Maagkrampen: symptomen en oorzaken van krampen in de maag

Maagkrampen: symptomen en oorzaken van krampen in de maag De term 'maagkrampen' is niet-specifiek en wordt vaak gebruikt om te verwijzen naar een aantal verschillende symptomen of gewaarwordingen die mensen hebben in de maagstreek. Mensen gebruiken vaak de term 'buikpijn' of 'buikkrampen' om te verwijzen naar pijn dat wordt waargenomen in de buikstreek. Als zodanig zijn er veel mogelijke oorzaken. Organen in de buikholte kunnen deze pijn veroorzaken. Soms kan pijn worden gevoeld in de buik, ook al wordt deze veroorzaakt door organen die zich buiten de buikholte bevinden, zoals het onderste deel van de longen, de nieren, de baarmoeder of eierstokken. Maagkrampen kunnen worden veroorzaakt door zwangerschap, stress, maagzweer en veel andere mogelijke oorzaken. De maagkrampen kunnen zich soms aandienen in hevige aanvallen. Bijkomende symptomen zijn maagpijn, misselijkheid, diarree, duizeligheid, etc. Er zijn meerdere manieren om maagkrampen te verhelpen. Het oplossen van maagkrampen kan met zelfzorgmaatregelen, kruiden of medische behandeling.

Wat zijn maagkrampen?

Lisa, een 34-jarige freelance designer, zat op een maandagmiddag midden in een belangrijke Zoom-vergadering toen het gebeurde: een scherpe steek in haar maag. Het voelde alsof iemand een knoop in haar darmen had gelegd. Ze probeerde professioneel te blijven, maar de pijn trok haar volledig uit focus. "Ik had net een tweede kop koffie op en een snelle, pittige lunch weggewerkt," vertelde ze later aan een vriendin. "Waarschijnlijk niet de beste combinatie." Ze moest de call vroegtijdig verlaten en kroop met een kop kamillethee en een warme kruik op de bank. "Ik had meteen door dat ik mijn lichaam te veel gepusht had," zegt ze nu, wijzer geworden. "Een beetje rust en wat zachter voedsel hadden die krampen waarschijnlijk kunnen voorkomen."

De pijn van maagkrampen kan uitstralen / Bron: InesBazdar/Shutterstock.comDe pijn van maagkrampen kan uitstralen / Bron: InesBazdar/Shutterstock.com

Definitie

Maagkramp is een niet-specifieke term waar vaak een scherpe, krampende pijn in de maagstreek, in de regio net boven de navel, mee wordt bedoeld. Doordat de maag zich sterk samentrekt en later weer ontspant (spasme), ontstaan er maagkrampen. De maagwand bestaat uit spierweefsel en bij bepaalde prikkels kan deze plotseling ineenkrimpen en pijnsteken veroorzaken. Klachten als misselijkheid, zuurbranden, een opgeblazen gevoel, opboeren en verlies van eetlust kunnen daarbij ook optreden. Ook kun je soms een uitstralende pijn achter het borstbeen voelen. Maagkrampen zijn meestal tijdelijk van aard.

Mogelijke oorzaken

Veelvoorkomende oorzaken van maagkrampen zijn te veel of verkeerd eten, spanning en nervositeit, overmatig alcoholgebruik, het gebruik van sommige geneesmiddelen of kruidensupplementen, en bepaalde voedingsmiddelen, zoals koffie en sterk gekruide spijzen. Er kan soms ook sprake zijn van een onderliggende aandoening. Je huisarts kan een diagnose stellen en een behandelplan opstellen.

Symptomen van maagkrampen

Verschijnselen

Maagkrampen duit op een krampachtige pijn of pijnscheuten die voelbaar is rond de maag. Symptomen van maagkrampen kunnen bestaan uit:
  • pijnscheuten rond de maagstreek
  • de krampen houden enkele seconden tot enkele minuten aan
  • in elkaar krimpen van de pijn
  • de pijn kan uitstralen (bijvoorbeeld pijn achter het borstbeen)
  • boeren of oprispingen
  • een gevoel dat voedsel blijft hangen
  • een overvol gevoel
  • een opgeblazen gevoel
  • een verminderde eetlust
  • misselijkheid
  • zuurbanden

Gewichtsverlies of afvallen?

Gewoon afvallen, zonder iets te doen? Iedereen die ooit met diëten heeft geworsteld, kan er alleen maar van dromen. Maar wees voorzichtig: deze droom kan snel in een nachtmerrie veranderen: onbedoeld gewichtsverlies kan duiden op een onderliggende aandoening, alhoewel er bij één op vier geen verklaring wordt gevonden. Met onbedoeld gewichtsverlies wordt een vermindering van ten minste 5 à 10% van het lichaamsgewicht in minder dan 6 maanden tijd bedoeld. Vaak zijn gastro-intestinale aandoeningen triggers en het is essentieel om uit te zoeken wat er aan de hand is. Als je in zes maanden tijd ten minste 5 à 10 procent van je gewicht verliest zonder je eet- en leefgewoonten te veranderen, moet je zeker contact opnemen met je huisarts of een gastro-enteroloog.

Epidemiologie van krampen in de maag

Maagkrampen, het pijnlijke samentrekken van de maagspieren, komen wereldwijd voor in diverse vormen en intensiteit. Hoewel ze in de meeste gevallen onschuldig zijn, kunnen ze wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen zoals gastritis, spijsverteringsstoornissen of stressgerelateerde aandoeningen. In dit overzicht nemen we een uitgebreide blik op de epidemiologie van maagkrampen, inclusief variaties naar leeftijd, geslacht, klimaat, genetische aanleg en geografische verschillen tussen Nederland, België en wereldwijd.

Meer vrouwen dan mannen hebben last van maagkrampen / Bron: Clker Free Vector Images, PixabayMeer vrouwen dan mannen hebben last van maagkrampen / Bron: Clker Free Vector Images, Pixabay
Leeftijd en geslacht: wie krijgt het en waarom?
Maagkrampen komen vaker voor bij volwassenen dan bij kinderen, ofschoon ook jongeren soms last hebben van spijsverteringsklachten. Naar schatting heeft 15-20% van de volwassenen wereldwijd regelmatig last van maagkrampen, waarbij dit aandeel hoger ligt voor vrouwen (20%) dan mannen (15%) (bron: WHO). In Nederland komt maagkramp vaker voor bij vrouwen (21%) dan mannen (16%) (bron: CBS), met een piek in klachten bij vrouwen tussen 25 en 45 jaar. Dit verschil wordt vaak verklaard door hormonale schommelingen, zoals menstruatie en zwangerschap, die de darmen en maag gevoeliger maken.

Bij kinderen komen maagkrampen minder frequent voor. Geschat wordt dat 5-10% van de kinderen in Nederland en België maaggerelateerde klachten ervaart, wat vaak gekoppeld is aan voeding, schoolstress of angst. Voor jongeren in de leeftijdsgroep van 12-18 jaar zijn maagklachten iets frequenter, vooral bij meisjes. In Nederland wordt bij kinderen vaker gekeken naar psycho-sociale factoren als mogelijke oorzaak, vooral bij krampen zonder duidelijke fysieke oorzaak.

Klimaat en seizoensinvloeden
Klimaat kan een aanzienlijke invloed hebben op het voorkomen en de ernst van maagkrampen. Warme klimaten, zoals die in de Nederlandse Caribische gebiedsdelen (Bonaire, Sint Eustatius en Saba), kennen een verhoogd risico op maagklachten door de combinatie van hitte en luchtvochtigheid. In deze regio’s kunnen voedselbederf en uitdroging bijdragen aan spijsverteringsproblemen. Er is aangetoond dat maagkrampen in tropische klimaten tot wel 30% hoger kunnen voorkomen dan in gematigde klimaten, vooral tijdens perioden van extreme warmte (bron: PAHO).

In Nederland en België, waar een gematigd zeeklimaat heerst, piekt het aantal maagklachten vaak in de herfst en wintermaanden. De toename van stress door werk en school, seizoensgebonden virusinfecties zoals griep en de veranderingen in eetpatronen – meer zwaar en vettig voedsel – spelen hierbij een rol. In de winter ervaren naar schatting 20-25% van de volwassenen tijdelijk verhoogde maagklachten, terwijl dit in de zomermaanden daalt naar 15-18% (bron: LUMC).

Geografische verschillen: Nederland, overzeese gebiedsdelen, België en wereldwijd
  • Nederland: In Nederland meldt 18% van de volwassenen jaarlijks maagkrampen of maagpijn, met een lichte toename onder vrouwen en ouderen. Deze klachten zijn vaak het gevolg van stress, slechte eetgewoonten en een zittende levensstijl. Vergeleken met omliggende landen hebben Nederlanders relatief minder last van maagslijmvliesontstekingen en maagzweren, mogelijk door preventieve zorg en een uitgebalanceerd dieet met vezels.
  • Nederlandse overzeese gebiedsdelen: In de Caribische delen van Nederland, zoals Bonaire, zijn maagkrampen een veelvoorkomende klacht. De gemiddelde prevalentie ligt daar rond 22-25%, vaak gekoppeld aan klimatologische factoren en hogere consumptie van vet- en koolhydraatrijk voedsel (bron: PAHO). Daarnaast speelt de toegang tot gezondheidszorg een rol; maagproblemen worden soms laat behandeld.
  • België: In België wordt een vergelijkbare prevalentie gezien als in Nederland, hoewel maagklachten daar iets vaker voorkomen door dieetgewoonten, zoals de consumptie van frieten, vlees en zuivelproducten. Naar schatting heeft 19-21% van de Belgische volwassenen jaarlijks last van maagkrampen. In Vlaanderen is er relatief meer bewustzijn over voeding, terwijl in Wallonië vaker maagklachten voorkomen die aan een vet- en suikerrijk dieet worden gelinkt.
  • Wereldwijd: Wereldwijd loopt de prevalentie sterk uiteen. In Noord-Amerika heeft ongeveer 25% van de volwassenen jaarlijks last van maagklachten, met een hogere incidentie in stedelijke gebieden. In Zuidoost-Azië en Afrika zijn maagkrampen deels gerelateerd aan voedselveiligheid; in deze regio’s kan tot 30-35% van de bevolking jaarlijks spijsverteringsklachten melden. Klimaat, voeding, en infectieuze oorzaken, zoals parasitaire infecties, spelen hierbij een rol.

Genetische factoren: speelt aanleg een rol?
Genetische aanleg kan een rol spelen in de gevoeligheid voor maagkrampen, vooral bij mensen met een familiegeschiedenis van spijsverteringsstoornissen zoals prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of gastritis. Uit studies blijkt dat ongeveer 30% van de mensen met PDS een familielid heeft met dezelfde aandoening, wat de invloed van genetische factoren onderstreept (bron: WHO). Specifieke genen die de werking van het spijsverteringsstelsel beïnvloeden, zoals genen gerelateerd aan serotonine, blijken hierbij een rol te spelen. Serotonine beïnvloedt de darmbewegingen en kan bij mensen met erfelijke aanleg overgevoelig zijn voor prikkels, wat leidt tot maag- en darmkrampen.

Andere risicofactoren
Verschillende andere factoren dragen bij aan het risico op maagkrampen:

Overmatig alcoholgebruik als oorzaak van maagkrampen / Bron: Istock.com/Csaba DeliOvermatig alcoholgebruik als oorzaak van maagkrampen / Bron: Istock.com/Csaba Deli
  • Stress en levensstijl: Mensen met hoge stressniveaus hebben vaker last van maagklachten. Het CBS rapporteert dat 1 op de 5 Nederlanders dagelijks stress ervaart, wat invloed heeft op de maag door verhoogde productie van maagzuur en overmatige spierspanning in het maaggebied.
  • Voedingsgewoonten: Vetten, alcohol, en cafeïne zijn bekende triggers voor maagkrampen. 70% van de volwassenen in Nederland consumeert regelmatig koffie, en meer dan 80% drinkt alcohol (bron: Trimbos). Ook dieetpatronen met weinig vezels en veel vet verhogen het risico op maagkrampen aanzienlijk.
  • Hormonale invloeden bij vrouwen: Vrouwen ervaren vaker maagkrampen door hormonale schommelingen tijdens de menstruatiecyclus. Bijna 50% van de vrouwen rapporteert meer maagklachten tijdens hun menstruatie, met een verhoogd risico op krampen rond de ovulatie en menstruatieperiode (bron: Gezondheidsinstituut Vlaanderen). Deze hormonale invloed kan maagkrampen versterken of uitlokken.
  • Medicatie en bijwerkingen: Maagkrampen zijn een bekende bijwerking van sommige medicijnen, zoals NSAID’s, die het maagslijmvlies kunnen irriteren. In Nederland gebruikt ongeveer 25% van de volwassenen regelmatig pijnstillers, waarvan een deel last heeft van maagklachten als bijwerking.

Pathofysiologie en ontstaansmechanisme

Achter maagkrampen schuilt een complexe wereld van processen en interacties. Het verhaal van maagkrampen begint diep in ons spijsverteringsstelsel, waar spieren, zenuwen, en chemicaliën samenwerken – of juist uit balans raken. Hier duiken we in de fascinerende pathofysiologie van maagkrampen en ontdekken we wat er gebeurt als je buik je een noodsignaal geeft.

