Mydriatica: Pupilverwijdende oogdruppels in oog of ogen

Mydriatica: Pupilverwijdende oogdruppels in oog of ogen Mydriatica is de medische term voor pupilverwijdende oogdruppels. Een oogarts gebruikt mydriatica voor het verwijden of vergroten van de pupillen van de ogen. Op deze manier beoordeelt hij met behulp van onder andere een spleetlamp de achterkant van het oog. Maar de oogarts zet pupilverwijdende oogdruppels nog voor tal van andere doeleinden in bij de patiënt. Er zijn diverse soorten mydriatica beschikbaar. Meestal heeft de patiënt door de speciale oogdruppels tijdelijk last van licht en ziet hij wazig, maar dit verdwijnt spontaan.

Soorten mydriatica (pupilverwijdende oogdruppels) die de oogarts gebruikt

Er zijn twee soorten oogdruppels: Sympathicomimetica stimuleren de verwijding van de lensspieren. Parasympathicolytica hebben een andere werking: Zij verlammen de sluitspieren van de iris waardoor de pupil niet meer in staat is samen te trekken. In de praktijk gebruikt de oogarts deze vaak samen door middel van twee afzonderlijke oogdruppels of als een combinatiedruppel.

Doel onderzoek met pupilverwijdende oogdruppels in ogen

De oogarts gebruikt de verwijdende oogdruppels voor verschillende doeleinden.

Brilrecept

De lensspieren ontspannen dankzij de pupilverwijdende oogdruppels zodat de oogarts in staat is het oog nauwkeurig te meten voor een brilrecept.

Oogchirurgie

Mydriatica zet de oogarts in voor sommige en zeker niet alle oogoperaties omdat pupilverwijding niet steeds gewenst is. Door de pupillen te vernauwen na een oogoperatie, vormt zich geen littekenweefsel in het operatiegebied. Na glaucoomchirurgie (trabulectomie of drainage-implant) helpen mydriatica om de vorm van het oog te behouden wanneer de oogdruk verlaagt; ze bevorderen hierdoor het herstel. Vlak voor cataractchirurgie zijn mydriatica wel handig zodat de chirurg makkelijker in staat is de vertroebelde lens te verwijderen.

Therapeutisch

Kinderen met amblyopie (medische term voor lui oog) dienen soms mydriatica toe te (laten) dienen. De oogdruppels veroorzaken tijdelijk wazig gezichtsvermogen waardoor het kind door het sterkere oog onscherp ziet. Bijgevolg worden de hersenen gedwongen om het zwakkere oog te gebruiken. Het oogdruppelen moet wel op correcte en veilige wijze gebeuren. Vaak blijven de effecten van deze dilaterende oogdruppels langer hangen, soms zelfs tot twee weken, maar meestal is het toch nodig om het oog dagelijks te druppelen. Mensen met een oogontsteking gebruiken soms ook deze therapeutische mydriatica. Atropine is de naam van deze langdurig werkende mydriatica.

Verschillende oogonderzoeken

Een oogarts bekijkt gedetailleerd de achterkant van het oog (netvlies en oogzenuw) tijdens een uitgebreid oogonderzoek via oftalmoscopie. Dit is interessant voor het stellen van een diagnose en voor de behandeling van oogziekten. Hij merkt hiermee snel op dat een patiënt lijdt aan glaucoom, een hoge bloeddruk (hypertensie), maculadegeneratie, netvliesloslating, suikerziekte enzovoort. De invloed van een hoge bloeddruk op diverse oogaandoeningen is potentieel groot.

Symptomen

De patiënt heeft soms tijdelijk een brandend, stekend gevoel aan de ogen net nadat de oogarts de mydriatica heeft toegediend, maar de oogpijn verdwijnt spontaan na enkele seconden. De pupilverwijdende oogdruppels werken niet meteen; dit duurt veelal tussen de twintig en dertig minuten. Een patiënt met lichtgekleurde ogen (blauw, groen of lichtbruin) is gevoeliger; de pupillen dilateren (verwijden) sneller dan bij een patiënt die donker gekleurde ogen (bruin). Een patiënt ervaart door de mydriatica dat hij lichtgevoelig is (fotofobie) en het is voor hem bovendien lastiger om op nabije objecten te focussen. Het duurt gewoonlijk vier tot vierentwintig uur voordat de effecten van de mydriatica zijn uitgewerkt. Sporadisch blijven de effecten nog langer dan vierentwintig uur hangen, vooral bij een kind. Dit is wel afhankelijk per patiënt en van de sterkte van de gebruikte oogdruppels. Bij kinderen dient de oogarts sterke oogdruppels toe, terwijl hij eerder zwakke mydriatica gebruikt bij premature baby’s en pasgeborenen. Bij deze laatste doelgroep ontstaan sneller complicaties.

