Aspiratiepneumonie: Longontsteking door vreemde stoffen

Aspiratiepneumonie: Longontsteking door vreemde stoffen Aspiratiepneumonie is een longontsteking die optreedt nadat de patiënt vreemde stoffen inademt zoals braaksel, voedsel of vloeistoffen. Dit leidt vervolgens tot een bacteriële infectie. Veel voorkomende symptomen omvatten onder andere (bloederig) slijm ophoesten, kortademigheid, koorts en een bemoeilijkte en een piepende ademhaling. Diverse behandelingsmethoden zijn mogelijk bij aspiratiepneumonie. Tot slot is de prognose afhankelijk van vele factoren.

Synoniemen aspiratiepneumonie

Aspiratiepneumonie is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • anaërobe longontsteking - Inademing van braaksel
  • aspiratielongontsteking
  • necrotiserende longontsteking

Epidemiologie van de longontsteking

Aspiratiepneumonie komt vaak voor met name bij ongeveer 15% van de patiënten met een verworven longontsteking (= pneumonie: ontsteking onderste luchtwegen). De longaandoening treedt veel op in het ziekenhuis en gaat meestal gepaard met een infectie met verschillende bacteriën, waaronder anaerobe bacteriën. Tot slot zijn mannen, jonge kinderen en ouderen vaker getroffen. Informatie over de geografische voorliefde is niet gevonden in de geraadpleegde bronnen.

Oorzaken: Inademen vreemde stoffen in longen

Een longontsteking (medische term is "pneumonie") is een ademhalingsaandoening waarbij de patiënt een zwelling of een infectie van de longen of grote luchtwegen heeft. Aspiratiepneumonie treedt op wanneer de patiënt voedsel, speeksel, vloeistoffen (drank) of braaksel inademt in de longen of luchtwegen dat dan terechtkomt in de longen in plaats van in de slokdarm en de maag.

Het type bacterie dat de longontsteking veroorzaakt, is afhankelijk van vele mogelijke factoren bij de patiënt: de gezondheid, de woonplaats (thuis of in een rust- en verzorgingstehuis), een eventueel recent ziekenhuisverblijf, een verzwakt immuunsysteem en het recent gebruik van antibiotica.

De meeste patiënten voorkomen aspiratie doordat ze in staat zijn om stevig te hoesten, maar bij sommige patiënten is dit niet mogelijk. Risicofactoren voor het inademen van (aspireren) van vreemd materiaal in de longen zijn algemene anesthesie, coma, kwijlen, sommige slokdarmaandoeningen, minder alert als gevolg van medicijnen of een (neurologische) aandoening, overmatig gebruik van drank (alcohol) en drugs, een oudere leeftijd en slikproblemen door bijvoorbeeld tandheelkundige problemen, of een slechte slikreflex bijvoorbeeld bij patiënten met een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen) of hersenletsel. Ook patiënten met brandend maagzuur en gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) lopen ook een verhoogd risico op aspiratiepneumonie.

Pijn op de borst komt voor bij aspiratiepneumonie / Bron: Pexels, PixabayPijn op de borst komt voor bij aspiratiepneumonie / Bron: Pexels, Pixabay

Symptomen: Voedsel, speeksel, vloeistoffen of braaksel inademen in longen

De symptomen van aspiratiepneumonie zijn erg divers:

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De patiënt krijgt een uitgebreid lichamelijk onderzoek bij de arts. Hierbij merkt de arts dat de patiënt een blauwe verkleuring van de huid vertoont (cyanose) veroorzaakt door een gebrek aan zuurstof. Hij hoort tevens bij de auscultatie (onderzoek met behulp van een stethoscoop) krakende geluiden in de longen (reutels), de pols is snel (tachycardie) en de patiënt heeft een verlaagd bewustzijn.

Diagnostisch onderzoek

Andere mogelijke diagnostische onderzoeken omvatten een volledig bloedonderzoek, een bronchoscopie (inwendig kijkonderzoek van de luchtwegen), een CT-scan van de borstkas, een thoraxfoto (radiografisch onderzoek van de borstkas), een speekselonderzoek en een sputumkweek.