Waar ligt de maag? / Bron: Nerthuz/Shutterstock.comWaar ligt de maag? / Bron: Nerthuz/Shutterstock.com
De anatomie van de maag: een meesterwerk van beweging
De maag is een krachtig orgaan, ontworpen om voedsel te ontvangen, af te breken en door te geven aan de dunne darm. Het proces begint met gecoördineerde spiercontracties, ook wel peristaltiek genoemd. Deze golvende bewegingen mengen voedsel met maagzuur en enzymen, wat essentieel is voor de vertering. De maagwand zelf bestaat uit meerdere lagen, waaronder een dikke spierlaag en een beschermend slijmvlies dat de maag beschermt tegen het bijtende maagzuur.

Bij maagkrampen raken deze fijne processen verstoord. Overmatige of ongecoördineerde spiercontracties kunnen leiden tot pijnlijke spasmen. Het slijmvlies kan ook geïrriteerd raken, wat de gevoeligheid van de zenuwen in de maagwand verhoogt en het ongemak verergert.

De rol van zenuwen: een overactief alarmsysteem
In de maag werkt een netwerk van zenuwen, ook wel het enterische zenuwstelsel genoemd, als een soort 'tweede brein'. Dit zenuwstelsel reguleert de spiersamentrekkingen en reageert op signalen zoals stress, voeding, en ontstekingen. Bij maagkrampen kan dit systeem overactief worden.

  • Stress en emotie: De verbinding tussen je hersenen en darmen – de hersen-darm-as – speelt een grote rol. Stress en angst kunnen de zenuwen in je maag overgevoelig maken, wat leidt tot krampen.
  • Viscerale hypergevoeligheid: Bij sommige mensen reageren de zenuwen in de maagwand veel sterker op normale prikkels, zoals een volle maag of maagzuur, wat resulteert in pijnlijke samentrekkingen.

Spiercontracties: het ritme raakt uit balans
De spieren in de maag werken normaal gesproken in een soepel, gecoördineerd ritme. Maar bij maagkrampen wordt dit ritme verstoord. Dit kan door verschillende oorzaken:

  • Functionele dyspepsie: Hier is sprake van ongecoördineerde of te krachtige samentrekkingen van de maagspieren zonder een duidelijke oorzaak.
  • Maagobstructie: Een verstopping of vernauwing kan ervoor zorgen dat de maag harder werkt om voedsel door te duwen, wat pijnlijke krampen veroorzaakt.
  • Gasophoping: Overtollig gas door slecht verteerd voedsel of lucht inslikken kan de maagwand uitrekken en spasmen opwekken.

Chemische triggers: een delicate balans verstoord
Chemische stoffen zoals maagzuur, enzymen en hormonen spelen een sleutelrol in de maagfunctie. Wanneer deze balans verstoord raakt, kunnen maagkrampen ontstaan:

  • Overproductie van maagzuur: Bij aandoeningen zoals refluxziekte (GERD) kan overtollig maagzuur het slijmvlies irriteren, wat pijn en krampen veroorzaakt.
  • Hormonale schommelingen: Hormonen zoals gastrine, die de maagzuurproductie reguleren, kunnen bij overproductie bijdragen aan irritatie en krampen.
  • Medicijnen: Bepaalde medicijnen, zoals NSAID’s, kunnen het beschermende slijmvlies van de maag aantasten, wat leidt tot verhoogde gevoeligheid en krampen.

Ontstekingen en infecties: boosdoeners op microscopisch niveau
Ontstekingen in de maagwand, zoals bij gastritis, kunnen maagkrampen veroorzaken door zwelling, irritatie en verhoogde activiteit van ontstekingsstoffen.

  • Helicobacter pylori-infectie: Deze veelvoorkomende bacterie irriteert het slijmvlies en kan maagzweren veroorzaken, wat gepaard gaat met krampen.
  • Viraal of bacterieel: Een acute infectie, zoals een buikgriep, veroorzaakt vaak plotselinge krampen doordat de maag reageert op de infectie.

Spijsverteringsproblemen en voedselgerelateerde oorzaken
Wat je eet en hoe je lichaam reageert, speelt een grote rol bij maagkrampen:

  • Voedselintoleranties: Onvermogen om bepaalde voedingsstoffen zoals lactose of gluten te verteren, kan de maagwand irriteren en krampen veroorzaken.
  • Overeten of vet voedsel: Dit vertraagt de maaglediging, waardoor de maagspieren harder moeten werken, wat krampen kan uitlokken.
  • Bacteriële overgroei: Een onevenwicht in de darmflora kan gas en druk in de maag veroorzaken, wat leidt tot pijnlijke krampen.

Zeldzamere oorzaken: de minder bekende triggers
In sommige gevallen hebben maagkrampen een zeldzamere oorzaak:

  • Ischemische gastritis: Verminderde bloedtoevoer naar de maagwand kan pijn en krampen veroorzaken.
  • Auto-immuunziekten: Aandoeningen zoals coeliakie of lupus kunnen maagkrampen veroorzaken door ontsteking en immuunreacties.
  • Maagtumoren: Hoewel zeldzaam, kunnen tumoren in de maagwand irritatie en krampen veroorzaken.

Oorzaken van maagkrampen

Maagkrampen zijn contracties van de buikspieren, maag of darmen. In de meeste gevallen zijn maagkrampen zelf onschadelijk, maar ze kunnen een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Er zijn veel mogelijke oorzaken van maagkrampen, van relatief onschuldig tot meer ernstig.

Maagkrampen door uitdroging

Het verliezen van elektrolyten door uitdroging veroorzaakt door zweten, braken en diarree kan resulteren in spierspasmen door je hele lichaam, inclusief de maag. Dit gebeurt omdat spieren elektrolyten zoals calcium, kalium en magnesium nodig hebben om goed te functioneren. Ze helpen de hoeveelheid water in het lichaam en de overdracht van zenuw- en spierimpulsen te reguleren. Wanneer ze deze elektrolyten niet hebben, kunnen je spieren abnormaal gaan werken en vastlopen. Andere symptomen van uitdroging zijn onder meer:

Maagkrampen en zuurbranden tijdens de zwangerschap / Bron: Zerocool, PixabayMaagkrampen en zuurbranden tijdens de zwangerschap / Bron: Zerocool, Pixabay

Zwangerschap

Tijdens de zwangerschap kan een vrouw last krijgen van maagkrampen. Meestal zijn maagkrampen tijdens de zwangerschap onschadelijk, maar het is verstandig je huisarts te raadplegen als je pijn hebt of constante of terugkerende krampen in de maag.

Gasvorming
Gasvorming is een veel voorkomende klacht tijdens de zwangerschap. Dit komt omdat het progesteron dat je lichaam produceert om de zwangerschap te ondersteunen, ook je spieren ontspant, inclusief de spieren van de darm. Dat vertraagt ​​je spijsvertering en zorgt ervoor dat het gas zich kan opbouwen. Andere symptomen zijn onder meer:
  • opgeblazen gevoel
  • scherpe maagpijn
  • een gevoel van volheid
  • winden laten
  • oprispingen

Braxton-Hicks contracties
Braxton-Hicks contracties, ook wel Braxton-Hicksweeën, oefenweeën of harde buiken genoemd, komen vaak voor in het laatste trimester van de zwangerschap. Het staat bekend als een 'harde buik'. Het gaat hierbij om een spiersamentrekking van de baarmoeder tijdens de zwangerschap. Deze contracties zijn over het algemeen niet pijnlijk, maar kunnen wel ongemakkelijk aanvoelen. Het voelt alsof je buik en onderbuik zich verharden, vandaar ook wel de term 'harde buiken'.

Bewegen van de baby
Wanneer je baby trapt of kantelt, kan je een kramp in je maag voelen, vooral tijdens het tweede trimester. Op dat moment is je baby waarschijnlijk nog niet groot genoeg om een flinke schop te voelen, dus een beweging van je ongeboren baby voelt dan meer als een spasme of kramp.

Spieren rekken zich uit
Je maagspieren rekken zich uit tijdens de zwangerschap om de baby meer ruimte te geven. Wanneer spieren uitrekken, Spieruitrekking kan leiden tot een doffe pijn (ligamentpijn), maar wordt beschouwd als een normaal onderdeel van de zwangerschap.

Maagkrampen door angst / Bron: Istock.com/bahadosMaagkrampen door angst / Bron: Istock.com/bahados

Angst en stress

Aanhoudende stress en spanning kunnen maagkramp veroorzaken. Hoe je je mentaal voelt heeft een grote impact op de darmgezondheid. Je darm heeft eigenlijk een eigen zenuwstelsel dat de spijsvertering reguleert. Het wordt het enterisch zenuwstelsel genoemd en het behoort tot het autonome zenuwstelsel. Het is nauw verbonden met je centrale zenuwstelsel en soms met je gemoedstoestand. De twee systemen communiceren via de nervus vagus, die begint aan de basis van de hersenen en naar de buik loopt. Wanneer je angstig of gespannen bent, zendt je brein berichten die de nervus vagus interpreteert als gevaar. Je lichaam leidt dan de bloedstroom af van je spijsverteringskanaal, zodat het de stroom naar je hersenen en ledematen kan vergroten (voor het geval je moet vluchten voor een roofdier of een ander gevaar, de bekende vecht-of-vluchtreactie). Dit vertraagt ​​de spijsvertering en kan krampen, diarree en andere onaangename symptomen veroorzaken.

Gasvorming

Een opeenhoping van gas in de maag (en darmen) kan ervoor zorgen dat je darmspieren zich samentrekken waarmee het probeert het gas te laten ontsnappen. Als je last van gasvorming hebt, heb je misschien ook:
  • opgezwollen maag of opgeblazen gevoel;
  • scherpe maagpijn;
  • een gevoel van volheid;
  • een drang om windjes te laten of te boeren.

Voedselvergiftiging

Voedselvergiftiging is een plotseling optredende ziekte die vaak wordt veroorzaakt door het nuttigen van voedsel of drank, dat besmet is met ziekteverwekkende micro-organismen (zoals bacteriën of schimmels) of besmet is met een giftige stof, welke vaak worden geproduceerd door bacteriën of schimmels of door een chemische stof. Een voedselvergiftiging gaat vaak gepaard met symptomen als misselijkheid, braken, buikpijn of maagkrampen, plotselinge diarree of koorts. Meestal blijven de klachten beperkt tot het spijsverteringskanaal. Volgens schattingen lopen jaarlijks tot 10% van de Nederlanders een (milde) voedselvergiftiging op tijdens een barbecue. Dit komt doordat veel Nederlanders niet kiezen voor het veiliger voorgegaard vlees en slecht letten op de hygiëne.

Brandend maagzuur door koffie / Bron: Istock.com/PuwanaiSomwanBrandend maagzuur door koffie / Bron: Istock.com/PuwanaiSomwan

Brandend maagzuur

Brandend maagzuur, zuurbranden of 'reflux' is een maag-darmziekte, waarbij de zure maaginhoud terugvloeit in de slokdarm. Het veroorzaakt klachten als oprispingen, krampen, een vol gevoel na de maaltijd en een brandend gevoel achter het borstbeen. Brandend maagzuur kan door allerlei factoren uitgelokt worden, onder meer lichamelijke oorzaken zoals het niet goed functioneren van de sluitspier tussen de slokdarm en de maag. Maar ook het eten van bepaald voedsel, zoals gefrituurd of vet eten of zeer kruidige spijzen kan zuurbranden veroorzaken, evenals het drinken van prikkelende stoffen, zoals koolzuurhoudende frisdranken en energiedranken, alcohol of koffie.

Maagkrampen door overmatig eten

Door te veel eten kun je ook last krijgen van maagkrampen. Spijsverteringsklachten als gevolg van overlading van de maag door te snel, te veel, te vet of te kruidig te eten, wordt ook wel 'indigestie' genoemd. Rustiger eten, goed kauwen en stoppen met eten wanneer je lichaam aangeeft dat je vol zit, zijn belangrijk om indigestie te voorkomen. Zorg er ook voor dat je niet te vettig of te kruidig eet.

Maagkrampen door medicatie / Bron: Stevepb, PixabayMaagkrampen door medicatie / Bron: Stevepb, Pixabay

Medicatie

Bepaalde medicijnen kunnen maagkrampen veroorzaken. Alle geneesmiddelen hebben een bijsluiter. In de Geneesmiddelenwet staat heel precies welke informatie de bijsluiter moet bevatten. Naast de naam van de werkzame stof en de hoeveelheid werkzame stof, vind je ook informatie over het effect, contra-indicaties, interacties, bijwerkingen en vervaldatum. Op de verpakking van een geneesmiddel wordt aangegeven wanneer het werd geproduceerd en tot hoelang het houdbaar is. De lijst met bijwerkingen is meestal angstaanjagend lang. Dit komt omdat wetgevers farmaceutische bedrijven verplichten om ook bijwerkingen op te sommen die niet vaak voorkomen. Mocht je last krijgen van maagkrampen als gevolg van medicijnen die je inneemt, dan is het raadzaam om je huisarts of apotheker daarvan op de hoogte te brengen. Stop nooit met een medicijn zonder te overleggen met de arts die het medicijn heeft voorgeschreven.

Maagkrampen door kruidensupplementen

Kruidensupplementen zijn tegenwoordig razend populair. Van gemberthee tot kurkuma-capsules, kruiden worden aangeprezen als de natuurlijke oplossing voor allerlei kwaaltjes. En vaak werken ze ook – maar de natuur kan ook een beetje eigenwijs zijn. Sommige kruidensupplementen hebben namelijk bijwerkingen waar je liever niet mee te maken krijgt, zoals vervelende maagkrampen. Je denkt dat je jezelf iets goeds gunt, maar eindigt met een knoop in je maag. Laten we eens kijken naar een aantal veelgebruikte kruiden die bij onjuist of overmatig gebruik een boosdoener kunnen zijn voor je buik.

