bepaalde aandoeningen die een voor witte tong kunnen zorgen, zoals leukoplakie, een landkaarttong en orale lichen planus. Een landkaarttong geeft meestal witte én rode plekken. Een witte tong kan gepaard gaan met andere klachten zoals worde puntjes, vlekken, bultjes, pijn, roodheid, zwelling, etc.

• Witte tong door een droge mond
• Overmatig neusslijm
• Roken en het drinken van alcohol
• Overmatige suikers in voedsel of drank
• Wit beslagen tong door stress
• Witte tong door leukoplakie
• Aandoening van het mondslijmvlies
• Wat te doen?
• Harige leukoplakie
• Witte aanslag door candida
• Mondschimmel
• Behandeling van schimmel op de tong
• Parodontitis
• Vergevorderde tandvleesontsteking
• Wat te doen?
• Orale lichen planus
• Grijswitte plekken op de tong
• Behandeling
• Witte plekken op tong door landkaarttong
• Onschuldige tongaandoening
• Kun je er wat aan doen?
• Roodvonk
• Syfilis
• Witte verkleuring van het slijmvlies door tongkanker
• Wit beslagen tong door medicijnen
• Witte tong door leefstijlfactoren
• Drugs
• Behandeling om witte tongaanslag te verwijderen
• Middel tegen witte tong
• Probiotica
• Knoflook
• Baking soda
• Oregano-olie
• Preventie

Witte tong door een droge mond

Het speeksel in je mond beschermt het weefsel in de mond tegen beschadiging en infecties. Ook beschermt het je tanden en kiezen tegen gaatjes. Wanneer je last hebt van een droge mond, wordt je mond minder goed schoongehouden en hebben bacteriën vrij spel. waardoor witte aanslag op de tong zich makkelijker kan ontwikkelen.

Een droge mond kan komen doordat je te weinig drinkt, door medicijnen (bijwerking) of door bestraling van het hoofd-halsgebied. probeer meer te drinken. Als dat geen soelaas biedt, is het verstandig om je huisarts te raadplegen.

Overmatig neusslijm

Door overmatig neusslijm als gevolg van een verkoudheid of allergie, kun je last krijgen van een witte tong.

Roken en het drinken van alcohol

Dat roken en alcohol in allerlei lichaamsdelen schade kan veroorzaken, is algemeen bekend. wat veel mensen echter niet weten, is dat ze witte aanslag op je tong kunnen veroorzaken. Dit komt namelijk doordat tabak en alcohol de speekselproductie remmen, wat zorgt voor een droge mond.

Overmatige suikers in voedsel of drank

Een voedingspatroon met veel suikerhoudende voeding en dranken is een walhalla voor bacteriën. De bacteriën in de mond zetten suikers en zetmeel om in zuren. Achtergebleven suikers op je tong zijn ook de perfecte voedingsbodem voor schimmels. Hoe dan ook, juist deze bacteriën en schimmels veroorzaken die witte aanslag op je tong. Te veel suiker kan dus zorgen voor een witte tong.

Wit beslagen tong door stress

Aanhoudende stress en slecht slapen zorgt ervoor dat je afweersysteem niet naar behoren werkt. Hierdoor is de hoeveelheid bacteriën in je mond hoger dan normaal. Ook kan er gemakkelijker een schimmelinfectie ontstaan. Als gevolg kan er een witte laag op de tong verschijnen.

Witte tong door leukoplakie

Aandoening van het mondslijmvlies

Een witte tong kan het gevolg zijn van een aandoening die bekend staat als leukoplakie, een witte aandoening van het mondslijmvlies. Chronische irritatie is de belangrijkste oorzakelijk factor voor het ontstaan van leukoplakie, vooral door tabaksrook. Maar lang niet altijd is er een duidelijk aanwijsbare oorzakelijke factor aanwezig. Leukoplakie kan zich op iedere plaats in de mond manifesteren en soms komt het op meerdere plaatsen tegelijk voor. Het kan gepaard gaan met een schrijnend, branderig gevoel. Slechts zelden ontaard leukoplakie in mondkanker.

