Medicijnen en voeding bij depressie

Depressieve gevoelens kunnen juist door het gebruik - of juist door het niet gebruiken - van bepaalde voeding erger worden. Het kan dan zinvol zijn om op je voeding te letten. Soms krijgen mensen te weinig mineralen binnen, waardoor ze juist depressief worden. Daarom kunnen sommige voedingssupplementen ook een handje helpen. Wellicht helpt dit niet bij iedereen en moet er door een arts specifieke medicatie worden voorgeschreven.

Inhoud

• Hersenen en depressie
• Neurotransmitters
• Medicijnen
• Natuurlijke oplossingen
• Lichttherapie
• Beweging
• Plantaardige middelen
• Sint-janskruid
• Valeriaan
• Voorgeschreven medicatie
• Tetracyclische antidepressiva
• Tricyclische antidepressiva
• Venlafaxine
• MAO-remmers
• SSRI's
• Atypische antipsychotica
• Bupropion
• Lithium
• Lamotrigine
• Voeding en depressie
• Mineralen
• Voedingsmiddelen
• Vitamines

Hersenen en depressie

Bij depressieve mensen is een bepaald gedeelte van de hersenen overbelast. Dat is aan de hand van een scan vast te stellen. Mensen die depressief zijn hebben minder van het stofje BDNF. Dit stofje staat voor brain-derived neurotrophic factor. Mensen die vrolijk zijn hebben juist meer van dit stofje in hun hersenen.

Neurotransmitters

Ons lichaam maakt zelf ook nog een aantal andere stoffen aan waardoor we ons blij en gelukkig voelen. Deze stofjes worden neurotransmitters genoemd. Dit zijn onder andere: endorfine, serotonine, dopamine en noradrenaline. Als deze hoeveelheid in balans is, is er niets aan de hand. Maar het kan ook voorkomen dat je te weinig of juist teveel van deze stofjes hebt waardoor je somber gestemd bent, slecht slaapt, agressief bent of last van angsten hebt. Serotonine en dopamine hebben veel invloed op onze stemming en humeur. Als er voldoende serotonine vrijkomt voelen we ons onder andere ontspannen, vrolijk en gelukkig. Bij dopamine zijn we onder andere zelfverzekerd, gemotiveerd en geconcentreerd.

Medicijnen

Vaak worden er bij depressies medicijnen voorgeschreven. Welke dit zijn, hangt van het oordeel van de behandeld arts af. Zelf zou men het eerst met natuurlijke oplossingen kunnen proberen. Mocht dit echt niet lukken, dan kan er op voorgeschreven medicatie worden overgegaan.

Natuurlijke oplossingen

Natuurlijke oplossingen zitten niet alleen maar in het innemen van bijvoorbeeld voedingssupplementen. Bij bepaalde depressies kan - bij sommige mensen - lichttherapie voor verlichting zorgen. Daarnaast is het natuurlijk erg belangrijk om in beweging te blijven.

Lichttherapie

Sommige depressies ontstaan alleen in bepaalde seizoenen, door een tekort aan natuurlijk daglicht. Lichttherapie kan dan een uitkomst bieden. Bij deze vorm van therapie wordt het dag- en nachtritme verbeterd. Het is het beste om aan het begin van de dag lichttherapie toe te passen. Soms is antidepressiva niet eens nodig. Mocht dit wel het geval zijn, overleg dan met de arts of dit in jouw geval verstandig is.

Beweging

Bij een depressie geeft een arts niet voor niets aan dat het heel belangrijk is om juist te gaan bewegen. Dan komt namelijk serotonine vrij. Dit stofje is verantwoordelijk voor ons energiepeil en humeur. Het is verstandig om minimaal twee keer per week en dan minimaal dertig minuten in beweging te zijn. Vaak duurt het drie tot zes maanden voordat het effect bij een depressie merkbaar is.

Plantaardige middelen

Er zijn ook plantaardige middelen die kunnen helpen bij depressiviteit.

Sint-janskruid

Dit is een kruidenmiddel dat een gunstige invloed heeft op depressieve klachten, onrust, angsten en wisselende stemmingen. Het is in Nederland zonder recept verkrijgbaar. Men kan het in capsules of als plantenextract krijgen. De behandelduur is minimaal drie tot zes maanden. Let wel op bij het gebruik van de anticonceptiepil. Deze werking is namelijk niet meer betrouwbaar met het gebruik van Sint-janskruid.