Kurkuma / Bron: Simon A. Eugster, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Kurkuma / Bron: Simon A. Eugster, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Kurkuma
Kurkuma staat bekend om zijn ontstekingsremmende en antioxidante eigenschappen. Veel mensen nemen kurkuma-supplementen om gewrichtspijn te verminderen of de spijsvertering te verbeteren. Edoch, hoewel kurkuma in de juiste dosering heilzaam kan zijn, kan een te hoge dosis juist problemen veroorzaken. Kurkuma stimuleert de galproductie, wat bij sommige mensen leidt tot maagkrampen en een opgeblazen gevoel.

  • Carla besluit om kurkuma-capsules te nemen voor haar stijve gewrichten. Ze leest op internet dat een hoge dosis extra effectief is, dus verdubbelt ze de aanbevolen hoeveelheid. Na een paar dagen merkt ze dat haar maag vaak opspeelt na het ontbijt. Het voelt alsof haar buik in protest gaat met scherpe steken en een vol gevoel. Na wat onderzoek ontdekt ze dat kurkuma de oorzaak kan zijn van haar krampen. Ze verlaagt de dosering, en haar maag komt langzaam tot rust.

Gember
Gember is een ware superheld onder de kruiden. Het staat bekend om zijn kalmerende effect op de maag en wordt vaak ingezet tegen misselijkheid en maagklachten. Te veel van het goede is echter ook mogelijk. Gember stimuleert de productie van maagsappen, wat in kleine hoeveelheden kan helpen, maar in grotere hoeveelheden juist voor irritatie van het maagslijmvlies kan zorgen. Dit kan scherpe maagkrampen en een branderig gevoel tot gevolg hebben.

  • Mark zweert bij gemberthee. Hij drinkt het dagelijks en voegt ook nog gemberpoeder toe aan zijn maaltijden. Op een gegeven moment merkt hij dat hij maagkrampen krijgt die hem uit zijn slaap houden. Het voelt alsof er een vuur in zijn maag brandt. Hij leest dat een overdosis gember dit soort klachten kan veroorzaken. Hij besluit het wat rustiger aan te doen met de gember en zijn krampen verdwijnen binnen een paar dagen.

Pepermuntolie
Pepermuntolie wordt vaak gebruikt tegen darmklachten en prikkelbaredarmsyndroom (PDS). Het ontspant de spieren in de darmwand en kan daarmee krampen verminderen. Maar let op: als je maagklachten hebt, kan pepermuntolie juist averechts werken. Het ontspant namelijk ook de sluitspier tussen de maag en de slokdarm, waardoor maagzuur makkelijker omhoog kan komen. Dit kan leiden tot maagkrampen en een branderig gevoel.

  • Anja besluit pepermuntoliecapsules te slikken om haar PDS onder controle te krijgen. Na een paar dagen merkt ze dat ze ineens last krijgt van maagzuur en krampen in haar bovenbuik. Het voelt alsof haar maag tegenwerkt. Na overleg met haar arts ontdekt ze dat pepermuntolie de boosdoener is en besluit ermee te stoppen. Langzaam keert de rust terug in haar maag.

Aloë vera
Aloë vera staat bekend om zijn verkoelende, verzachtende werking. Het sap wordt vaak gebruikt als supplement om de spijsvertering te bevorderen en obstipatie te verlichten. Maar het kan ook te krachtig werken. Aloë vera-sap bevat stoffen die de darmen kunnen stimuleren. Bij een gevoelige maag of bij overmatig gebruik kan dit leiden tot maagkrampen, misselijkheid, en zelfs diarree. De natuur kan krachtig zijn, en aloë vera bewijst dat maar weer eens.

  • Hanneke drinkt dagelijks een glas aloë vera-sap om haar spijsvertering een handje te helpen. Ze merkt echter dat ze vaak last krijgt van een zeurende pijn in haar maag, vooral na het ontbijt. Het voelt alsof haar buik in de knoop zit. Ze leest dat aloë vera in grote hoeveelheden te sterk kan zijn voor de maag. Ze stopt met het sap en merkt dat haar maagkrampen na een paar dagen verdwijnen.

Afbeelding uit de 19e eeuw van Valeriana officinalis / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)Afbeelding uit de 19e eeuw van Valeriana officinalis / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Valeriaan
Valeriaan staat bekend als een natuurlijke slaapmiddel dat helpt om tot rust te komen en stress te verminderen. Maar wat veel mensen niet weten, is dat valeriaan ook een negatief effect kan hebben op de spijsvertering. Het ontspant niet alleen je geest, maar kan ook de spieren in het spijsverteringskanaal beïnvloeden. Dit kan bij sommige mensen leiden tot een vertraagde spijsvertering, opgeblazen gevoel, en maagkrampen.

  • Lisa neemt valeriaan-tabletten om haar nachtrust te verbeteren. Na een paar weken merkt ze echter dat ze vaak wakker wordt met maagkrampen. Haar maag voelt strak en opgeblazen aan, alsof haar buik vastzit. Na wat online onderzoek ontdekt ze dat valeriaan dit soort klachten kan veroorzaken. Ze besluit de inname te stoppen, en haar maagproblemen verdwijnen langzaam.

Hoe voorkom je maagkrampen door kruidensupplementen?
Begin met kleine doseringen: Als je begint met een nieuw supplement, neem dan altijd de laagste aanbevolen dosis om te zien hoe je lichaam erop reageert.
  • Lees de bijsluiter: Kruiden mogen dan natuurlijk zijn, maar dat betekent niet dat ze zonder risico zijn. Lees altijd de bijsluiter voor mogelijke bijwerkingen.
  • Overleg met je arts: Als je maagklachten hebt of medicijnen gebruikt, overleg dan eerst met je huisarts voordat je met kruidensupplementen begint.

Buikgriep

Een buikgriep, of maagdarminfectie, wordt vaak veroorzaakt door een bacterie, een virus of (minder vaak) een parasiet. Deze ziekteverwekker irriteren en tasten de darmwand aan en dit leidt tot allerlei klachten als braken, diarree en buikkramp. Het gevolg is dat het lichaam veel vocht en zout verliest en uitdroogt. Normaal gesproken gaat de buikgriep vanzelf weer over. De duur hangt af van de soort en aard van de boosdoener en iemands weerstand. Vaak zijn de klachten binnen één tot twee weken verdwenen.

Maagkrampen door maagslijmvliesontsteking

Maagslijmvliesontsteking of gastritis is een ontsteking van het maagslijmvlies, het slijmvlies van de maag dat de binnenkant van de maag bekleedt. Acute maagslijmvliesontsteking wordt veroorzaakt door irritatie en beschadiging van het maagslijmvlies als gevolg van een infectie met een virus, bacterie of schimmel, overmatig alcoholgebruik (zie onder), roken, chronisch braken, aanhoudende stress en spanning, het terugstromen van gal uit de dunne darm in de maag ('galreflux' genoemd), of het langdurig gebruik van bepaalde medicijnen zoals non-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s). Maagslijmvliesontsteking gaat niet altijd gepaard met klachten. De meest voorkomende symptomen zijn misselijkheid en terugkerende maagklachten.

Buikkrampen door alcoholische gastritis, veroorzaakt door langdurig en overmatig alcoholgebruik / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comBuikkrampen door alcoholische gastritis, veroorzaakt door langdurig en overmatig alcoholgebruik / Bron: Marian Weyo/Shutterstock.com

Alcoholische gastritis

Alcoholische gastritis (maagslijmvliesontsteking) is een van de vele lichamelijke aandoeningen die kunnen ontstaan ​​als gevolg van alcoholmisbruik. Dit probleem lijkt op het eerste gezicht niets meer te zijn dan terugkerende buikpijn of brandend maagzuur na het drinken van alcohol, maar het zou ook kunnen wijzen een ontsteking van het slijmvlies van de maag door langdurig en overmatig alcoholgebruik. Mogelijke tekenen en symptomen van alcoholische gastritis zijn onder meer:

Pijn in de bovenbuik, variërend van brandende pijn tot stekende pijn.
  • misselijkheid en overgeven
  • opgeblazen of vol gevoel in de buik
  • regurgitatie van voedsel

Bij alcoholische gastritis worden de klachten vaak pas gevoeld na een avond van drankmisbruik of zich afwisselend voordoen als een meer chronisch probleem bij personen die regelmatig duchtig de fles aanspreken. De symptomen kunnen zich ook tussen de maaltijden door manifesteren en, afhankelijk van de locatie/omvang van de slijmvliesontsteking, kunnen worden verholpen of juist verergerd door te eten, afhankelijk van het voedsel dat gegeten wordt.

Maagkramp door maagzweer

Een maagzweer is een zweer van de maagwand of twaalfvingerige darm. Een maagzweer kan worden veroorzaakt door beschadiging van het maagslijmvlies. Door het beschadigde slijmvlies kan het zure maagsap op zenuwuiteinden van de maag komen en dit kan flink pijn doen. Een maagzweer kan in de hand worden gewerkt door (overmatig) alcoholgebruik, infectie met de helicobacter pylori bacterie en het gebruik van bepaalde medicijnen. Erfelijke factoren spelen ook een rol.

Galstenen / Bron: Blausen.com staff, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Galstenen / Bron: Blausen.com staff, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Hevige maagkrampen door galstenen

Galstenen zijn stenen die in de galblaas worden gevormd en ze bestaan vooral uit cholesterol en daarnaast uit bilirubine en kalkzouten. Galstenen veroorzaken vaak geen klachten, tenzij een steentje klem is geraakt in de uitgang van de galblaas of ergens in de galgangen. Dan ontstaat een galaanval of galkoliek. Je lichaam probeert door krachtig samenknijpen van galblaas en galgang met alle kracht de vastzittende galsteen verder te krijgen. Dit zorgt voor koliekpijn: heftige krampende buikpijn in de bovenbuik, rechts onder de ribben. Deze krampen komen en gaan. De pijn kan uitstralen naar de rug en gaat gepaard met misselijkheid en braken. Ook is er bewegingsdrang.

Inflammatoire darmaandoening

Deze ziekten, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, zijn chronische ontstekingsaandoeningen. De ziekte van Crohn kan elk deel van het maag-darmkanaal beïnvloeden, terwijl colitis ulcerosa alleen de dikke darm beïnvloedt. Bij beide aandoeningen kunnen er darmspasmen optreden. Andere symptomen van inflammatoire darmaandoeningen zijn:

Prikkelbare darmsyndroom (PDS)

Het prikkelbare darmsyndroom is een chronische aandoening van invloed is op de dikke darm. Het is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name van de dikke darm. Het veroorzaakt geen darmweefselveranderingen zoals inflammatoire darmaandoeningen, maar de symptomen zijn vergelijkbaar, waaronder:
  • maagpijn of krampen;
  • opgeblazen gevoel;
  • obstipatie;
  • diarree (soms wisselen obstipatie en diarree elkaar af);
  • gasvorming en winderigheid.

PDS is de meest voorkomende oorzaak van maagdarmklachten bij volwassenen.

Infectieuze colitis

Colitis kan buikkrampen veroorzaken als gevolg van irritatie en ontsteking van de dikke darm, waardoor deze spastisch wordt. Sommige bacteriën die colitis kunnen veroorzaken, zijn Clostridium, Salmonella en E. coli. Parasieten zoals Giardia kunnen ook colitis veroorzaken.

Obstipatie

Maagkrampen en obstipatie – een duivels duo dat je behoorlijk uit balans kan brengen. Obstipatie, oftewel verstopping, klinkt misschien onschuldig, maar wie het heeft ervaren, weet dat het je hele buik op zijn kop kan zetten. Je voelt je opgeblazen, opgepropt, en ja, die scherpe maagkrampen zijn er ook. Maar hoe komt het eigenlijk dat een verstopping in je darmen zulke nare krampen in je maag veroorzaakt? Laten we eens dieper in dit ongemakkelijke fenomeen duiken.

Wat is obstipatie?
Obstipatie betekent simpelweg dat je ontlasting te langzaam door je darmen beweegt, waardoor deze uitdroogt en harder wordt. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals een vezelarm dieet, te weinig drinken, gebrek aan beweging, of stress. Wanneer je darmen moeite hebben om de ontlasting voort te duwen, ontstaat er een opstopping. Dit leidt tot een opgeblazen gevoel en pijn in de buik, en dat kan zelfs uitstralen naar je maag.

  • Stel, je hebt een paar dagen weinig vezels gegeten – misschien wat meer pizza en minder groente – en je bent vergeten genoeg water te drinken. Ondertussen voel je een druk opbouwen in je buik. Je moet naar het toilet, maar er gebeurt niets. De krampen beginnen, eerst licht, en dan als scherpe steken in je maag. Daar zit je dan, op de bank, kromgebogen van de pijn. Dit is obstipatie in actie.

Hoe veroorzaakt obstipatie maagkrampen?
De verbinding tussen je darmen en je maag is complex. Je darmen en maag communiceren via een netwerk van zenuwen en spieren die samen je spijsverteringsstelsel in balans houden. Wanneer je darmen vol raken door obstipatie, beginnen ze signalen naar je maag te sturen dat er iets niet in orde is. Je maag reageert door samentrekkingen – oftewel krampen – om de balans in je spijsvertering te herstellen.