Wat te doen?

De oplossing een witte tongaanslag door leukoplakie is het wegnemen van leukoplakie is het elimineren van de vermoedelijke oorzaak: stoppen met roken en het drinken van alcohol, en eventuele tandheelkundige problemen verhelpen.

Harige leukoplakie

Er bestaat nog een speciale vorm van leukoplakie, de zogeheten harige leukoplakie. Hierbij verschijnt een witgrijze aanslag in de mondholte. Dit subtype wordt veroorzaakt door het Epstein-Barr-virus (EBV, een herpesvirus), welke de ziekte van Pfeiffer veroorzaakt (een andere benaming is klierkoorts, vanwege opgezette klieren), en het komt ook vaak voor bij mensen met hiv/aids.

Witte aanslag door candida

Mondschimmel

Last van een witte aanslag op de tong en een vieze smaak? Grote kans dat je getroffen bent door orale candidiasis. Dit duidt op een infectie van het mondslijmvlies door een gist: Candida albicans. Mondschimmel kan witte plekjes in de mond geven. Je ziet dan een wit of witgrijs laagje op de tong of op het verhemelte. Ofschoon mondschimmel vaker bij baby's (in het bijzonder pasgeborenen) en kinderen voorkomt, kunnen ook volwassenen het krijgen, vooral bij een verminderde weerstand. Veel volwassenen dragen deze gist bij zich zonder dat ze daar klachten of last van ondervinden. Candida is namelijk een normale bewoner van de mondholte. Bij volwassenen die spruw krijgen (orale candida-infectie), is meestal het evenwicht verstoord geraakt als gevolg van een verminderde weerstand door bijvoorbeeld:

• afweer-onderdrukkende medicatie;
• chemotherapie;
• hiv;
• aanhoudende stress;
• na een antibioticakuur;
• bij diabetes; en
• tijdens de zwangerschap en de bevalling.

Behandeling van schimmel op de tong

Om een witte door mondschimmel tegen te gaan, kun je schimmeldodende medicijnen voorgeschreven krijgen. De spruw bij een pasgeborene verdwijnt binnen enkele dagen tot weken en komt dan niet meer terug.

Parodontitis

Vergevorderde tandvleesontsteking

Parodontitis is een tandvleesontsteking die verder gaat dan het tandvlees. Als je geen goede mondhygiëne in acht neemt, waaronder flossen, stoken, ragen en tandenpoetsen, kun je cariës en tandvleesontsteking in de hand werken. Zowel cariës als parodontitis worden in de eerste plaats veroorzaakt door tandplak, een kleverige aanslag op tanden en kiezen, welke gevormd wordt door bacteriën. In deze plak worden zuren gevormd. Deze zuren kunnen het glazuur plaatselijk ontkalken. Mensen die last hebben van tandvleesontsteking hebben een veel dikker tongbeslag. Dat komt doordat bacteriën smullen van het bloed uit ontstoken tandvlees. De bacteriën kunnen zich hierdoor sneller vermenigvuldigen.

Wat te doen?

Probeer dus je tandvlees gezond te houden door ten minste twee keer per dag je tanden te poetsen en één keer per dag je tanden te flossen. Daarnaast kun je gebruik maken van een tongschraper of tongreiniger waarmee je tongbeslag weg kan nemen. je tong goed reinigen kan een witte tong voorkomen.

Orale lichen planus

Grijswitte plekken op de tong

Misschien is de meest mysterieuze mogelijke oorzaak van een witte tong orale lichen planus (lichen planus van de mond), waarbij zich kleine grijswitte laesies kunnen ontwikkelen op de tong. Lichen planus van de mond is een niet-besmettelijke auto-immuunziekte.

