Hoofdpijn vanuit nek en schouders: oorzaken en behandeling

Hoofdpijn vanuit nek en schouders is een veelvoorkomende klacht. Waardoor ontstaat hoofdpijn vanuit de nek? Heb je last van milde tot matige constante pijn aan beide kanten van het hoofd, of in het voorhoofd of het achterhoofd, of over het hele hoofd verspreid? Mogelijk heb je dan last van spanningshoofdpijn. De pijn die je hierbij ervaart is dof en drukkend, alsof er een klem om je hoofd zit. Bij spanningshoofdpijn zijn vaak je nek en schouders stijf en pijnlijk, als gevolg waarvan de hoofdpijn vanuit de nek naar het hoofd uitstraalt. Spanningshoofdpijn komt vaak voor, zowel bij mannen als bij vrouwen.

Spanningshoofdpijn

• Hoofdpijn vanuit nek en schouders door spanningshoofdpijn
• Welke klachten treden op bij spanningshoofdpijn?
• Uitlokkende factoren
• Hoe wordt spanningshoofdpijn vanuit nek en schouders behandeld?

Hoofdpijn vanuit nek en schouders door spanningshoofdpijn

Spanningshoofdpijn is de meest voorkomende vorm van hoofdpijn bij volwassenen. Spanningshoofdpijn kan worden omschreven als een milde tot matige constante pijn aan beide kanten van het hoofd of in het voorhoofd of het achterhoofd of over het hele hoofd verspreid. De pijn is dof en drukkend, alsof je een klem of band om je hoofd hebt. Bij spanningshoofdpijn zijn meestal je nek en schouders stijf en pijnlijk, als gevolg waarvan de hoofdpijn vanuit de nek naar het hoofd uitstraalt. Deze vorm van hoofdpijn kan 30 minuten duren, maar ook enkele dagen. Bij spanningshoofdpijn is er geen sprak van migraine, clusterhoofdpijn, aangezichtspijn of een andere vorm van hoofdpijn.

Veelal kun je met deze hoofdpijn gewoon doorlopen en je dagelijkse activiteiten doen. Soms na het nemen van pijnstillers of eventuele andere maatregelen. De hevigheid van de pijn varieert en neemt soms toe in de loop van de dag, bij drukke of inspannende werkzaamheden en/of bij zware lichamelijke inspanning. Soms is de pijn zo hevig, dat bedrust nodig is.

Episodische en chronische spanningshoofdpijn
Er wordt vaak onderscheid gemaakt tussen episodische spanningshoofdpijn en chronische spanningshoofdpijn. Men spreekt van 'episodische spanningshoofdpijn' als je minder van 15 dagen per maand last hebt van hoofdpijn. Indien je vaker hoofdpijn hebt, spreekt men van 'chronische spanningshoofdpijn'. De episodische vorm van allengs overgaan in een chronische vorm. Soms kan een onjuist gebruik van pijnstillers en/of cafeïnehoudende dranken hieraan ten grondslag liggen.

Welke klachten treden op bij spanningshoofdpijn?

De klachten die optreden bij spanningshoofdpijn variëren per persoon. De hoofdpijn kan overal in het hoof gevoeld worden, vaak als een knellende band rond het hoofd. Daarnaast kan de pijn vanuit de schouders en/of nek optrekken naar het hoofd. De ernst verschilt ook per persoon. De hoofdpijn kan licht tot matig zijn, en gedurende de dag wisselen. Vaak heeft de hoofdpijn niet of nauwelijks invloed op de dagelijkse activiteiten. Bij erg hevige pijn, is bedrust wel noodzakelijk. Er kan dan soms ook misselijkheid optreden, zonder braken. Het kan ook voorkomen dat je overgevoelig hebt voor licht of harde geluiden. De pijn kan erger worden door lichamelijke inspanning, zoals traplopen.