Valeriaan

Dit is een kruidenmiddel met een licht rustgevend effect. Het kan bij spanning, stress, nervositeit en bij slapeloosheid gebruikt worden. Dit middel werkt trouwens niet bij iedereen. Het kan gebeuren dat er de eerste twee uur na inname sprake is van slaperigheid. Dit hoeft niet bij iedereen het geval te zijn. Mocht hier wel sprake van zijn, rij dan geen auto. Het middel begint veelal binnen een half uur te werken en het blijft ongeveer vier uren werken.

Voorgeschreven medicatie

Een arts kan besluiten om medicatie voor te schrijven. Er zijn verschillende soorten medicijnen die voorgeschreven kunnen worden. Welke dat zijn, hangt af van de vorm en ernst van de depressiviteit.

Tetracyclische antidepressiva

Mianserine, Mirtazapine en Trazodon zijn tetracyclische antidepressiva. Zij regelen de hoeveelheid en effecten van serotonine.

Tricyclische antidepressiva

Hieronder vallen Amitriptyline, Clomipramine en Nortriptyline. Deze middelen regelen de hoeveelheid norepinefrine en serotonine. Beide stofjes spelen een belangrijke rol bij emoties en stemmingen. Door het gebruik van deze antidepressiva verbetert de stemming en vermindert de depressie.

Venlafaxine

Venlafaxine heeft een antidepressieve werking. Ook dit medicijn regelt de hoeveelheid serotonine in de hersenen. Door het gebruik van dit middel verbetert de stemming en vermindert de depressie.

MAO-remmers

Fenelzine, Moclobemide en Tranylcypromine zijn MAO-remmers. Deze medicijnen regelen de hoeveelheid noradrenaline en serotonine in de hersenen. Beiden spelen een belangrijke rol bij onze emoties en stemmingen.

SSRI's

Dit zijn serotonine heropname-remmers. Deze antidepressiva worden het meest voorgeschreven. Citalopram, Fluoxetine, Fluvoxamine, Paroxetine en Sertraline vallen hieronder. Zij regelen de hoeveelheid serotonine die van nature in de hersenen aanwezig is. Serotonine speelt een belangrijke rol bij emoties en stemmingen.

Atypische antipsychotica

De medicijnen Clozapine en Quetiapine vallen hieronder. Deze medicijnen kunnen worden voorgeschreven bij zeer ernstige depressies waarbij iemand in een psychose terechtkomt en daardoor last krijgt van hallucinaties en waanbeelden. Deze verschijnselen worden hierdoor onderdrukt.

Bupropion

Om de hoeveelheid dopamine en noradrenaline in de hersenen te regelen, kan Bupropion worden voorgeschreven. Dit middel verbetert de stemming en vermindert de depressie.

Lithium

Lithium wordt bij manische depressiviteit (bipolaire stoornis) gebruikt. Hierdoor kan een manische bui tot stoppen worden gebracht. Tevens voorkomt het sterke stemmingsschommelingen die bij manische depressiviteit voorkomen.

Lamotrigine

Als antidepressiva en lithium niet voldoende werken, kan bij sterke stemmingsschommelingen Lamotrigine worden voorgeschreven. Het helpt trouwen meer bij depressies dan bij een manie.

Voeding en depressie

Sommige levensmiddelen kunnen er voor zorgen dat een mens last krijgt van leerproblemen, concentratiestoornissen en depressies. Goede voeding is dus niet alleen belangrijk voor een goed figuur, maar ook voor ons brein! Let daarom op de inname van suikers en gebruik van alcohol en coffeïne. Na het gebruik hiervan voelt men zich eerst goed, maar daarna volgt steevast een dip. En als er dan al sprake is van depressieve klachten, kunnen deze heftiger worden.

Mineralen

Er zijn best veel mineralen - en daar hebben we dan vaak te weinig van in ons lichaam - die betrekking hebben op depressieve klachten.

Magnesium
Vaak krijgen mensen te weinig magnesium binnen waardoor ze last kunnen krijgen van geïrriteerdheid, verwarring en vermoeidheid. Tevens is magnesium nodig voor het aanmaken van serotonine. Als iemand te veel onder stress staat, raakt de magnesiumvoorraad uitgeput. Om toch voldoende magnesium binnen te krijgen kan men het beste volkoren graanproducten, noten en (groene blad)groenten eten. Magnesium is trouwens ook als voedingssupplement verkrijgbaar. Er zijn talloze voedingssupplementen met magnesium op de markt. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:

• Magnesium Phosphoricum D6 Schüssler zout nr 7 van Plüger
• Magnesium van Davitamon
• Magnesium citraat van Lucovitaal
• Magnesium van Orthica

Ook worden er onder andere bij Kruidvat, Trekpleister of Etos magnesiumpreparaten verkocht.