Behandeling

Het is een buitengewoon hardnekkige aandoening, die maar moeilijk onder controle te krijgen is. De (huis)arts kan geneesmiddelen voorschrijven om deze aandoening onder controle te krijgen. Wat je zelf kunt doen is stoppen met roken en het verminderen van alcoholconsumptie. Deze maatregelen kunnen de lichen planus klachten aanzienlijk verbeteren.

Witte plekken op tong door landkaarttong

Onschuldige tongaandoening

Een landkaarttong, ook wel 'lingua geografica' genoemd, is een onschuldige verandering van het oppervlak van de tong. De oorzaak is onbekend. Kenmerkend is dat het slijmvliesoppervlak van de tong voortdurend van aspect veranderd. Een landkaarttong kun je herkennen aan gladde plekken op de tong die vaak zijn omgeven zijn door wittige zones of lijntjes. In slechts een paar weken kan dit aspect veranderen: de plekken verdwijnen op de ene plek en verschijnen elders op de tong. Een landkaarttong blijft vaak gedurende het hele leven aanwezig, maar er kunnen lange periodes voorkomen van remissie.

Kun je er wat aan doen?

Er zijn geen effectieve behandelmogelijkheden, maar om irritatie te voorkomen kun je irriterende dranken en voeding vermijden. Op sommige websites wordt gewag gemaakt dat een landkaarttong bestreden kan worden met vitamine B, maar dat is niet terug te vinden in de medische literatuur.

Roodvonk

Roodvonk is een kinderziekte met symptomen als koorts, keelpijn en een rode, ruwe huiduitslag. Op de tong verschijnt eerst een witte aanslag, die binnen enkele dagen verdwijnt. Daarna blijft de tong nog even helderrood en gezwollen. Dit wordt ook wel een aardbeien- of frambozentong genoemd.

Syfilis

Syfilis is een seksueel overdraagbare aandoening (soa). Syfilis kan zweren in je mond veroorzaken. Als syfilis niet wordt behandeld, kunnen witte vlekken, syfilitische leukoplakie op je tong, ontstaan.

Witte verkleuring van het slijmvlies door tongkanker

De klachten die mensen met tongkanker kunnen hebben, zijn divers. De meest voorkomende klachten en symptomen van tongkanker zijn een voelbare zwelling, wondje of zweer die niet geneest, pijn aan de tong ter plaatse van het wondje en soms uitstralende pijn naar het oor, de hals of de kaak en een rode of witte verkleuring van het slijmvlies op de tong.

Wit beslagen tong door medicijnen

Een wit beslag op de tong kan mogelijke ontstaan als reactie op bepaalde medicijnen, waaronder bepaalde antibiotica of corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers). Overleg bij deze of andere bijwerkingen met je huisarts. Mogelijk dat andere medicijnen nodig zijn, maar veelal verdwijnt de witte coating op de tong zodra de kuur over is.

Witte tong door leefstijlfactoren

Een witte tong kan worden veroorzaakt door de volgende leefstijlfactoren:

• Uitdroging;
• Slechte mondhygiëne
• Reactie op bepaalde medicijnen, waaronder antibiotica of steroïden;
• Roken;
• Drugs- en alcoholgebruik;
• Gekruid eten, zoals habanero (een zeer hete chilipeper van het geslacht Capsicum) en jalapeño (een middelgrote chilipeper die tot de groep Capsicum annuum behoort).

Drugs

Drugs als methamfetamine (ook bekend als meth, crystal meth, methylamfetamine, N-methylamfetamine, pervetine of desoxyefedrine), heroïne, cocaïne, ecstasy en zelfs cannabis kunnen problemen veroorzaken voor je tanden, tandvlees en tong. Deze drugs kunnen namelijk allemaal een droge mond veroorzaken, waardoor je minder speeksel maakt. Je hebt speeksel nodig om je tanden en tong schoon te maken. Veel mensen die drugs gebruiken roken ook. Dit kan de effecten van drugsgebruik op je mond verergeren.

Behandeling om witte tongaanslag te verwijderen

Er zijn verschillende manieren om een witte tongaanslag te verwijderen.