Maar dat is nog niet alles. Omdat obstipatie vaak gepaard gaat met gasvorming, zwelt je buik op. Deze druk in je buikholte drukt tegen je maag, wat die vervelende krampen kan veroorzaken. Het is alsof je buik zegt: "Hé, ik zit hier vol, help!" De opgehoopte ontlasting blokkeert als het ware de natuurlijke doorstroom van je spijsverteringskanaal, waardoor je maag tegenwerkt en zichzelf in een knoop legt.

De signalen van obstipatie-gerelateerde maagkrampen
  • Opgeblazen gevoel: Je buik voelt strak en opgezwollen aan. Het lijkt wel alsof je een ballon hebt ingeslikt. Deze druk kan door de hele buik uitstralen en zelfs krampen in de maag veroorzaken.
  • Zeurende of scherpe pijn: Obstipatie kan leiden tot een mix van zeurende pijn en scherpe steken in de maagstreek. Het voelt vaak alsof je maag in protest gaat vanwege de opstopping in de darmen.
  • Misselijkheid: Obstipatie kan je misselijk maken, omdat de voedselresten en gassen zich ophopen en je maag van slag raken. Dit kan ook leiden tot maagkrampen die je je goed doen beseffen dat er iets niet in de haak is.

Lactose-intolerantie

Je geniet van een heerlijke cappuccino met melk of een romig ijsje, en even later... BAM, die knoop in je maag! Grote kans dat je te maken hebt met lactose-intolerantie. Bij lactose-intolerantie kan je lichaam het melksuiker (lactose) in zuivelproducten niet goed verteren. Dit komt doordat het enzym lactase, dat nodig is om lactose af te breken, ontbreekt of in onvoldoende hoeveelheden aanwezig is. Het resultaat? De lactose komt onverteerd in je darmen terecht, waar het wordt gefermenteerd door bacteriën. Dit veroorzaakt gasvorming, opgeblazen gevoel, en – jawel – die vervelende maagkrampen.

  • Karen is dol op melk, maar na iedere latte die ze drinkt, voelt haar buik alsof het een stormachtige zee is. Ze krijgt maagkrampen en moet rennen naar het toilet. Na wat speurwerk ontdekt ze dat lactose de boosdoener is. Ze schakelt over op lactosevrije melk en voilà, haar maag komt tot rust.

Glutenintolerantie of coeliakie

Glutenintolerantie, en vooral de ernstigere vorm coeliakie, is een andere veelvoorkomende oorzaak van maagkrampen. Gluten is een eiwit dat in tarwe, gerst, en rogge zit. Bij coeliakie veroorzaakt de inname van gluten een auto-immuunreactie die het slijmvlies van de dunne darm beschadigt. Hierdoor ontstaan maagkrampen, diarree, een opgeblazen gevoel, en vermoeidheid.

  • Tom is dol op brood, pasta, en pizza. Maar na elke maaltijd krijgt hij pijnlijke krampen en voelt hij zich opgeblazen. Na veel doktersbezoeken en testen blijkt dat hij coeliakie heeft. Hij stapt over op een glutenvrij dieet. Het resultaat? Geen krampen meer en een opgelucht gevoel in zijn buik.

Voedselallergieën

Je hebt net een heerlijke maaltijd gegeten, en plots voel je een nare kramp opkomen. Voedselallergieën kunnen verraderlijk zijn en zich soms onverwachts manifesteren. Noten, zeevruchten, eieren, en melk zijn bekende allergenen die bij sommige mensen niet alleen huiduitslag en ademhalingsproblemen veroorzaken, maar ook ernstige maagkrampen en darmklachten kunnen uitlokken.

  • Anne eet graag pinda’s, tot ze op een dag na het eten van een handje vol ineens hevige maagkrampen krijgt. Ze voelt haar buik samenknijpen en wordt misselijk. Na een allergietest blijkt ze een pinda-allergie te hebben. Voortaan vermijdt ze pinda’s, en haar buik voelt zich een stuk gelukkiger.

Menstruatiepijn

Voor veel vrouwen komt het maandelijks terug: die vervelende krampen. Menstruatiepijn kan zich namelijk niet alleen uiten als buikpijn, maar ook als hevige maagkrampen. Tijdens de menstruatie maakt het lichaam prostaglandinen aan, stoffen die ervoor zorgen dat de baarmoeder samentrekt om het slijmvlies af te voeren. Maar deze samentrekkingen kunnen ook je darmen prikkelen, met maagkrampen als resultaat.

  • Elke maand als Marieke ongesteld wordt, voelt ze niet alleen pijn in haar onderbuik, maar ook scherpe steken in haar maag. Haar darmen lijken in de knoop te zitten, wat leidt tot maagkrampen en een opgeblazen gevoel. Ze kruipt op de bank met een warme kruik, neemt een slok kruidenthee, en probeert door de pijn heen te ademen.

Blaasontsteking (cystitis)

Ofschoon een blaasontsteking zich vooral in de blaas en urinewegen afspeelt, kan de pijn ervan uitstralen naar je maag en buik. De ontsteking veroorzaakt vaak een constant zeurend gevoel in de onderbuik, maar kan ook leiden tot scherpe maagkrampen. De ontsteking prikkelt de omliggende zenuwen, waardoor het hele buikgebied in een kramp kan schieten.

  • Sophie voelt al dagen een zeurende pijn in haar onderbuik en moet constant naar het toilet. Dan merkt ze dat de pijn begint uit te stralen naar haar maag. Het zijn krampen die haar uit haar concentratie halen op het werk. Na een bezoek aan de huisarts blijkt ze een blaasontsteking te hebben. Met een antibioticakuur en voldoende drinken komt ze er weer bovenop en de maagkrampen verdwijnen als sneeuw voor de zon.

Voedingsmiddelen met een hoge zuurgraad

Citrusvruchten, koffie, tomaten, en frisdrank – stuk voor stuk heerlijk, maar ook behoorlijk zuur. Voor sommige mensen kan de consumptie van voeding met een hoge zuurgraad leiden tot scherpe maagkrampen. De zure stoffen irriteren het maagslijmvlies en kunnen zelfs het terugstromen van maagzuur naar de slokdarm bevorderen, wat resulteert in brandend maagzuur en die bekende, gemene krampen.

  • Linda begint haar ochtend met een glas sinaasappelsap, een koffie to-go, en een salade met tomaten voor de lunch. Niet lang daarna voelt ze haar maag in opstand komen. Een kramp schiet door haar buik, alsof er een vuurtje wordt gestookt. Ze begint zich af te vragen of haar liefde voor zure voeding de oorzaak is. Ze besluit de koffie en sinaasappelsap een tijdje te laten staan. Het resultaat? Minder maagkrampen en een veel blijere buik!

Refluxziekte (GERD)

Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) is een aandoening waarbij maagzuur terugvloeit naar de slokdarm. Dat brandende gevoel achter je borstbeen? Dat is GERD die je plaagt. Maar het zorgt niet alleen voor brandend maagzuur; het kan ook maagkrampen veroorzaken. Wanneer maagzuur de slokdarm irriteert, kan je lichaam reageren met spasmen en krampen, wat zich uit in scherpe pijn in de bovenbuik en maag.

  • Tim houdt van pittig eten en een glaasje wijn in de avond. Maar kort daarna krijgt hij stekende pijn in zijn maag, vooral als hij gaat liggen. Na een bezoekje aan de dokter komt de diagnose: GERD. Hij verandert zijn eetgewoonten, laat de pittige maaltijden even voor wat ze zijn, en de maagkrampen worden minder. Niet helemaal verdwenen, maar zeker draaglijker.

Middenrifbreuk

Een middenrifbreuk waarbij een deel van de maag door het middenrif naar de borstkas glijdt – kan ook zorgen voor maagkrampen. Dit komt doordat dit druk uitoefent op de maag, waardoor zuur terug kan vloeien in de slokdarm en de maag van streek raakt. Dit resulteert vaak in een opgeblazen gevoel, maagzuur, en die vervelende krampen.

  • Peter heeft al maanden last van maagklachten, vooral na het eten. Zijn maag voelt strak en opgeblazen, alsof er iets in de weg zit. Na een aantal onderzoeken komt de oorzaak aan het licht: een hiatale hernia. Hij past zijn eetgewoonten aan door kleinere porties te eten en niet meteen na het eten te gaan liggen. Langzaam maar zeker worden de maagkrampen minder intens.

Eierstokcyste

Maagkrampen kunnen soms afkomstig zijn van problemen buiten het maag-darmkanaal. Een eierstokcyste is zo’n onverwachte boosdoener. Als een cyste op de eierstok groeit, kan deze druk uitoefenen op de omliggende organen, waaronder de darmen en de maag. Dit kan leiden tot scherpe, aanhoudende krampen in de onderbuik die soms uitstralen naar de maagstreek.

  • Anja heeft regelmatig krampen in haar onderbuik die doortrekken naar haar maag. Ze besluit naar de gynaecoloog te gaan, en wat blijkt? Een eierstokcyste. Na overleg met haar arts wordt de cyste verwijderd, en tot haar opluchting merkt ze dat de maagkrampen sterk afnemen. Ze had nooit gedacht dat de oorzaak zo onverwachts zou zijn!

Bekkenontstekingsziekte (PID)

Bekkenontstekingsziekte of pelvic inflammatory disease (PID) is een infectie van de vrouwelijke voortplantingsorganen, meestal veroorzaakt door een seksueel overdraagbare infectie (SOA). Hoewel PID vaak gepaard gaat met pijn in de onderbuik, kan de ontsteking en zwelling zich verspreiden, waardoor je ook maagkrampen krijgt. De prikkeling van de zenuwen in het bekkengebied kan uitwaaieren naar je hele buikstreek, inclusief je maag.

  • Sanne ervaart al dagen krampen in haar onderbuik en merkt ook een zeurend gevoel in haar maag. Ze besluit een afspraak te maken bij de dokter. Na onderzoek blijkt ze PID te hebben. Na een antibioticakuur voelt ze zich langzaam weer beter, en tot haar verbazing nemen de maagkrampen ook af.

Risicofactoren en -groepen van maagkrampen

Maagkrampen, we hebben er allemaal weleens mee te maken gehad. Maar voor sommigen zijn deze krampen niet zomaar een tijdelijk ongemak; ze lijken keer op keer terug te komen. Of je nu op het punt staat een groot examen af te leggen, een maaltijd hebt gehad waar je zo je twijfels over hebt, of gewoon door je dagelijkse routine raast – er zijn specifieke risicofactoren en groepen die extra vatbaar zijn voor deze vervelende krampen. Laten we eens kijken wie die kanshebbers zijn, en waarom juist zij vaak het haasje zijn.

Stresskippen: Altijd aan het piekeren
Als je een stresskoning(in) bent die het hoofd vol heeft met to-do-lijstjes, deadlines, en zorgen, is de kans groot dat je maag de spanning meevoelt. Je darmen en maag hebben een directe lijn met je brein (die zogeheten 'darm-brein-as'), en die communiceren maar al te graag met elkaar. Dus, als je in de stress schiet, voelen je darmen dat meteen. Je lichaam maakt stresshormonen aan, zoals cortisol en adrenaline, die de spijsvertering danig kunnen vertragen of versnellen. Het resultaat? Krampen, steken, en een rommelende buik die schreeuwt om rust.

  • Emma is altijd druk in de weer. Tussen werk, familie, en haar sociale leven door racet ze van de ene taak naar de andere. Haar maag begint vaak te protesteren als ze in haar drukste momenten zit. Die krampen zijn haar lichaam dat zegt: “Hé, neem even een adempauze!” Stress is een bekende boosdoener die maagkrampen op de voorgrond duwt.

De snelle eters: Hap, slik, weg
Heb je altijd haast tijdens het eten? Snel even een hap tussendoor, kauwen tot het nét klein genoeg is om door te slikken? Dan ben je een risicokandidaat voor maagkrampen. Snel eten zorgt ervoor dat je voedsel onverteerd in grote stukken in je maag belandt. Dit maakt het voor je spijsvertering moeilijk om de boel netjes af te breken, wat leidt tot gasvorming, opgeblazen gevoel, en jawel – maagkrampen. Je maag werkt overuren om alles in goede banen te leiden, en dat laat zich voelen.

  • Tim is altijd onderweg. Lunch? Dat is een broodje onderweg naar zijn volgende afspraak. Diner? Snel wat naar binnen schuiven voor hij naar zijn sportles gaat. Niet zo gek dat hij regelmatig klaagt over maagkrampen. Zijn lichaam roept: “Rustig aan, kauw goed!” Zouden we niet allemaal wat vaker de tijd moeten nemen om van onze maaltijd te genieten?

Mensen met voedingsintoleranties
Lactose-intolerantie, glutenintolerantie, fructose-intolerantie... er zijn heel wat mensen die een of andere gevoeligheid hebben voor bepaalde voedingsmiddelen. Wanneer je iets eet waar je darmen niet goed tegen kunnen, kan dit een mini-ramp veroorzaken in je spijsverteringskanaal. Je darmen raken geïrriteerd, gaan gassen produceren, en je maag trekt samen in een ongemakkelijke kramp. Voor mensen met intoleranties of allergieën zijn maagkrampen helaas vaak een terugkerend fenomeen.

  • Sarah is dol op melkproducten, maar haar buik denkt daar anders over. Na een latte of een schaaltje yoghurt voelt ze al snel een knoop in haar maag. Het blijkt lactose-intolerantie te zijn. Ze schakelt over op lactosevrije opties en ziet tot haar opluchting de krampen afnemen. Voor mensen met voedingsintoleranties is een bewuste keuze in voeding essentieel om maagklachten te verminderen.