IJzer
Iemand die te weinig ijzer in zijn lichaam heeft kan last krijgen van vermoeidheid en depressies. Door het eten van sojabonen, linzen, havermout dat met ijzer is verrijkt en rood vlees kan het tekort worden aangevuld.

Zink
Door het nemen van zink kunnen de eventuele bijwerkingen van antidepressiva milder worden. Tevens versterkt het de werking van antidepressiva. Zink zit in onder andere: Zwitserse kaas, geroosterde pompoenzaden en droog geroosterde cashewnoten.

Calcium
Bij het gebruik hiervan denken we vaak aan onze botten, maar calcium heeft ook een gunstig effect bij premenstruele depressies. Vaak wordt het dan samen met vitamine D gebruikt. Calcium zit onder andere in boerenkool, melk en yoghurt.

Chroom en verstoorde bloedsuikerspiegel
Chroom is erg belangrijk voor de bloedsuikerspiegel. Als deze aan de lage kant is, kun je in een dip terechtkomen of zelfs in een depressie. Vaak hebben mensen met een depressie een lage bloedsuikerspiegel. Chroom zit onder andere in broccoli, kalkoenfilet, aardappelpuree en druivensap.

Voedingsmiddelen

Het gebruik van bepaalde voedingsmiddelen kan positief bijdragen bij depressieve klachten.

Omega-3
Dat zijn de meervoudig onverzadigde vetten en wordt ook wel vitamine-F genoemd. Het zit in voeding. Daarnaast is het ook als voedingssupplement te koop. Men weet dat het goed is minimaal twee keer per week vette vis, zoals tonijn, forel, makreel, haring en zalm te eten. Maar naast vis zit dit ook in:

• walnootolie, sesamolie en olijfolie
• noten
• zaden
• peulvruchten
• papaja
• groene bladgroenten

Chocolade
Of chocolade echt werkt bij een depressie is niet zeker. Wel zorgt het voor een gelukkig gevoel. Door het eten van chocolade wordt er endorfine in het lichaam aangemaakt. Dit zorgt voor een gelukkig gevoel en werkt pijnstillend. Depressieve mensen schijnen vaker chocolade te eten.

Vitamines

Naast mineralen en voedingsmiddelen zijn ook vitamines onmisbaar om ons goed te voelen. Tekorten aan onderstaande vitamines kunnen bijdragen aan depressiviteit.

Vitamine B6
Een tekort aan vitamine B6 kan een negatief effect op onze stemming hebben. Hierdoor worden dopamine en serotonine te weinig aangemaakt. En die zorgen juist voor een goede stemming! Vitamine B6 zit in kipfilet, kikkererwten, zalm en verrijkte ontbijtgranen.

Foliumzuur
Dit is ook bekend onder de naam vitamine B11. Iemand die te weinig foliumzuur heeft voelt zich vermoeid en heeft een te laag gehalte aan serotonine. Foliumzuur is dus niet alleen goed voor zwangere vrouwen. Foliumzuur zit in spinazie, spruitjes, avocado, asperges.

Vitamine B12
Als er sprake is van een depressie kan er naast foliumzuur ook vitamine B12 voorgeschreven worden. Deze vitamine zit onder andere in mozzarella en Zwitserse kaas. Vitamine B12 versterkt de werking van antidepressiva.

Vitamine D
Ons lichaam maakt onder invloed van de zon zelf vitamine D aan. Het is echter bekend dat steeds meer mensen een tekort aan vitamine D hebben. De klachten die hierdoor kunnen ontstaan zijn vermoeidheid en pijn in spieren en gewrichten. Inmiddels is ook bekend dat depressieve gevoelens ook een oorzaak van een tekort aan vitamine D kunnen zijn. In voeding zit een beperkte hoeveelheid vitamine D, maar niet voldoende. Daarom is het bij een tekort aan vitamine D zinvol om door het innemen van een vitamine D-supplement het tekort aan te vullen. De volgende voeding bevat vitamine D: vette vis, zoals makreel, haring en zalm, vet vlees, volle zuivelproducten en roomboter. In halvarine, margarine en bak- en braadproducten is het toegevoegd.

Lees verder

• Depressief: lichamelijke of psychische oorzaak
• Psychologische hulp en opname bij depressie
• Roze wolk of toch een donkere wolk - Postpartum depressie