Uitlokkende factoren

Er kunnen verschillende factoren onderscheiden worden die spanningshoofdpijn kunnen oproepen of verergeren, zoals:

• Stress: door stress en spanning spannen spieren zich aan en de aanspanning van spieren in nek, schouders en gezicht kan spanningshoofdpijn uitlokken.
• Inspanning: zowel geestelijke als lichamelijke inspanning kan leiden tot het aanspannen van spieren en de aanspanning van spieren in nek, schouders en gezicht kan spanningshoofdpijn uitlokken.
• Vermoeidheid: spanningshoofdpijn treedt sneller op als je vermoeid bent.
• Aangespannen oogspieren: sterk aangespannen oogspieren, bijvoorbeeld door borduurwerk, door het lezen van kleine lettertjes of een slechts beeldscherm, kan leiden tot spanning van de oogspieren, wat hoofdpijn kan uitlokken.
• Verkeerde beweging en houding: door verkeerd gebruik te maken van schouders, nek- en hoofd, kunnen spieren overbelast worden hetgeen spanningshoofdpijn kan triggeren.
• Chocolade als uitlokkende factor van hoofdpijn / Bron: Africa Studio/Shutterstock.com
  Cranio-Mandibulair Dysfunctiesyndroom (CMD): dit duidt op spanningshoofdpijn door een te sterke aanspanning van de kauwspieren.
• Weersomstandigheden: verandering van het weer of de luchtdruk, kan spanningshoofdpijn uitlokken.
• Omgevingsfactoren: het (langdurige) verblijven in een rokerige of slecht geventileerde ruimte, kan spanningshoofdpijn veroorzaken.
• Hormonale veranderingen of schommelingen: gedurende de menstruatie, eisprong en overgang, kunnen vrouwen (meer) last hebben van spanningshoofdpijn als gevolg van hormonale schommelingen.
• Voeding: bepaalde voeding kan hoofdpijn uitlokken, bijvoorbeeld suiker, cafeïne, chocolade, varkensvlees, kaas, alcoholhoudende dranken, etc.

Hoe omgaan met uitlokkende factoren?

Welke uitlokkende factoren eventueel een rol spelen bij het tot stand komen van spanningshoofdpijn, is heel persoonlijk. Wat bij de één hoofdpijn uitlokt, hoeft bij de ander geen klachten op te leveren. In een hoofdpijndagboek kun je bijhouden wanneer je hoofdpijn hebt en wat daaraan vooraf ging, bijvoorbeeld inname van bepaald voedsel, verandering van weer, vermoeidheid, etc. Zo kun je voor jezelf bekijken wat mogelijke uitlokkende factoren zijn. Vervolgens kun je deze gaan vermijden of aanpakken en evalueren of het resultaat oplevert. Niet alle uitlokkende factoren kun je veranderen. Verandering van weer of luchdruk heb je niet in de hand, een verkeerde werkhouding wel.

Hoe wordt spanningshoofdpijn vanuit nek en schouders behandeld?

Allereerst is het belangrijk om te achterhalen wat de uitlokkende factoren zijn. Door deze factoren aan te pakken of te vermijden, kun je misschien de spanningshoofdpijn verminderen of voorkomen. Daarnaast zijn er therapieën die uitlokkende factoren beïnvloeden, zoals Cesartherapie, Mensendieck en fysiotherapie. Eventueel kan pijnmedicatie uitkomst bieden. Zorg ervoor dat je niet te vaak pijnstillers neemt, want dat kan medicatie-afhankelijke hoofdpijn veroorzaken en dan ben je nog verder van huis.

Lees verder

• Hoofdpijn achter ogen: oorzaken van pijn achter de ogen
• Wat te doen bij 'gewone' hoofdpijn of spanningshoofdpijn?
• Hoofdpijn links of rechts: oorzaken van eenzijdige hoofdpijn
• Nekpijn: oorzaken nekpijn, pijn in schouder en nekklachten
• Hoofdpijn: soorten, symptomen, oorzaak en behandeling