Middel tegen witte tong

De Orabrush tongreiniger verwijdert tongaanslag, is effectief tegen een slechte adem en een vieze smaak en is het best te gebruiken met Xdent Tonggel. Borstel vier keer over je tong, kantel het schrapertje en verwijder de bacteriën.

Probiotica

Een onbalans in de gezonde en de ongezonde darmbacteriën kan leiden tot een schimmelinfectie en een witte tonglaag. Het nemen van probiotische supplementen en het eten van probiotische voedingsmiddelen ondersteunt de darmflora. Probiotica kunnen helpen de mondflora in balans te houden doordat ze een gunstige invloed hebben op de speekselproductie en het gevoel van een droge mond. Sommige probiotica die waterstofperoxide of fungicide stoffen produceren, remmen de groei van schimmels.

Knoflook

Knoflook helpt bij een witte tong vanwege de antibacteriële werking. Tevens heeft knoflook antischimmeleigenschappen en dat maakt het een effectieve natuurlijke behandeling voor een witte tong. Onderzoek toont aan dat allicine, een van de actieve bestanddelen in knoflook, antischimmel effecten vertoont en net zo effectief kan zijn als fluconazol, een medicijn dat wordt gebruikt voor de behandeling van schimmelinfecties, inclusief schimmelinfecties in de mond.¹ Om een witte tong te behandelen, neem je een teentje rauwe knoflook per dag of gebruik een organisch knoflooksupplement.

Baking soda

Baking soda of zuiveringszout is een veelzijdig middel. Een van de vele toepassingen van baking soda is het vermogen om de tong te exfoliëren, alle resten die witte tong veroorzaken te verwijderen en goede pH-waarden in de mond te handhaven door zuren te neutraliseren. Onderzoek toont tevens aan dat bicarbonaat, of natriumbicarbonaat, een substantiële remmende werking heeft tegen Streptococcus mutans in speeksel en plaque. Meng een theelepel baking soda met citroensap tot er een pasta ontstaat. Voeg vervolgens het mengsel toe aan je tandenborstel en poets je tong en mond.

Oregano-olie

Oregano-olie heeft antivirale, antibacteriële, schimmelwerende, antiparasitaire, antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen. Het dient als een natuurlijk antibioticum. Het is ook een probaat middel tegen een schimmelinfectie in de mond.

Preventie

Het is niet altijd mogelijk om een witte tong te voorkomen, maar er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om de kans op het krijgen van deze aandoening te verminderen. Goede mondhygiëne is het speerpunt. Deze bestaat uit:

• Poets je tanden met een borstel met zachte haren;
• Gebruik fluoride tandpasta;
• Poets je tanden twee keer per dag
• Gebruik dagelijks een fluoride mondwater;
• Flos minstens één keer per dag.

Hier zijn een paar andere tips om een witte tong te voorkomen:

• Ga ieder half jaar voor controle en gebitsreiniging naar de tandarts;
• Eet niet te vaak suiker en drink niet te vaak suikerhoudende of zure drankjes;
• Probeer het aantal eetmomenten op een dag zoveel mogelijk te beperken tot maximaal 7;
• Vermijd tabaksproducten en wees matig met alcohol;
• Eet een gevarieerd dieet dat veel vers fruit en groenten bevat.

Noot:

1. Khodavandi A, Alizadeh F, Harmal NS, Sidik SM, Othman F, Sekawi Z, Chong PP. Expression analysis of SIR2 and SAPs1-4 gene expression in Candida albicans treated with allicin compared to fluconazole. Trop Biomed. 2011 Dec;28(3):589-98.

Lees verder

• Witte aanslag op de tong: oorzaken en symptomen witte tong
• Kloofjestong: symptomen kloofjes in tong of groeven in tong
• Pijn aan de tong: oorzaken en symptomen van pijnlijke tong
• Gele, rode, zwarte en witte tong: oorzaken en symptomen
• Tongontsteking: symptomen, oorzaak en behandeling glossitis