Mensen die (te) weinig vezels eten
Vezels zijn de ‘bodyguards’ van je spijsvertering. Ze zorgen voor een soepele doorstroom in je darmen en houden je ontlasting zacht. Maar als je te weinig vezels eet – hallo, wit brood en fastfood! – wordt je spijsvertering traag en stroperig. Dit kan leiden tot obstipatie en gasvorming, en je maag krijgt de volle laag: krampen en steken die allesbehalve comfortabel zijn. Mensen met een vezelarm dieet lopen dus een hoger risico op maagkrampen.

  • Mark houdt van fastfood, frisdrank en alles wat snel en makkelijk is. Maar na een week vol pizza en snacks voelt hij zijn buik steeds zwaarder worden. Zijn maag protesteert met krampen en een opgeblazen gevoel. De volgende keer kiest hij voor een volkoren boterham en een salade, en merkt meteen het verschil. Vezels zijn een must voor een happy tummy!

Hormonale schommelingen
Voor veel vrouwen is het een maandelijks terugkerend fenomeen: maagkrampen rondom de menstruatie. De hormonale schommelingen – vooral de toename van prostaglandinen – zorgen ervoor dat de baarmoeder samentrekt. Deze samentrekkingen kunnen ook de darmen prikkelen, wat weer kan leiden tot maagkrampen. Vrouwen met PMS of hormonale problemen zoals endometriose zijn dus extra gevoelig voor krampen in de buikstreek.

  • Laura merkt elke maand, een paar dagen voor haar menstruatie, dat haar maag zich gedraagt alsof het in een rollercoaster zit. Ze voelt krampen, opgeblazenheid, en een zeurende pijn. Het is haar lichaam dat reageert op de hormonale veranderingen. Hoewel het geen pretje is, helpt het haar om te weten dat ze niet de enige is die hiermee worstelt.

Alarmsymptomen van maagkrampen

Maagkrampen zijn meestal relatief onschuldig en het gevolg van iets kleins: te veel gegeten, een beetje stress of iets verkeerds gegeten. Maar soms kan je lichaam je een waarschuwingssignaal geven dat er meer aan de hand is. Hoe weet je nu of die krampen gewoon wat lastige buikrommels zijn of dat ze een onderliggende ernstigere oorzaak hebben? Laten we eens duiken in de alarmsymptomen van maagkrampen – die momenten waarop je echt even stil moet staan en misschien wel aan de bel moet trekken bij je huisarts.

Plotselinge, hevige pijn: Alsof er een mes in je maag steekt
Een scherpe, intense pijn die vanuit het niets opkomt en je bijna dubbelklapt van de pijn – dat is absoluut een alarmsignaal. Dit kan duiden op een acute aandoening zoals een maagzweer, galstenen of zelfs een gescheurde aneurysma in de buik. Deze pijn voelt anders dan de krampjes die je normaal hebt na een zware maaltijd. Het is alsof er een mes in je maag steekt en de pijn kan uitstralen naar je rug of schouders.

  • Stel je voor dat je ’s ochtends wakker wordt en ineens voelt alsof er een mes in je maag wordt gedraaid. De pijn is zo hevig dat je bijna niet rechtop kunt staan. Dit is niet het moment om even af te wachten – trek aan de bel en bel je huisarts. Hevige, acute pijn kan wijzen op een ernstige onderliggende oorzaak.

Onverklaarbaar gewichtsverlies
Maagkrampen die gepaard gaan met onverklaarbaar gewichtsverlies kunnen een alarmsignaal zijn. Als je zonder reden kilo’s verliest en ondertussen last blijft houden van maagklachten, kan dit duiden op een ernstiger probleem. Denk aan aandoeningen zoals maagkanker, chronische darmziekten (zoals de ziekte van Crohn), of coeliakie. Het is je lichaam dat aangeeft: "Er klopt iets niet, zoek hulp."

  • Je hebt de afgelopen maand moeite gehad met eten door steeds terugkerende maagkrampen. Ineens merk je dat je broek een stuk losser zit en je snel kilo’s verliest, zonder dieet of extra beweging. Dat is het moment om bij de dokter langs te gaan. Onverklaarbaar gewichtsverlies gecombineerd met maagklachten is een rood waarschuwingslampje dat niet genegeerd mag worden.

Bloed in de ontlasting of braaksel
Ziet je ontlasting er anders uit dan normaal? Bijvoorbeeld zwarte, teerachtig of zelfs met helder rood bloed? Dat kan betekenen dat er ergens in je spijsverteringskanaal een bloeding is. Bloed in de ontlasting kan wijzen op een maagzweer, een ontsteking in de darmen, of zelfs kanker. Ook als je bloed braakt of als je braaksel eruitziet als koffiedik, kan dit een alarmsignaal zijn. Dit wijst vaak op een bloeding in de maag of de slokdarm.

  • Je gaat naar het toilet en ziet dat je ontlasting een pikzwarte kleur heeft, terwijl je niets hebt gegeten wat dat zou kunnen verklaren. Of je merkt dat je na een aanval van hevige maagkrampen bloed moet braken. Dit zijn duidelijke signalen dat je lichaam hulp nodig heeft – wacht niet af en bel je huisarts.

Koorts en koude rillingen
Maagkrampen gecombineerd met koorts en koude rillingen kunnen wijzen op een infectie of ontsteking, zoals een ernstige darminfectie (colitis) of een ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis). Vooral als de koorts aanhoudt en gepaard gaat met heftige krampen, misselijkheid, of braken, moet je alert zijn. Dit is het moment dat je lichaam zegt: “Ik ben aan het vechten tegen iets ernstigs, ik heb hulp nodig.”

  • Je voelt je al dagen niet lekker, hebt krampen en ineens begint je lichaam te rillen van de kou, ondanks de dikke deken om je heen. Een blik op de thermometer: 39 graden koorts. Dit is het signaal dat er meer aan de hand is dan een simpel buikgriepje. Tijd om de huisarts in te schakelen.

Aanhoudende misselijkheid en braken
Iedereen is weleens misselijk, maar als je constant misselijk bent en regelmatig moet braken, is dat een alarmsymptoom. Dit kan erop wijzen dat je maag of darmen ergens geblokkeerd zijn, zoals bij een darmobstructie. Ook aandoeningen zoals maagkanker, galstenen of een maagslijmvliesontsteking kunnen dit soort klachten veroorzaken.

  • Je hebt al dagen last van maagkrampen en voelt je constant misselijk. Elke keer dat je iets eet of drinkt, komt het er weer uit. Dit is meer dan gewone maagklachten. Aanhoudende misselijkheid en braken zijn signalen dat je lichaam hulp nodig heeft om uit te zoeken wat er aan de hand is.

Plotselinge verandering in stoelgang
Maagkrampen die samengaan met een plotselinge verandering in je ontlastingspatroon, zoals chronische diarree of obstipatie, kunnen een teken zijn van onderliggende aandoeningen zoals prikkelbaredarmsyndroom (PDS), colitis, of zelfs darmkanker. Vooral als deze veranderingen langer aanhouden dan een paar weken, is het tijd om het serieus te nemen.

  • Je was altijd regelmatig in je stoelgang, maar de laatste maand wisselt het continu tussen dagen van obstipatie en periodes van diarree. En dan die vervelende maagkrampen erbij. Het is een teken dat je darmen niet 'happy' zijn. Een bezoek aan de huisarts is dan zeker op zijn plaats.

Onderzoek en diagnose

Maagkrampen kunnen ontzettend vervelend zijn en je dagelijkse leven flink overhoop halen. De krampen komen vaak op het meest ongelegen moment opzetten en kunnen je letterlijk krom laten liggen van de pijn. Dus, tijd voor actie! Je besluit om naar de huisarts te gaan. Maar wat gebeurt er eigenlijk tijdens dat bezoek? Wat kan je verwachten, en hoe probeert de arts erachter te komen wat die vervelende krampen veroorzaakt? Laten we het proces van onderzoek en diagnose uitpluizen, inclusief een voorbeeld van een bezoek aan de huisarts.

Het begint met de anamnese

Zodra je bij de huisarts binnenstapt, begint de weg naar de diagnose met een goed gesprek. Dit heet de anamnese. De huisarts zal je uitgebreid vragen stellen over je klachten. Hoe voelen de maagkrampen aan? Zijn het scherpe steken, een zeurende pijn, of iets daartussenin? Wanneer treden de krampen op: na het eten, ’s ochtends vroeg, of juist tijdens stressvolle momenten? Heb je nog andere klachten zoals misselijkheid, opgeblazen gevoel, brandend maagzuur of veranderingen in je ontlasting?

  • Neem Marieke. Zij heeft al weken last van maagkrampen. Ze maakt een afspraak met haar huisarts. Tijdens het gesprek vraagt de arts haar naar haar eetpatroon, of ze medicijnen gebruikt, en of ze veel stress ervaart. Marieke vertelt dat de krampen vooral na het eten optreden, en dat ze zich de laatste tijd erg opgeblazen voelt. Ze geeft ook aan dat ze vaak snel en haastig eet, en dat ze zich regelmatig gestrest voelt op haar werk. Dit geeft de huisarts al belangrijke informatie over mogelijke oorzaken van haar klachten.

Lichamelijk onderzoek

Na het gesprek is het tijd voor een lichamelijk onderzoek. De huisarts zal vragen of je op de onderzoekstafel wilt gaan liggen om je buik te onderzoeken. Hij of zij zal zachtjes op verschillende plekken op je buik drukken om te voelen of er sprake is van gevoeligheid, spanning, of zwellingen. Door met de handen op je buik te drukken, kan de arts ontdekken of er specifieke plekken zijn die pijnlijk aanvoelen, wat aanwijzingen kan geven over de oorzaak van de krampen.

  • De huisarts vraagt Marieke om op de onderzoeksbank te gaan liggen. Hij voelt voorzichtig op verschillende plaatsen op haar buik. Als hij op het gebied rondom haar maag drukt, voelt Marieke een scherpe pijn. Dit geeft de arts een indicatie dat de klachten mogelijk afkomstig zijn van de maag zelf, bijvoorbeeld door een maagzweer of ontsteking.

Aanvullende vragen: Je levensstijl onder de loep

De huisarts zal je ook vragen naar je dagelijkse gewoonten. Wat eet je zoal op een dag? Rook je, drink je alcohol, of gebruik je medicijnen? Hoe zit het met stress? Want we weten allemaal dat stress en een ongezonde levensstijl vaak roet in het eten kunnen gooien en bijdragen aan maagproblemen. Deze vragen helpen om mogelijke triggers van de maagkrampen te achterhalen.

  • Marieke geeft aan dat ze veel koffie drinkt om de dag door te komen, vooral tijdens stressvolle periodes op het werk. Ze rookt niet, maar eet vaak onderweg of snel achter haar bureau. De huisarts noteert dit, want cafeïne en haastig eten kunnen zeker een rol spelen bij het ontstaan van maagklachten.

Aanvullend onderzoek

Als de klachten niet duidelijk te herleiden zijn uit de anamnese en het lichamelijk onderzoek, kan de huisarts besluiten om aanvullend onderzoek te laten doen. Dit kan bijvoorbeeld een bloedonderzoek zijn om te kijken naar ontstekingswaarden, bloedarmoede, of tekenen van infecties. Ook kan de arts een ontlastingstest voorstellen om te controleren op bacteriën, parasieten, of sporen van bloed in de ontlasting.

Bij vermoeden van een specifieke aandoening, zoals een maagzweer of galstenen, kan de huisarts je doorverwijzen naar het ziekenhuis voor verder onderzoek, zoals een gastroscopie (een kijkonderzoek van de maag) of een echo van de buik. Dit soort onderzoeken geven een duidelijk beeld van wat er in je buik gaande is.

  • Omdat Marieke’s klachten al een tijdje aanhouden, stelt de huisarts voor om bloedonderzoek te doen om ontstekingen en infecties uit te sluiten. Daarnaast krijgt ze een doorverwijzing voor een gastroscopie om in haar maag te kijken. Tijdens de gastroscopie wordt ontdekt dat Marieke last heeft van een milde maagslijmvliesontsteking. Het advies? Even rustig aan doen met koffie en pittig eten, een korte kuur met maagzuurremmers, en wat meer ontspannen eetmomenten inplannen.

De diagnose en het behandelplan

Op basis van het gesprek, het lichamelijk onderzoek en eventuele aanvullende onderzoeken stelt de huisarts een diagnose. Dit kan variëren van iets eenvoudigs als brandend maagzuur of obstipatie, tot complexere aandoeningen zoals prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of een maagslijmvliesontsteking. Daarna bespreekt de huisarts met jou een behandelplan. Dit kan variëren van medicijnen, leefstijladviezen, of in sommige gevallen een verwijzing naar een specialist.

  • Na de gastroscopie stelt de huisarts bij Marieke de diagnose maagslijmvliesontsteking. Ze krijgt een kuurtje met maagzuurremmers en het advies om haar koffie-inname te verminderen en rustiger te eten. Marieke is opgelucht dat er eindelijk een verklaring is voor haar maagkrampen en voelt zich gesteund door de adviezen.

Maagkrampen: wat als het toch iets anders is? (Differentiaaldiagnose)

Maagkrampen kunnen behoorlijk vervelend zijn, maar niet elke pijn in de maagstreek heeft daadwerkelijk iets met je maag te maken. Soms lijkt het op het eerste gezicht een ‘onschuldig’ krampje, terwijl er een totaal andere oorzaak aan ten grondslag ligt. Daarom is het zo belangrijk om verder te kijken dan de symptomen en na te gaan welke aandoeningen óók die zeurende, stekende of krampende pijn kunnen veroorzaken. Hier duiken we in de verschillende mogelijkheden die vaak over het hoofd worden gezien.