Tips

Door de mydriatica ontstaat mydriasis (verwijding van pupillen in het oog). Omdat een patiënt door de hierdoor last heeft van het licht, neemt hij best een zonnebril mee om verblinding en lichtgevoeligheid (fotofobie) te minimaliseren. Daarnaast ziet de patiënte geruime tijd wazig door de pupilverwijdende oogdruppels. Daarom is het aangewezen dat de patiënt zorgt voor vervoer naar huis zodat hij veilig naar huis kan. Fotofobie en wazig zien zijn symptomen die slechts tijdelijk duren en geleidelijk aan verdwijnen.

Complicaties

Door de samentrekking van de kleine huidbloedvaten verbleken de oogleden en de huid rond de ogen soms tijdelijk. Dit is niet schadelijk en verdwijnt spontaan. Verder zijn ooglidzwellingen en rode ogen andere voorkomende complicaties. Bijwerkingen van mydriatica die een langere werkingsduur hebben (atropine) zijn koorts, zweten, prikkelbaarheid, een droge mond (xerostomie), roodheid in het gezicht, en een snelle pols. Hierdoor overweegt de oogarts mogelijk een lagere dosis. Soms leidt atropine tot esotropie (binnenwaarts scheelzien met afwijkende oogstand) of verergert de esotropie. Zeer sporadisch treedt een allergische reactie op na toediening met mydriatica. Andere bijwerkingen die uiterst zelden optreden zijn een hoge bloeddruk, verwardheid, hallucinaties, een jeukende huiduitslag en epileptische aanvallen.

Lees verder

© 2015 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Oftalmoscopie (fundoscopie): Onderzoek achterkant van oogOftalmoscopie (fundoscopie): Onderzoek achterkant van oogOftalmoscopie is van onschatbare waarde voor het opsporen van tal van oogaandoeningen. De oogarts bekijkt via een oftalm…
Miosis: Oorzaken van vernauwde pupil of pupillen in het oogMiosis: Oorzaken van vernauwde pupil of pupillen in het oogIn het midden van het oog bevindt zich een zwarte cirkel, gekend als de pupil. De pupil is verantwoordelijk voor de hoev…
Fundusfotografie: Foto’s van de achterkant van het oogFundusfotografie: Foto’s van de achterkant van het oogMet een fundusfoto bekijkt de oogarts het glasachtige lichaam, de macula, de retina, de choroidea (vaatvliezen), de oogz…
Oogonderzoeken: Soorten oogtesten bij de oogartsOogonderzoeken: Soorten oogtesten bij de oogartsMensen jonger dan veertig jaar zonder oogproblemen krijgen het best om de twee jaar een oogonderzoek. Veertigplussers la…

Tablet-nek, iPad-arm, smartphone-pols: klachten verhelpenTablet-nek, iPad-arm, smartphone-pols: klachten verhelpenPijn in de nek, arm of schouder, maar ook vermoeide spieren van nek en schouder kunnen veroorzaakt worden door het gebru…
Het gevaar van een eetstoornis: de stille sluipmoordenaarHet gevaar van een eetstoornis: de stille sluipmoordenaarNiemand die een eetstoornis ontwikkelt, heeft daarbij het plan daaraan te overlijden. Toch is Anorexia Nervosa de ziekte…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: PublicDomainPictures, Pixabay
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2011
  • http://www.aapos.org/terms/conditions/43
  • http://www.geteyesmart.org/eyesmart/diseases/dilating-eyedrops.cfm
  • http://www.geteyesmart.org/eyesmart/diseases/what-to-expect-when-your-eyes-are-dilated.cfm
  • http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/eye-exam/expert-answers/eye-dilation/faq-20057882
  • http://www.pgcfa.org/kb/entry/166/
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 01-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.