Studie: Oogdruppels met lanosterol bij oogziekte cataract
Cataract (staar) is goed voor meer dan de helft van alle gevallen van blindheid wereldwijd. Ruim negentig procent van de cataractpatiënten leeft in ontwikkelingslanden. Bij cataract is de lens van het oog troebel. Indien de oogaandoening geen behandeling krijgt, leidt dit bij de patiënt tot blindheid. Een studie uit 2015 toont aan dat cataract in het oog krimpt bij honden. Dit is een belangrijke stap om cataract te overwinnen op een niet-invasieve manier. De studie is uitgevoerd door een onderzoeksteam van de Universiteit van Californië in San Diego, onder leiding van professor Kang Zhang.
Oorzaak aangeboren cataract
De overgrote meerderheid van cataract is leeftijdsgebonden (
leeftijdsgebonden cataract). Niettemin zijn er patiënten die de aandoening als gevolg van een verwonding of een genetisch defect ontwikkelen. Onderzoekers richtten zich op de oorzaak van deze vorm van cataract. Het onderzoeksteam bestudeerde twee families waarvan de kinderen werden geboren met cataract (bekend als congenitale cataract) maar waarvan de ouders nooit cataract hadden. De onderzoekers ontdekten dat deze broers en zussen een genmutatie hadden die de productie van lanosterol afremde. De kinderen produceerden dit molecuul met andere woorden niet en kregen cataract. De ouders produceerden wel lanosterol en hadden geen cataract. Door de genmutatie zijn de eiwitten ontregeld, klonteren ze samen en vormen ze vervolgens cataract. Lanosterol, een verbinding verwant aan
cholesterol, is toevallig het hoofdbestanddeel van Nivea-crème.
Resultaten studie: Lanosterol
Zhang en zijn onderzoeksteam zijn met deze resultaten aan de slag gegaan. Ze hebben oogdruppels ontwikkeld die lanosterol bevatten. Dit hebben ze getest via drie verschillende onderzoeken. Eerst hebben ze de
oogdruppels getest op menselijke lenscellen. Vervolgens isoleerden de onderzoekers lenzen van konijnen die cataract hadden en plaatsten ze deze voor zes dagen in een lanosterol-oplossing. Daarna werd het effect van de oogdruppels getest op
honden met cataract. Zij kregen tweemaal per dag gedurende zes weken oogdruppels in het oog toegediend. Uit de resultaten van deze drie onderzoeken bleek dat de cataract overal duidelijk minder erg was en dat de lens eveneens veel meer helder was.
Oogdruppels versus operatie
Anno juni 2020 behandelt een oogarts cataract via een
chirurgische ingreep. Hoewel de ingreep veilig, snel en eenvoudig is, leidt dit tot hoge ziektekosten. Dit is voor ontwikkelingslanden vaak een probleem. Hier woont ruim negentig procent van de cataractpatiënten. De gezondheidszorg en faciliteiten zijn in deze gebieden slecht of afwezig. Bovendien missen zij speciaal opgeleide chirurgen en is de operatie voor vele patiënten te duur, wat resulteert in veel onnodige blindheid. De behandeling van cataract met een
geneesmiddel maakt de gezondheidszorg bijgevolg toegankelijker, goedkoper en ook minder
pijnlijk voor de patiënt. In 2015 zijn speciale oogdruppels ontwikkeld die cataract zouden kunnen verbeteren. Kanttekening is wel dat deze anno juni 2020 nog niet getest zijn op mensen. De cataractoogdruppels zijn vermoedelijk echter niet in staat om een operatie geheel te vervangen. De patiënt krijgt met de oogdruppels namelijk wel een heldere lens, maar mogelijk is het zicht nog steeds troebel. Dit in tegenstelling met een
cataractoperatie waarbij de ogen van de patiënt weer twintig jaar oud worden. Dit vereist nog verder onderzoek. Daarnaast is er nog veel onwetendheid over de precieze werking van Lanosterol in oogdruppels. Bovendien zijn er verschillende soorten cataract en is het niet geweten hoe Lanosterol hiermee omgaat. Tot slot is het niet geweten hoe het de patiënt vergaat na het stoppen van de Lanosterol-behandeling.
Behandeling: Verder onderzoek vereist
De studie, die gepubliceerd is in Nature, duurde slechts een paar maanden. Verder onderzoek moet uitwijzen of dit geneesmiddel in combinatie met andere geneesmiddelen te gebruiken valt. Dit levert misschien een nog betere behandeling op. Daarnaast is een klinische studie vereist zodat de oogdruppels te testen zijn op mensen. De oogdruppels spelen wellicht een belangrijke rol bij de preventie van cataract bij patiënten die symptomen in een eerste stadium vertonen. Doel is om een goedkoop, effectief geneesmiddel te ontwikkelen dat op grote schaal te gebruiken valt op plaatsen waar weinig productiemiddelen zijn. Chirurgische ingrepen zijn niet opgewassen tegen de groeiende behoefte van de vergrijzende bevolking. Om die reden is het goed dat de oogdruppelonderzoeken plaatsvinden. Daarnaast is er al een achterstand in veel ontwikkelingslanden waar klinieken niet kunnen omgaan met de vraag naar operaties. Als gevolg daarvan worden veel mensen onnodig blind.
Lees verder