Pijn op de borst door hartaanval / Bron: Istock.com/KatarzynaBialasiewiczPijn op de borst door hartaanval / Bron: Istock.com/KatarzynaBialasiewicz

Maagpijn of een probleem met je hart?

💡 Niet alle pijn in de bovenbuik heeft met je spijsvertering te maken. Sommige mensen verwarren maagkrampen met klachten die voortkomen uit hun hart. Vooral angina pectoris (hartkramp) of zelfs een hartinfarct kunnen zich uiten als een drukkend of benauwend gevoel in de bovenbuik. Dit geldt met name voor vrouwen, waar hartklachten vaak atypisch presenteren. Let op als je:

  • Pijn voelt die naar je kaak, schouder of arm trekt.
  • Misselijkheid, zweten of kortademigheid ervaart.
  • Een zwaar, benauwend gevoel hebt dat niet verbetert.

👉 Bij twijfel: bel direct 112. Liever een keer onnodig gecontroleerd dan risico nemen.

Pancreatitis: wanneer de pijn naar je rug straalt

Een ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis) kan heftige pijn in de bovenbuik veroorzaken die vaak doorstraalt naar de rug. Deze pijn is anders dan typische maagkrampen: het voelt scherp en aanhoudend. Meestal gaat het gepaard met:


Pancreatitis kan worden veroorzaakt door galstenen of overmatig alcoholgebruik en is een medische noodsituatie. Als je vermoedt dat dit het geval is, zoek dan onmiddellijk hulp.

Problemen met je galblaas: galstenen en galblaasontsteking

Galstenen kunnen onverwachts hevige krampen in de bovenbuik veroorzaken, vooral na een vetrijke maaltijd. De pijn is vaak aan de rechterkant, vlak onder de ribben, en kan uitstralen naar de rug of rechterschouder. Galblaasontsteking kan hierop volgen en veroorzaakt dan ook:

  • Koorts en koude rillingen.
  • Misselijkheid en braken.
  • Een gevoel van volheid in de bovenbuik.

💡 Galstenen worden vaak over het hoofd gezien bij vrouwen boven de 40 of mensen met overgewicht, dus wees alert op dit patroon.

Maagkrampen of een aneurysma van de aorta?

Een plotselinge, hevige pijn in de bovenbuik kan soms wijzen op een aneurysma van de aorta, vooral als deze pijn gepaard gaat met een kloppend gevoel in de buik. Dit komt vaker voor bij oudere mannen en mensen met een hoge bloeddruk of een familiegeschiedenis van aneurysma's. Andere alarmsignalen zijn:

  • Lage bloeddruk of flauwvallen.
  • Pijn die naar de rug straalt.

💡 Dit is een levensbedreigende aandoening die onmiddellijke medische aandacht vereist.

Endometriose en bekkenproblemen bij vrouwen

Bij vrouwen kan pijn die lijkt op maagkrampen eigenlijk voortkomen uit de bekkenstreek. Endometriose is een belangrijke boosdoener die vaak wordt gemist. Het weefsel dat normaal gesproken alleen in de baarmoeder voorkomt, groeit hierbij op andere plekken en kan pijn en krampen veroorzaken die lijken op maagproblemen. Let op:

  • Cyclusgebonden klachten, vooral rond de menstruatie.
  • Pijn tijdens het vrijen of bij de ontlasting.
  • Onverklaarde vermoeidheid of vruchtbaarheidsproblemen.

Andere oorzaken zoals bekkenontstekingsziekte (pelvic inflammatory disease, afgekort als PID) of een eierstokcyste kunnen vergelijkbare klachten geven.

Rechts onderin: misschien is het je appendix

Acute appendicitis (blindedarmontsteking) begint vaak met vage pijn rond de navel die zich later verplaatst naar de rechteronderbuik. Hoewel dit een klassiek patroon is, kan de pijn bij sommige mensen ook in de maagstreek beginnen. Andere symptomen zijn:

  • Koorts en koude rillingen.
  • Misselijkheid en gebrek aan eetlust.
  • Een pijnlijk, gespannen gevoel bij aanraking.

💡 Als je vermoedt dat dit het geval is, wacht dan niet af. Appendicitis vereist vaak een operatie.

Psychogene buikpijn: als stress de boosdoener is

Last but not least: stress en angst kunnen fysieke klachten veroorzaken die verrassend veel op maagkrampen lijken. Mensen die veel spanning ervaren, spannen vaak onbewust hun buikspieren aan, wat kan leiden tot een zeurend of drukkend gevoel. Symptomen zijn vaak:

  • Een onregelmatig patroon zonder duidelijke fysieke oorzaak.
  • Een verband met stressvolle situaties of piekeren.
  • Een gevoel van “vlinders” of een knoop in de maag.

💡 Stressmanagement en ontspanningsoefeningen kunnen hier veel verschil maken.

Refluxziekte (GERD): brandend in plaats van krampend

Refluxziekte, ook bekend als GERD (gastro-oesofageale refluxziekte), wordt gekenmerkt door een brandend gevoel achter het borstbeen. Dit gebeurt doordat maagzuur terugvloeit in de slokdarm, vooral na het eten of liggen. Maar hoe onderscheid je dit van maagkrampen?

  • Bij GERD voelt de pijn meer brandend en oppervlakkig, terwijl maagkrampen meestal diep en krampachtig zijn.
  • GERD-symptomen nemen vaak toe na zware maaltijden, bij het bukken of direct na het liggen.
  • Maagkrampen, daarentegen, hebben meestal geen duidelijke relatie met houding en zijn minder zuur-gerelateerd.

💡 Wat kun je doen? Protonpompremmers of antacida kunnen de klachten aanzienlijk verminderen. Een paar slimme dieetveranderingen, zoals kleinere porties en vermijden van vet of zuur voedsel, kunnen ook verlichting brengen. Zorg ervoor dat je je avondmaaltijd minstens drie uur voor het slapengaan eet.

Het prikkelbare darm syndroom (PDS) kan zich uiten als hevige krampen, maar de kenmerken wijken subtiel af van klassieke maagkrampen:

  • PDS-gerelateerde krampen hebben vaak een duidelijk verband met stressvolle situaties of specifieke voedingsmiddelen (denk aan gluten, zuivel of vetrijke maaltijden).
  • Deze krampen gaan vaak samen met winderigheid, opgeblazen gevoel en een onregelmatige stoelgang, zoals diarree of obstipatie.
  • Maagkrampen zonder PDS zijn meestal van kortere duur en zijn niet direct van invloed op de stoelgang.

💡 Wat kun je doen? Een FODMAP-arm dieet is vaak effectief bij het verminderen van PDS-klachten. Probiotica kunnen helpen om de balans in je darmflora te herstellen. Daarnaast is stressmanagement, zoals mindfulness of ademhalingsoefeningen, cruciaal om de vicieuze cirkel van krampen en stress te doorbreken.

Blaasontsteking (cystitis): lager in de buik met plasproblemen

Ofschoon een blaasontsteking typisch lager in de buik pijn veroorzaakt, wordt het soms verward met maagkrampen. Hier zijn de verschillen:

  • Bij blaasontsteking zit de pijn lager en is deze meer geconcentreerd rondom het schaambeen, terwijl maagkrampen zich hoger in de buik bevinden.
  • Blaasontsteking gaat gepaard met een branderig gevoel bij het plassen, frequente aandrang en soms troebele of stinkende urine. Dit zie je niet bij maagkrampen.
  • Koorts of algehele malaise kan wijzen op een complicatie zoals een nierbekkenontsteking.

💡 Wat kun je doen? Zorg voor voldoende hydratatie om bacteriën uit te spoelen en raadpleeg je arts als de symptomen aanhouden. Antibiotica zijn meestal nodig om de infectie effectief te behandelen.

Tabel met de differentiaaldiagnose

Hier is een uitgebreide tabel waarin de differentiaaldiagnose van maagkrampen wordt besproken, inclusief hoe je ze kunt onderscheiden van maagkrampen.

OorzaakVerschil met maagkrampenBehandeling
Angina pectoris (hartkramp)Pijn voelt drukkend en straalt uit naar kaak, arm of schouder. Vaak gepaard met kortademigheid en zweten. Niet cyclusgebonden zoals bij maagkrampen door spijsvertering.Nitroglycerine, bloeddrukverlagende medicatie, en in ernstige gevallen stents of bypass-operatie.
PancreatitisHevige pijn die naar de rug uitstraalt en gepaard gaat met misselijkheid en geelzucht. Pijn wordt erger na vetrijke maaltijden, in tegenstelling tot maagkrampen die korter duren en meer gelokaliseerd zijn.Intravenieuze vloeistoffen, pijnstilling, en vasten om de alvleesklier rust te geven. Soms is een operatie nodig.
GalstenenPijn is geconcentreerd onder de rechterrib en straalt uit naar rechterschouder. Treedt vaak op na vetrijke maaltijden en kan langer aanhouden dan maagkrampen.Verwijdering van galstenen of galblaas via een operatie, of medicatie om stenen op te lossen.
Aneurysma van de aortaPlotselinge, scherpe pijn in de bovenbuik met een kloppend gevoel. Vaak gepaard met lage bloeddruk of flauwvallen, wat niet voorkomt bij gewone maagkrampen.Spoedoperatie om de aorta te repareren, vaak met behulp van een stent.
EndometriosePijn is cyclusgebonden en kan gepaard gaan met menstruatieproblemen of pijn bij de ontlasting, terwijl maagkrampen geen verband hebben met de menstruatiecyclus.Hormonale therapie, pijnstilling, en in sommige gevallen laparoscopische chirurgie om endometriaal weefsel te verwijderen.
Appendicitis (blindedarmontsteking)Begint vaak met vage pijn rond de navel die zich verplaatst naar de rechteronderbuik. Bij maagkrampen is de pijn meer gelokaliseerd in de bovenbuik en wordt deze niet erger bij bewegen.Spoedoperatie om de appendix te verwijderen.
Stress-gerelateerde buikpijnPijn is vaak onregelmatig en treedt op in stressvolle situaties. Geen duidelijke fysieke oorzaak zoals bij maagkrampen door spijsverteringsproblemen.Stressmanagement, cognitieve gedragstherapie, en eventueel milde kalmeringsmiddelen.
Refluxziekte (GERD)Brandend gevoel achter het borstbeen, vaak erger na het liggen of eten. Maagkrampen zijn meer krampachtig van aard en minder brandend.Protonpompremmers, antacida, en dieetveranderingen om reflux te verminderen.
Prikkelbare darm syndroom (PDS)Krampen zijn vaak gelinkt aan stress of specifieke voedingsmiddelen en gaan gepaard met winderigheid en onregelmatige stoelgang. Maagkrampen zonder PDS hebben meestal een kortere duur en geen stoelgangveranderingen.Dieetaanpassingen, probiotica, en stressmanagement.
Blaasontsteking (cystitis)Pijn is meestal lager in de buik en gaat gepaard met een branderig gevoel bij het plassen. Maagkrampen zijn hoger in de buik gelokaliseerd.Antibiotica en voldoende hydratatie.

Medische behandeling van maagkrampen

Maagkrampen kunnen aanvoelen als een rollercoaster in je buik: van een lichte knoop tot scherpe steken die je doen kromtrekken van de pijn. Het is geen pretje en vaak ook niet iets wat zomaar verdwijnt. Gelukkig zijn er medische behandelingen die je kunnen helpen om die vervelende krampen te verminderen of zelfs volledig onder controle te krijgen. Laten we eens kijken welke opties er zijn om je buik weer de rust te geven die hij verdient!

Krampstillers

Als je buik zichzelf in een stevige knoop heeft gelegd, kunnen krampstillers, zoals butylscopolamine (Buscopan), uitkomst bieden. Deze medicijnen werken door de samentrekkingen van de spieren in je maag en darmen te verminderen. Het voelt een beetje alsof je buik eindelijk even kan uitademen. Deze middelen zijn meestal vrij verkrijgbaar bij de apotheek, maar let op: gebruik ze altijd zoals voorgeschreven, want te veel kan juist weer andere problemen veroorzaken.

  • Sophie voelt al de hele ochtend een krampachtige pijn in haar maag. Na het innemen van een krampstiller merkt ze dat de scherpe steken langzaam verdwijnen. Eindelijk kan ze zich weer focussen op haar werk zonder dat haar maag constant om aandacht schreeuwt.

Protonpompremmers

Maagkrampen gaan vaak gepaard met brandend maagzuur. In dat geval kan een protonpompremmer (PPI), zoals omeprazol of pantoprazol, een geweldige oplossing zijn. Deze medicijnen verminderen de productie van maagzuur, waardoor de irritatie in je maag afneemt. Je maag krijgt de kans om te herstellen en de krampen nemen af. Het is alsof je dat brandende kampvuur in je buik eindelijk dooft.

  • Tim worstelt al weken met maagkrampen en een brandend gevoel na elke maaltijd. Zijn arts raadt hem een kuurtje met omeprazol aan. Na een paar dagen merkt hij dat zijn maag rustiger wordt en de krampen langzaam verdwijnen. Hij geniet eindelijk weer van een maaltijd zonder die vervelende naweeën.

Antacida

Soms heb je meteen verlichting nodig. Dan zijn antacida je beste vriend. Dit zijn medicijnen die maagzuur neutraliseren en direct verlichting bieden bij krampen en brandend maagzuur. Denk aan bekende middelen zoals Rennie en Maalox. Ze werken snel, maar zijn meer een tijdelijke oplossing dan een langetermijnbehandeling.

