OCT-onderzoek: Oogonderzoek - Netvliesscan

Optical Coherence Tomography (OCT) is een geavanceerde beeldvormingstechniek die dwarsdoorsneden van het oog maakt. Het OCT-apparaat genereert hoge-resolutie beelden van het netvlies en de macula (gele vlek). De macula speelt een cruciale rol in scherp zicht, essentieel voor activiteiten zoals lezen, gezichten herkennen en televisiekijken. OCT maakt gebruik van lichtgolven, vergelijkbaar met een echografie die geluidsgolven gebruikt, om gedetailleerde beelden van de netvliesstructuren te verkrijgen.

• Werkwijze van het OCT-onderzoek
• Gebruik van het OCT-onderzoek
• Tijdens het OCT-onderzoek
• Na het onderzoek

Werkwijze van het OCT-onderzoek

Optical Coherence Tomography maakt gebruik van infraroodlicht om dwarsdoorsneden van het oog te creëren. Het OCT-apparaat zendt deze lichtgolven via de pupil naar de retina, de medische term voor "netvlies". De lichtgolven worden door de verschillende lagen van het netvlies teruggekaatst naar het apparaat, dat vervolgens een dwarsdoorsnede van het netvlies genereert. Deze beelden zijn in verschillende kleuren weergegeven en maken het mogelijk om de netvliesstructuren in detail te visualiseren en metingen uit te voeren. De nieuwste ontwikkeling in OCT-technologie is de spectraal-domein OCT (SD-OCT), die nog gedetailleerdere beelden van netvliesstructuren biedt. Met de resultaten van een OCT kan de oogarts afwijkingen detecteren, hun locatie bepalen en de effectiviteit van behandelingen monitoren.

Gebruik van het OCT-onderzoek

Macula-afwijkingen

Bij vermoedelijke problemen met de macula (het centrale deel van het netvlies) kan een oogarts een OCT-onderzoek voorschrijven. Dit onderzoek helpt bij het opsporen van diverse aandoeningen van de macula, zoals:

• Maculadegeneratie: Veroudering en slijtage van de macula, vaak ouderdomsgebonden.
• Maculagat: Een gat in de macula, wat kan leiden tot verlies van scherp zicht.
• Maculaoedeem (vochtophoping): Vocht in de macula, zichtbaar bij diabetes mellitus, vaatverstoppingen of ontstekingen.
• Maculapucker (plooivorming): Een vliesje op de macula dat de visuele waarneming kan vervormen.

Zenuwvezellaag van de oogzenuw

OCT kan ook worden gebruikt om de dikte van de zenuwvezellaag van de oogzenuw te beoordelen, wat belangrijk is voor patiënten met glaucoom of neurologische aandoeningen zoals multiple sclerose (een chronische auto-immuunaandoening van het centrale zenuwstelsel). Bij multiple sclerose kan de dikte van de binnenste netvlieslagen dunner zijn dan bij niet-MS-patiënten, vooral als de patiënt eerder neuritis optica heeft gehad (ontsteking van de oogzenuw).

Voorste deel van het oog

Een voorsegment-OCT maakt het mogelijk om het voorste deel van het oog te onderzoeken, inclusief het hoornvlies, het regenboogvlies (iris) en de voorste oogkamer. Dit helpt bij het detecteren van afwijkingen zoals hoornvliesdystrofieën of ontstekingen in de voorste oogkamer.

Tijdens het OCT-onderzoek

Het OCT-onderzoek duurt doorgaans vijf tot tien minuten en is voor de meeste patiënten niet belastend. Voorafgaand aan het onderzoek kunnen sommige patiënten pupilverwijdende druppels krijgen. Deze druppels, die na ongeveer vijftien minuten beginnen te werken, kunnen het zicht tijdelijk wazig maken voor drie tot vier uur (wazig gezichtsvermogen). Tijdens het onderzoek moet de patiënt in een stoel zitten, zijn kin op een steuntje plaatsen en zijn hoofd tegen een band drukken, vergelijkbaar met een standaard oogonderzoek. De patiënt moet naar een groen lampje (fixatiepunt) kijken terwijl het apparaat de beelden vastlegt. Het is toegestaan om af en toe te knipperen, maar de oogarts of assistent kan vragen om even niet te knipperen. Meestal worden meerdere foto’s van het oog gemaakt. Aangezien er geen direct contact met het oog is, voelt de patiënt niets van het onderzoek en zijn de laserstralen veilig.

Na het onderzoek

Na het OCT-onderzoek kunnen de pupilverwijdende druppels het zicht van de patiënt tijdelijk belemmeren. Hierdoor is het mogelijk dat de patiënt niet in staat is om zelf te rijden. Het is daarom aan te raden om voorafgaand aan het onderzoek vervoer naar huis te regelen.

Lees verder

• Biometrie: Onderzoek - Meting van de lenssterkte van de ogen
• Een oogonderzoek bij de oogarts: Screening naar oogziekten
• Electroretinografie (ERG): Onderzoek van netvlies (in oog)
• Fluorescentieangiografie (onderzoek bloedvaten netvlies)
• Maculadegeneratie: Stamceltherapie, netvliesprothese etc