Differentiële diagnoses

De differentiële diagnoses omvatten:

Behandeling: Ademhalingsondersteuning en medicatie

De behandeling is afhankelijk van de ernst van de longontsteking en hoe ziek de patiënt was voor de aspiratie (chronische aandoening). Een ziekenhuisopname is vereist voor sommige patiënten. Soms is een ventilator (ademhalingsmachine) nodig voor ademhalingsondersteuning. Ook zuurstoftherapie is veelal vereist. De patiënt krijgt verder antibiotica alsook steroïden om de zwelling te minderen. Bij slikproblemen krijgt de patiënt andere voedingsmethoden zoals sondevoeding. Stoppen met roken is tot slot aanbevolen daar dit longschade veroorzaakt.

Prognose aandoening

De prognose is afhankelijk van de aard van de bacteriën die de longontsteking veroorzaken, de gezondheid van de patiënt voordat hij de longontsteking kreeg, de hoeveelheid van de longen die betrokken is, de aanwezigheid van complicaties en de snelheid van de diagnose en de behandeling. Meer ernstige infecties leiden tot langdurige schade aan de longen.

Complicaties longaandoening

Mogelijke complicaties omvatten ademhalingsfalen (ernstige ziekte met langzame ademhaling), een longabces, een schok en verspreiding van de infectie naar de bloedbaan (bacteriëmie) of andere delen van het lichaam. Soms komt een patiënt door aspiratiepneumonie eveneens te overlijden.

Preventie aspiratiepneumonie

Een regelmatige tandcontrole en geen overmatig gebruik van drank en drugs helpen om aspiratiepneumonie te voorkomen. Verder vermijden patiënten met een verlaagd bewustzijn orale voeding en geneesmiddelen. Ook het verhogen van het bedeinde >30 graden helpt bij patiënten met een verlaagd bewustzijn. Eten en drinken doet een patiënt indien mogelijk al zittend. Tot slot is sondevoeding voor sommige patiënten noodzakelijk.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Chemische longontsteking: oorzaken, symptomen en behandelingChemische longontsteking: oorzaken, symptomen en behandelingEen chemische longontsteking is een longontsteking die ontstaat door externe factoren, specifiek de inademing van chemis…
Slokdarmdivertikels: symptomen, oorzaak, en behandelingSlokdarmdivertikels: symptomen, oorzaak, en behandelingWat zijn slokdarmdivertikels? Een slokdarmdivertikel is een zakvormige uitstulping die naar buiten steekt in een zwak de…
Borstvliesontsteking: Oorzaken, symptomen en behandelingBij borstvliesontsteking ofwel pleuritis raakt het borstvlies net buiten de longen ontstoken. Dit kan gebeuren door een…
Alcoholintoxicatie: Behandeling van alcoholvergiftigingAlcoholintoxicatie: Behandeling van alcoholvergiftigingAlcoholintoxicatie (levensbedreigende dronkenschap of alcoholvergiftiging) is een ernstige aanduiding die tot stand komt…

Het verraderlijke syndroom van Adams-StokesHet verraderlijke syndroom van Adams-StokesHet syndroom van Adams-Stokes kenmerkt zich door een plotseling en veelal kortdurend bewustzijnsverlies, waarbij de pols…
Speekselklierontsteking: symptomen, oorzaak en behandelingSpeekselklierontsteking: symptomen, oorzaak en behandelingEen speekselklierontsteking is een ontsteking van één van de drie speekselklieren: de oorspeekselklier, de onderkaakspee…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Bykst, Pixabay
  • Geraadpleegd op 29-02-2016
  • http://emedicine.medscape.com/article/296198-overview#showall
  • http://patient.info/doctor/Aspiration-Pneumonia
  • http://www.drugs.com/cg/aspiration-pneumonia.html
  • http://www.healthline.com/health/aspiration-pneumonia#hetvoorkomen7
  • https://www.merckmanuals.com/professional/pulmonary-disorders/pneumonia/aspiration-pneumonitis-and-pneumonia
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000121.htm
  • Afbeelding bron 1: Pexels, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 04-05-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.