  • Marieke zit tijdens een etentje met vrienden ineens met een maag die in opstand komt. Ze pakt snel een antacidatablet en binnen enkele minuten merkt ze dat de scherpe steken en het brandende gevoel wegebben. Het is geen permanente oplossing, maar voor dat moment werkt het als een droom.

Laxantia: Zet je darmen in beweging

Als je maagkrampen veroorzaakt worden door obstipatie, is het tijd om je darmen een beetje hulp te bieden. Laxantia, zoals lactulose of psylliumvezels, kunnen helpen om de ontlasting zachter te maken en de doorstroom in de darmen te bevorderen. Door die opstopping in je buik op te lossen, geef je je maag weer wat lucht en nemen de krampen af.

  • Karen heeft al dagen last van een opgeblazen gevoel en krampen. Haar arts raadt haar een mild laxeermiddel aan. Binnen een paar dagen merkt ze dat haar buik weer ‘in beweging’ komt, en de krampen worden eindelijk minder. Haar buik voelt weer als vanouds, en ze voelt zich opgelucht!

Antibiotica

In sommige gevallen worden maagkrampen veroorzaakt door een onderliggende infectie, zoals een maagbacterie (bijvoorbeeld Helicobacter pylori) of een darminfectie. Antibiotica kunnen dan de sleutel zijn tot herstel. Deze medicijnen doden de schadelijke bacteriën die de ontsteking veroorzaken, waardoor de pijn en krampen afnemen. Een korte antibioticakuur kan je maag de rust geven die het nodig heeft om te genezen.

  • Mark heeft hevige krampen en wordt gediagnosticeerd met een maagbacterie. Zijn arts schrijft een antibioticakuur voor. Na een paar weken voelt hij zich als herboren; de krampen zijn verdwenen en zijn maag voelt weer kalm en ontspannen aan.

Probiotica verminderen de klachten als je darmen van slag zijn / Bron: Istock.com/VisivasncProbiotica verminderen de klachten als je darmen van slag zijn / Bron: Istock.com/Visivasnc

Probiotica

Ofschoon ze geen directe medicijnen zijn, verdienen probiotica zeker een plek in dit rijtje. Probiotica zijn goede bacteriën die je darmflora in balans brengen. Bij maagkrampen door een verstoorde darmflora, zoals na een antibioticakuur of bij prikkelbaredarmsyndroom (PDS), kunnen probiotica helpen om je darmen te kalmeren en de krampen te verminderen.

  • Sarah heeft regelmatig last van maag- en darmklachten. Haar arts adviseert haar om probiotica te proberen. Na een paar weken merkt ze dat haar buik minder opgeblazen is en de krampen verminderen. Het voelt alsof haar darmen eindelijk in balans komen.

Kalmeringsmiddelen en antidepressiva

Voor maagkrampen die ontstaan door stress en emotionele factoren, kunnen kalmeringsmiddelen of antidepressiva soms deel uitmaken van de behandeling. Deze medicijnen helpen om stressniveaus te verlagen en je lichaam te ontspannen. Wanneer je geest tot rust komt, reageert je maag vaak ook minder heftig, en de krampen kunnen afnemen.

  • Lisa heeft stressvolle weken achter de rug en haar maag speelt op. Ze voelt constant krampen en ongemak. Haar arts bespreekt de mogelijkheid van een lichte dosering van een kalmerend middel. Na een paar weken merkt ze dat haar lichaam zich ontspant, en haar maag is eindelijk weer rustig.

Maagkrampen? Met deze zelfzorgtips krijg je je buik weer rustig!

Een steek, een knoop of dat vervelende drukkende gevoel – maagkrampen kunnen je behoorlijk uit balans brengen. Gelukkig zijn er genoeg manieren om zelf aan de slag te gaan om je maag te kalmeren en die vervelende krampen te verminderen. Hieronder vind je praktische tips waarmee je snel verlichting kunt vinden. Tijd om die buik wat liefde te geven! 💕

Rust, rust en nog eens rust

Maagkrampen kunnen het gevolg zijn van stress of spanning. Je lichaam heeft simpelweg even pauze nodig. Ga lekker zitten of liggen in een comfortabele houding en adem diep in door je neus en langzaam uit door je mond. Een paar minuten bewust ademhalen kan al helpen om de spanning in je maag te verminderen.

  • Tip: Zet een rustgevend muziekje op of probeer een ontspanningsoefening. Je maag is gevoeliger voor stress dan je denkt, dus die rustmomenten zijn geen overbodige luxe.

Pepermunt / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)Pepermunt / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Drink een kopje kruidenthee

Een warme kop thee kan echt wonderen doen voor je maag. Kies voor kruiden zoals kamille, pepermunt of gember – die staan bekend om hun kalmerende en ontspannende werking op je spijsverteringskanaal. Gember helpt bijvoorbeeld om misselijkheid en pijn te verminderen, terwijl munt je spieren in de maag kan ontspannen.

  • Pro-tip: Voeg een lepeltje honing toe voor een extra verzachtend effect en geniet ervan alsof je een mini-spa-moment hebt. 🍵

Pas je voeding aan: licht en makkelijk verteerbaar

Wat je eet kan een groot verschil maken. Kies bij maagkrampen voor lichte maaltijden die makkelijk te verteren zijn. Denk aan bouillon, rijst, banaan, appelmoes en geroosterd brood (BRAT-dieet). Vermijd zware, vette of pittige gerechten en ga zeker niet snacken, hoe verleidelijk het ook lijkt.

  • Nog een gouden tip: eet kleine porties en kauw goed. Zo belast je je maag niet onnodig en geef je je spijsvertering de ruimte om weer op gang te komen.

Warme kruik kan helpen / Bron: Absolutimages/shutterstockWarme kruik kan helpen / Bron: Absolutimages/shutterstock

Houd je buik warm

Warmte is een natuurlijke spierontspanner en kan maagkrampen aanzienlijk verlichten. Gebruik een warmwaterkruik, een warmtepleister of gewoon een warm kompres en leg dit voorzichtig op je buik. De warmte helpt om de doorbloeding te verbeteren en de spieren in je maagwand te ontspannen.

  • Extra gezellig: Kruip onder een dekentje en combineer de warmte met een rustmoment. Bonuspunten als je ondertussen je favoriete serie kijkt!

Hydrateer slim en regelmatig

Blijf gehydrateerd, maar drink niet te veel in één keer. Kleine slokjes water gedurende de dag helpen je maag om rustig te blijven. Vermijd koolzuurhoudende dranken en cafeïne, want die kunnen de boel juist verergeren.

  • Voor de avonturiers: Probeer warm water met een beetje citroensap of een snufje zout en suiker als natuurlijke hydratatiebooster.

Beweeg met mate

Ofschoon je misschien het liefst op de bank blijft liggen, kan zachte beweging soms helpen. Een korte wandeling na een maaltijd stimuleert je spijsvertering en kan maagkrampen verminderen. Vermijd echter intensieve trainingen of activiteiten, want die kunnen je maag juist meer belasten.

Probeer een buikmassage

Masseer je buik in cirkelvormige bewegingen, met de klok mee. Dit helpt om de spieren in je maagwand te ontspannen en bevordert de doorbloeding. Gebruik een paar druppels verwarmende massageolie voor een extra ontspannen ervaring. Je hoeft geen expert te zijn – luister gewoon naar je lichaam en masseer waar het nodig is.

Vermijd triggers

Maagkrampen hebben vaak een oorzaak. Houd een eetdagboek bij om te ontdekken of bepaalde voedingsmiddelen, stressvolle situaties of zelfs je drinkgewoonten krampen uitlokken. Als je weet wat de triggers zijn, kun je ze makkelijker vermijden en voorkom je dat de krampen telkens terugkeren.

Warmte toepassen

Warmte kan helpen om je maagspieren te ontspannen. Dit is vooral handig als spierspasmen de klachten veroorzaken.
Masseren van je buikspieren kan helpen om ze te ontspannen.

Sportdrank of ORS

Als je maagkrampen worden veroorzaakt door milde uitdroging, kan het helpen om de elektrolyten aan te vullen. Probeer een sportdrank of neem ORS, een mengsel van zouten en druivensuiker dat je moet oplossen in water. Schakel bij forse uitdroging direct een arts in.

Maagkrampen zelf verhelpen met kruidengeneeskunde

Er zijn meerdere zelfzorgmaatregelen die je kunt nemen bij maagkrampen, zoals onder meer:

Echte kamille / Bron: Mussklprozz, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Echte kamille / Bron: Mussklprozz, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Kamille

De oudste huismiddeltjes voor maagkrampen zijn kruidenthee die een krampstillend en/of kalmerend en ontspannend effect hebben. Een van de klassiekers is kamillethee, die krampen verlicht en een ontstekingsremmend effect heeft.
Kamille kan worden gebruikt bij ​​maagklachten en kan helpen spasmen te verminderen. Kamillethee helpt ook bij gasvorming en winderigheid. Voor de bereiding worden twee theelepels kamillebloemen gemengd met een kwart liter kokend water. De thee moet tien minuten trekken. In geval van maagkrampen, kunnen maximaal drie kopjes per dag van de thee worden gedronken.

Pepermuntthee

Pepermuntthee met het actieve ingrediënt menthol heeft ook een krampstillend effect. Voor een infusie worden enkele verse pepermuntbladeren gewassen, geplukt en met een kop kokend water overgegoten. Laat de thee tien minuten afgedekt intrekken en drink het dan zo warm mogelijk in kleine slokjes.

Citroenmelisse / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)Citroenmelisse / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Citroenmelisse

Citroenmelisse (Melissa officinalis) is een vaste plant die tot de lipbloemenfamilie behoort. Citroenmelisse kan maagkrampen verlichten. De plant heeft enerzijds een kalmerende werking op de maag, maar heeft ook een ontspannend effect op het hele lichaam. Citroenmelisse kan vers of gedroogd worden gebruikt.

Zoethoutwortelthee

Zoethoutwortelthee werkt ontstekingsremmend en ontspannend. Dit is voornamelijk te wijten aan het belangrijkste actieve ingrediënt, saponine glycyrrhizine. Voor de bereiding wordt de zoethout in kleine stukjes gesneden en kort gekookt. Kant-en-klare zoethoutwortels kunnen ook worden gekocht in apotheken of reformwinkels. De thee kan in vijf tot tien minuten worden gezet. Hoe zoeter de thee, hoe langer je het zoethout moet laten intrekken. Zoethoutwortelthee moet de hele dag door in slokjes worden gedronken om het grootst mogelijke effect te bereiken.

Anijs, venkel en karwij

Als de maagkrampen gepaard gaan met een gevoel van volheid en opgeblazen gevoel, bieden anijs, venkel en karwij verlichting. Een theelepel van deze drie zaden, licht geroosterd en gemengd in gelijke delen, wordt gebrouwen met een kop kokend water. De thee heeft een ontspannend, krampstillend effect. Venkelsiroop kan ook helpen.

Maagkrampen als gevolg van obstipatie verhelpen

Soms zijn niet verteerbare voedingsmiddelen in de maag, maar reeds verteerde voedingsmiddelen in de lager gelegen darmen verantwoordelijk voor de pijnlijke krampen in de maagstreek. Om je spijsverteringssysteem in goede staat te houden, is er altijd voldoende water in het lichaam nodig. Vooral op warme dagen als je veel zweet gebeurt het al snel dat je te weinig drinkt. De vochtbalans is snel uit balans en water wordt dan onttrokken uit de reeds verteerde chyme (verteerde darminhoud) in de dikke darm. Helaas worden de uitwerpselen dan hard en ook behoorlijk droog, zodat je problemen krijgt met de stoelgang. Een darmvriendelijk dieet doet hier wonderen.

Als preventieve maatregel wordt de dagelijkse consumptie van gemalen lijnzaad of psyllium aanbevolen. Deze kleine helpers zijn niet alleen gezond, maar bevatten ook veel vezels en slijm. Deze laatste helpen je spijsverteringsstelsel om meer water in de darmen te houden. Dit maakt de ontlasting vochtiger en daardoor glijdt het beter door je darmen. Dit voorkomt obstipatie.

Goed kauwen is belangrijk

Als je vaak maagproblemen hebt zoals maagkrampen, is het zinvol om je eetgedrag te evalueren. Het is niet alleen belangrijk wat er precies wordt gegeten, maar net zo belangrijk zijn je eetgewoonten. Eet je in alle rust, met voldoende tijd om grondig te kauwen of gehaast omdat je de tijd niet neemt om rustig te eten? Dat laatste kan maagklachten geven, omdat de spijsvertering in de mond begint.

Om het werk voor de maag gemakkelijker te maken, is het belangrijk om goed op het voedsel te kauwen. In de mond komt het eerste spijsverteringssap reeds uit de speekselklier en daar vangt de spijsvertering dus reeds aan. Bij het kauwen komt het enzym ptyaline (speekselstof) samen met speeksel het voedsel binnen via de speekselklieren. Als gevolg hiervan worden koolhydraten met lange ketens afgebroken tot suikers in de mondholte. Vanwege deze voorvertering heeft je spijsverteringsstelsel later minder te doen, de ptyaline blijft ook in de maag werken.

Een ander punt dat spreekt voor grondig en lang kauwen: onverteerbare vezels moeten voldoende worden vermalen. Vooral groenten en fruit bevatten verschillende soorten vezels, die problemen kunnen veroorzaken voor gevoelige magen. Peperschillen zijn bijvoorbeeld voor veel mensen moeilijk te verteren en moeten daarom bijzonder grondig in de mond worden geplet.

Prognose

Maagspasmen kunnen soms gewoon normale spierbewegingen zijn en worden vaak veroorzaakt door aandoeningen die je prima zelf kunt behandelen. Soms zijn maagkrampen echter een teken van een onderliggend probleem waarvoor je medische hulp moet inschakelen. Als je maagkrampen ernstig zijn, aanhouden of langer dan een paar dagen duren, of als je koorts, bloed in de ontlasting of braaksel hebt, of aanhoudende misselijkheid, braken of diarree, moet je medische hulp inschakelen.

Voldoende water drinken om uitdroging te voorkomen / Bron: Mimagephotography/Shutterstock.comVoldoende water drinken om uitdroging te voorkomen / Bron: Mimagephotography/Shutterstock.com

Preventie van krampen in de maag

Als je maagkrampen of krampen in de maag worden veroorzaakt door een aandoening zoals een inflammatoire darmaandoening, is behandeling van deze aandoeningen de beste manier om maagkrampen te voorkomen. In geval van maagkrampen veroorzaakt door spierspanning, gasvorming of uitdroging, zijn hier enkele manieren om te voorkomen dat ze zich voordoen:

Voldoende water drinken

Blijf gehydrateerd. Een verlies van elektrolyten als gevolg van uitdroging kan maagkrampen veroorzaken. Voldoende (water) drinken kan dus helpen om spasmen te verminderen.

Veranderen van dieet

Het veranderen van je dieet kan maagkrampen helpen voorkomen die worden veroorzaakt door gasvorming, gastritis, PDS en inflammatoire darmaandoeningen. Als gasvorming je maagkrampen veroorzaakt, kan het helpen om de vezelinname te beperken. Het eten van vezels kan zinvol zijn bij obstipatie die wordt veroorzaakt door een inflammatoire darmaandoening en gastritis. Eet minder pittig voedsel, dat je maag kan irriteren en spasmen kan verergeren. Vermijd ook vet voedsel.

Beperk je alcoholgebruik.

Geen alcohol drinken, is het advies bij maagklachten.

Bewegen is gezond! / Bron: Istock.com/monkeybusinessimagesBewegen is gezond! / Bron: Istock.com/monkeybusinessimages

Dagelijks bewegen

Beweging is belangrijk om de spijsvertering op gang te houden. Bewegen zorgt namelijk voor een betere werking van de darmen. Streef naar elke dag een half uurtje beweging: wandelen, fietsen, zwemmen, tuinieren, het is allemaal goed.

Gezond dieet

Waarschijnlijk is de meest voorkomende oorzaak van maagkrampen een ongebruikelijk of ongezond dieet. Tijdens het reizen hebben veel mensen last van spijsverteringsklachten en maagkrampen omdat ze niet gewend zijn aan eetgewoonten in het buitenland en de maag en darmen daarom gevoelig zijn voor deze verandering. Thuis in de gebruikelijke omgeving zijn meestal vettige of te royale maaltijden de oorzaak van de klachten.

Degenen die gevoelig zijn voor maagkrampen moeten aandacht besteden aan een gezond en maagvriendelijk dieet. Veel mensen verdragen meerdere kleine porties, verspreid over de dag beter dan drie grotere maaltijden per dag. In het ideale geval moeten deze maaltijden gemakkelijk te verteren zijn en bestaan ​​uit gestoomde groenten, rijst of aardappelen. Gefrituurd voedsel is daarentegen moeilijk te verteren. Vet moet ook zo min mogelijk op het menu staan ​​voor mensen met maagproblemen.
Gezonde voeding bereiden / Bron: Gpointstudio/Shutterstock.comGezonde voeding bereiden / Bron: Gpointstudio/Shutterstock.com
Rauw voedsel – dat gezond is maar niet gemakkelijk verteerbaar – kun je het beste na 18.00 uur niet meer eten. Mensen met gasvorming en winderigheid kunnen het beste wat minder kool, bonen, linzen, erwten en onrijp fruit eten. Koolzuurhoudende dranken kunnen ook een pijnlijk opgeblazen gevoel veroorzaken. Lichte soepen en specerijen zoals venkel, karwij en gember zijn over het algemeen geschikt voor een maagvriendelijk dieet omdat ze de spijsvertering stimuleren.

Bitterstoffen zijn ook goed voor de maag omdat ze de productie van spijsverteringssappen stimuleren. Deze omvatten bittere salades en kruiden zoals radicchio (roodlof), andijvie, witlof of paardenbloem.

Leven met maagkrampen

Maagkrampen. Het is niet alleen dat pijnlijke gevoel dat je doet stoppen met wat je aan het doen was. Het is het ongemak dat je dag onderbreekt, het constante zoeken naar wat je wel en niet kunt eten, en het plannen van je leven rondom je buik. Voor veel mensen zijn maagkrampen een frustrerende, soms zelfs slopende, realiteit. Maar er is hoop – je kunt leren omgaan met deze klachten en zelfs je levenskwaliteit verbeteren. Hier zijn inzichten en tips die verder gaan dan de standaard adviezen.

De mentale last: meer dan fysieke pijn
Leven met maagkrampen is niet alleen een fysieke uitdaging. De onzekerheid over wanneer de volgende aanval komt, kan mentale stress veroorzaken. Je begint sociale situaties te vermijden, uit angst voor een pijnlijke episode. Of je voelt je geïsoleerd omdat mensen om je heen niet begrijpen hoe slopend maagkrampen kunnen zijn.

Een verrassende maar cruciale stap? Mindfulness. Studies tonen aan dat mindfulness en ademhalingsoefeningen de hersen-darm-as positief kunnen beïnvloeden. Deze verbinding tussen je brein en darmen is vaak overactief bij mensen met maagkrampen, en het leren ontspannen van je zenuwstelsel kan de pijnintensiteit verminderen. Begin met 10 minuten per dag – het kan een wereld van verschil maken.

Jouw persoonlijke triggers: iedereen is anders
Wat bij de één werkt, kan bij de ander averechts werken. Veel adviezen over voeding en maagkrampen zijn algemeen, maar jij hebt unieke triggers die je zelf moet ontdekken. Begin met een voedingsdagboek en noteer wat je eet, wanneer de krampen beginnen, en hoe intens ze zijn. Vaak komen verrassende patronen naar boven, zoals een lichte intolerantie voor groenten die je als ‘gezond’ beschouwde of zelfs specifieke kruiden.

Een minder bekende oorzaak? Temperatuur van je eten en drinken. Voor sommige mensen kunnen koude dranken de maagspieren doen samentrekken, terwijl voor anderen juist warme thee de krampen verergert. Experimenteer met temperaturen en ontdek wat jouw maag het prettigst vindt.

Beweging: niet alleen voor je conditie
Regelmatige beweging helpt niet alleen bij een gezonde spijsvertering, maar kan ook krampen verminderen. Maar let op: niet alle soorten beweging zijn geschikt. Intensieve sporten zoals hardlopen kunnen de maagwand irriteren, terwijl lichte activiteiten zoals wandelen kunnen helpen om de maagspieren te ontspannen.

Een unieke tip? Probeer buikmassage. Door zachte, cirkelvormige bewegingen rond je maag te maken, stimuleer je de doorbloeding en ontspan je de spieren. Combineer dit met diep ademhalen voor maximaal effect.

Maag-darmstelsel / Bron: Blamb/Shutterstock.comMaag-darmstelsel / Bron: Blamb/Shutterstock.com
Innovatieve behandelingen: verder dan medicijnen
Als de standaard maagzuurremmers of antispasmodica niet werken, zijn er innovatieve benaderingen die minder bekend zijn:

  • Probiotica op maat: Niet alle probiotica zijn hetzelfde. Vraag je arts naar specifiek samengestelde probiotica die gericht zijn op het herstellen van de darmflora en het verminderen van ontstekingen in de maagwand.
  • Biofeedback-therapie: Een techniek waarbij je leert om bewuste controle te krijgen over autonome lichaamsfuncties, zoals spierspanning in de maag, door middel van realtime feedback via sensoren.

Grenzen stellen: wat je wel en niet moet accepteren
Het belangrijkste bij het leven met maagkrampen is om niet alleen maar te ‘leren leven’ met de pijn. Soms is het nodig om verder te zoeken naar een diagnose. Chronische maagkrampen kunnen wijzen op aandoeningen zoals functionele dyspepsie, prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of zelfs coeliakie. Laat je niet afschepen met een algemeen antwoord als de pijn aanhoudt. Vraag om aanvullende tests, zoals een gastroscopie, voedselintolerantietesten, of zelfs een H. pylori-test om mogelijke infecties uit te sluiten.

Lees verder

© 2015 - 2025 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Last van de maag?Last van de maag?Veel mensen hebben wel eens last van de maag na het eten, voor het eten of op een ander moment van de dag. Deze pijn kan…
Maagpijn, wat is de oorzaak?Maagpijn, wat is de oorzaak?Maagpijn wordt ook wel omschreven als pijn in de bovenbuik en/of maagstreek. Maagpijn bevindt zich in het gebied tussen…
Pastinaak: pastinaak is goed voor diabeticiPastinaak is een groente die niet veel mensen eten, maar die zijn kwaliteit echt wel bewezen heeft. Het bijzondere van p…
Geneeskrachtige kruiden bij buikpijnGeneeskrachtige kruiden bij buikpijnBuikpijn is een verzamelnaam voor vele klachten in de omgeving van de maag. Buikpijn kan komen door tal van oorzaken en…

Blind of slechtziend door onverwachte objecten of projectenBlind of slechtziend door onverwachte objecten of projectenEen ongeval is snel gebeurd en veroorzaakt soms onbedoeld heel wat oogschade. Niet altijd is er een ongeval nodig om bli…
Een slechte ademEen slechte ademEen slechte adem is een probleem waar veel mensen last van hebben. Niet alleen voor jezelf heel vervelend, maar ook voor…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/herjua
  • Alcohol.org. Alcoholic Gastritis Symptoms, Causes & Treatment. https://www.alcohol.org/comorbid/gastritis/ (ingezien op 13-9-2020)
  • Babybites. Braxton-Hicks. https://www.babybytes.nl/encyclopedie/B/Bevallen/Braxton-Hicks (ingezien op 6-6-2018)
  • F. Hunter. Voeding die baat, voeding die schaadt. Complete gids over de invloed van voedsel op onze gezondheid. The reader's Digest BV, Amsterdam, Brussel, 2011.
  • Frank J. Lipp. Kruidenleer. Librero, 2004.
  • Gezondheid en wetenschap. Onbedoeld gewichtsverlies. https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/onbedoeld-gewichtsverlies (ingezien op 28-9-2020)
  • Healthline. What Causes Stomach Spasms? https://www.healthline.com/health/stomach-spasms (ingezien op 26-12-2017)
  • Martin Sulman. Mens & Gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 30-9-2024 en 6-1-2025)
  • Medic Info. Alcoholische maagslijmvliesontsteking (gastritis). https://encyclopedie.medicinfo.nl/alcoholische-maagslijmvliesontsteking/f2e468b54e2e4ee9bc44e65e857e9707 (ingezien op 13-9-2020)
  • MLDS. Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/pds-prikkelbare-darm-syndroom/ (ingezien op 22-12-2021)
  • Overheid.nl. Geneesmiddelenwet. https://wetten.overheid.nl/BWBR0021505/2020-04-01 (ingezien op 7-5-2020)
  • Prevention. Ask Dr. Stork: Can Stress Give You Stomach Cramps? https://www.prevention.com/health/a20456190/dr-travis-stork-on-stress-and-stomach-cramps/ (ingezien op 6-6-2018)
  • Wikipedia. Citroenmelisse. https://nl.wikipedia.org/wiki/Citroenmelisse (ingezien op 15-2-2020)
  • www.vsm.nl/advies-bij/maagkramp
  • www.henw.org/archief/volledig/id1549-buikpijn-en-galstenen.html
  • www.consumed.nl/dossiers/maagpijn-maagzuur/artikel/1027/hoe-verhelp-ik-maagkrampen
  • www.voedselvergiftiging-buikgriep-symptomen.nl
  • www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/voedselvergiftiging.aspx
  • Afbeelding bron 1: InesBazdar/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Clker Free Vector Images, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Istock.com/Csaba Deli
  • Afbeelding bron 4: Nerthuz/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 5: Zerocool, Pixabay
  • Afbeelding bron 6: Istock.com/bahados
  • Afbeelding bron 7: Istock.com/PuwanaiSomwan
  • Afbeelding bron 8: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 9: Simon A. Eugster, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 10: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 11: Marian Weyo/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 12: Blausen.com staff, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 13: Istock.com/KatarzynaBialasiewicz
  • Afbeelding bron 14: Istock.com/Visivasnc
  • Afbeelding bron 15: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 16: Absolutimages/shutterstock
  • Afbeelding bron 17: Mussklprozz, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 18: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 19: Mimagephotography/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 20: Istock.com/monkeybusinessimages
  • Afbeelding bron 21: Gpointstudio/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 22: Blamb/Shutterstock.com
Reactie

Geebelen, 16-09-2016
Heb dit gekregen van daflon pillen. Ben gestopt met ze te nemen. Reactie infoteur, 30-10-2016
Buikpijn is een mogelijke bijwerking van Daflon. Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts, apotheker of verpleegkundige. Dit geldt ook voor mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan.

Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 10-01-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 40
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.